Ενεργειακό hub της Νοτιοανατολικής Ευρώπης η Ελλάδα: Λύσεις στο ζητούµενο της απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια µέσω της χώρας µας - Το παρασκήνιο των επαφών Γεραπετρίτη - Παπασταύρου
Ο στόχος της διασυνδεσιµότητας
Κοινός διευρωπαϊκός κόµβος µεταφορών, επικοινωνιών και ενέργειας Ελλάδα - Βουλγαρία
Σε ενεργειακό κλειδοκράτορα των Βαλκανίων, µε προφανή γεωπολιτική αναβάθµιση, εξελίσσεται η Ελλάδα.
Η χώρα µας, µε τους κάθετους διαδρόµους που «χαράσσει» και τις υποδοµές που ήδη δροµολογεί, προσφέρει λύσεις στο ζητούµενο της απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια που απασχολεί τις γειτονικές, αλλά και τις συµµαχικές χώρες. Η «Κυριακάτικη Απογευµατινή» αποκαλύπτει τις κρυφές και τις φανερές επαφές Ελλήνων αξιωµατούχων µε Βούλγαρους οµολόγους τους, πίσω από τις οποίες κρύβεται µια πολλά υποσχόµενη στρατηγική, µε οικονοµικά και γεωπολιτικά οφέλη.
∆ιότι, εν αντιθέσει µε όσα γράφονται και ακούγονται το τελευταίο διάστηµα περί δοκιµαστικών γεωτρήσεων στα οικόπεδα της Κρήτης στο εγγύς µέλλον (απέχουµε ακόµα από αυτό), το µόνο project που θα «τρέξει» άµεσα είναι αυτό της Floating Storage Regasification Unit (Πλωτή Μονάδα Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης - FSRU) της Αλεξανδρούπολης. Η τελευταία, συνδυαστικά µε την αποθηκευτική δυναµική της Ρεβυθούσας, αλλά και µε την πολλά υποσχόµενη υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου της «Νότιας Καβάλας», δίνει στην Ελλάδα πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις.
Χώρα-κλειδί αποτελεί η γειτονική µας Βουλγαρία. Οι σχέσεις µας βρίσκονται σε άριστο επίπεδο. Η Βουλγαρία αποτελεί τον δεύτερο εξαγωγικό προορισµό για την Ελλάδα, ενώ οι ελληνικές επενδύσεις βρίσκονται στην τρίτη θέση στη Βουλγαρία. Οι δύο χώρες αποτελούν έναν κοινό διευρωπαϊκό κόµβο µεταφορών, επικοινωνιών και ενέργειας.
Με το βλέµµα στον Κάθετο ∆ιάδροµο Νότου - Βορρά, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, µετέβη την Τετάρτη στη Σόφια. Ηταν η πρώτη επίσκεψη του Ελληνα υπουργού στη Βουλγαρία, κατά τη διάρκεια της οποίας συναντήθηκε µε τον Βούλγαρο πρωθυπουργό, Νικολάι Ντένκοφ. Σηµειωτέον, ο κ. Ντένκοφ είδε τον κ. Γεραπετρίτη ακριβώς µία ηµέρα µετά τη συνάντηση που είχε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός µε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίµιρ Ζελένσκι, µε τον οποίο είχε µιλήσει για τη συνεργασία στον τοµέα της ενέργειας και της αµυντικής βιοµηχανίας.
Επίσης, ο Γ. Γεραπετρίτης συναντήθηκε και µε την υπουργό Εξωτερικών της Βουλγαρίας, Μαρίγια Γκάµπριελ. Εχοντας στις «αποσκευές» του τη βοήθεια που παρέχει η Ελλάδα στη Βουλγαρία, προκειµένου η δεύτερη να ενταχθεί πλήρως στη Ζώνη Σένγκεν σε ό,τι αφορά τις θαλάσσιες και τις εναέριες µεταφορές, ο κ. Γεραπετρίτης επωφελήθηκε από την ευκαιρία για να αναδείξει δηµοσίως τον ρόλο που διαδραµατίζει η χώρα µας ως ενεργειακό hub.
Ρόλο που εξαίρουν οι ΗΠΑ, υποστηρίζουν οι Βούλγαροι και... φθονούν οι Τούρκοι. «Η Ελλάδα τροφοδότησε τη Βουλγαρία µε φυσικό αέριο, την άνοιξη του 2022, όταν η Ρωσία αποφάσισε να κλείσει την παροχή, ενώ στο διάστηµα που ακολούθησε εµβαθύναµε την ενεργειακή µας συνεργασία, εγκαινιάζοντας το δεύτερο ηλεκτρικό καλώδιο, το καλοκαίρι του 2023. Επίσης εγκαινιάσαµε τον διασυνδετήριο αγωγό IGB, τον Οκτώβριο του 2022, που συνέβαλε στη µεγάλη αύξηση χωρητικότητας για το φυσικό αέριο που διακινείται µεταξύ των χωρών µας», υπενθύµισε ο κ. Γεραπετρίτης µετά τη συνάντησή του µε την οµόλογό του. Η Βουλγαρία δύναται να αποθηκεύσει σηµαντική ποσότητα φυσικού αερίου. Γι’ αυτό και «ποντάρει» στα αποθέµατα της Ρεβυθούσας και στην πλωτή µονάδα της Αλεξανδρούπολης.
Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Α», τον Απρίλιο θα ξεκινήσει η λειτουργία της FSRU της Αλεξανδρούπολης. Στην πλωτή µονάδα θα φτάνει υγροποιηµένο φυσικό αέριο -κυρίως από τις ΗΠΑ και την Αίγυπτο- το οποίο θα αποθηκεύεται, θα επαναεριοποιείται και µετά, µέσω του αγωγού IGB, θα διοχετεύεται στα Βαλκάνια. Ηδη έφτασε το πρώτο φορτίο, έγινε δοκιµή και πλέον είναι θέµα χρόνου να µετασχηµατιστεί ο ενεργειακός χάρτης στην ευρύτερη περιοχή µας.
«Εχουµε πετύχει πολλά στον ενεργειακό τοµέα και ελπίζουµε να αξιοποιήσουµε αυτήν τη θετική δυναµική, έτσι ώστε να πετύχουµε ακόµη περισσότερα», δήλωσε ο κ. Γεραπετρίτης από τη Σόφια. Βούληση που εξέφρασε και η οµόλογός του. «Οι σχέσεις των δύο χωρών αποτελούν άξονα σταθερότητας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στο πρόσωπο της Ελλάδας, η Βουλγαρία βλέπει τον στενό της εταίρο στην περιοχή, στο πλαίσιο της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ», δήλωσε χαρακτηριστικά η κ. Γκάµπριελ.
Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Α», είχαν προηγηθεί επαφές σε επίπεδο υπουργών αλλά και πρέσβεων. Στόχος των δηµοσιοποιηµένων και µη συναντήσεων ήταν και παραµένει η διασυνδεσιµότητα.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Βουλγαρίας, στην ανακοίνωση που εξέδωσε µετά την επίσκεψη του κ. Γεραπετρίτη, επεσήµανε ότι «κατά τη διάρκεια των συζητήσεων δόθηκε έµφαση στην εµβάθυνση των σχέσεων µεταξύ των δύο χωρών σε στρατηγικά έργα συνδεσιµότητας στους τοµείς της ενέργειας, των µεταφορών και των υποδοµών. Στο επίκεντρο των συνοµιλιών ήταν επίσης η κοινή δήλωση της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Κροατίας και της Ρουµανίας για κοινή εργασία στη συνδεσιµότητα, την κατασκευή του ∆ιαδρόµου Βορρά - Νότου και τις υποδοµές µεταφορών, που εγκρίθηκαν το φθινόπωρο του 2023».
Ενδεικτική είναι και η επισήµανση που έκανε την περασµένη εβδοµάδα ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζορτζ Τσούνης, στην εφηµερίδα µας: «Η αυξηµένη συνδεσιµότητα ενέργειας, σιδηροδρόµου, οδικού δικτύου, δεδοµένων και πληροφοριών θα υποστηρίξει τις οικονοµίες και τις ανάγκες ασφάλειας του ΝΑΤΟ και των χωρών ολόκληρης της περιοχής. Η προώθηση της συνδεσιµότητας Νότου - Βορρά προσφέρει απίστευτες δυνατότητες».
Νωρίτερα φέτος, ο υπουργός Επικρατείας Σταύρος Παπασταύρου είχε µεταβεί στη Σόφια, όπου και πραγµατοποίησε συνάντηση µε τον υπουργό Οικονοµικών, Ασέν Βασίλεφ, κατόπιν πρόσκλησής του. Οι δύο υπουργοί είχαν οριστεί ως «σηµεία επαφής συντονισµού της διµερούς συνεργασίας» από τους πρωθυπουργούς των δύο χωρών στις αρχές Ιανουαρίου και γρήγορα έπιασαν δουλειά. Συζήτησαν για την ενδυνάµωση της συνεργασίας των δύο χωρών σε θέµατα διασυνδεσιµότητας και δικτύων, οικοδοµώντας ένα νέο δυναµικό πλαίσιο συνεργειών στην ευρύτερη περιοχή. Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Α» , έκτοτε συνεχίζεται η συνεργασία τους, για την προώθηση της διασυνδεσιµότητας στην ενέργεια, του δικτύου υποδοµών, της οικονοµικής συνεργασίας και άλλων πεδίων.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής
Η χώρα µας, µε τους κάθετους διαδρόµους που «χαράσσει» και τις υποδοµές που ήδη δροµολογεί, προσφέρει λύσεις στο ζητούµενο της απεξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια που απασχολεί τις γειτονικές, αλλά και τις συµµαχικές χώρες. Η «Κυριακάτικη Απογευµατινή» αποκαλύπτει τις κρυφές και τις φανερές επαφές Ελλήνων αξιωµατούχων µε Βούλγαρους οµολόγους τους, πίσω από τις οποίες κρύβεται µια πολλά υποσχόµενη στρατηγική, µε οικονοµικά και γεωπολιτικά οφέλη.
∆ιότι, εν αντιθέσει µε όσα γράφονται και ακούγονται το τελευταίο διάστηµα περί δοκιµαστικών γεωτρήσεων στα οικόπεδα της Κρήτης στο εγγύς µέλλον (απέχουµε ακόµα από αυτό), το µόνο project που θα «τρέξει» άµεσα είναι αυτό της Floating Storage Regasification Unit (Πλωτή Μονάδα Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης - FSRU) της Αλεξανδρούπολης. Η τελευταία, συνδυαστικά µε την αποθηκευτική δυναµική της Ρεβυθούσας, αλλά και µε την πολλά υποσχόµενη υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου της «Νότιας Καβάλας», δίνει στην Ελλάδα πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις.
Ελλάδα - Βουλγαρία: Κοινός διευρωπαϊκός κόµβος µεταφορών, επικοινωνιών και ενέργειας
Χώρα-κλειδί αποτελεί η γειτονική µας Βουλγαρία. Οι σχέσεις µας βρίσκονται σε άριστο επίπεδο. Η Βουλγαρία αποτελεί τον δεύτερο εξαγωγικό προορισµό για την Ελλάδα, ενώ οι ελληνικές επενδύσεις βρίσκονται στην τρίτη θέση στη Βουλγαρία. Οι δύο χώρες αποτελούν έναν κοινό διευρωπαϊκό κόµβο µεταφορών, επικοινωνιών και ενέργειας. Με το βλέµµα στον Κάθετο ∆ιάδροµο Νότου - Βορρά, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, µετέβη την Τετάρτη στη Σόφια. Ηταν η πρώτη επίσκεψη του Ελληνα υπουργού στη Βουλγαρία, κατά τη διάρκεια της οποίας συναντήθηκε µε τον Βούλγαρο πρωθυπουργό, Νικολάι Ντένκοφ. Σηµειωτέον, ο κ. Ντένκοφ είδε τον κ. Γεραπετρίτη ακριβώς µία ηµέρα µετά τη συνάντηση που είχε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός µε τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίµιρ Ζελένσκι, µε τον οποίο είχε µιλήσει για τη συνεργασία στον τοµέα της ενέργειας και της αµυντικής βιοµηχανίας.
Επίσης, ο Γ. Γεραπετρίτης συναντήθηκε και µε την υπουργό Εξωτερικών της Βουλγαρίας, Μαρίγια Γκάµπριελ. Εχοντας στις «αποσκευές» του τη βοήθεια που παρέχει η Ελλάδα στη Βουλγαρία, προκειµένου η δεύτερη να ενταχθεί πλήρως στη Ζώνη Σένγκεν σε ό,τι αφορά τις θαλάσσιες και τις εναέριες µεταφορές, ο κ. Γεραπετρίτης επωφελήθηκε από την ευκαιρία για να αναδείξει δηµοσίως τον ρόλο που διαδραµατίζει η χώρα µας ως ενεργειακό hub.
Ρόλο που εξαίρουν οι ΗΠΑ, υποστηρίζουν οι Βούλγαροι και... φθονούν οι Τούρκοι. «Η Ελλάδα τροφοδότησε τη Βουλγαρία µε φυσικό αέριο, την άνοιξη του 2022, όταν η Ρωσία αποφάσισε να κλείσει την παροχή, ενώ στο διάστηµα που ακολούθησε εµβαθύναµε την ενεργειακή µας συνεργασία, εγκαινιάζοντας το δεύτερο ηλεκτρικό καλώδιο, το καλοκαίρι του 2023. Επίσης εγκαινιάσαµε τον διασυνδετήριο αγωγό IGB, τον Οκτώβριο του 2022, που συνέβαλε στη µεγάλη αύξηση χωρητικότητας για το φυσικό αέριο που διακινείται µεταξύ των χωρών µας», υπενθύµισε ο κ. Γεραπετρίτης µετά τη συνάντησή του µε την οµόλογό του. Η Βουλγαρία δύναται να αποθηκεύσει σηµαντική ποσότητα φυσικού αερίου. Γι’ αυτό και «ποντάρει» στα αποθέµατα της Ρεβυθούσας και στην πλωτή µονάδα της Αλεξανδρούπολης.
Το υγροποιηµένο φυσικό αέριο
Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Α», τον Απρίλιο θα ξεκινήσει η λειτουργία της FSRU της Αλεξανδρούπολης. Στην πλωτή µονάδα θα φτάνει υγροποιηµένο φυσικό αέριο -κυρίως από τις ΗΠΑ και την Αίγυπτο- το οποίο θα αποθηκεύεται, θα επαναεριοποιείται και µετά, µέσω του αγωγού IGB, θα διοχετεύεται στα Βαλκάνια. Ηδη έφτασε το πρώτο φορτίο, έγινε δοκιµή και πλέον είναι θέµα χρόνου να µετασχηµατιστεί ο ενεργειακός χάρτης στην ευρύτερη περιοχή µας. «Εχουµε πετύχει πολλά στον ενεργειακό τοµέα και ελπίζουµε να αξιοποιήσουµε αυτήν τη θετική δυναµική, έτσι ώστε να πετύχουµε ακόµη περισσότερα», δήλωσε ο κ. Γεραπετρίτης από τη Σόφια. Βούληση που εξέφρασε και η οµόλογός του. «Οι σχέσεις των δύο χωρών αποτελούν άξονα σταθερότητας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στο πρόσωπο της Ελλάδας, η Βουλγαρία βλέπει τον στενό της εταίρο στην περιοχή, στο πλαίσιο της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ», δήλωσε χαρακτηριστικά η κ. Γκάµπριελ.
Ο στόχος της διασυνδεσιµότητας
Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Α», είχαν προηγηθεί επαφές σε επίπεδο υπουργών αλλά και πρέσβεων. Στόχος των δηµοσιοποιηµένων και µη συναντήσεων ήταν και παραµένει η διασυνδεσιµότητα.Το υπουργείο Εξωτερικών της Βουλγαρίας, στην ανακοίνωση που εξέδωσε µετά την επίσκεψη του κ. Γεραπετρίτη, επεσήµανε ότι «κατά τη διάρκεια των συζητήσεων δόθηκε έµφαση στην εµβάθυνση των σχέσεων µεταξύ των δύο χωρών σε στρατηγικά έργα συνδεσιµότητας στους τοµείς της ενέργειας, των µεταφορών και των υποδοµών. Στο επίκεντρο των συνοµιλιών ήταν επίσης η κοινή δήλωση της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Κροατίας και της Ρουµανίας για κοινή εργασία στη συνδεσιµότητα, την κατασκευή του ∆ιαδρόµου Βορρά - Νότου και τις υποδοµές µεταφορών, που εγκρίθηκαν το φθινόπωρο του 2023».
Ενδεικτική είναι και η επισήµανση που έκανε την περασµένη εβδοµάδα ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζορτζ Τσούνης, στην εφηµερίδα µας: «Η αυξηµένη συνδεσιµότητα ενέργειας, σιδηροδρόµου, οδικού δικτύου, δεδοµένων και πληροφοριών θα υποστηρίξει τις οικονοµίες και τις ανάγκες ασφάλειας του ΝΑΤΟ και των χωρών ολόκληρης της περιοχής. Η προώθηση της συνδεσιµότητας Νότου - Βορρά προσφέρει απίστευτες δυνατότητες».
Νωρίτερα φέτος, ο υπουργός Επικρατείας Σταύρος Παπασταύρου είχε µεταβεί στη Σόφια, όπου και πραγµατοποίησε συνάντηση µε τον υπουργό Οικονοµικών, Ασέν Βασίλεφ, κατόπιν πρόσκλησής του. Οι δύο υπουργοί είχαν οριστεί ως «σηµεία επαφής συντονισµού της διµερούς συνεργασίας» από τους πρωθυπουργούς των δύο χωρών στις αρχές Ιανουαρίου και γρήγορα έπιασαν δουλειά. Συζήτησαν για την ενδυνάµωση της συνεργασίας των δύο χωρών σε θέµατα διασυνδεσιµότητας και δικτύων, οικοδοµώντας ένα νέο δυναµικό πλαίσιο συνεργειών στην ευρύτερη περιοχή. Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Κυριακάτικης Α» , έκτοτε συνεχίζεται η συνεργασία τους, για την προώθηση της διασυνδεσιµότητας στην ενέργεια, του δικτύου υποδοµών, της οικονοµικής συνεργασίας και άλλων πεδίων.
Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής