Τρίτη και 13: Γιατί θεωρείται γρουσούζικη μέρα
Τί συμβαίνει με την Παρασκευή και13
Τη θεωρούν γρουσούζικη οι Έλληνες και οι Ισπανόφωνοι λαοί. Για τους υπόλοιπους λαούς είναι η Παρασκευή και 13
Τρίτη και 13 σήμερα και δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν άτυχη και επικίνδυνη την ημέρα αυτή. Ο συνδυασμός αυτός θεωρείται γρουσούζικος για τους Έλληνες και τους Ισπανόφωνους λαούς, ενώ για τους υπόλοιπους λαούς η γρουσούζικη ημέρα είναι η Παρασκευή και 13.
Με βάση την ελληνική παράδοση, η Τρίτη θεωρείται γρουσούζικη, καθώς την ημέρα αυτή η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων (Τρίτη, 29 Μαΐου 1453). Το ημερολόγιο έδειχνε 29 και όχι 13, αλλά το άθροισμα των ψηφίων του 1453 δίνει τον αριθμό 13. Σύμφωνα με τον λαογράφο Νικόλαο Πολίτη (1852-1921), η ερμηνεία αυτή είναι υστερογενής, αφού και οι σύγχρονοι στην Άλωση απέδωσαν τη συμφορά αυτή του ελληνικού έθνους στην ολέθρια επίδραση της ημέρας, ενώ υπάρχει μαρτυρία για την πρόληψη αυτή ήδη από το 1164.
Η εξήγηση της δεισιδαιμονίας πρέπει να αναζητηθεί, κατά τον λαογράφο, στις αστρολογικές προβλέψεις. Βάση αυτών, την Τρίτη κυρίαρχος πλανήτης είναι ο Άρης, ενώ σε κάποια ώρα της ημέρας, τη λεγόμενη «κακιά ώρα» επικρατεί μαζί με τον πλανήτη Κρόνο. Η ώρα αυτή καθίσταται ιδιαίτερα επικίνδυνη, επειδή, όμως, κανείς δεν μπορεί να την προσδιορίσει, ολόκληρη η Τρίτη αντιμετωπίζεται ως επικίνδυνη ημέρα.
Στα ισπανικά, η μέρα λέγεται «Martes» και ετυμολογικά προέρχεται από τον Άρη (Mars), που στη ρωμαϊκή παράδοση ήταν ο θεός του πολέμου. Πόλεμος συνεπάγεται θάνατο, που δεν είναι ποτέ καλός οιωνός. Ως εκ τούτου επικράτησε το ρητό «Τρίτη μην παντρευτείς, μη σαλπάρεις και μη φύγεις από το σπίτι» (En martes, ni te cases ni te embarques). Κάτι αντίστοιχο συναντάμε και στην Ελλάδα, με τους προληπτικούς να αποφεύγουν να αρχίσουν οποιαδήποτε εργασία, να ταξιδεύσουν ή να τελέσουν αρραβώνα.
Ο αριθμός 13
Το 13 θεωρείται κατεξοχήν κακότυχος αριθμός, που «σπάει» την αρμονία του 12 (12 Θεοί του Ολύμπου, 12 άθλοι του Ηρακλή, 12 φυλές του Ισραήλ, 12 μαθητές του Χριστού, 12 Ιμάμηδες κλπ). Με την προσθήκη του αριθμού 1 σχηματίζεται ο αριθμός 13 και σηματοδοτείται η αρχή ενός νέου κύκλου. Ο αριθμός 13 αντιπροσωπεύει το άγνωστο και ως εκ τούτου προκαλεί ανησυχία στους ανθρώπους. Κάπως έτσι, λοιπόν, άρχισαν να το συνδέουν με ατυχή γεγονότα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός 13 θεωρείται κακότυχος στο δυτικό κόσμο, σε σημείο που τα ξενοδοχεία συχνά τον παραλείπουν από τις πόρτες των δωματίων τους, ενώ ορισμένες αεροπορικές εταιρείες κάνουν το ίδιο όσον αφορά στην αρίθμηση των θέσεων τους στα αεροπλάνα.
Παρασκευή και 13
Τέλος, σχετικά με την Παρασκευή και 13, η οποία έχει επικρατήσει ως ημέρα γρουσουζιάς στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο, δεν υπάρχει μία σίγουρη εξήγηση. Μια ερμηνεία αφορά ότι προέρχεται από την Παρασκευή 13 Οκτωβρίου του 1307, όταν ο βασιλιάς της Γαλλίας, ο Φίλιππος ο Γ’, σε συνεργασία με τον Πάπα Κλήμη τον Ε’ εξαπέλυσαν μια άνευ προηγουμένου μαζική σφαγή εναντίον του Τάγματος των Ναϊτών Ιπποτών, που έδρευε στην Ιερουσαλήμ, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι καθιερώθηκε από την Καινή Διαθήκη, καθώς την Μεγάλη Παρασκευή πέθανε ο Ιησούς Χριστός.