Φεβρουάριος 2023. Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Πάτρας. Υπόθεση υπεξαίρεσης με κατηγορούμενη μία γυναίκα από τη Ζάκυνθο η οποία πρωτόδικα έχει καταδικαστεί σε ποινή φυλάκισης δέκα μηνών. Στο δικαστήριο εμφανίζεται ως «άγγελος» δικηγόρος Πατρών και ζητάει την αναβολή, άλλως τη διακοπή της δίκης λόγω κωλύματος στο πρόσωπο του συνηγόρου υπεράσπισης της κατηγορουμένης. Το αίτημα απορρίπτεται όπως, τελικά, και η έφεση της κατηγορούμενης.

Πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα που απασχολεί την ελληνική Δικαιοσύνη και αφορά στις συνεχείς και επαναλαμβανόμενες αναβολές των δικών, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων, με την επίκληση διάφορων λόγων, που αφορούν ωστόσο κυρίως σε κωλύματα συνηγόρων υπεράσπισης.

Οικονομικός «φράχτης»

Με στόχο τον περιορισμό αυτού του φαινομένου, το 2022 ψηφίστηκε σχετική  διάταξη, ενώ πλέον η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης σχεδιάζει να βάλει οικονομικό «κόφτη» στις αναβολές, με τη θεσμοθέτηση σχετικού παραβόλου, το οποίο θα επιβαρύνει τους διαδίκους και τους δικηγόρους τους, γεγονός που ήδη έχει αρχίσει να δέχεται τα «πυρά» των δικηγόρων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η διάταξη του υπουργείου Δικαιοσύνης θα προβλέπει πως σε περίπτωση που η αναβολή ζητείται για κώλυμα στο πρόσωπο του δικηγόρου λόγω συμμετοχής του σε άλλη δίκη, τότε, προκειμένου να συζητηθεί παραδεκτά το αίτημα, να καταβάλλεται προηγουμένως παράβολο 1.200 ευρώ σε περίπτωση που αφορά Εφετεία και Μικτά Ορκωτά Δικαστήρια, 600 ευρώ για αιτήματα ενώπιον Τριμελούς Πλημμελειοδικείου και 300 ευρώ ενώπιον Μονομελούς Πλημμελειοδικείου.

Εάν απορριφθεί το αίτημα, το παράβολο θα επιστρέφεται, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα να υποβληθεί άλλη μία φορά, εάν ο λόγος αναβολής προέκυψε μετά την πρώτη αναβολή. Πρόκειται για μία διάταξη που έχει ως στόχο να περιοριστεί σημαντικά ο αριθμός των αναβολών, οι οποίες σε μεγάλο ποσοστό αφορούν σε κωλύματα συνηγόρων υπεράσπισης.

Η πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου

Πρόσφατα, ωστόσο, ο Άρειος Πάγος, με αφορμή τα όσα συνέβησαν τον Φεβρουάριο του 2023 στο Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Πάτρας, εξέδωσε μία σημαντική απόφαση για το ζήτημα, με τη διαφορά πως σε αυτήν την περίπτωση το κώλυμα του συνηγόρου αφορούσε πρόβλημα υγείας. Το δικαστήριο, απέρριψε το αίτημα καθώς δεν προσκομίστηκε γνωμάτευση από δημόσιο φορέα.

Η απόφαση αυτή ωστόσο του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Πάτρας δεν πέρασε τον… «σκόπελο» του Αρείου Πάγου λόγω έλλειψης «ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας».

Ειδικότερα ο Άρειος Πάγος ( Έ Ποινικό Τμήμα, υπ´ αριθμόν 818/2023 με πρόεδρο τη Μαρία Λεπενιώτη) έκρινε πως η απόρριψη του αιτήματος «δεν επιβάλλεται από τις διατάξεις του Συντάγματος και του ΚΠοινΔ, διότι δεν μνημονεύονται τα αποδεικτικά μέσα, που έλαβε υπόψη και αξιολόγησε το δικαστήριο για να καταλήξει στη σχετική απορριπτική κρίση του, ούτε αναφέρονται σ' αυτήν τα πραγματικά περιστατικά, που προέκυψαν από τη διαδικασία, στα οποία το Δικαστήριο θεμελίωσε το κατ' ουσίαν αβάσιμο του αιτήματος αναβολής, ούτε τους συλλογισμούς με τους οποίους κατέληξε στην κρίση του αυτή».

Όπως εξηγούν οι αρεοπαγίτες στην απόφασή τους «η αιτιολογία για την απόρριψη του αιτήματος αναβολής δεν είναι ειδική και εμπεριστατωμένη, διότι δεν αναφέρεται στο σκεπτικό της απόφασης το αποδεικτικό μέσο από το οποίο το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η επίμαχη ιατρική γνωμάτευση δεν προερχόταν από ιατρό πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και ως εκ τούτου, κατέληξε στην κρίση ότι δεν ήταν βάσιμος ο λόγος αναβολής της δίκης, λόγω ασθενείας του ανωτέρω συνηγόρου της αναιρεσείουσας, ούτε εκτίθεται στην ίδια απόφαση κάποιο άλλο αντίθετο αποδεικτικό μέσο για την κατάσταση της υγείας του εν λόγω συνηγόρου που να δικαιολογεί την απόρριψη του αιτήματος».

Επιπλέον, ο Άρειος Πάγος έκρινε πως το γεγονός ότι η δίκη είχε αναβληθεί ήδη μία φορά και ο κίνδυνος παραγραφής «δεν ήταν δυνατόν να αποτελέσουν την επιβαλλόμενη από το Σύνταγμα και τον ΚΠοινΔ αιτιολογία για την απόρριψη του αιτήματος αναβολής της δίκης».

Την ίδια στιγμή, οι αρεοπαγίτες επισημαίνουν πως, εφόσον το δικαστήριο απέρριψε το αίτημα αναβολής, υποχρεούντο να απαντήσει αιτιολογημένα και για το αίτημα διακοπής και όχι να το απορρίψει άνευ αιτιολογίας. Το Ανώτατο Δικαστήριο μάλιστα, μετά την αναιτιολόγητη απόρριψη του αιτήματος αναβολής, κατέληξε πως πρέπει αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων, που την είχαν δικάσει.