«Παραμένω στη διάθεση της πατρίδας, χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχω σκοπό να πολιτευτώ», είναι το μήνυμα που στέλνει ο πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος στην πρώτη του συνέντευξη μετά την αποχώρησή του από την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων. Έχοντας αντιμετωπίσει με επιτυχία ουκ ολίγες σοβαρές κρίσεις που εκδηλώθηκαν επί των ημερών του, μεταξύ αυτών και τα επικίνδυνα γεγονότα στον Έβρο, εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξος για την πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Έπειτα από 45 χρόνια στον Ελληνικό Στρατό, ο κ. Φλώρος παραδέχεται πως έκανε και λάθη, ωστόσο επισημαίνει πως ποτέ αυτά δεν πήραν τον χαρακτήρα «σφάλματος».

Η θητεία σας στο τιμόνι των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας συνέπεσε με μια περίοδο έντονης γεωπολιτικής ρευστότητας και κρίσεων, κάτι που επεσήμανε και ο πρωθυπουργός, διατυπώνοντας δημοσίως τις ευχαριστίες του προς το πρόσωπό σας για την προσφορά σας στην πατρίδα. Κάνοντας τον απολογισμό σας, ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε ως αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων και για ποιες αποφάσεις αισθάνεστε υπερήφανος;

Είναι γεγονός ότι η τετραετία 2020-2024, που συμπίπτει με τη θητεία μου ως αρχηγού των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, έχει καταγραφεί ως τέτοια στο συλλογικό υποσυνείδητο των Ελλήνων. Η δημόσια εγκωμιαστική αναφορά του πρωθυπουργού την ημέρα της αποχωρήσεώς μου από την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων είναι εξαιρετικά τιμητική, πολύτιμη και συγκινητική και τον ευχαριστώ, ακόμα μία φορά. Αναμφισβήτητα, το 2020 ήταν η πιο δύσκολη και απαιτητική χρονιά. Ολοι θυμούνται τα γεγονότα του Έβρου και την υβριδική επίθεση υψηλής έντασης και μεγάλης διάρκειας που δέχθηκε τότε η Ελλάδα αλλά και η Ευρώπη. Μόλις είχα συμπληρώσει έναν μήνα στη θέση του αρχηγού και μια τέτοια κατάσταση, που ουσιαστικά ήταν προσπάθεια αποσταθεροποίησης της χώρας, δεν είναι κάτι που εύχεσαι να σου συμβεί, και μάλιστα με πρωτόγνωρο, πρωτοφανή, μη αναμενόμενο και πολύ έντονο τρόπο.

Οι Ενοπλες Δυνάμεις επενέβησαν μαζικά, αποφασιστικά, έξυπνα, με σχεδιασμό και πρόβλεψη, στο πλευρό της ΕΛ.ΑΣ., και το αποτέλεσμα το είδε όλη η Ελλάδα. Η απόπειρα απέτυχε. Η βούλησή μας υπερίσχυσε. Η ένταση συνεχίσθηκε και τους επόμενους μήνες, με την επόμενη κορύφωση το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς. Μια κορύφωση που είχε επίσης υψηλή ένταση και μεγάλη διάρκεια, αυτήν τη φορά κυρίως στη θάλασσα, με την έξοδο του πλοίου θαλασσίων ερευνών «Oruc Reis», με συνοδεία τυμπανοκρουσιών και ακραίας ρητορικής. Το γεγονός αυτό επέφερε την άμεση, μαζική, πρωτοφανή στα χρονικά και εξαιρετικά επιτυχή κινητοποίηση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε ξηρά, θάλασσα και αέρα, στέλνοντας μηνύματα προς κάθε ενδιαφερόμενο για το τι μέλλει γενέσθαι και περί της βουλήσεώς μας σε περίπτωση κλιμάκωσης. Σημειωτέον ότι από τον Φεβρουάριο η χώρα είχε εισέλθει στα αχαρτογράφητα νερά της πανδημίας, του COVID-19, με την επίσης γνωστή, καθολική και καθοριστική συμμετοχή των Ε.Δ. και σε αυτήν την πρόκληση.

Στον Εβρο οι Ενοπλες Δυνάμεις επενέβησαν μαζικά, αποφασιστικά, έξυπνα, με σχεδιασμό και πρόβλεψη, στο πλευρό της ΕΛ.ΑΣ., και το αποτέλεσμα το είδε όλη η Ελλάδα

Υπογραμμίζοντας ότι η ένταση και οι προκλήσεις σε ξηρά, θάλασσα και αέρα συνεχίσθηκαν έντονα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023, θα μπορούσα να πω ότι αυτές ήταν οι μείζονες προκλήσεις κατά τη διάρκεια της θητείας μου, οι οποίες κατά γενική ομολογία αντιμετωπίσθηκαν τολμηρά, αποφασιστικά, με σχέδιο και, εντέλει, επιτυχώς. Για όλα αυτά, αλλά και για τις αποφάσεις που ελήφθησαν από τη στρατιωτική ηγεσία και εγκρίθηκαν από την κυβέρνηση και αφορούν κυρίως δομή δυνάμεων, εξοπλιστικό πρόγραμμα, που ήδη αποδίδει καρπούς, προσλήψεις 15.580 στελεχών, θητεία, προγραμματισμό και κατασκευή κρίσιμων υποδομών για τις Ε.Δ., που δίνουν στρατηγικό πλεονέκτημα στην Ελλάδα, απόκτηση νέων δυνατοτήτων, όπως μέσα αντιμετώπισης UAV, «Εν Συνεχεία Υποστήριξη» υπαρχόντων σημαντικών οπλικών συστημάτων (Ε/Π, Α/Φ, Πυρομαχικά, Οπλα κ.λπ.) και άλλα πολλά προγράμματα των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και για τη δημιουργία της νέας Διοίκησης Ειδικού Πολέμου, που συγκέντρωσε υπό ενιαία διοίκηση όλα τα ειδικά τμήματα των Ε.Δ., είμαι πολύ υπερήφανος.

Η επιτυχής αντιμετώπιση της κρίσης στον Έβρο είναι κάτι που αναγνωρίζεται από σχεδόν όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Πώς βλέπετε να εξελίσσονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις;

Όπως είπα και πιο πάνω, τα γεγονότα του Έβρου το 2020 έχουν αποτυπωθεί στο συλλογικό υποσυνείδητο του ελληνικού λαού ως μια σοβαρότατη κρίση που αντιμετωπίσθηκε επιτυχώς. Σε ό,τι αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, θα ήθελα να είμαι πιο αισιόδοξος απ' ό,τι είμαι στην πραγματικότητα, αλλά δυστυχώς η Ιστορία, η εμπειρία, η γεωγραφία και τα εθνικά συμφέροντα, που τελικά είναι ο προεξάρχων παράγων που κινεί και διαμορφώνει τις διεθνείς σχέσεις, τους συσχετισμούς και τις δράσεις, δεν μου το επιτρέπουν όσο θα ήθελα. Το Διεθνές Δίκαιο είναι ένα ισχυρό εργαλείο, αλλά μάλλον ατελές. Δεν υπάρχει αρχή ενιαίας επιβολής του έναντι όλων. Συνεπώς, για να είσαι όσο το δυνατόν ασφαλέστερος, χρειάζεσαι και την ισχύ. Εν προκειμένω, την ένοπλη. Οι παραμένουσες στο τραπέζι αιτιάσεις, απαιτήσεις, το casus belli, οι κατά καιρούς έντονες και ακραίες δηλώσεις, οι πράξεις καθιστούν, θεωρώ, ως εκ των ων ουκ άνευ την πιστή, αταλάντευτη και διαρκή ενδυνάμωση της ένοπλης ισχύος της Ελλάδος. Το δόγμα μας είναι «αποτροπή και άμυνα». Για να είναι αξιόπιστο, απαιτείται αξιόπιστη και «αναγνωρίσιμη» ένοπλη ισχύς.

Οι παραμένουσες στο τραπέζι αιτιάσεις, απαιτήσεις, το casus belli, οι κατά καιρούς έντονες και ακραίες δηλώσεις, οι πράξεις καθιστούν, θεωρώ, ως εκ των ων ουκ άνευ την πιστή, αταλάντευτη και διαρκή ενδυνάμωση της ένοπλης ισχύος της Ελλάδος

Επί των ημερών σας υλοποιήθηκε ένα εμβληματικό έργο. Αναφέρομαι στο Μνημείο των Αθανάτων στο στρατόπεδο «Παπάγου». Θα μπορούσε να καταστεί εφικτή η επισκεψιμότητά του, κυρίως για μαθητές σχολείων, όπως συμβαίνει με το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη;

Είναι εξαιρετικά χρήσιμα όλα αυτά που είπαμε παραπάνω για εξοπλισμούς, προσωπικό, υποστήριξη κ.λπ. Όμως, αυτά πρέπει να εδράζονται κάπου. Κι αυτό το κάπου δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο από το πνεύμα και την ψυχή του στρατιώτη. Αυτό το πνεύμα, αυτή η ψυχή «τρέφεται» και ατσαλώνεται με την ιστορική μνήμη και την απόδοση τιμής στους «εν όπλοις» αδελφούς, που έδωσαν ό,τι πολυτιμότερο είχαν, τη ζωή τους. Η απόφαση υλοποίησης αυτού του μοναδικού πανελληνίως μνημείου υπηρετεί αυτόν τον σκοπό. «Φέρνει κοντά μας» 121.692 επισήμως διακριβωθέντες πεσόντες στους αγώνες του Έθνους. Το μνημείο είναι, από πριν παραδώσω τα καθήκοντά μου, επισκέψιμο για τα σχολεία τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδος. Επίσης, είναι ανοικτό τα Σαββατοκύριακα για το ευρύτερο κοινό, από όσο γνωρίζω.

Λάθη κάνατε στη στρατιωτική σας καριέρα;

Τον περασμένο Ιανουάριο έκλεισα αισίως σχεδόν 45 χρόνια υπηρεσίας στο Στράτευμα. Φυσικά και έκανα λάθη, πήρα λανθασμένες αποφάσεις, απογοήτευσα και απογοητεύθηκα από αυτά. Φυσικά στενοχωρήθηκα και θα ήθελα να μην είχε γίνει έτσι. Όμως, αυτό είναι αδύνατον. Το λάθος είναι σύμφυτο με την ανθρώπινη υπόσταση. Αλλά θέλω να πιστεύω ότι δεν άφησα τα όποια λάθη μου να μετατραπούν σε σφάλματα. Γιατί αυτό συμβαίνει όταν δεν τα παραδέχεσαι, δεν μαθαίνεις από τα λάθη σου και δεν τα διορθώνεις. Μόλις περιέγραψα, νομίζω, τον μηχανισμό της εμπειρίας. Γιατί αυτή δημιουργείται από τα λάθη που αναγνώρισες και διόρθωσες. Κι αυτό είναι που τη κάνει διακριτή από τη γνώση.

Σας ενδιαφέρει η κάθοδός σας στην πολιτική στην παρούσα συγκυρία; Σας ερωτώ επειδή το όνομά σας έχει συμπεριληφθεί κατά καιρούς στα ρεπορτάζ με τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν το ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας για τις κάλπες των ευρωεκλογών...

Έπειτα από σχεδόν 45 χρόνια στο Στράτευμα, αισθάνομαι πλήρης, ικανοποιημένος, ευτυχής και υπερήφανος. Όχι μόνο για την κατάληξη, για την κατάκτηση της κορυφής, αλλά για όλο το «ταξίδι». Αν ξεκίναγα πάλι, το ίδιο ταξίδι θα διάλεγα. Η πολιτική ποτέ δεν απετέλεσε στόχο μου, συνεπώς δεν αποτελεί και στην παρούσα συγκυρία. Παραμένω στη διάθεση της πατρίδας, αν μπορώ να της φανώ χρήσιμος κάπου. Η προσφορά στην πατρίδα δεν είναι απαραιτήτως συνυφασμένη με την πολιτική.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά