Ένας από τους πιο έμπειρους Αμερικανούς στρατηγούς, ο Μπεν Χότζες, συμμετείχε στους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, προτού γίνει διοικητής του Στρατού των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Λίγο πριν έρθει στην Ελλάδα, για να συμμετάσχει στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (10-13 Απριλίου), ο πολύπειρος αξιωματικός μιλά στα «Π» για τις δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία και τη Λωρίδα της Γάζας, αλλά και για τον ρόλο της Ελλάδας στην ευρύτερη γειτονιά μας.

 

Δύο χρόνια συμπληρώθηκαν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Μπορεί η Ουκρανία να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο; Με ποιον τρόπο πρέπει η Δύση να προσφέρει περαιτέρω βοήθεια;

 Ναι, φυσικά η Ουκρανία μπορεί να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο, αν οι ΗΠΑ και η Γερμανία δεσμευθούν να βοηθήσουν την Ουκρανία να κερδίσει και της προσφέρουν ό,τι είναι απαραίτητο. Επειτα από δέκα χρόνια πολέμου, ενώ η Ρωσία έχει κάθε πλεονέκτημα, ελέγχει ωστόσο μόνο το ένα πέμπτο της ουκρανικής επικράτειας. Το ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό και η Πολεμική Αεροπορία δεν είναι πολύ ικανά και έχουν υποστεί μεγάλες απώλειες, περίπου 500.000 στον Στρατό Ξηράς. Η πτώση της Αβντίβκα (σ.σ.: πόλη στην Περιφέρεια Ντονέτσκ) δεν είναι μια καταστροφική απώλεια, αλλά αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι η έλλειψη πυρομαχικών -και όχι η έλλειψη drones- έπαιξε κομβικό ρόλο στην απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων.

Το 2024 είναι το έτος του βιομηχανικού ανταγωνισμού… Η Ουκρανία και η Δύση πρέπει να κερδίσουν αυτόν τον ανταγωνισμό με τη Ρωσία. Καμία πλευρά δεν μπορεί να βγάλει νοκ άουτ την άλλη αυτήν τη στιγμή. Ο νέος Ουκρανός αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγός Σίρσκι, θα πρέπει να σταθεροποιήσει την κατάσταση φέτος για να κερδίσει χρόνο, ώστε να διορθώσει τα προβλήματα και να χτίσει δύναμη μάχης.

Η Ουκρανία πρέπει να διορθώσει το σύστημα με το προσωπικό της. Έχει περισσότερους από δύο εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες σε στρατεύσιμη ηλικία, εντούτοις χιλιάδες αποφεύγουν τη στρατιωτική θητεία. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να λύσει η πολιτική ηγεσία. Διακινδυνεύει να υπονομεύσει τη δυτική υποστήριξη, αν δεν το κάνει. Οι ουκρανικές δυνάμεις πρέπει να αξιοποιήσουν αυτήν τη χρονιά για να προχωρήσουν στην ανασύσταση των εξαντλημένων μονάδων και την οικοδόμηση νέων μονάδων, στο να εκπαιδεύσουν ανθρώπους και μονάδες, στο να γίνουν καλύτερες στο να αντιμετωπίσουν το ρωσικό πλεονέκτημα στον ηλεκτρονικό πόλεμο και στα drones.

Αρα τι χρειάζεται η Ουκρανία για να κερδίσει τον πόλεμο;

Μια ξεκάθαρη διακήρυξη της δέσμευσης των ΗΠΑ και της Ε.Ε. ότι θα τη βοηθήσουν να κερδίσει, την ικανότητα να καταστήσει την Κριμαία απρόσιτη για το ρωσικό Ναυτικό, την Αεροπορία, την επιμελητεία. Επίσης, χρειάζεται την ικανότητα να αντιμετωπίζει τα drones -με μέσα στατικά και κινούμενα- αεράμυνα, ναυτικά drones και πυραύλους κατά πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα. Η Ουκρανία έχει αλλάξει τον χαρακτήρα του πολέμου στη θάλασσα.

Η απάντηση του Ισραήλ στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου από τη «Χαμάς» ήταν η κατάλληλη; Πώς μπορεί να τερματιστεί ο πόλεμος και να αποκατασταθεί η ειρήνη με μόνιμο και βιώσιμο τρόπο;

Δεν πιστεύω σε αυτό το σημείο ότι είναι κατάλληλη ή ότι βαίνει σε μια επιτυχημένη ολοκλήρωση. Το Ισραήλ έχει βέβαια το δικαίωμα στην αυτοάμυνα και η επίθεση της «Χαμάς» στις 7 Οκτωβρίου ήταν φρικτή, ακόμα και για τα κανονικά στάνταρ της τρομοκρατίας. Αλλά είχε σχεδιαστεί για να προκαλέσει μια υπερβολική αντίδραση από την κυβέρνηση Νετανιάχου και το κατάφερε. Το Ισραήλ δεν μπορεί να σκοτώσει όλα τα μέλη της «Χαμάς». Για να λύσεις το πρόβλημα, πρέπει να εξοντώσεις την πηγή της «Χαμάς», όχι μόνο να την απομονώσεις από εξωτερική βοήθεια, αλλά να αντιμετωπίσεις και τα αί[1]τια που τη δημιούργησαν. Αυτό σημαίνει ότι το Ισραήλ πρέπει να βρει τον τρόπο να μοιραστεί τη γη με τους Παλαιστινίους. Μία λύση δύο κρατών.

Η Ελλάδα έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο στη νέα ναυτική επιχείρηση της Ε.Ε. «Ασπί[1]δες». Ποια είναι η άποψή σας για τον στρατηγικό ρόλο της χώρας μας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο;

Η Ελλάδα, ένας σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και μακροχρόνιος φίλος των ΗΠΑ, συνεχίζει να έχει έναν πολύ σημαντικό στρατηγικό ρόλο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Το Ναυτικό και η Αεροπορία της βοηθούν στην προστασία της νότι[1]ας και ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, ενώ η άδεια από την Ελλάδα στις ΗΠΑ να έχουν δυνάμεις του Ναυτικού και του Στρατού Ξηράς που επιχειρούν από την Ελλάδα είναι ουσιαστικής σημασίας για τα στρατηγικά μας συμφέροντα. Η ανάπτυξη της Αλεξανδρούπολης ως λιμανιού εισόδου για τις αμερικανικές Ενοπλες Δυνάμεις, η ποιότητα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, όλα συνεισφέρουν σε ένα ισχυρό αποτρεπτικό αποτέλεσμα για το ΝΑΤΟ.

Οι ΗΠΑ συμφώνησαν να προμηθεύσουν με F-35 την Ελλάδα και με F-16 την Τουρκία. Υπάρχει, ωστόσο, μια ανησυχία, με βάση τις διαρκείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου στο πρόσφατο παρελθόν και την κατά καιρούς πολύ σκληρή ρητορική Τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων κατά της Ελλάδας, ότι τα μαχητικά αυτά αεροσκάφη μπορεί να χρησιμοποιηθούν εναντίον συμμάχου χώρας στο ΝΑΤΟ. Τι πιστεύετε εσείς;

Εχω εμπιστοσύνη στους Τούρκους και στους Ελληνες συμμάχους μας ότι θα βρουν τρόπους να μειωθούν αυτές οι παραβιάσεις και να αποφύγουν τους κακούς υπολογισμούς, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ατυχή περιστατικά στον αέρα ή στη θάλασσα. Οι ΗΠΑ, φυσικά, θα πρέπει να εργάζονται ενεργά για να διευκολύνουν αυτή την οικοδόμηση εμπιστοσύνης.

Γίνεται μια μεγάλη δημόσια συζήτηση για τον ρόλο του ΝΑΤΟ σήμερα, ει[1]δικά μετά τα πρόσφατα σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ. Είναι το ΝΑΤΟ «επίκαιρο» το 2024; Θα αλλάξει η Βορειοατλαντική Συμμαχία σε περίπτωση που ο Τραμπ επιστρέψει στον Λευκό Οίκο;

Το ΝΑΤΟ είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρο ίσως από οποιαδήποτε στιγμή μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Αλλά το μέγεθος της αποτελεσματικότητάς του είναι ίσο με το μέγεθος της δέσμευσης των μελών του στη συλλογική ασφάλεια και τη διαρκή συνοχή, τα οποία εδώ και 75 χρόνια το έχουν καταστήσει την πιο επιτυχημένη Συμμαχία στην Ιστορία. Οι πρόσφατες δηλώσεις του κ. Τραμπ και η παρελθούσα δημόσια περιφρόνηση για το ΝΑΤΟ είναι γενικά ανεύθυνες, δεν βοηθούν, αποτελούν δώρο προς το Κρεμλίνο και αντανακλούν έναν υψηλό βαθμό στρατηγικού αναλφαβητισμού. Αλλά τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ μπορούν και πρέπει να συνεχίσουν να κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο για να εκπληρώσουν τις δικές τους υποχρεώσεις προς το ΝΑΤΟ και του ενός προς το άλλο και να ασκήσουν πίεση σε μια ενδεχόμενη κυβέρνηση Τραμπ να παραμείνει κοντά και δεσμευμένη. Και να θυμάστε ότι η Αμερική είναι μεγαλύτερη από κάθε πρόεδρο. Οι εκλογές απέχουν οκτώ μήνες και πολλά μπορούν να συμβούν στην αμερικανική πολιτική μέσα σε οκτώ μήνες. Σε κάθε περίπτωση, έχω την πεποίθηση ότι θα τα καταφέρουμε με τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης Τραμπ, αν και ελπίζω ότι δεν θα χρειαστεί να κάνουμε κάτι τέτοιο.

 

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά