Άκης Τσελέντης στα "Π": Στην Ινδία έπεσα θύμα απαγωγής
Ο σεισμολόγος Άκης Τσελέντης μιλάει στα "Παραπολιτικά" για το πρόβλημα με το στέγαστρο Καλατράβα, το "σεισμολογικό μπαρμπούτι" στην Ελλάδα και τις αεροπορικές του περιπέτειες
Ο έμπειρος σεισμολόγος Ακης Τσελέντης γεννήθηκε στο Ζαΐρ της Αφρικής, σπούδασε φυσικός στο πανεπιστήμιο και στη συνέχεια έκανε το Μaster του στο Πανεπιστήμιο Leeds της Αγγλίας. Αμέσως μετά έκανε το διδακτορικό του στο Imperial College του Λονδίνου, το μεταδιδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, ακολούθως έφυγε για το Πανεπιστήμιο του Τόκιο, όπου ειδικεύτηκε στην τεχνική σεισμολογία, και στη συνέχεια έγινε ερευνητής, θέση στην οποία εργάστηκε τέσσερα χρόνια.
Εχει πάει σε πανεπιστήμιο στην Κίνα, όπου ειδικεύτηκε στα πρόδρομα σεισμικά φαινόμενα, και μετά ανέλαβε το Πανεπιστήμιο Πατρών, όπου δεν υπήρχε τίποτα. Εκεί έφτιαξε το σεισμολογικό κέντρο Δυτικής Ελλάδας, το εξόπλισε με σύγχρονα όργανα και εκπαίδευσε προσωπικό, με αποτέλεσμα να γίνει ένα από τα καλύτερα κέντρα της Ευρώπης, φέρνοντας στο πανεπιστήμιο περισσότερα από 15.000.000 ευρώ από ερευνητικά προγράμματα.
Μίλησε αποκλειστικά στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» για την καριέρα του, αλλά και την ημέρα που τον... απήγαγαν.
Πώς βλέπετε όλο αυτό που γίνεται με το στέγαστρο Καλατράβα;
Αυτό είναι ένα δείγμα της προχειρότητας με την οποία έγιναν τα έργα, με σκοπό να οικονομήσουν κάποιοι. Εδώ έγινε χορός δισεκατομμυρίων. Το έργο του Καλατράβα, για παράδειγμα, έγινε γρήγορα. Σύμφωνα με τη σύμβαση, το σκέπαστρο θα είχε ένα άθραυστο γυαλί, αλλά βάλανε πολυκαρμπονικά πλαστικά, για να προλάβουν τις προθεσμίες. Ο Καλατράβα είναι γνωστό ότι έχει κάνει προβληματικά έργα σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόσφατα έφαγε πρόστιμο 150.000 ευρώ από την ιταλική κυβέρνηση για μια ελαττωματική γέφυρα. Εγώ είχα την ευκαιρία, όταν ήμουν καθηγητής και διευθυντής του Σεισμολογικού Κέντρου Πατρών, να εμπλακώ ως σύμβουλος σε μια αγγλική εταιρεία, η οποία έκανε τη μελέτη θεμελίωσης των πυλώνων του σκεπάστρου. Πιο συγκεκριμένα, συμμετείχα στον χαρακτηρισμό των εδαφών θεμελίωσης μέσω της τεχνικής σεισμικής τομογραφίας. Εκεί μου έκανε εντύπωση ότι για ένα τόσο σοβαρό έργο η εταιρεία μού είπε ότι το κόστος ήταν μηδαμινό, με σκοπό να περιορίσει και τη δική μου συμμετοχή, που ήταν ελάχιστη όσον αφορούσε την αμοιβή μου. Συγκεκριμένα, είχα προτείνει ένα ολοκληρωμένο ερευνητικό πρόγραμμα σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών, αλλά το απέρριψε.
Τι προτείνετε;
Προτείνω, μολονότι δεν είμαι μηχανικός, να συσταθεί μια ομάδα έμπειρων μηχανικών, Ελλήνων και ξένων, η οποία θα κοιτάξει σπιθαμή προς σπιθαμή το όλο έργο και θα αποφανθεί είτε για παρεμβάσεις είτε για ανακατασκευή του έργου από την αρχή. Φυσικά, λαμβάνοντας υπόψη τα αντίστοιχα κοστολόγια. Είναι εγκληματικό που τόσα χρόνια δεκάδες χιλιάδες αθλητές και θεατές έπαιζαν τη ζωή τους στη ρώσικη ρουλέτα και κανείς από τους υπεύθυνους δεν είχε πάρει χαμπάρι. Το άλλο το οποίο με εξέπληξε είναι ότι είχε χαθεί το φυλλάδιο συντήρησης.
Υπάρχει περίπτωση για σεισμό στην Ελλάδα;
Εχω πραγματικά κουραστεί με τις άναρθρες σεισμολογικές κραυγές από διάφορους άσχετους, οι οποίοι δεν έχουν αφήσει σπιθαμή της Ελλάδος που να μην ισχυρίζονται ότι θα γίνει καταστροφικός σεισμός, με σκοπό την προβολή τους στα ΜΜΕ. Για παράδειγμα, εδώ και έναν χρόνο κάποιος βγήκε και είπε ότι η Θήβα θα καταστραφεί από έναν σεισμό 7 Ρίχτερ, με αποτέλεσμα όλοι οι Θηβαίοι να βγουν στα κάγκελα. Μου πήρε έναν χρόνο να ηρεμήσω τον κόσμο με πολλές διαλέξεις που έκανα και όργανα που έβαλα στη Θήβα. Το ίδιο άτομο έχει ξεσηκώσει την Εύβοια, τη Σάμο, την Κρήτη, το Ιόνιο, τον Κορινθιακό και πρόσφατα την Αττική, τις πιο πολλές φορές εν μέσω τουριστικής περιόδου, προκαλώντας τεράστια ζημιά στον τουρισμό. Αυτό το ονομάζω «σεισμολογικό μπαρμπούτι», γιατί κάποια στιγμή θα του κάτσει σεισμός και θα βγει να μας πει ότι τον προέβλεψε.
Στις προηγούμενες ευρωεκλογές ήσασταν υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία και είχατε καταφέρει να συγκεντρώσετε 87.000 ψήφους. Ομως συνέβη κάτι στη ζωή σας. Θέλετε να μας πείτε τι έγινε ακριβώς;
Εναν μήνα πριν από τις ευρωεκλογές είχα ένα σοβαρό τροχαίο και έμεινα στο νοσοκομείο για έναν μήνα. Ερχόμουν από τα Γιάννενα, πηγαίνοντας στον Βόλο για να μιλήσω. Στη Θήβα ένα φορτηγό έπεσε πάνω μου και με πέταξε πάνω σε έναν τσιμεντένιο στύλο. Επαθα διάσειση, αιματώματα στο κεφάλι και ήμουν κλινήρης. Σώθηκα από θαύμα. Το αμάξι είχε διπλώσει στα δύο. Είχα και άλλα ατυχήματα. Πριν από τρία χρόνια είχα ένα ερευνητικό πρόγραμμα στο Βορειοανατολικό Ιράν. Οταν έφυγα από το ξενοδοχείο μου στην Τεχεράνη για να πάρω την εσωτερική πτήση προς την περιοχή της έρευνας, καθυστέρησα πέντε λεπτά να πάω στο αεροδρόμιο και έχασα το αεροπλάνο, το οποίο στη συνέχεια έπεσε και σκοτώθηκαν όλοι οι επιβάτες. Πριν από 25 χρόνια, όταν ήμουν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο, πήγαινα από το Τόκιο στο Χονγκ Κονγκ. Το τότε αεροδρόμιο του Χονγκ Κονγκ είχε μεγάλη επικινδυνότητα, γιατί κοντά υπήρχαν ουρανοξύστες. Οπότε το αεροπλάνο για να προσγειωθεί έκανε ειδικές μανούβρες. Λίγο πριν από την προσγείωση το αεροπλάνο έπεσε, κόπηκε στα δύο και εγώ σώθηκα γιατί ήμουν στις πίσω θέσεις. Οταν είχα ένα επιστημονικό έργο στην Ανατολική Ινδία, στα σύνορα με Μιανμάρ, με απήγαγαν αντάρτες και πλήρωσε λύτρα η εταιρεία για να γλυτώσω. Οσον αφορά την ερώτησή σου, σκοπεύω να είμαι ξανά υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία, εφόσον ο πρόεδρος με εντάξει στη λίστα των ευρωεκλογών λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη μου δημοτικότητα, την προσφορά μου και το γεγονός ότι την προηγούμενη φορά κόντεψα να εκλεγώ, αλλά προέχει η υγεία.
Θέλατε από μικρός να γίνετε σεισμολόγος;
Εγώ από μικρός ήθελα να γίνω καπετάνιος, γιατί μεγάλωσα πάνω στον βράχο σε ένα ψαροχώρι στην Κεφαλλονιά, το Φισκάρδο, και προέρχομαι από καπετανόσογο. Δυστυχώς οι δικοί μου με πίεσαν να σπουδάσω στο πανεπιστήμιο. Εγώ τελείωσα φυσικός και είχα σκοπό να προχωρήσω για αεροναυπηγός, αλλά τότε δεν είχε πέραση αυτό το επάγγελμα, οπότε το γύρισα στην πυρηνική φυσική. Πήρα υποτροφία για το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και εκεί μέσα κόλλησα στη Σεισμολογία.
Με τη γυναίκα σας, Αναστασία, είστε 20 χρόνια μαζί. Πώς γνωριστήκατε;
Τυχαία. Είχαμε έργο στο Ηράκλειο, τη γούσταρα, ήταν ωραία γυναίκα, εντυπωσιακή, καλός άνθρωπος, και προχωρήσαμε.
Ποιο είναι το πιο extreme πράγμα που έχετε κάνει;
Παρά τα ατυχήματά μου τα αεροπορικά, πετάω αεροπλάνο, ένα Τσέσνα, και έχω τρέλα με το υποβρύχιο ψάρεμα, όπου έχω ρισκάρει πολλές τη ζωή μου και φτάνω στα άκρα.
Σας έκαναν πόλεμο στη δουλειά σας;
Ναι, φυσικά. Βάσει του γνωστού «Να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα». Τα παράτησα, ανέλαβα διευθυντής στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο και εκλέχτηκα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου βίωσα μια αγαστή συνεργασία και ένα σωστό ερευνητικό κλίμα.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 7/10/2023