Εκλογές 2023: Δείτε το εκλογικό τμήμα που ψηφίζετε - Τι ισχύει με την εκλογική άδεια και τους ετεροδημότες
Η συμμετοχή στις εκλογές, βάσει Συντάγματος, είναι υποχρεωτική, όμως υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες πολιτών που επιτρέπεται να μην ψηφίσουν
Η αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές της 21ης Μαΐου έχει ξεκινήσει και το Υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε την τελική λίστα με τα τμήματα στα οποία θα ψηφίσουν οι ψηφοφόροι.
Στην ειδική εφαρμογή «Μάθε πού ψηφίζεις» μπορεί κανείς σε μόλις ένα λεπτό να βρει το εκλογικό του διαμέρισμα και τον ειδικό εκλογικό του αριθμό, αλλά και το εκλογικό κέντρο, και να το εντοπίσει στον χάρτη.
Συγκεκριμένα, στην εφαρμογή του ΥΠΕΣ μπορεί κανείς να βρει πού ψηφίζει, βάζοντας απλά το ονοματεπώνυμό του, καθώς και τα αντίστοιχα στοιχεία των γονέων του.
Σημειώνεται πως σύμφωνα με το ΠΔ 26/2012, οι εκλογικοί κατάλογοι συντάσσονται με ευθύνη των δήμων και αντλούνται από το τηρούμενο σε αυτούς δημοτολόγιο. Η τελευταία ενημέρωση έχει γίνει στις 11/04/2023, ενώ περιλαμβάνει μεταβολές μέχρι και τις 28/02/2023.
Η συμμετοχή στις εκλογές, βάσει Συντάγματος, είναι υποχρεωτική, όμως υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες πολιτών που επιτρέπεται να μην ψηφίσουν.
Ιδιαίτερη προσοχή στις οδηγίες πρέπει να δώσουν οι 17χρονοι που θα κληθούν να ψηφίσουν για πρώτη φορά, αλλά και όσοι άλλοι πολίτες θα ψηφίσουν φέτος για πρώτη φορά σε εκλογές.
Με απόφαση που υπογράφει η υπηρεσιακή υπουργός Εσωτερικών, Καλλιόπη Σπανού, καθορίζονται τα εκλογικά τμήματα εκτός ελληνικής επικράτειας τα οποία θα λειτουργήσουν στις εκλογές του Μαΐου.
Σκοπός είναι να διευκολυνθούν όλοι όσοι θέλουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, αλλά αδυνατούν ακόμα και να φτάσουν στην κάλπη.
Οι χώροι θα πληρούν πλέον όλες τις προδιαγραφές προσβασιμότητας για όσους πολίτες αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα.
Πιο συγκεκριμένα, με διάταξη που συμπεριλήφθηκε στον νόμο 5043/2023 (ΦΕΚ 91 Α'/13.4.2023 – Άρθρο 36) προβλέπεται για πρώτη φορά η διαμόρφωση χώρου υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα για τα εκλογικά τμήματα που δεν βρίσκονται σε ισόγειο όροφο και δεν πληρούν τα κριτήρια προσβασιμότητάς τους.
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι ο εκάστοτε δήμος έχει την υποχρέωση να επιλέξει ειδικό χώρο σε ισόγειο όροφο, όπου θα εγκατασταθούν τα παραβάν, να πληροί τα κριτήρια προσβασιμότητας ΑμεΑ, να διαθέτει προδιαγραφές πυρασφάλειας, ενώ ο τίτλος τους θα είναι ευανάγνωστος και εύκολος στην αναγνώριση από τους ίδιους τους εκλογείς και τους συνοδούς τους.
Ο κάθε δήμαρχος ή περιφερειάρχης έχει την ευθύνη για την εύρυθμη λειτουργία του χώρου και την υποδοχή των εκλογέων που θα προσέρχονται και με απόφαση αυτού θα ορίζεται ο υπάλληλος του οικείου δήμου ή της περιφέρειας που θα παρευρίσκεται στον χώρο.
Για την άδεια που δικαιούνται οι πολίτες για τις εκλογές, η ΓΣΕΕ αναφέρει τα εξής:
1. Όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα υποχρεούνται να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για τη διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού δικαιώματός τους, κατά τις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου 2023.
2. Ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται για τον σκοπό αυτόν και που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση των εργαζομένων στον τόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματός τους και την επιστροφή τους από αυτόν, καθορίζεται ως εξής:
Α. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
i) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας εργάσιμης ημέρας.
ii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια δύο εργάσιμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
iii) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς, ωστόσο, η άδεια στις περιπτώσεις αυτές να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.
Β. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
i) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, σε απόσταση 100-200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας εργάσιμης ημέρας.
ii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων χορηγείται άδεια δύο εργάσιμων ημερών.
iii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια τριών εργάσιμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
iv) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς, ωστόσο, η άδεια στις περιπτώσεις αυτές να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.
Γ. Τα παραπάνω ισχύουν και ως προς τη χορήγηση ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ, καθώς και στο προσωπικό των υπόλοιπων νομικών προσώπων του δημοσίου τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας, κλάδου και σχέσης εργασίας (εγκύκλιος υπουργείου Εσωτερικών ΔΙΔΑΔ/Φ.18.33/2632/οικ.7623/28-4-2023).
Επισημαίνεται ότι:
1) Για εκείνους τους εργαζόμενους, που πρέπει να μετακινηθούν, με βάση τα παραπάνω, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, η Κυριακή 21 Μαΐου 2023 (ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας) είναι εργάσιμη μέρα, τότε αυτή θεωρείται ως ημέρα ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που ορίζονται παραπάνω.
2) Η ειδική άδεια απουσίας για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια με αποδοχές (άδεια αναψυχής).
3) Με την από 24/5/2019 και αριθμό πρωτοκόλλου οικ. 23400/662 εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας δίνονται διευκρινίσεις σχετικά με την ύπαρξη σπουδαίου λόγου αποχής από την εργασία, λόγω κλήσης και συμμετοχής εργαζομένου σε εφορευτική επιτροπή για τη διεξαγωγή εκλογών.
Ειδικότερα, «η συμμετοχή εργαζομένου ως μέλους σε εφορευτική επιτροπή, κατόπιν κλήσης από δημόσια αρχή, αποτελεί εκτέλεση υποχρεωτικού εκ του νόμου καθήκοντος και, επομένως, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία, κατά την ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας, αντιμετωπιζόμενο, σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του αστικού κώδικα.
Περαιτέρω και λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο που απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων μέλους εφορευτικής επιτροπής, ο οποίος δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς εκ των προτέρων, η απουσία του εργαζομένου από την εργασία του και κατά την επόμενη ημέρα της διεξαγωγής της ψηφοφορίας, εφόσον συνδέεται με την εκτέλεση των ανωτέρω καθηκόντων, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία και αντιμετωπίζεται ομοίως, σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του αστικού κώδικα».
Στην ειδική εφαρμογή «Μάθε πού ψηφίζεις» μπορεί κανείς σε μόλις ένα λεπτό να βρει το εκλογικό του διαμέρισμα και τον ειδικό εκλογικό του αριθμό, αλλά και το εκλογικό κέντρο, και να το εντοπίσει στον χάρτη.
Συγκεκριμένα, στην εφαρμογή του ΥΠΕΣ μπορεί κανείς να βρει πού ψηφίζει, βάζοντας απλά το ονοματεπώνυμό του, καθώς και τα αντίστοιχα στοιχεία των γονέων του.
Σημειώνεται πως σύμφωνα με το ΠΔ 26/2012, οι εκλογικοί κατάλογοι συντάσσονται με ευθύνη των δήμων και αντλούνται από το τηρούμενο σε αυτούς δημοτολόγιο. Η τελευταία ενημέρωση έχει γίνει στις 11/04/2023, ενώ περιλαμβάνει μεταβολές μέχρι και τις 28/02/2023.
Η συμμετοχή στις εκλογές, βάσει Συντάγματος, είναι υποχρεωτική, όμως υπάρχουν ορισμένες κατηγορίες πολιτών που επιτρέπεται να μην ψηφίσουν.
Ιδιαίτερη προσοχή στις οδηγίες πρέπει να δώσουν οι 17χρονοι που θα κληθούν να ψηφίσουν για πρώτη φορά, αλλά και όσοι άλλοι πολίτες θα ψηφίσουν φέτος για πρώτη φορά σε εκλογές.
Με απόφαση που υπογράφει η υπηρεσιακή υπουργός Εσωτερικών, Καλλιόπη Σπανού, καθορίζονται τα εκλογικά τμήματα εκτός ελληνικής επικράτειας τα οποία θα λειτουργήσουν στις εκλογές του Μαΐου.
Τι ισχύει στις εκλογές 2023 για τα ΑμεΑ
Για πρώτη φορά τα ΑμεΑ θα ψηφίσουν σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους στις εκλογές της 21ης Μαΐου.Σκοπός είναι να διευκολυνθούν όλοι όσοι θέλουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, αλλά αδυνατούν ακόμα και να φτάσουν στην κάλπη.
Οι χώροι θα πληρούν πλέον όλες τις προδιαγραφές προσβασιμότητας για όσους πολίτες αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα.
Πιο συγκεκριμένα, με διάταξη που συμπεριλήφθηκε στον νόμο 5043/2023 (ΦΕΚ 91 Α'/13.4.2023 – Άρθρο 36) προβλέπεται για πρώτη φορά η διαμόρφωση χώρου υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα για τα εκλογικά τμήματα που δεν βρίσκονται σε ισόγειο όροφο και δεν πληρούν τα κριτήρια προσβασιμότητάς τους.
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι ο εκάστοτε δήμος έχει την υποχρέωση να επιλέξει ειδικό χώρο σε ισόγειο όροφο, όπου θα εγκατασταθούν τα παραβάν, να πληροί τα κριτήρια προσβασιμότητας ΑμεΑ, να διαθέτει προδιαγραφές πυρασφάλειας, ενώ ο τίτλος τους θα είναι ευανάγνωστος και εύκολος στην αναγνώριση από τους ίδιους τους εκλογείς και τους συνοδούς τους.
Ο κάθε δήμαρχος ή περιφερειάρχης έχει την ευθύνη για την εύρυθμη λειτουργία του χώρου και την υποδοχή των εκλογέων που θα προσέρχονται και με απόφαση αυτού θα ορίζεται ο υπάλληλος του οικείου δήμου ή της περιφέρειας που θα παρευρίσκεται στον χώρο.
Τι ισχύει με την εκλογική άδεια
Για την άδεια που δικαιούνται οι πολίτες για τις εκλογές, η ΓΣΕΕ αναφέρει τα εξής:1. Όλες οι βιομηχανικές, βιοτεχνικές και εμπορικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού τομέα, καθώς και όσοι γενικώς απασχολούν προσωπικό και υπάγονται στον ιδιωτικό τομέα υποχρεούνται να χορηγήσουν στο προσωπικό τους ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές για τη διευκόλυνση άσκησης του εκλογικού δικαιώματός τους, κατά τις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου 2023.
2. Ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται για τον σκοπό αυτόν και που καλύπτει τον απολύτως αναγκαίο χρόνο για τη μετάβαση των εργαζομένων στον τόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματός τους και την επιστροφή τους από αυτόν, καθορίζεται ως εξής:
Α. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
i) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, σε απόσταση 200-400 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας εργάσιμης ημέρας.
ii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια δύο εργάσιμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
iii) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας που χορηγείται, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς, ωστόσο, η άδεια στις περιπτώσεις αυτές να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.
Β. Για τους μισθωτούς για τους οποίους εφαρμόζεται καθεστώς εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας:
i) Σε όσους μετακινηθούν, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, σε απόσταση 100-200 χιλιομέτρων, χορηγείται άδεια μιας εργάσιμης ημέρας.
ii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 201-400 χιλιομέτρων χορηγείται άδεια δύο εργάσιμων ημερών.
iii) Σε όσους μετακινηθούν σε απόσταση 401 χιλιομέτρων και άνω χορηγείται άδεια τριών εργάσιμων ημερών, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς, με βάση υπεύθυνη δήλωσή τους.
iv) Σε όσους μετακινηθούν από και προς νησιά, για τα οποία δεν υπάρχει οδική πρόσβαση, ο αριθμός των ημερών αδείας, που χορηγείται, θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς, ωστόσο, η άδεια στις περιπτώσεις αυτές να υπερβαίνει τις τρεις εργάσιμες ημέρες.
Γ. Τα παραπάνω ισχύουν και ως προς τη χορήγηση ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ, καθώς και στο προσωπικό των υπόλοιπων νομικών προσώπων του δημοσίου τομέα οποιασδήποτε κατηγορίας, κλάδου και σχέσης εργασίας (εγκύκλιος υπουργείου Εσωτερικών ΔΙΔΑΔ/Φ.18.33/2632/οικ.7623/28-4-2023).
Επισημαίνεται ότι:
1) Για εκείνους τους εργαζόμενους, που πρέπει να μετακινηθούν, με βάση τα παραπάνω, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους, η Κυριακή 21 Μαΐου 2023 (ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας) είναι εργάσιμη μέρα, τότε αυτή θεωρείται ως ημέρα ειδικής άδειας απουσίας με αποδοχές, πέραν αυτών που ορίζονται παραπάνω.
2) Η ειδική άδεια απουσίας για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος δεν συμψηφίζεται με την ετήσια άδεια με αποδοχές (άδεια αναψυχής).
3) Με την από 24/5/2019 και αριθμό πρωτοκόλλου οικ. 23400/662 εγκύκλιο του Υπουργείου Εργασίας δίνονται διευκρινίσεις σχετικά με την ύπαρξη σπουδαίου λόγου αποχής από την εργασία, λόγω κλήσης και συμμετοχής εργαζομένου σε εφορευτική επιτροπή για τη διεξαγωγή εκλογών.
Ειδικότερα, «η συμμετοχή εργαζομένου ως μέλους σε εφορευτική επιτροπή, κατόπιν κλήσης από δημόσια αρχή, αποτελεί εκτέλεση υποχρεωτικού εκ του νόμου καθήκοντος και, επομένως, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία, κατά την ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας, αντιμετωπιζόμενο, σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του αστικού κώδικα.
Περαιτέρω και λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο που απαιτείται για την εκτέλεση των καθηκόντων μέλους εφορευτικής επιτροπής, ο οποίος δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς εκ των προτέρων, η απουσία του εργαζομένου από την εργασία του και κατά την επόμενη ημέρα της διεξαγωγής της ψηφοφορίας, εφόσον συνδέεται με την εκτέλεση των ανωτέρω καθηκόντων, συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής από την εργασία και αντιμετωπίζεται ομοίως, σύμφωνα με τα άρθρα 657-658 του αστικού κώδικα».
