Tο 2023 µειώσαµε κρέας και λαχανικά: Τα προϊόντα που κατανάλωσαν οι Ελληνες τη χρονιά που έφυγε - Μεγάλες οι αλλαγές σε διατροφικές συνήθειες
Ερευνα του ΙΕΛΚΑ αναφέρει ότι η ετήσια κατά κεφαλήν δαπάνη στα τρόφιµα διαµορφώθηκε στα 1.485 ευρώ, µειωµένη κατά 2,3% την τελευταία δεκαετία
Βασιλικη Δελημητρου
Σηµαντικές αλλαγές στη διατροφή µας κάναµε το 2023, καθώς λόγω της ακρίβειας οι περισσότεροι έκαναν περικοπές στην αγορά τροφίµων.
Ερευνα του ΙΕΛΚΑ αναφέρει ότι η ετήσια κατά κεφαλήν δαπάνη στα τρόφιµα διαµορφώθηκε στα 1.485 ευρώ, µειωµένη κατά 2,3% την τελευταία δεκαετία. Τα στοιχεία του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεµπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) δείχνουν ότι έχουν αλλάξει δραµατικά οι καταναλωτικές µας συνήθειες αλλά και το ύψος του ποσού που δαπανάµε, ειδικά σε βάθος δεκαετίας.
Εκτιµάται ότι το 2023 η κατά κεφαλήν δαπάνη σε συνολικά είδη παντοπωλείου (τρόφιµα, ποτά, είδη για το σπίτι, είδη προσωπικής περιποίησης) έφτασε στα 7.531 ευρώ, ενώ το 2009 ήταν στα 9.351 ευρώ (µεταβολή -19,5%). Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα της ανάλυσης, η δαπάνη κατά κεφαλήν σε είδη παντοπωλείου διαµορφώθηκε το 2022 στα 1.825 ευρώ, µειωµένη κατά 5,8% σε σχέση µε το 2009, τη χρονιά πριν από την έναρξη της πρώτης δηµοσιονοµικής κρίσης.
Σε σχέση µε το 2021, η συνολική δαπάνη σε είδη παντοπωλείου αυξήθηκε κατά 3,10%, κάτι που αποδίδεται στον συνδυασµό των ανατιµήσεων και της µείωσης στον όγκο αγορών των νοικοκυριών. Με βάση τα στοιχεία αυτά εκτιµάται ότι η συνολική δαπάνη των Ελλήνων για είδη παντοπωλείου το 2022 ανέρχεται σε 20,28 δισ. ευρώ (έναντι 22,10 δισ. ευρώ το 2009).
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει όµως και η ανάλυση των στοιχείων του ΙΕΛΚΑ, όσον αφορά τη δαπάνη ανά κατηγορία αγαθών, καθώς σηµειώνονται µεγάλες διαφοροποιήσεις στις επιµέρους κατηγορίες προϊόντων και αποδίδεται στις αλλαγές σε καταναλωτικές και διατροφικές συνήθειες. Συγκεκριµένα, τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ για τη µηνιαία χρηµατική δαπάνη δείχνουν:
Ειδικότερα, σύµφωνα µε τα στοιχεία:
Επίσης, η αύξηση κατανάλωσης πουλερικών παρέχει υψηλή ποιότητα πρωτεϊνών µε χαµηλότερα επίπεδα κορεσµένων λιπαρών, σε σύγκριση µε το κόκκινο κρέας. Σηµαντικά οφέλη έχει και η αύξηση φυτικών πρωτεϊνών, καθώς τα όσπρια είναι πηγή υψηλής ποιότητας πρωτεϊνών, πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταµίνες και µέταλλα. Στον αντίποδα, η µείωση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών µπορεί να οδηγήσει σε λιγότερη πρόσληψη βιταµινών, µετάλλων και φυτικών ινών, που είναι σηµαντικά για την υγεία και την ανοσία.
Μειονέκτηµα για τη διατροφή µας αποτελεί και η µείωση κατανάλωσης ελαιολάδου, καθώς αυτή µπορεί να επηρεάσει την πρόσληψη των απαραίτητων λιπαρών. Επίσης, η αυξηµένη κατανάλωση αλκοόλ µπορεί να συνδέεται µε υγειονοµικά προβλήµατα, καθώς και µε άλλους κινδύνους. Αξίζει τέλος να σηµειωθεί ότι, σύµφωνα µε τα µέχρι στιγµής διαθέσιµα στοιχεία, παρά τις αλλαγές που έχουν γίνει στις διατροφικές µας συνήθειες, η ηµερήσια πρόσληψη θερµίδων δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
Ερευνα του ΙΕΛΚΑ αναφέρει ότι η ετήσια κατά κεφαλήν δαπάνη στα τρόφιµα διαµορφώθηκε στα 1.485 ευρώ, µειωµένη κατά 2,3% την τελευταία δεκαετία. Τα στοιχεία του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεµπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) δείχνουν ότι έχουν αλλάξει δραµατικά οι καταναλωτικές µας συνήθειες αλλά και το ύψος του ποσού που δαπανάµε, ειδικά σε βάθος δεκαετίας.
Εκτιµάται ότι το 2023 η κατά κεφαλήν δαπάνη σε συνολικά είδη παντοπωλείου (τρόφιµα, ποτά, είδη για το σπίτι, είδη προσωπικής περιποίησης) έφτασε στα 7.531 ευρώ, ενώ το 2009 ήταν στα 9.351 ευρώ (µεταβολή -19,5%). Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα της ανάλυσης, η δαπάνη κατά κεφαλήν σε είδη παντοπωλείου διαµορφώθηκε το 2022 στα 1.825 ευρώ, µειωµένη κατά 5,8% σε σχέση µε το 2009, τη χρονιά πριν από την έναρξη της πρώτης δηµοσιονοµικής κρίσης.
Σε σχέση µε το 2021, η συνολική δαπάνη σε είδη παντοπωλείου αυξήθηκε κατά 3,10%, κάτι που αποδίδεται στον συνδυασµό των ανατιµήσεων και της µείωσης στον όγκο αγορών των νοικοκυριών. Με βάση τα στοιχεία αυτά εκτιµάται ότι η συνολική δαπάνη των Ελλήνων για είδη παντοπωλείου το 2022 ανέρχεται σε 20,28 δισ. ευρώ (έναντι 22,10 δισ. ευρώ το 2009).
Τι ξοδέψαµε για τρόφιµα
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει όµως και η ανάλυση των στοιχείων του ΙΕΛΚΑ, όσον αφορά τη δαπάνη ανά κατηγορία αγαθών, καθώς σηµειώνονται µεγάλες διαφοροποιήσεις στις επιµέρους κατηγορίες προϊόντων και αποδίδεται στις αλλαγές σε καταναλωτικές και διατροφικές συνήθειες. Συγκεκριµένα, τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ για τη µηνιαία χρηµατική δαπάνη δείχνουν:- Αύξηση των αγορών σε βασικές πηγές υδατανθράκων. Ενδεικτικά, αύξηση της δαπάνης για ψωµί και είδη αρτοποιίας 12%.
- Μείωση αγορών για πηγές πρωτεΐνης. Ενδεικτικά το µοσχαρίσιο κρέας -18% και το κρέας από αιγοπρόβατα -40%.
- Μείωση της δαπάνης σε γαλακτοκοµικά. Ενδεικτικά, το νωπό φρέσκο γάλα -30%.
- Μείωση της δαπάνης για το ελαιόλαδο: -17%.
- Μείωση της δαπάνης για φρούτα 7% και για λαχανικά 43%, αλλά αύξηση στα όσπρια κατά 44% και στους ξηρούς καρπούς κατά 48%.
- Μείωση αγοράς µη αλκοολούχων ποτών κατά 9%, αλλά αύξηση της δαπάνης για αλκοολούχα ποτά κατά 68%.
Μεγάλες αλλαγές και στις ποσότητες
Μεγάλες µεταβολές, όπως αναφέρει η έρευνα του ΙΕΛΚΑ, υπάρχουν και στις ποσότητες που καταναλώνουµε.Ειδικότερα, σύµφωνα µε τα στοιχεία:
- Υπάρχει σταθερή τάση στις κύριες πηγές υδατανθράκων, µε τη µηνιαία κατανάλωση κατά κεφαλήν σε ψωµί και είδη αρτοποιίας να παρουσιάζει µείωση κατά 6%, σε περίπου 4 κιλά µηνιαίως.
- Παρουσιάζεται µείωση στην κατανάλωση των βασικών ζωικών πρωτεϊνών κατά περίπου 16%, µε περίπου 1 κιλό λιγότερο κρέας µηνιαίως. Εξαιρούνται τα πουλερικά τα οποία παρουσιάζουν αύξηση, καθώς αποτελούν και πιο οικονοµική λύση. Παράλληλα, αύξηση παρουσιάζουν οι φυτικές πρωτεΐνες, και ειδικά τα όσπρια.
- Μειώσαµε τα γαλακτοκοµικά και ιδιαίτερα το φρέσκο γάλα κατά 41%, µε εξαίρεση το γάλα µε χαµηλά λιπαρά και τα αβγά.
- Καταναλώσαµε λιγότερο ελαιόλαδο κατά περίπου 30%.
- Κατά 15% περίπου µειώσαµε τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά. Μάλιστα, καταγράφεται µείωση κατά 1 κιλό λιγότερο ανά µήνα τόσο σε φρούτα όσο και σε λαχανικά. Κάτι που, σύµφωνα µε το ΙΕΛΚΑ, αποδίδεται στη σπατάλη τροφίµων της δεκαετίας του 2000.
- Μειώσαµε τα µη αλκοολούχα ποτά, µε περίπου 1 λίτρο λιγότερα αναψυκτικά ανά µήνα κατά κεφαλήν.
- Αυξήθηκε η αγορά αλκοολούχων ποτών, κάτι που σχετίζεται όµως µε µεγαλύτερη κατανάλωση κατ’ οίκον έναντι της κατανάλωσης σε χώρους εστίασης.
Το «αποτύπωµα»
Σύµφωνα µε την έρευνα του ΙΕΛΚΑ, οι διατροφικές αυτές εξελίξεις µπορούν να παρέχουν πλεονεκτήµατα, αλλά και σηµαντικά µειονεκτήµατα για την ποιότητα της διατροφής µας. Στα πλεονεκτήµατα ενδεικτικά αναφέρεται ότι η µείωση κατανάλωσης κρέατος µπορεί να συµβάλει στη µείωση της κατανάλωσης κορεσµένων λιπαρών και υψηλών επιπέδων συντηρητικών, ενώ µειώνεται και η επιβάρυνση του περιβάλλοντος που συνδέεται µε την κτηνοτροφία.Επίσης, η αύξηση κατανάλωσης πουλερικών παρέχει υψηλή ποιότητα πρωτεϊνών µε χαµηλότερα επίπεδα κορεσµένων λιπαρών, σε σύγκριση µε το κόκκινο κρέας. Σηµαντικά οφέλη έχει και η αύξηση φυτικών πρωτεϊνών, καθώς τα όσπρια είναι πηγή υψηλής ποιότητας πρωτεϊνών, πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταµίνες και µέταλλα. Στον αντίποδα, η µείωση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών µπορεί να οδηγήσει σε λιγότερη πρόσληψη βιταµινών, µετάλλων και φυτικών ινών, που είναι σηµαντικά για την υγεία και την ανοσία.
Μειονέκτηµα για τη διατροφή µας αποτελεί και η µείωση κατανάλωσης ελαιολάδου, καθώς αυτή µπορεί να επηρεάσει την πρόσληψη των απαραίτητων λιπαρών. Επίσης, η αυξηµένη κατανάλωση αλκοόλ µπορεί να συνδέεται µε υγειονοµικά προβλήµατα, καθώς και µε άλλους κινδύνους. Αξίζει τέλος να σηµειωθεί ότι, σύµφωνα µε τα µέχρι στιγµής διαθέσιµα στοιχεία, παρά τις αλλαγές που έχουν γίνει στις διατροφικές µας συνήθειες, η ηµερήσια πρόσληψη θερµίδων δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
