Την αναμόρφωση του συστήματος λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που κατατέθηκε στη Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί και να αποτελέσει νόμο του κράτους, πριν από τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου.

Η επιχειρούμενη μεταρρύθμιση προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις παθογένειες και τις δυσλειτουργίες που παρουσιάζουν σήμερα τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και οι κοινωφελείς επιχειρήσεις των δήμων. Εξίσου σημαντικός στόχος είναι η ενίσχυση του κεντρικού ελέγχου στις δημοτικές δομές, που μέχρι σήμερα λειτουργούν έξω από τον έλεγχο της κεντρικού δημοτικού μηχανισμού.

Το νομοσχέδιο προβλέπει συγκεκριμένα τη μεταφορά του προσωπικού, των πόρων και των αρμοδιοτήτων τους στην κεντρική υπηρεσία των δήμων, για να διασφαλίσει καλύτερη διαχείριση πόρων και να επιτύχει οικονομίες κλίμακας από την ενοποίηση προμηθειών και υπηρεσιών. Με την κατάργηση των 500 περίπου Νομικών Προσώπων, 14.000 εργαζόμενοι σε αυτά θα μεταφερθούν στις κεντρικές υπηρεσίες των δήμων και θα ενισχύσουν τις υποστελεχωμένες υπηρεσίες τους λόγω συνταξιοδοτήσεων.

Ασυνεννοησία τέλος

Η κατάργηση των Νομικών Προσώπων και των κοινωφελών επιχειρήσεων θα θέσει τέρμα στην ασυνεννοησία και τη μετάθεση ευθυνών από τον δήμαρχο στον πρόεδρο του Νομικού Προσώπου, που τελικά αποβαίνει σε βάρος των δημοτών, καθώς και των εργαζομένων στις δημοτικές υπηρεσίες.

Από την 1 Ιανουαρίου 2024, τα ΝΠΔΔ και οι δημοτικές επιχειρήσεις παύουν να λειτουργούν, σύμφωνα με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, και το προσωπικό εντάσσεται στις αντίστοιχες θέσεις, με βάση την ειδικότητα και το αντικείμενο εργασίας του. Από τους 14.000 εργαζόμενους στα ΝΠΔΔ, οι 6.500 είναι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου, για τους οποίους, εφόσον καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, «ανοίγει» ο δρόμος της μονιμοποίησης μέσω μοριοδότησης. Οι αρμοδιότητες των Σχολικών Επιτροπών μεταφέρονται στις αντίστοιχες υπηρεσίες των δήμων, από τις 30 Ιουνίου 2024, δηλαδή μετά τη λήξη της σχολικής χρονιάς 2023-2024. Από εκείνη την μέρα παύει η λειτουργία των Πρωτοβάθμιων και Δευτεροβάθμιών Σχολικών Επιτροπών.

Οι αντιδράσεις μέχρι σήμερα από πλευράς της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) ήταν υποτονικές, ίσως γιατί έχει γίνει αποδεκτό από τη μεγάλη πλειονότητα των δημάρχων ότι το νομοσχέδιο του ΥΠΕΣ υλοποιεί «εξπρές» τις συγχωνεύσεις των ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ, που οι ίδιοι είχαν ζητήσει παλιότερα να γίνουν σε εθελοντική βάση. Οι εργαζόμενοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου κατατάσσονται σε προσωποπαγείς θέσεις αντίστοιχης κατηγορίας και κλάδου-ειδικότητας, οι οποίες συστήνονται στον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας του δήμου και καταργούνται με την αποχώρησή τους από την υπηρεσία.

Άμισθες επιτροπές

Στη θέση των διοικητικών συμβουλίων των ΝΠΔΔ και των κοινωφελών επιχειρήσεων που καταργούνται, το νομοσχέδιο προβλέπει τη σύσταση άμισθων επιτροπών που θα ασκούν εποπτικό έλεγχο στις μεταφερόμενες δράσεις. Στη θέση των Σχολικών Επιτροπών θα ιδρυθούν δύο επιτροπές στην κεντρική υπηρεσία του κάθε δήμου, στις οποίες προβλέπεται να συμμετέχει ένας εκπρόσωπος σχολικών μονάδων ή συλλόγου γονέων και κηδεμόνων από τις σχολικές μονάδες του δήμου. Αν τώρα, το καταργούμενο ΝΠΔΔ είχε προϋπολογισμό άνω του ενός εκατ. ευρώ, τότε αυξάνεται ο αριθμός των αντιδημάρχων κατά έναν. Ειδική αναφορά υπάρχει στο νομοσχέδιο για τις κοινωφελείς επιχειρήσεις των δήμων οι οποίες «λύονται» αυτοδικαίως και οριστικώς στις 31 Δεκεμβρίου 2023 και τα περιουσιακά τους στοιχεία περνούν στους δήμους.

Το νομοσχέδιο καθιερώνει επίσης δείκτες ποιότητας και παρακολούθησης των δήμων δημόσια, με ανοιχτό τον έλεγχο στους πολίτες, και συγχωνεύει την Οικονομική Επιτροπή και την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής των Δήμων σε μία, με στόχο την πιο ουσιαστική λειτουργία τους.

Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 29/9