Η ελονοσία "τρομάζει" την Κρήτη: Μάχη να χαρτογραφήσουν το πρόβλημα - Συνέχιση του προγράμματος καταπολέμησης των κουνουπιών
Η ελονοσία και η θεραπεία της
Οι δράσεις που έχουν αναληφθεί για την καταπολέμηση των κουνουπιών
Την εξάπλωση ελονοσίας στην Κρήτη φοβούνται φέτος οι εμπλεκόμενοι φορείς της Περιφέρειας Κρήτης και του ΙΤΕ, που προσπαθούν να καταγράψουν όλες τις εστίες, ώστε να ξεκινήσουν στοχευμένα τους ψεκασμούς, πριν από την αύξηση των θερμοκρασιών που θα έχουμε πάρα πολύ σύντομα.
Έτσι, χθες υπέγραψαν σύμβαση για τη συνέχιση του προγράμματος καταπολέμησης των κουνουπιών. Στο κείμενο της σύμβασης αποκάλυψαν, μάλιστα, ότι κατά περιοχές στο νησί μας τα τελευταία χρόνια υπήρξαν κρούσματα ελονοσίας, που δεν αποκλείεται να εμφανιστούν και φέτος, λόγω των καιρικών συνθηκών από τη μια και των εργατών γης τρίτων χωρών, από την άλλη, που έρχονται χωρίς να έχουν εμβολιαστεί έναντι της ασθένειας, η οποία μεταδίδεται κυρίως από τα κουνούπια.
Η σύμβαση είναι απευθείας ανάθεσης και υπεγράφη μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας - Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας, με τίτλο «Δράσεις εκτίμησης επιδημιολογικού κινδύνου πιθανής εγχώριας μετάδοσης της ελονοσίας στο αγροτικό περιβάλλον των Περιφερειακών Ενοτήτων Ηρακλείου, Χανίων, Λασιθίου και Ρεθύμνου της Περιφέρειας Κρήτης».
Η Περιφέρεια Κρήτης, με νόμιμο εκπρόσωπό της τον περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη, και το ΙΤΕ, με νόμιμο εκπρόσωπό του τον καθηγητή του ΙΜΒΒ/ΙΤΕ Ιωάννη Βόντα, συμφώνησαν στο συνολικό ποσό 34.900 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ και ανακοίνωσαν ότι: «Κατά τα προηγούμενα έτη στην Περιφέρεια Κρήτης σημειώθηκαν σποραδικά εισαγόμενα κρούσματα ελονοσίας, ενώ στην επικράτειά της υπάρχουν περιοχές αυξημένου δυνητικά κινδύνου, καθώς συνδυάζουν, πέραν της ύπαρξης συγκέντρωσης εστιών αναπαραγωγής υψηλής παραγωγικότητας σε προνύμφες κουνουπιών, μεγάλο αριθμό εργατών γης προερχόμενων από περιοχές ενδημικές για την ελονοσία. Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος επανεμφάνισης της νόσου είναι τοπικά αυξημένος. Σε περίπτωση εμφάνισης, άμεσος ψεκασμός, σύμφωνα με τις υποδείξεις της Υπηρεσίας».
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, η εκτέλεση του έργου περιλαμβάνει τις παρακάτω δράσεις-υποχρεώσεις του αναδόχου:
Στην Ελλάδα, η ελονοσία εκριζώθηκε το 1974, μετά από εντατικό και επίπονο πρόγραμμα καταπολέμησης. Έκτοτε καταγράφονται πανελλαδικά ετησίως 20-110 εισαγόμενα κρούσματα ελονοσίας, δηλαδή κρούσματα που προσβλήθηκαν σε χώρα του εξωτερικού. Η καταγραφή εισαγόμενων κρουσμάτων ελονοσίας είναι απολύτως αναμενόμενη, με την αύξηση των ταξιδιών και μετακινήσεων πληθυσμών παγκοσμίως, και παρατηρείται σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες.
Είναι ιάσιμη νόσος και θεραπεύεται αποτελεσματικά, αρκεί να διαγνωσθεί εγκαίρως. Υπάρχουν διάφορα αποτελεσματικά ανθελονοσιακά φάρμακα. Η θεραπεία της ελονοσίας εξαρτάται από το είδος του πλασμωδίου που προκαλεί τη λοίμωξη και την περιοχή στην οποία συνέβη η μόλυνση. Η θεραπεία εξαρτάται, επίσης, από το πόσο σοβαρή είναι η νόσος, από την ηλικία και τις χρόνιες παθήσεις του ασθενούς και από το εάν υφίσταται ή αναμένεται εγκυμοσύνη. Η αντιμετώπιση συνιστάται έγκαιρα στα πρώτα στάδια της νόσου, πριν αυτή εξελιχθεί σε σοβαρή μορφή.
Η έγκαιρη ανίχνευση και κατάλληλη θεραπεία των κρουσμάτων ελονοσίας, σε συνδυασμό με την προστασία από τα κουνούπια και την έγκαιρη εφαρμογή κατάλληλων ολοκληρωμένων προγραμμάτων διαχείρισης κουνουπιών, αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της στρατηγικής της Δημόσιας Υγείας για την αντιμετώπιση της ελονοσίας και την αποτροπή της περαιτέρω διασποράς και επανεμφάνισης της νόσου στην Ελλάδα.
Μιλώντας στη «Νέα Κρήτη» χθες, ο επόπτης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης Ανδρέας Ροδιτάκης τόνισε ότι «το πρόγραμμα αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη. Και όλη μας η προσπάθεια είναι να καταγράψουμε τις περιοχές και τις εστίες, ώστε να προχωρήσουμε στους ψεκασμούς και με τη χρήση drones, προκειμένου να προλάβουμε την έξαρση των κουνουπιών που εγκυμονούν κινδύνους για τη μετάδοση της ελονοσίας».
Όπως εξηγεί ο Ανδρέας Ροδιτάκης, πρόκειται για την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης καταπολέμησης των κουνουπιών με τη συμμετοχή του ΙΤΕ και της αναδόχου εταιρείας.
«Ουσιαστικά, αγωνιζόμαστε για να προλάβουμε το πρόβλημα στη βάση του. Τώρα προχωρούμε στην καταγραφή του πληθυσμού των προνυμφών και το κάνουμε στην παρούσα φάση, ώστε να προλάβουμε να κάνουμε αυτές τις ενέργειες, πριν αυξηθούν οι θερμοκρασίες», όπως εξηγεί στην εφημερίδα μας ο επόπτης Δημόσιας Υγείας.
«Ακολουθούμε πιστά την υλοποίηση του προγράμματος, πριν εμφανιστεί έξαρση. Δεν περιμένουμε. Είναι σε εξέλιξη το πρόγραμμα. Δρομολογούμε ψεκασμούς μέσω drones. Σήμερα (σ.σ. χθες) καταγράφαμε τον πληθυσμό των προνυμφών στο κοιμητήριο του Αγίου Κωνσταντίνου. Έχει μεγάλη σημασία να το κάνουμε τώρα, πριν αυξηθούν οι θερμοκρασίες. Διότι το πρόβλημα των κουνουπιών γιγαντώνεται όταν έχουμε τον συνδυασμό υψηλών θερμοκρασιών και βροχοπτώσεων», λέει στην εφημερίδα μας ο επόπτης Δημόσιας Υγείας Ανδρέας Ροδιτάκης.
Στο σημείο αυτό, ο ίδιος απευθύνει έκκληση στους πολίτες να είναι πολύ προσεκτικοί όταν ποτίζουν στα σπίτια τους, όπου δεν πρέπει να αφήνουν εστίες για τα κουνούπια σε χώρους όπου θα έχουν λιμνάσει νερά και θα είναι στάσιμα, που αποτελούν πόλο έλξης των κουνουπιών για να γεννήσουν τα αβγά τους.
«Όχι στάσιμα νερά. Να ποτίζουμε αλλά όχι στάσιμα νερά», τονίζει με κατηγορηματικό τρόπο προς τη “Νέα Κρήτη” ο επόπτης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης Ανδρέας Ροδιτάκης. Καταλήγοντας, καλεί επίσης τους απλούς πολίτες να ειδοποιούν αμέσως τις αρμόδιες υπηρεσίες, κάθε φορά που μπορεί στο σπίτι τους ή σε οποιονδήποτε άλλο χώρο να εντοπίζουν εστίες και αμέσως τα αρμόδια συνεργεία θα επεμβαίνουν και θα κάνουν τον απαραίτητο ψεκασμό.
Κρήτη: Συνέχιση του προγράμματος καταπολέμησης των κουνουπιών
Έτσι, χθες υπέγραψαν σύμβαση για τη συνέχιση του προγράμματος καταπολέμησης των κουνουπιών. Στο κείμενο της σύμβασης αποκάλυψαν, μάλιστα, ότι κατά περιοχές στο νησί μας τα τελευταία χρόνια υπήρξαν κρούσματα ελονοσίας, που δεν αποκλείεται να εμφανιστούν και φέτος, λόγω των καιρικών συνθηκών από τη μια και των εργατών γης τρίτων χωρών, από την άλλη, που έρχονται χωρίς να έχουν εμβολιαστεί έναντι της ασθένειας, η οποία μεταδίδεται κυρίως από τα κουνούπια.Η σύμβαση είναι απευθείας ανάθεσης και υπεγράφη μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας - Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας, με τίτλο «Δράσεις εκτίμησης επιδημιολογικού κινδύνου πιθανής εγχώριας μετάδοσης της ελονοσίας στο αγροτικό περιβάλλον των Περιφερειακών Ενοτήτων Ηρακλείου, Χανίων, Λασιθίου και Ρεθύμνου της Περιφέρειας Κρήτης».
Η Περιφέρεια Κρήτης, με νόμιμο εκπρόσωπό της τον περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη, και το ΙΤΕ, με νόμιμο εκπρόσωπό του τον καθηγητή του ΙΜΒΒ/ΙΤΕ Ιωάννη Βόντα, συμφώνησαν στο συνολικό ποσό 34.900 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ και ανακοίνωσαν ότι: «Κατά τα προηγούμενα έτη στην Περιφέρεια Κρήτης σημειώθηκαν σποραδικά εισαγόμενα κρούσματα ελονοσίας, ενώ στην επικράτειά της υπάρχουν περιοχές αυξημένου δυνητικά κινδύνου, καθώς συνδυάζουν, πέραν της ύπαρξης συγκέντρωσης εστιών αναπαραγωγής υψηλής παραγωγικότητας σε προνύμφες κουνουπιών, μεγάλο αριθμό εργατών γης προερχόμενων από περιοχές ενδημικές για την ελονοσία. Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος επανεμφάνισης της νόσου είναι τοπικά αυξημένος. Σε περίπτωση εμφάνισης, άμεσος ψεκασμός, σύμφωνα με τις υποδείξεις της Υπηρεσίας».
Οι δράσεις κατά των κουνουπιών
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, η εκτέλεση του έργου περιλαμβάνει τις παρακάτω δράσεις-υποχρεώσεις του αναδόχου:
- Δράση 1: Ταξινόμηση και διαχωρισμός των περιοχών σε τοπικό επίπεδο με βάση τα μορφολογικά στοιχεία (λεκάνες απορροής, ανάγλυφο του εδάφους, χρήσεις γης, αγροτικές καλλιέργειες κ.λπ.), γεωγραφικά στοιχεία (εγγύτητα με μικρά υγροτοπικά συστήματα, ποτάμια, ρέματα, φυσικές λίμνες ή τεχνητούς ταμιευτήρες κ.λπ.). Παράδοση αρχές Οκτωβρίου.
- Δράση 2: Ταξινόμηση και διαχωρισμός των περιοχών σε τοπικό επίπεδο με βάση τα γεωγραφικά (Δράση 1) και τα δημογραφικά στοιχεία (ύπαρξη μεγάλων πόλεων, πυκνότητα των μικρότερων οικισμών, τουριστική ανάπτυξη) και επιδημιολογικά στοιχεία (ιστορικό εμφάνισης ελονοσίας της κάθε περιοχής). Πραγματοποίηση ανάλυσης επικινδυνότητας και αποτύπωση των θυλάκων υψηλού κινδύνου. Παράδοση με τη λήξη της Σύμβασης.
Ελονοσία και θεραπεία
Να σημειωθεί, εξάλλου, ότι, με βάση όσα έχει ανακοινώσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η ελονοσία (malaria) είναι λοιμώδης νόσος που προκαλείται από το παράσιτο “πλασμώδιο” της ελονοσίας και μεταδίδεται κυρίως μέσω τσιμπήματος μολυσμένου Ανωφελούς κουνουπιού (Anopheles). Τα κουνούπια μολύνονται από ασθενείς με παρασιταιμία.Στην Ελλάδα, η ελονοσία εκριζώθηκε το 1974, μετά από εντατικό και επίπονο πρόγραμμα καταπολέμησης. Έκτοτε καταγράφονται πανελλαδικά ετησίως 20-110 εισαγόμενα κρούσματα ελονοσίας, δηλαδή κρούσματα που προσβλήθηκαν σε χώρα του εξωτερικού. Η καταγραφή εισαγόμενων κρουσμάτων ελονοσίας είναι απολύτως αναμενόμενη, με την αύξηση των ταξιδιών και μετακινήσεων πληθυσμών παγκοσμίως, και παρατηρείται σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες.
Είναι ιάσιμη νόσος και θεραπεύεται αποτελεσματικά, αρκεί να διαγνωσθεί εγκαίρως. Υπάρχουν διάφορα αποτελεσματικά ανθελονοσιακά φάρμακα. Η θεραπεία της ελονοσίας εξαρτάται από το είδος του πλασμωδίου που προκαλεί τη λοίμωξη και την περιοχή στην οποία συνέβη η μόλυνση. Η θεραπεία εξαρτάται, επίσης, από το πόσο σοβαρή είναι η νόσος, από την ηλικία και τις χρόνιες παθήσεις του ασθενούς και από το εάν υφίσταται ή αναμένεται εγκυμοσύνη. Η αντιμετώπιση συνιστάται έγκαιρα στα πρώτα στάδια της νόσου, πριν αυτή εξελιχθεί σε σοβαρή μορφή.
Η έγκαιρη ανίχνευση και κατάλληλη θεραπεία των κρουσμάτων ελονοσίας, σε συνδυασμό με την προστασία από τα κουνούπια και την έγκαιρη εφαρμογή κατάλληλων ολοκληρωμένων προγραμμάτων διαχείρισης κουνουπιών, αποτελούν τους βασικούς πυλώνες της στρατηγικής της Δημόσιας Υγείας για την αντιμετώπιση της ελονοσίας και την αποτροπή της περαιτέρω διασποράς και επανεμφάνισης της νόσου στην Ελλάδα.
Ψεκασμοί με drones
Μιλώντας στη «Νέα Κρήτη» χθες, ο επόπτης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης Ανδρέας Ροδιτάκης τόνισε ότι «το πρόγραμμα αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη. Και όλη μας η προσπάθεια είναι να καταγράψουμε τις περιοχές και τις εστίες, ώστε να προχωρήσουμε στους ψεκασμούς και με τη χρήση drones, προκειμένου να προλάβουμε την έξαρση των κουνουπιών που εγκυμονούν κινδύνους για τη μετάδοση της ελονοσίας».Όπως εξηγεί ο Ανδρέας Ροδιτάκης, πρόκειται για την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης καταπολέμησης των κουνουπιών με τη συμμετοχή του ΙΤΕ και της αναδόχου εταιρείας.
«Ουσιαστικά, αγωνιζόμαστε για να προλάβουμε το πρόβλημα στη βάση του. Τώρα προχωρούμε στην καταγραφή του πληθυσμού των προνυμφών και το κάνουμε στην παρούσα φάση, ώστε να προλάβουμε να κάνουμε αυτές τις ενέργειες, πριν αυξηθούν οι θερμοκρασίες», όπως εξηγεί στην εφημερίδα μας ο επόπτης Δημόσιας Υγείας.
«Ακολουθούμε πιστά την υλοποίηση του προγράμματος, πριν εμφανιστεί έξαρση. Δεν περιμένουμε. Είναι σε εξέλιξη το πρόγραμμα. Δρομολογούμε ψεκασμούς μέσω drones. Σήμερα (σ.σ. χθες) καταγράφαμε τον πληθυσμό των προνυμφών στο κοιμητήριο του Αγίου Κωνσταντίνου. Έχει μεγάλη σημασία να το κάνουμε τώρα, πριν αυξηθούν οι θερμοκρασίες. Διότι το πρόβλημα των κουνουπιών γιγαντώνεται όταν έχουμε τον συνδυασμό υψηλών θερμοκρασιών και βροχοπτώσεων», λέει στην εφημερίδα μας ο επόπτης Δημόσιας Υγείας Ανδρέας Ροδιτάκης.
Στο σημείο αυτό, ο ίδιος απευθύνει έκκληση στους πολίτες να είναι πολύ προσεκτικοί όταν ποτίζουν στα σπίτια τους, όπου δεν πρέπει να αφήνουν εστίες για τα κουνούπια σε χώρους όπου θα έχουν λιμνάσει νερά και θα είναι στάσιμα, που αποτελούν πόλο έλξης των κουνουπιών για να γεννήσουν τα αβγά τους.
«Όχι στάσιμα νερά. Να ποτίζουμε αλλά όχι στάσιμα νερά», τονίζει με κατηγορηματικό τρόπο προς τη “Νέα Κρήτη” ο επόπτης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κρήτης Ανδρέας Ροδιτάκης. Καταλήγοντας, καλεί επίσης τους απλούς πολίτες να ειδοποιούν αμέσως τις αρμόδιες υπηρεσίες, κάθε φορά που μπορεί στο σπίτι τους ή σε οποιονδήποτε άλλο χώρο να εντοπίζουν εστίες και αμέσως τα αρμόδια συνεργεία θα επεμβαίνουν και θα κάνουν τον απαραίτητο ψεκασμό.