Μία σύνθετη κατάσταση, γεµάτη συµβολισµούς αναδεικνύεται από τη στάση της Εκκλησίας που αποτυπώθηκε στην απόφαση της ∆ιαρκούς Ιεράς Συνόδου για τον εορτασµό της Κυριακής της Ορθοδοξίας στο Καθολικό της Μονής Πετράκη αντί για τη Μητρόπολη Αθηνών, καθώς και την αναβολή του εθιµοτυπικού γεύµατος που παραθέτει η Προεδρία της ∆ηµοκρατίας προς τον πρόεδρο της ∆ιαρκούς Ιεράς Συνόδου, Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος, και τα µέλη της.

Συγκεκριµένοι κύκλοι επιχείρησαν να µοχλεύσουν την απόφαση για «λιτό εορτασµό» µε ερµηνείες περί µεγάλης ρήξης πολιτείας - Εκκλησίας, φτάνοντας στο σηµείο να επεκτείνουν την κρίση µέχρι και τον εορτασµό της 25ης Μαρτίου, κινδυνολογώντας ακόµα και για ταυτόχρονο άνοιγµα της συζήτησης για χωρισµό Εκκλησίας - κράτους.

Η συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη µε τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυµο και η τήρηση του πρωτοκόλλου στον εορτασµό της επετείου της Επανάστασης του 1821 τροφοδότησε µία νέα σειρά δηµοσιευµάτων για αναθέρµανση των σχέσεων και προσπάθεια να µετριαστεί η ένταση. Σύµφωνα µε εκκλησιαστικές πηγές, κανένα από τα δύο παραπάνω σενάρια δεν ισχύει επακριβώς, µε την κατάσταση να περιγράφεται ως πιο σύνθετη και σίγουρα πιο ισορροπηµένη.


Τι λένε εκκλησιαστικές πηγές για τους εορτασμούς της Κυριακής της Ορθοδοξίας και της 25ης Μαρτίου

Το πρώτο το οποίο επισηµαίνεται είναι πως δεν είναι τυχαίο ότι στην ανακοίνωση της ∆ιαρκούς Ιεράς Συνόδου έγινε αναφορά αποκλειστικά και µόνο στον τόπο τέλεσης της δοξολογίας για την Κυριακή της Ορθοδοξίας και όχι για κάτι άλλο. Είναι ενδεικτικό ότι η αναβολή του γεύµατος στο προεδρικό µέγαρο προέκυψε από διαρροές και ακολούθως από επίσηµη ανακοίνωση της Ηρώδου Αττικού.

Εκείνο το οποίο επισηµαίνει µε νόηµα συνοδικός ιεράρχης, είναι ότι σκόπιµα δεν έγινε αναφορά στους εορτασµούς για την 25η Μαρτίου, κάτι που σηµαίνει ότι ούτως ή άλλως θα τηρούνταν το πρωτόκολλο, µε τον Αρχιεπίσκοπο να χοροστατεί στη δοξολογία του εορτάζοντος ναού της Μητρόπολης Αθηνών, παρούσης της Προέδρου της ∆ηµοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου.


Μεγάλη δυσφορία

Εκκλησιαστικές πηγές διευκρίνισαν στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ότι η διαφοροποίηση του εορτασµού της Κυριακής της Ορθοδοξίας αποτελεί µήνυµα δυσαρέσκειας προς τα πρόσωπα και όχι προς τους θεσµούς. Εκείνο που επισηµαίνεται είναι ότι αυτό το οποίο προκάλεσε µεγάλη δυσφορία στο σύνολο του κλήρου ήταν η παρουσία της Κατερίνας Σακελλαροπούλου σε τραπέζι µετά την ψήφιση του νόµου για τον γάµο και την τεκνοθεσία οµόφυλων ζευγαριών. Αντιθέτως, ο εορτασµός της επετείου της Επανάστασης του 1821 έχει βαθύ θεσµικό χαρακτήρα και έντονο συµβολισµό για τον ρόλο της Εκκλησίας και τη σύνδεσή της µε την πορεία του ελληνικού κράτους.

Επιπρόσθετα, ο ίδιος συνοδικός ιεράρχης σηµειώνει µε νόηµα, σχολιάζοντας τη µη όξυνση των σχέσεων Εκκλησίας - κυβέρνησης: «Οποιος γνωρίζει καλά τον Αρχιεπίσκοπο, ξέρει ότι δεν θα επιθυµούσε τη ρήξη µε την πολιτεία». Σε αντίθεση µε τη σύνθετη κατάσταση που έχει διαµορφωθεί στις σχέσεις της κυβέρνησης µε την Εκκλησία και τις ισορροπίες που προς το παρόν φαίνεται ότι τηρούνται µε επιτυχία, η κατάσταση είναι απλούστερη στις τάξεις των κληρικών ανά την Ελλάδα, καθώς και σε µερίδα µητροπολιτών και την πλειονότητα όσων εκκλησιάζονται, ή έστω πηγαίνουν στη θεία λειτουργία στις µεγάλες γιορτές.


Η σύνδεση

Αναφορικά µε τον κλήρο, η απουσία κατευθυντήριας γραµµής από την Αρχιεπισκοπή και τη ∆ιαρκή Ιερά Σύνοδο προς τους µητροπολίτες αφήνει ελεύθερο το πεδίο σε µητροπολίτες και κληρικούς να ενεργήσουν κατά βούληση. Υπενθυµίζεται ότι στην τελευταία συνεδρίαση της ∆ιαρκούς Ιεράς Συνόδου δεν συζητήθηκε το θέµα του νοµοσχεδίου για τον γάµο οµοφύλων, ενώ ελήφθη απόφαση για λιτό εορτασµό της Κυριακής της Ορθοδοξίας χωρίς να συζητηθεί κάτι για τον τρόπο µε τον οποίο θα εορταστεί η 25η Μαρτίου.

Αποτέλεσµα της κατάστασης που έχει διαµορφωθεί ήταν όσα σηµειώθηκαν µε τον Μητροπολίτη Πειραιώς, Σεραφείµ, τον Μητροπολίτη Κερκύρας, Νεκτάριο και τον αποκλεισµό των βουλευτών που ψήφισαν τον νόµο, ενώ ο Μητροπολίτης Κισσάµου και Σελίνου, Αµφιλόχιος, αναφερόµενος σε όσους ψήφισαν τον νόµο σηµείωσε ότι «όσοι συνήργησαν προς την κατεύθυνση αυτή, όσο δεν κατανοούν την ευθύνη τους, δεν θα τιµώνται, ούτε θα προσκαλούνται σε γεγονότα που η εν Εσπερία Κρήτης Εκκλησία οργανώνει».

Η στάση της Εκκλησίας, ήπια ή πιο ριζοσπαστική κατά περιπτώσεις, φαίνεται ότι συνδέεται µε την κάµψη των ποσοστών της Νέας ∆ηµοκρατίας. Το κυβερνών κόµµα, σύµφωνα µε µετρήσεις, εµφανίζεται να έχει απώλειες από το συντηρητικό ακροατήριο το οποίο δείχνει να στρέφεται είτε σε κόµµατα που κινούνται δεξιότερα στο πολιτικό φάσµα είτε στην αποχή. Η επιχειρούµενη αποκλιµάκωση από την πλευρά της κυβέρνησης εκτιµάται από εκκλησιαστικούς κύκλους ότι στοχεύει στον περιορισµό των απωλειών, µε την ανάκτηση του χαµένου εδάφους να θεωρείται οριακά ακατόρθωτη. Το πρόβληµα για τη Νέα ∆ηµοκρατία, δε, µεγεθύνεται σε περιοχές όπου οι βουλευτές που υπερψήφισαν τον νόµο ανέπτυξαν δηµοσίως την υπερασπιστική τους γραµµή, ασκώντας ακόµα και κριτική σε εκπροσώπους της Εκκλησίας.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής