"Συναγερμός" στην Κρήτη για το κόκκινο σκαθάρι στο φοινικόδασος στο Βάι - Ξεράθηκαν πολλά δέντρα (Εικόνες)

Το Φοινικόδασος του Βάι το μοναδικό στην Ευρώπη το οποίο επισκέπτονται κάθε χρόνο χιλιάδες επισκέπτες κινδυνεύει με αφανισμό. Οι προσδοκίες επιστημόνων και υπηρεσιών ότι το κόκκινο σκαθάρι που προσβάλλει τους φοίνικες του Θεόφραστου δεν θα χτυπήσει το περίφημο φοινικόδασος στο Βάι που αποτελείται από αυτό το είδος, δυστυχώς διαψεύστηκαν.

Σύμφωνα με το ekriti.gr, τουλάχιστον 16 φοίνικες εντός του δάσους δίπλα στην παραλία ξεράθηκαν όπως διαπίστωσε τη Δευτέρα κλιμάκιο της Διεύθυνσης Δασών Λασιθίου με επικεφαλής τον Διευθυντή της υπηρεσίας κ. Μανόλη Κουδουμά. Όπως μετέδωσε αποκλειστικά το Ράδιο Κρήτη και η εκπομπή του Λευτέρη Βαρδάκη, το έντομο χτύπησε για πρώτη φορά το φοινικόδασος και μάλιστα εν μέσω χειμώνα.

Αμέσως σήμανε συναγερμός και συνεργείο με ειδικό γερανοφόρο όχημα, με την εφαρμογή ειδικής τεχνικής έκαναν έγχυση ειδικού φαρμάκου προκειμένου να φτάσει στην καρδιά των δέντρων στο σημείο όπου μεγαλώνουν οι προνύμφες του κόκκινου σκαθαριού και να εξοντώσουν το έντομο που τον κατατρώει μέχρι να ξεραθεί, για να σωθούν οι υπόλοιποι.

Παράλληλα οι 16 φοίνικες που έχουν ξεραθεί θα καούν, ενώ ο κ. Κουδουμάς απέστειλε κατεπείγον έγγραφο στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προκειμένου να εκπονηθεί σχέδιο δράσης έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί να αποτραπεί με αποτελεσματικό τρόπο η επέκταση της προσβολής του σκαθαριού και να προστατευθεί το μοναδικού φυσικού κάλους φοινικόδασος.

Το δάσος του Βάι μέχρι σήμερα επιβίωσε από το σκαθάρι αφού το έντομο δεν προτιμούσε το συγκεκριμένο είδος φοίνικα του Θεόφραστου λόγω της σκληρότητας του κορμού ωστόσο φαίνεται ότι βρήκε τρόπο να εισχωρήσει όπως συνέβη τον περασμένο Σεπτέμβριο και σε μεγάλο φοίνικα στο πάρκινγκ του φοινικόδασους με αποτέλεσμα να τον καταστρέψει.

Το σκαθάρι έχει καταστρέψει χιλιάδες φοίνικες τα τελευταία χρόνια στην Κρήτη παρά τις προσπάθειες για την καταπολέμησή του. Εμφανιζόταν κυρίως από την άνοιξη και έπειτα λόγω των υψηλών θερμοκρασιών. Τώρα όμως εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και του ήπιου χειμώνα που διανύουμε το σκαθάρι συνεχίζει το καταστροφικό του έργο και μάλιστα σε ένα είδος φοίνικα που έμοιαζε να είναι απρόσβλητο από το έντομο.

Το κόκκινο σκαθάρι του φοίνικα – Τι είναι

Το κόκκινο σκαθάρι είναι ένα κολεόπτερο με μήκος 3-4 εκατοστά, τρία ζεύγη ποδιών, χρώμα κόκκινο-πορτοκαλί με μαύρες κηλίδες στο κεφάλι, στα φτερά έχει μαύρες παράλληλες γραμμές και στο κεφάλι του προβάλει μια κόκκινη προβοσκίδα.

Ο κύκλος ζωής τους είναι: αυγά-προνύμφη-νύμφη-τέλειο έντομο.

Τα θηλυκά γεννάνε 300-500 αυγά σε οπές του κορμού και στις μασχάλες των φύλλων στη στεφάνη. Οι προνύμφες αφού εκκολαφθούν αρχίζουν να σκάβουν στοές μέσα στον κορμό στην καρδιά όπου και συνεχίζουν να αναπτύσσονται τρεφόμενες από το μαλακό ξύλο και τους χυμούς του φοινικόδεντρου. Η προνύμφη σε πλήρη ανάπτυξη έχει μήκος 4-5 εκατοστά, χρώμα άσπρο με σκούρο κεφάλι και μαλακό κορμό.

Η προνύμφη είναι αυτή που προκαλεί την κύρια ζημιά αφού καταστρέφει την καρδιά του φοίνικα.

Οι προνύμφες όταν ολοκληρώσουν την ανάπτυξή τους, γίνονται νύμφες πλέκοντας κουκούλι από το εσωτερικό των φύλλων και ζουν μέσα σ’ αυτό για αρκετές ημέρες. Από τα κουκούλια αυτά θα αναπτυχθούν τα τέλεια έντομα.

Αποτέλεσμα της δραστηριότητας των προνυμφών και των νυμφών είναι τα νεότερα φύλλα (αυτά που αναπτύχθηκαν τελευταία) να αδυνατίζουν στη βάση τους και να κάμπτονται προς τα κάτω.

Καθώς προχωράνε πιο βαθιά τρώγοντας την καρδιά του φοίνικα, αρχίζουν σιγά σιγά όλα τα φύλλα να κάμπτονται και να ξεραίνονται. Τα φύλλα αρχίζουν να πέφτουν και να φαίνονται σαν να αποκολλώνται από τον κορμό. Το δέντρο αρχίζει να μοιάζει σαν ομπρέλα και τότε είναι το σημείο που έχει σαπίζει και τελικά καταστρέφεται δια παντός. Χαρακτηριστική είναι και η έντονη δυσοσμία που βγαίνει από την καρδιά του φοίνικα σε αυτό το σημείο.

Πώς αντιμετωπίζεται το κόκκινο σκαθάρι του φοίνικα

Τα αποτελέσματα της προσβολής ενός φοίνικα από το κόκκινο σκαθάρι δεν είναι αμέσως ορατά. Στις περισσότερες των περιπτώσεων η προσβολή αρχίζει να φαίνεται στο σημείο που τα φύλλα πέφτουν και το δέντρο αρχίζει να μοιάζει με ομπρέλα.

Γι’ αυτό η αντιμετώπιση θα πρέπει να είναι κατά βάση προληπτική ώστε να μην προλάβουν οι προνύμφες να καταστρέψουν την καρδιά του φοίνικα. Σε περίπτωση που υπάρχει ήδη προσβολή, αρχίζουν δηλαδή να φαίνονται τα πρώτα συμπτώματα, οι επεμβάσεις θα πρέπει να γίνουν όσο το δυνατόν συντομότερα.

Αν το δέντρο έχει χάσει όλα τα φύλλα του, δηλαδή έχουν ξεραθεί και έχουν κλίση προς το έδαφος και η καρδιά του δέντρου είναι εντελώς ανοιχτή, τότε καμία αντιμετώπιση δεν μπορεί να γίνει αφού το δέντρο έχει καταστραφεί.

Η προληπτική αντιμετώπιση υγειών φοινίκων γίνεται με ψεκασμούς ορισμένων κατάλληλων μη τοξικών φυτοφαρμάκων στην στεφάνη του δέντρου και στα νεότερα φύλλα. Πρώτα θα πρέπει να έχει κλαδευτεί το δέντρο έτσι ώστε το διάλυμα του φαρμάκου να φτάνει στην καρδιά του.

Με πληροφορίες και φωτογραφίες από ekriti.gr