Παπανικολάου (ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας) στα Παραπολιτικά 90,1:Τα γεγονότα από την κλιματική αλλαγή αυξάνονται σε αριθμό και σε ένταση
Είπε πως θα πρέπει να αλλάξει ο σχεδιασμός ή να εφαρμοστεί ένας σχεδιασμός που θα προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα
«Τα γεγονότα από την κλιματική αλλαγή αυξάνονται σε αριθμό και σε ένταση», δήλωσε στα Παραπολιτικά 90,1 ο ομότιμος καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Δημήτρης Παπανικολάου.
Είπε πως θα πρέπει να αλλάξει ο σχεδιασμός ή να εφαρμοστεί ένας σχεδιασμός που θα προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα.
Ζήτησε να υπάρξει ένα ευρύτερο πρόγραμμα ώστε να γίνουν έλεγχοι σε όλες τις υποδομές του χώρας.
Αναλυτικά οι δηλώσεις του
Για την κλιματική κρίση: Είναι βέβαιο ότι έχουμε μπει στη χρονική ζώνη της μεγάλης αστάθειας από την κλιματική κρίση η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και μερικές δεκαετίες αλλά στην αρχή δεν δίναμε σημασία ούτε είχαμε συνειδητοποιήσει όλη αυτή την επιβάρυνση που έχουμε κάνει στο περιβάλλον και έχουμε δημιουργήσει αυτή την κλιματική κρίση. Το 1987 πρώτη φορά συνειδητοποιήσαμε διαδοχικές μέρες με καύσωνα και είχαμε χιλιάδες νεκρούς, είχαμε Αύγουστο μήνα το 2002 διαδοχικές πλημμύρες στην Αττική, είχαμε στη συνέχεια τις πυρκαγιές του 2007, ση συνέχεια το Μάτι, είχαμε τη Μάνδρα, είχαμε τον Ιανό... Αν βάλουμε τα γεγονότα χρονικά βλέπουμε ότι αυξάνονται και σε αριθμό γεγονότων κάθε δύο–τρία-πέντε χρόνια αλλά και σε ένταση άρα είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσουμε αυτής της τάξης μεγέθους γεγονότα από εδώ και πέρα πολύ συχνά και το πρώτο που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι πρέπει να αλλάξουμε το σχεδιασμό μας ή επιτέλους να εφαρμόσουμε ένα σχεδιασμό και να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα που είναι οι νέες συνθήκες αυτές του κλίματος με τα ακραία γεγονότα.
Για τις γέφυρες στη Θεσσαλία: Με τι στοιχεία έχουν γίνει οι μελέτες για όλες αυτές τις γέφυρες; Πέρα από τα στοιχεία του εδάφους, τα τοπογραφικά μας ενδιαφέρει απόλυτα τι όγκο νερού έχει να αντιμετωπίσει αυτό το γεφύρι. Ποιο νερό θα πάρουμε αυτό που 350 μέρες το χρόνο είναι στεγνό το ποτάμι ή τρέχει ένα ρυάκι με λίγα λίτρα νερού ή την ακραία κατάσταση που θα είναι 50-200 χιλιοστά βροχόπτωσης; Η διατομή την οποία χρησιμοποιούμε συνήθως είναι υποβαθμισμένη σε όλα μας τα τεχνικά έργα και στη Θεσσαλία φυσικά, χρησιμοποιούν πολύ χαμηλούς συντελεστές βροχόπτωσης δηλαδή που θα φτάσει η στάθμη του ποταμού για αυτό έχουμε την πίεση στις γέφυρες και την καταστροφή. Αυτό είναι μια συνήθεια που γινότανε πολύ παλιότερα και επειδή δεν είχαμε τέτοια φαινόμενα αστάθειας συνήθως αντέχανε τα έργα τώρα όμως που πιάνουμε τις μεγάλες τιμές, οι μεγάλες τιμές υπερκαλύπτουν τις τιμές σχεδιασμού και έχουμε τις καταστροφές.
Όταν πάω να πάρω μετεωρολογικά στοιχεία για να κάνω ένα έργο σε μια περιοχή πρέπει να δω τα μετεωρολογικά στοιχεία όλης της περιοχής από τα ψηλά βουνά που είναι η Πίνδος αν μιλάμε για τη Θεσσαλία μέχρι τις εκβολές στο Αιγαίο. Έχουν βάλει μετεωρολογικούς σταθμούς ψηλά στην Πίνδο και στα ενδιάμεσα πρανή πέρα από τον κάμπο; Γιατί συνήθως παίρνουν τα στοιχεία από τον κάμπο που έχουμε μετεωρολογικά στοιχεία από αεροδρόμια, πόλεις ή αλλού και αγνοούμε τι γίνεται πάνω. Μα το νερό το πολύ που κατεβάζει στο ποτάμι δεν είναι το νερό που έπεσε στον κάμπο της Θεσσαλίας είναι το νερό που έπεσε πάνω στην Πίνδο, το ορεινό. Πρέπει να ξέρουμε τι ποσότητα νερού πέφτει στην ορεινή ζώνη και εκεί δεν έχουμε στοιχεία, δεν έχουμε βάλει μετεωρολογικούς σταθμούς εδώ και χρόνια. Κάποιοι που έχουν την ευθύνη της μετεωρολογίας έχουν ευθύνη για αυτά δεν μπορεί μια ζωή να κοιτάμε τι γίνεται στην Ελευσίνα και στο Ελληνικό και στο Αστεροσκοπείο, πρέπει να ξέρουμε τι γίνεται στην κορυφή της Πάρνηθας, τι γίνεται στην κορυφή του Υμηττού, τι γίνεται στην κορυφή της Πεντέλης από εκεί θα πέσει το νερό το πολύ που θα έρθει στο Λεκανοπέδιο και στην Πίνδο αντίστοιχα και τον Όλυμπο και στο Πήλιο για το νερό που θα πάει στη Λάρισα, στο Βόλο και στην Καρδίτσα. Αυτό το απλό πράγμα δεν έχει γίνει για αυτό και όλες αυτές οι κατασκευές μόλις πιεστούν πάνω από ένα όριο καταρρέουν. Είναι αυτονόητο όταν έχεις βάλει όριο τα 50 χιλιοστά και έχεις 200 δεν θα αντέξει.
Για τους ελέγχους των υποδομών: Πρέπει να υπάρξει ένα ευρύτερο πρόγραμμα, νομίζω ότι μπορεί να υπάρχει και χρηματοδότηση από την ΕΕ ώστε να υπάρξουν κατάλληλα συνεργεία με επιστήμονες όχι μόνο με υπαλλήλους. Πρέπει να συνεργαστούν οι ειδικοί να βοηθήσει το τεχνικό επιμελητήριο και τα πανεπιστήμια και τα πολυτεχνεία και να υπάρξουν ομάδες που θα κάνουν εξονυχιστικά αυτό τον έλεγχο. Όπως κάνουμε τον έλεγχο στα σχολεία για σεισμούς έτσι πρέπει να κάνουμε για όλες αυτές τις υποδομές, συστηματικά και όχι κάθε φορά να τρέχουμε από πίσω. Δηλαδή δεν θα εκπλαγώ αν πανε και δώσουν πάλι για να διορθώσουν τη γέφυρα μέσα σε τρεις μήνες θα ξαναδώσουν καινούργια εργολαβία, αυτό είναι έγκλημα αν γίνει. Πρώτον θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι έφταιξε, ποιος παρέλαβε και ποιος μελέτησε και τι εγινε με τη γέφυρα και μετά πρέπει να δούμε ως θα είναι ο καινούργιος σχεδιασμός και με τα βροχομετρικά δεδομένα αλλά και με τα δεδομένα της υποδομής γιατί η περιοχή εκεί είναι στην ευρύτερη κοίτη, στην πλημμυρική ζώνη του Πηνειού. Πρέπει όλα να τα ξαναδούμε και πρέπει να ξεφύγουμε από τη μειοδοσία ενός εργολάβου και να δούμε περισσότερο τα χαρακτηριστικά και τις προδιαγραφές του έργου και στο σχεδιασμό αλλά και στην εκτέλεση και στην παραλαβή.
Αναλυτικά οι δηλώσεις του
Για την κλιματική κρίση: Είναι βέβαιο ότι έχουμε μπει στη χρονική ζώνη της μεγάλης αστάθειας από την κλιματική κρίση η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και μερικές δεκαετίες αλλά στην αρχή δεν δίναμε σημασία ούτε είχαμε συνειδητοποιήσει όλη αυτή την επιβάρυνση που έχουμε κάνει στο περιβάλλον και έχουμε δημιουργήσει αυτή την κλιματική κρίση. Το 1987 πρώτη φορά συνειδητοποιήσαμε διαδοχικές μέρες με καύσωνα και είχαμε χιλιάδες νεκρούς, είχαμε Αύγουστο μήνα το 2002 διαδοχικές πλημμύρες στην Αττική, είχαμε στη συνέχεια τις πυρκαγιές του 2007, ση συνέχεια το Μάτι, είχαμε τη Μάνδρα, είχαμε τον Ιανό... Αν βάλουμε τα γεγονότα χρονικά βλέπουμε ότι αυξάνονται και σε αριθμό γεγονότων κάθε δύο–τρία-πέντε χρόνια αλλά και σε ένταση άρα είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπίσουμε αυτής της τάξης μεγέθους γεγονότα από εδώ και πέρα πολύ συχνά και το πρώτο που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι πρέπει να αλλάξουμε το σχεδιασμό μας ή επιτέλους να εφαρμόσουμε ένα σχεδιασμό και να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα που είναι οι νέες συνθήκες αυτές του κλίματος με τα ακραία γεγονότα.
Για τις γέφυρες στη Θεσσαλία: Με τι στοιχεία έχουν γίνει οι μελέτες για όλες αυτές τις γέφυρες; Πέρα από τα στοιχεία του εδάφους, τα τοπογραφικά μας ενδιαφέρει απόλυτα τι όγκο νερού έχει να αντιμετωπίσει αυτό το γεφύρι. Ποιο νερό θα πάρουμε αυτό που 350 μέρες το χρόνο είναι στεγνό το ποτάμι ή τρέχει ένα ρυάκι με λίγα λίτρα νερού ή την ακραία κατάσταση που θα είναι 50-200 χιλιοστά βροχόπτωσης; Η διατομή την οποία χρησιμοποιούμε συνήθως είναι υποβαθμισμένη σε όλα μας τα τεχνικά έργα και στη Θεσσαλία φυσικά, χρησιμοποιούν πολύ χαμηλούς συντελεστές βροχόπτωσης δηλαδή που θα φτάσει η στάθμη του ποταμού για αυτό έχουμε την πίεση στις γέφυρες και την καταστροφή. Αυτό είναι μια συνήθεια που γινότανε πολύ παλιότερα και επειδή δεν είχαμε τέτοια φαινόμενα αστάθειας συνήθως αντέχανε τα έργα τώρα όμως που πιάνουμε τις μεγάλες τιμές, οι μεγάλες τιμές υπερκαλύπτουν τις τιμές σχεδιασμού και έχουμε τις καταστροφές.
Όταν πάω να πάρω μετεωρολογικά στοιχεία για να κάνω ένα έργο σε μια περιοχή πρέπει να δω τα μετεωρολογικά στοιχεία όλης της περιοχής από τα ψηλά βουνά που είναι η Πίνδος αν μιλάμε για τη Θεσσαλία μέχρι τις εκβολές στο Αιγαίο. Έχουν βάλει μετεωρολογικούς σταθμούς ψηλά στην Πίνδο και στα ενδιάμεσα πρανή πέρα από τον κάμπο; Γιατί συνήθως παίρνουν τα στοιχεία από τον κάμπο που έχουμε μετεωρολογικά στοιχεία από αεροδρόμια, πόλεις ή αλλού και αγνοούμε τι γίνεται πάνω. Μα το νερό το πολύ που κατεβάζει στο ποτάμι δεν είναι το νερό που έπεσε στον κάμπο της Θεσσαλίας είναι το νερό που έπεσε πάνω στην Πίνδο, το ορεινό. Πρέπει να ξέρουμε τι ποσότητα νερού πέφτει στην ορεινή ζώνη και εκεί δεν έχουμε στοιχεία, δεν έχουμε βάλει μετεωρολογικούς σταθμούς εδώ και χρόνια. Κάποιοι που έχουν την ευθύνη της μετεωρολογίας έχουν ευθύνη για αυτά δεν μπορεί μια ζωή να κοιτάμε τι γίνεται στην Ελευσίνα και στο Ελληνικό και στο Αστεροσκοπείο, πρέπει να ξέρουμε τι γίνεται στην κορυφή της Πάρνηθας, τι γίνεται στην κορυφή του Υμηττού, τι γίνεται στην κορυφή της Πεντέλης από εκεί θα πέσει το νερό το πολύ που θα έρθει στο Λεκανοπέδιο και στην Πίνδο αντίστοιχα και τον Όλυμπο και στο Πήλιο για το νερό που θα πάει στη Λάρισα, στο Βόλο και στην Καρδίτσα. Αυτό το απλό πράγμα δεν έχει γίνει για αυτό και όλες αυτές οι κατασκευές μόλις πιεστούν πάνω από ένα όριο καταρρέουν. Είναι αυτονόητο όταν έχεις βάλει όριο τα 50 χιλιοστά και έχεις 200 δεν θα αντέξει.
Για τους ελέγχους των υποδομών: Πρέπει να υπάρξει ένα ευρύτερο πρόγραμμα, νομίζω ότι μπορεί να υπάρχει και χρηματοδότηση από την ΕΕ ώστε να υπάρξουν κατάλληλα συνεργεία με επιστήμονες όχι μόνο με υπαλλήλους. Πρέπει να συνεργαστούν οι ειδικοί να βοηθήσει το τεχνικό επιμελητήριο και τα πανεπιστήμια και τα πολυτεχνεία και να υπάρξουν ομάδες που θα κάνουν εξονυχιστικά αυτό τον έλεγχο. Όπως κάνουμε τον έλεγχο στα σχολεία για σεισμούς έτσι πρέπει να κάνουμε για όλες αυτές τις υποδομές, συστηματικά και όχι κάθε φορά να τρέχουμε από πίσω. Δηλαδή δεν θα εκπλαγώ αν πανε και δώσουν πάλι για να διορθώσουν τη γέφυρα μέσα σε τρεις μήνες θα ξαναδώσουν καινούργια εργολαβία, αυτό είναι έγκλημα αν γίνει. Πρώτον θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι έφταιξε, ποιος παρέλαβε και ποιος μελέτησε και τι εγινε με τη γέφυρα και μετά πρέπει να δούμε ως θα είναι ο καινούργιος σχεδιασμός και με τα βροχομετρικά δεδομένα αλλά και με τα δεδομένα της υποδομής γιατί η περιοχή εκεί είναι στην ευρύτερη κοίτη, στην πλημμυρική ζώνη του Πηνειού. Πρέπει όλα να τα ξαναδούμε και πρέπει να ξεφύγουμε από τη μειοδοσία ενός εργολάβου και να δούμε περισσότερο τα χαρακτηριστικά και τις προδιαγραφές του έργου και στο σχεδιασμό αλλά και στην εκτέλεση και στην παραλαβή.