Μάριος Θεμιστοκλέους στα Παραπολιτικά: Χρονιά-ρεκόρ το 2023 στις μεταμοσχεύσεις
Συνέντευξη
Ο υφυπουργός Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, μιλά στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» για τους τρόπους με τους οποίους έχουν βελτιωθεί όλοι οι σχετικοί δείκτες στην Ελλάδα
Βασιλης Βενιζελος
Σε πολύ σημαντικές ανακοινώσεις σε σχέση με την ανάπτυξη του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), τις μεταμοσχεύσεις και τη δωρεά οργάνων στη χώρα μας προχώρησε πρόσφατα από τη Θεσσαλονίκη ο υφυπουργός Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους, ο οποίος εξηγεί στα «Π» τους τρόπους με τους οποίους η Ελλάδα κατάφερε τα τελευταία τρία χρόνια να σημειώσει διαδοχικά ρεκόρ σε όλους τους δείκτες που αφορούν αυτή την πράξη αλληλεγγύης και προσφοράς στον συνάνθρωπο.
Κύριε Θεμιστοκλέους, έχουμε ρεκόρ μεταμοσχεύσεων από αποβιώσαντες δότες τα τελευταία τρία χρόνια στη χώρα μας. Τι, κατά τη γνώμη σας, είναι αυτό που «πριμοδοτεί» τα ρεκόρ;
To 2023 ήταν πραγματικά χρονιά-ρεκόρ, καθώς διπλασιάσαμε το ποσοστό των αποβιωσάντων δοτών μέσα σε τρία χρόνια, σημειώνοντας έτσι τον μεγαλύτερο αριθμό της τελευταίας 15ετίας. Η αύξηση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εφαρμογή του θεσμού των τοπικών συντονιστών μεταμοσχεύσεων. Επτά συντονιστές μεταμοσχεύσεων τοποθετήθηκαν σε επτά μεγάλα δημόσια νοσοκομεία σε όλη τη χώρα, αυξάνοντας κατά 100% τους δότες σε αυτά. Τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά και στη χώρα μας, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου ο θεσμός αυτός εφαρμόζεται εδώ και χρόνια.
Πρόσφατα, στο συνέδριο για τις μεταμοσχεύσεις στη Θεσσαλονίκη, ανακοινώσατε ότι θα προσληφθούν 28 συντονιστές μεταμοσχεύσεων, οι 15 εκ των οποίων θα τοποθετηθούν σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) όλης της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα δεν διαθέτουμε συντονιστές μεταμοσχεύσεων;
Οπως σας ανέφερα, τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε επτά συντονιστές σε επτά μεγάλα νοσοκομεία της χώρας, οι οποίοι καλύπτουν τις ανάγκες και όμορων νοσοκομείων. Το έργο τους έχει φέρει πολύ σημαντικά αποτελέσματα. Στο 22ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταμοσχεύσεων είχα τη χαρά να ανακοινώσω ότι ενισχύουμε με 2 εκατομμύρια ευρώ τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων για την πρόσληψη 28 συντονιστών μεταμοσχεύσεων. Από τους 28 νέους συντονιστές, οι 20 θα τοποθετηθούν σε νοσοκομεία και οι οκτώ στον ΕΟΜ, αποτελώντας τον δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ του ΕΟΜ, των νοσοκομείων και των λοιπών εμπλεκόμενων φορέων. Ο ρόλος των συντονιστών είναι απόλυτα καθοριστικός για να πετύχουμε την αύξηση των μεταμοσχεύσεων και να προσεγγίσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αποστολή μας είναι να ενισχύουμε διαρκώς όλα τα κρίσιμα μέρη της «μεταμοσχευτικής αλυσίδας», ας μου επιτραπεί ο όρος.
Η πρόσφατη, επιτυχής μεταμόσχευση ήπατος από ζώντα δότη, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Λαϊκό της Αθήνας, ανοίγει τον δρόμο για μια εναλλακτική προσπάθεια να αυξηθούν οι μεταμοσχεύσεις, στοχεύοντας στους ζώντες δότες, ή δεν αλλάζει κάτι στην εθνική στρατηγική της χώρας μας;
H μεταμόσχευση ήπατος της 23χρονης Ελένης από ζωντανό δότη, που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία για πρώτη φορά στη χώρα μας, ήταν μια σπουδαία πράξη, που έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία και συμβολισμό, καθώς ένας πατέρας έδωσε ζωή στην κόρη του. Παράλληλα, το 2023 είχαμε ρεκόρ ζώντων δοτών νεφρού στη χώρα μας - 101 ζώντες δότες προχώρησαν σε δωρεά νεφρού και η πλειονότητα αυτών, 73 μεταμοσχεύσεις, πραγματοποιήθηκε στο ΓΝΑ Λαϊκό. Με το Εθνικό Σχέδιο Μεταμοσχεύσεων, που συστάθηκε το 2021, δόθηκε μεγάλη έμφαση στη δωρεά από ζώντες δότες και στόχος μας είναι να αυξηθούν ακόμα περισσότερο οι δότες που θα χαρίσουν ζωή στους συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη. Εξάλλου, αυτό είναι η μεταμόσχευση: μια πράξη αλληλεγγύης και προσφοράς απέναντι στην ανάγκη των συμπολιτών μας.
Η έλλειψη ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, ιδιαίτερα οι σοβαρές ελλείψεις σε αναισθησιολόγους, μπορούν να φρενάρουν την ενδεχόμενη δυνατότητα της χώρας μας να αυξήσει δραστικά τις μεταμοσχεύσεις που διενεργούνται κατ’ έτος;
Το πρόβλημα αυτό υπάρχει σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας και αφορά συγκεκριμένες ειδικότητες, όπως της Αναισθησιολογίας, που αποτελεί πλέον ζητούμενο σε όλα τα συστήματα Υγείας παγκοσμίως. Εμείς καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ενίσχυση του προσωπικού μέσα από νέες προσλήψεις και κίνητρα, όπως η αύξηση κατά 20% στις εφημερίες όλων των γιατρών του ΕΣΥ, που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός. Επίσης, από τις 10.000 προσλήψεις που θα γίνουν στο ΕΣΥ οι 6.500 θα πραγματοποιηθούν εντός του 2024 και περισσότερες από 1.500 αφορούν γιατρούς. Στις μεταμοσχεύσεις, βέβαια, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών συντήρησης των μοσχευμάτων, δεν υπάρχουν περιθώρια να «φρενάρουμε», οπότε -παρά τις όποιες δυσκολίες- με σωστό συντονισμό και προγραμματισμό προχωράμε κανονικά.
Μιλήσατε πρόσφατα για ψηφιοποίηση όλου του συστήματος της δωρεάς οργάνων και της μεταμόσχευσης στη χώρα μας. Αλήθεια, πώς λειτουργεί σήμερα το σύστημα χωρίς ψηφιοποίηση;
Στόχος μας είναι να δώσουμε όλα τα απαιτούμενα εργαλεία και εφόδια σε γιατρούς και νοσηλευτές, ώστε να σώσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ασθενείς που σήμερα έχουν ανάγκη από μεταμόσχευση. Η ψηφιοποίηση του ΕΟΜ μέσω της δημιουργίας ενός κοινού ψηφιακού συστήματος, που θα συνδέει όλους τους φορείς του συστήματος μεταμοσχεύσεων, δηλαδή του ΕΟΜ, των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, των μονάδων μεταμοσχεύσεων και των τεσσάρων ανοσολογικών εργαστηρίων που υπάρχουν στην Ελλάδα, θα μας δώσει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε μια κεντρική εικόνα των μεταμοσχεύσεων, των μητρώων δοτών, να παρακολουθούμε δείκτες ποιότητας και να ελέγχουμε, παράλληλα, τα κέντρα για τη λειτουργία τους.
*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»
Κύριε Θεμιστοκλέους, έχουμε ρεκόρ μεταμοσχεύσεων από αποβιώσαντες δότες τα τελευταία τρία χρόνια στη χώρα μας. Τι, κατά τη γνώμη σας, είναι αυτό που «πριμοδοτεί» τα ρεκόρ;
To 2023 ήταν πραγματικά χρονιά-ρεκόρ, καθώς διπλασιάσαμε το ποσοστό των αποβιωσάντων δοτών μέσα σε τρία χρόνια, σημειώνοντας έτσι τον μεγαλύτερο αριθμό της τελευταίας 15ετίας. Η αύξηση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εφαρμογή του θεσμού των τοπικών συντονιστών μεταμοσχεύσεων. Επτά συντονιστές μεταμοσχεύσεων τοποθετήθηκαν σε επτά μεγάλα δημόσια νοσοκομεία σε όλη τη χώρα, αυξάνοντας κατά 100% τους δότες σε αυτά. Τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά και στη χώρα μας, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου ο θεσμός αυτός εφαρμόζεται εδώ και χρόνια.
Ο ρόλος των συντονιστών είναι απόλυτα καθοριστικός για να πετύχουμε την αύξηση των μεταμοσχεύσεων και να προσεγγίσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο
Πρόσφατα, στο συνέδριο για τις μεταμοσχεύσεις στη Θεσσαλονίκη, ανακοινώσατε ότι θα προσληφθούν 28 συντονιστές μεταμοσχεύσεων, οι 15 εκ των οποίων θα τοποθετηθούν σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) όλης της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα δεν διαθέτουμε συντονιστές μεταμοσχεύσεων;
Οπως σας ανέφερα, τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε επτά συντονιστές σε επτά μεγάλα νοσοκομεία της χώρας, οι οποίοι καλύπτουν τις ανάγκες και όμορων νοσοκομείων. Το έργο τους έχει φέρει πολύ σημαντικά αποτελέσματα. Στο 22ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μεταμοσχεύσεων είχα τη χαρά να ανακοινώσω ότι ενισχύουμε με 2 εκατομμύρια ευρώ τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων για την πρόσληψη 28 συντονιστών μεταμοσχεύσεων. Από τους 28 νέους συντονιστές, οι 20 θα τοποθετηθούν σε νοσοκομεία και οι οκτώ στον ΕΟΜ, αποτελώντας τον δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ του ΕΟΜ, των νοσοκομείων και των λοιπών εμπλεκόμενων φορέων. Ο ρόλος των συντονιστών είναι απόλυτα καθοριστικός για να πετύχουμε την αύξηση των μεταμοσχεύσεων και να προσεγγίσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αποστολή μας είναι να ενισχύουμε διαρκώς όλα τα κρίσιμα μέρη της «μεταμοσχευτικής αλυσίδας», ας μου επιτραπεί ο όρος.
Η πρόσφατη, επιτυχής μεταμόσχευση ήπατος από ζώντα δότη, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Λαϊκό της Αθήνας, ανοίγει τον δρόμο για μια εναλλακτική προσπάθεια να αυξηθούν οι μεταμοσχεύσεις, στοχεύοντας στους ζώντες δότες, ή δεν αλλάζει κάτι στην εθνική στρατηγική της χώρας μας;
H μεταμόσχευση ήπατος της 23χρονης Ελένης από ζωντανό δότη, που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία για πρώτη φορά στη χώρα μας, ήταν μια σπουδαία πράξη, που έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία και συμβολισμό, καθώς ένας πατέρας έδωσε ζωή στην κόρη του. Παράλληλα, το 2023 είχαμε ρεκόρ ζώντων δοτών νεφρού στη χώρα μας - 101 ζώντες δότες προχώρησαν σε δωρεά νεφρού και η πλειονότητα αυτών, 73 μεταμοσχεύσεις, πραγματοποιήθηκε στο ΓΝΑ Λαϊκό. Με το Εθνικό Σχέδιο Μεταμοσχεύσεων, που συστάθηκε το 2021, δόθηκε μεγάλη έμφαση στη δωρεά από ζώντες δότες και στόχος μας είναι να αυξηθούν ακόμα περισσότερο οι δότες που θα χαρίσουν ζωή στους συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη. Εξάλλου, αυτό είναι η μεταμόσχευση: μια πράξη αλληλεγγύης και προσφοράς απέναντι στην ανάγκη των συμπολιτών μας.
Η έλλειψη ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, ιδιαίτερα οι σοβαρές ελλείψεις σε αναισθησιολόγους, μπορούν να φρενάρουν την ενδεχόμενη δυνατότητα της χώρας μας να αυξήσει δραστικά τις μεταμοσχεύσεις που διενεργούνται κατ’ έτος;
Το πρόβλημα αυτό υπάρχει σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας και αφορά συγκεκριμένες ειδικότητες, όπως της Αναισθησιολογίας, που αποτελεί πλέον ζητούμενο σε όλα τα συστήματα Υγείας παγκοσμίως. Εμείς καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ενίσχυση του προσωπικού μέσα από νέες προσλήψεις και κίνητρα, όπως η αύξηση κατά 20% στις εφημερίες όλων των γιατρών του ΕΣΥ, που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός. Επίσης, από τις 10.000 προσλήψεις που θα γίνουν στο ΕΣΥ οι 6.500 θα πραγματοποιηθούν εντός του 2024 και περισσότερες από 1.500 αφορούν γιατρούς. Στις μεταμοσχεύσεις, βέβαια, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών συντήρησης των μοσχευμάτων, δεν υπάρχουν περιθώρια να «φρενάρουμε», οπότε -παρά τις όποιες δυσκολίες- με σωστό συντονισμό και προγραμματισμό προχωράμε κανονικά.
Μιλήσατε πρόσφατα για ψηφιοποίηση όλου του συστήματος της δωρεάς οργάνων και της μεταμόσχευσης στη χώρα μας. Αλήθεια, πώς λειτουργεί σήμερα το σύστημα χωρίς ψηφιοποίηση;
Στόχος μας είναι να δώσουμε όλα τα απαιτούμενα εργαλεία και εφόδια σε γιατρούς και νοσηλευτές, ώστε να σώσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ασθενείς που σήμερα έχουν ανάγκη από μεταμόσχευση. Η ψηφιοποίηση του ΕΟΜ μέσω της δημιουργίας ενός κοινού ψηφιακού συστήματος, που θα συνδέει όλους τους φορείς του συστήματος μεταμοσχεύσεων, δηλαδή του ΕΟΜ, των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, των μονάδων μεταμοσχεύσεων και των τεσσάρων ανοσολογικών εργαστηρίων που υπάρχουν στην Ελλάδα, θα μας δώσει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε μια κεντρική εικόνα των μεταμοσχεύσεων, των μητρώων δοτών, να παρακολουθούμε δείκτες ποιότητας και να ελέγχουμε, παράλληλα, τα κέντρα για τη λειτουργία τους.
*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»
