Oλο το σχέδιο για τον καθαρισμό των δασών από ιδιώτες: Τα κίνητρα και οι προϋποθέσεις για όσους θα συμμετέχουν
Πώς θα γίνονται οι αναθέσεις για να αποκλειστούν οι ''αετονύχηδες''
Με μια πρωτοποριακή μέθοδο, το υπουργείο Περιβάλλοντος δρομολογεί την απομάκρυνση της καύσιμης ύλης από δασικές εκτάσεις, τη μετατροπή της σε βιομάζα και τη διάθεσή της με χαμηλό κόστος σ ε κατοίκους ορεινών περιοχών
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Κίνητρα σε ιδιώτες για να μπουν να καθαρίσουν τα δάση σε όλη την ελληνική επικράτεια δίνει η κυβέρνηση με νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που αναμένεται να βγει μέσα στις επόμενες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση. Αυτό που έχει διαπιστωθεί -με δραματικό τρόπο- στις πυρκαγιές των τελευταίων ετών είναι πως μία από τις βασικές αιτίες της ταχείας εξάπλωσης των πυρκαγιών είναι η άφθονη καύσιμη ύλη που βρίσκουν μέσα στα δάση: κλαδιά, πεσμένα δέντρα, φύλλα, υποπροϊόντα ή υπολείμματα γεωργικών καλλιεργειών κ.ά. Το κράτος, λοιπόν, θα έρθει να επιδοτήσει την απόληψη δασικής, πιστοποιημένης βιομάζας, αλλά και να δώσει φθηνή ξυλεία από τα κλαδιά και τα ξύλα που θα συγκεντρωθούν στους κατοίκους των ορεινών περιοχών γύρω από τα δάση, με ένα σύστημα αντικειμενικό και διαφανές.
Ειδικότερα, ποσοστό των καυσόξυλων που θα παράγονται από τους αναδόχους της διαδικασίας αυτής θα διατίθεται υποχρεωτικά με χαμηλό τίμημα σε αποδεδειγμένα μόνιμους κατοίκους των τοπικών κοινοτήτων των περιοχών διαχείρισης και εκμετάλλευσης, με προτεραιότητα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, ως ανταποδοτικό όφελος. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι ένα ποσοστό (2% επί των προ του ΦΠΑ εσόδων) από τη διαχείριση των δασών διατίθεται στους γειτονικούς δήμους για την ενίσχυσή τους.
α) Οι ποσότητες και τα είδη βιομάζας που επιτρέπεται κατ’ ανώτατο όριο να αποληφθούν σύμφωνα με τις εγκεκριμένες διαχειριστικές μελέτες.
β) Οι εργασίες καθαρισμού δασών, τα είδη και οι ποσότητες βιομάζας που θα αποληφθούν με αυτές, καθώς και ο χρονικός προγραμματισμός υλοποίησης αυτών των εργασιών.
γ) Το ύψος της επιδότησης της βιομάζας που απολαμβάνεται ανά είδος και κατά περίπτωση.
δ) Το ελάχιστο ποσοστό της αξίας των τιμολογίων πώλησης της αποληπτόμενης βιομάζας το οποίο θα αποδοθεί στο Δημόσιο.
Το ύψος της εγγύησης συμμετοχής ορίζεται στην πρόσκληση και προσδιορίζεται στο 4% της προϋπολογιζόμενης αξίας της σύμβασης.
Η ανάθεση γίνεται με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από εισήγηση της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού, με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα προσφορά, με βάση τα παρακάτω κριτήρια:
α) Το ποσοστό βιομάζας που θα αποληφθεί σε σχέση με το προβλεπόμενο στη διαχειριστική μελέτη και τη μελέτη αντιπυρικής προστασίας (συντελεστής 40%).
β) Το χρονικό διάστημα υλοποίησης των δασοκομικών εργασιών συντήρησης και βελτίωσης του δάσους που αποβλέπουν στον καθαρισμό αυτού, σε σχέση με το απώτατο σχετικό όριο που θέτει η εγκεκριμένη διαχειριστική - αντιπυρική μελέτη (συντελεστής 40%).
γ) Το ποσοστό της αξίας των τιμολογίων πώλησης της αποληπτόμενης βιομάζας, το οποίο θα αποδοθεί στο Δημόσιο (συντελεστής 20%). Ξεκινώντας την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, θα εκπονηθούν -για πρώτη φορά στην Ελλάδα- μελέτες διαχείρισης δασών με επικαιροποιημένες τεχνικές προδιαγραφές, με τη δημοπράτηση να προγραμματίζεται εντός του Μαρτίου.
*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»
Ειδικότερα, ποσοστό των καυσόξυλων που θα παράγονται από τους αναδόχους της διαδικασίας αυτής θα διατίθεται υποχρεωτικά με χαμηλό τίμημα σε αποδεδειγμένα μόνιμους κατοίκους των τοπικών κοινοτήτων των περιοχών διαχείρισης και εκμετάλλευσης, με προτεραιότητα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, ως ανταποδοτικό όφελος. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι ένα ποσοστό (2% επί των προ του ΦΠΑ εσόδων) από τη διαχείριση των δασών διατίθεται στους γειτονικούς δήμους για την ενίσχυσή τους.
Η αξιοποίηση της βιομάζας
Η κρατική επιδότηση θα είναι το μικρότερο κίνητρο για να συμμετέχει κάποιο πρόσωπο ή εταιρεία σε αυτή την καινούργια διαδικασία. Το σημαντικότερο ίσως κίνητρο θα είναι η αξιοποίηση της βιομάζας που θα συλλέγει από το δάσος είτε για παραγωγή θερμικής, ηλεκτρικής ενέργειας ή ανανεώσιμων αερίων (βιοενέργεια) είτε με σκοπό την ιδιοκατανάλωση ή και την πώληση της ενέργειας αυτής σε τρίτους είτε για παραγωγή θερμικής ενέργειας, με σκοπό τη διάθεση σε εφαρμογές του αγροβιομηχανικού - αγροδιατροφικού κλάδου (θερμοκήπια, ξηραντήρια κ.λπ.). Εχει σημασία να δούμε, ωστόσο, πώς ακριβώς θα υλοποιηθεί αυτή η πρωτοποριακή για τη χώρα μας μέθοδος, με την οποία η κυβέρνηση προσδοκά να μειώσει σημαντικά την καύσιμη ύλη στις δασικές περιοχές και να περιορίσει, έτσι, το εύρος των πιθανών μελλοντικών πυρκαγιών. Πρώτη κίνηση -μετά, βέβαια, την ψήφιση του νομοσχεδίου- θα είναι η δημόσια πρόσκληση από το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την ανάθεση της διαχείρισης και της εκμετάλλευσης δημόσιων δασών. Η ανάθεση μπορεί να γίνει σε Δασικούς Συνεταιρισμούς Εργασίας (ΔΑΣΕ) που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις ή σε ενώσεις προσώπων με νομική προσωπικότητα, στις οποίες μετέχουν ως μέρη ΔΑΣΕ με συνολικό ποσοστό 50%. Για να αποφύγουν τους... αετονύχηδες ή κάποιους που μπορεί να δουν μια ευκαιρία για «αρπαχτή», στο νομοσχέδιο θα ορίζεται ότι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που θέλουν να συμμετέχουν θα πρέπει να έχουν ως κύριο αντικείμενο δραστηριότητας τη μεταποίηση ξυλείας και προϊόντων αυτής, να έχουν συσταθεί τουλάχιστον πέντε χρόνια πριν από τη δημοσίευση της πρόσκλησης και ο κύκλος εργασιών τους κατά τα τελευταία τρία πλήρη οικονομικά έτη πριν από τη δημοσίευση της πρόσκλησης να είναι αθροιστικά ίσος ή μεγαλύτερος των 5 εκατ. ευρώ.Οι προδιαγραφές
Στην πρόσκληση θα ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:α) Οι ποσότητες και τα είδη βιομάζας που επιτρέπεται κατ’ ανώτατο όριο να αποληφθούν σύμφωνα με τις εγκεκριμένες διαχειριστικές μελέτες.
β) Οι εργασίες καθαρισμού δασών, τα είδη και οι ποσότητες βιομάζας που θα αποληφθούν με αυτές, καθώς και ο χρονικός προγραμματισμός υλοποίησης αυτών των εργασιών.
γ) Το ύψος της επιδότησης της βιομάζας που απολαμβάνεται ανά είδος και κατά περίπτωση.
δ) Το ελάχιστο ποσοστό της αξίας των τιμολογίων πώλησης της αποληπτόμενης βιομάζας το οποίο θα αποδοθεί στο Δημόσιο.
Το ύψος της εγγύησης συμμετοχής ορίζεται στην πρόσκληση και προσδιορίζεται στο 4% της προϋπολογιζόμενης αξίας της σύμβασης.
Η ανάθεση γίνεται με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από εισήγηση της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού, με κριτήριο την πλέον συμφέρουσα προσφορά, με βάση τα παρακάτω κριτήρια:
α) Το ποσοστό βιομάζας που θα αποληφθεί σε σχέση με το προβλεπόμενο στη διαχειριστική μελέτη και τη μελέτη αντιπυρικής προστασίας (συντελεστής 40%).
β) Το χρονικό διάστημα υλοποίησης των δασοκομικών εργασιών συντήρησης και βελτίωσης του δάσους που αποβλέπουν στον καθαρισμό αυτού, σε σχέση με το απώτατο σχετικό όριο που θέτει η εγκεκριμένη διαχειριστική - αντιπυρική μελέτη (συντελεστής 40%).
γ) Το ποσοστό της αξίας των τιμολογίων πώλησης της αποληπτόμενης βιομάζας, το οποίο θα αποδοθεί στο Δημόσιο (συντελεστής 20%). Ξεκινώντας την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων, θα εκπονηθούν -για πρώτη φορά στην Ελλάδα- μελέτες διαχείρισης δασών με επικαιροποιημένες τεχνικές προδιαγραφές, με τη δημοπράτηση να προγραμματίζεται εντός του Μαρτίου.
*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»
