Η δικαστική έρευνα για την υπόθεση της πολύνεκρης σιδηροδροµικής τραγωδίας των Τεµπών βρίσκεται στην πιο κρίσιµη καµπή της, µε τον ειδικό εφέτη ανακριτή, ο οποίος εδώ και έναν χρόνο έχει αναλάβει να τη διερευνήσει, να προσπαθεί να ρίξει φως σε κάθε πτυχή της υπόθεσης, ενώ την ίδια στιγµή «τρέχει» η ανάκριση για την υπόθεση της µη υλοποίησης της Σύµβασης 717 για τη σηµατοδότηση και την τηλεδιοίκηση του σιδηροδροµικού δικτύου, µε τους κατηγορουµένους να περνούν ο ένας µετά τον άλλον το κατώφλι των δικαστηρίων της πρώην Σχολής Ευελπίδων.

Τις έρευνες για την υπόθεση έχουν αναλάβει δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί µε βαριά βιογραφικά και πολυετή εµπειρία στις δικαστικές αίθουσες. Το έργο που έχουν αναλάβει είναι δύσκολο, καθώς η τραγωδία των Τεµπών µε τα 57 θύµατα -στην πλειονότητά τους νέοι άνθρωποι- αποτελεί το πλέον πολύνεκρο σιδηροδροµικό δυστύχηµα στη χώρα µας. Η βασική έρευνα για την υπόθεση διενεργείται από τον δικαστικό λειτουργό, εφέτη Σωτήρη Μπακαΐµη, ο οποίος ορίστηκε πριν από έναν χρόνο από την Ολοµέλεια Εφετών Λάρισας, µε αναπληρώτρια τη Σοφία Λυµπεριάδου, προκειµένου να «τρέξει» την κύρια ανάκριση.

Ο κ. Μπακαΐµης προσπαθεί να διερευνήσει κάθε πτυχή της υπόθεσης, έχοντας καταστήσει τουλάχιστον 34 άτοµα κατηγορουµένους, και αυτή την περίοδο βρίσκεται στο στάδιο των απολογιών και των τελευταίων µέχρι αυτή τη στιγµή κατηγορουµένων στην υπόθεση.

Παράλληλα, ο εφέτης ανακριτής έχει προχωρήσει σε ενέργειες που σχετίζονται µε καταγγελίες οικογενειών των θυµάτων. Ζητούµενο του ειδικού εφέτη ανακριτή είναι να µη µείνει κανένα ερώτηµα αναπάντητο και κανένα σηµείο σκοτεινό, όπως άλλωστε ζήτησε και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Γεωργία Αδειλίνη, µε παραγγελία της πριν από λίγο καιρό. Ο 55χρονος δικαστικός λειτουργός, ο οποίος έλκει την καταγωγή του από τη ∆υτική Μακεδονία, από την πρώτη στιγµή που ανέλαβε τη διερεύνηση της υπόθεσης, προχώρησε στην απαγγελία κατηγοριών σε νέα πρόσωπα, τα οποία κατέστησε κατηγορουµένους, και διέταξε τη διενέργεια συγκεκριµένων ανακριτικών ενεργειών. O ειδικός εφέτης ανακριτής έχει απαγγείλει κατηγορίες και σε βάρος τόσο στελεχών της ΕΡΓΟΣΕ και του ΟΣΕ όσο και σε βάρος εκπροσώπων της Hellenic Train αλλά και του υπουργείου Μεταφορών.

Στη φυλακή µόνο ο µοιραίος σταθµάρχης

Στη φυλακή πάντως αυτή τη στιγµή βρίσκεται µόνο ο µοιραίος σταθµάρχης, οι χειρισµοί του οποίου οδήγησαν στη σύγκρουση των δύο αµαξοστοιχιών, της επιβατικής και της εµπορικής, ενώ ο επιθεωρητής του, ο οποίος τον τοποθέτησε σε αυτό το κρίσιµο πόστο µόνο του στη βραδινή βάρδια, αφέθηκε πριν από λίγες ηµέρες ελεύθερος, µε αυστηρούς περιοριστικούς όρους. Συγκεκριµένα, το Συµβούλιο Εφετών Λάρισας αποφάσισε την αντικατάσταση της προσωρινής του κράτησης µε κατ’ οίκον περιορισµό, απαγόρευση εξόδου από τη χώρα και καταβολή εγγυοδοσίας 20.000 ευρώ.

Παράλληλα, ο κ. Μπακαΐµης πρόσφατα αποφάσισε να προχωρήσει σε πρόσθετες ανακριτικές πράξεις, δίνοντας εντολή για τη διενέργεια νέας πραγµατογνωµοσύνης για τα εύφλεκτα υλικά στον χώρο του δυστυχήµατος που οδήγησαν στη µοιραία έκρηξη αλλά και την αποστολή των υπολειµµάτων σε εργαστήριο του εξωτερικού, προκειµένου να καθοριστεί τι ακριβώς ήταν και εάν συνέβαλε στην τραγωδία. Από την πραγµατογνωµοσύνη του τεχνικού συµβούλου των συγγενών των θυµάτων προκύπτει, σύµφωνα µε τις καταγγελίες τους, πως υπήρχαν εύφλεκτα υλικά στο σηµείο που δεν δικαιολογούνται. Παράλληλα, ο ειδικός εφέτης ανακριτής ζήτησε τη συνένωση στην έρευνά του και της δικογραφίας που έχει σχηµατιστεί µετά τη µήνυση συγγενών θυµάτων για αλλοίωση του χώρου του πολύνεκρου σιδηροδροµικού ατυχήµατος, µε κατηγορούµενο τον πρώην περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστό για το πληµµέληµα της παράβασης καθήκοντος, κατηγορία που ο ίδιος αρνείται, ισχυριζόµενος πως η Περιφέρεια στην προκειµένη περίπτωση είχε µόνο βοηθητικό ρόλο, παρέχοντας τα σχετικά µηχανήµατα.

Συνένωση στην έρευνα και της δικογραφίας που έχει σχηµατιστεί µετά τη µήνυση συγγενών θυµάτων

Τραγωδία στα Τέμπη: Πότε θα γίνει η δίκη

Σε κάθε περίπτωση, µόλις ολοκληρωθεί η ανάκριση, ο χρόνος θα αρχίσει να µετρά αντίστροφα για την έναρξη της πολύκροτης δίκης για την πολύνεκρη τραγωδία, η οποία θα προσδιοριστεί µε απευθείας κλήσεις των κατηγορουµένων στο εδώλιο, µετά τη σχετική νοµοθετική διάταξη που πέρασε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης. Η ηµεροµηνία έναρξης της δίκης εξαρτάται από το πότε θα ολοκληρωθεί η ανάκριση, µε τις εκτιµήσεις να την τοποθετούν είτε εντός του καλοκαιριού είτε µε την έναρξη του νέου δικαστικού έτους, από τον προσεχή Σεπτέµβριο. Οσον αφορά τυχόν ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων, ο ειδικός εφέτης ανακριτής, εφόσον «σκοντάψει» σε τέτοιες, θα πρέπει να διαβιβάσει αµελλητί τη δικογραφία στη Βουλή.

Στο άλλο µέτωπο των ερευνών που διενεργούνται από τη ∆ικαιοσύνη, αυτό που αφορά τη διαλεύκανση της µη υλοποίησης της Σύµβασης 717, για τη σηµατοδότηση και την τηλεδιοίκηση του σιδηροδροµικού δικτύου, η ανάκριση, την οποία έχει αναλάβει η Ελληνίδα Ευρωπαία ανακρίτρια Χριστίνα Σαλάππα, έχει φτάσει επίσης στο στάδιο των απολογιών των κατηγορουµένων στην υπόθεση.

Η απαγγελία κατηγοριών σε νέα πρόσωπα και η απόφαση του ειδικού εφέτη να δώσει εντολή για τη διενέργεια νέας πραγµατογνωµοσύνης

Υψηλές εγγυήσεις στους πρώτους κατηγορουµένους

Ηδη µάλιστα έχουν επιβληθεί υψηλές εγγυήσεις στους πρώτους κατηγορουµένους, από την πλευρά του ΕΡΓΟΣΕ, που απολογήθηκαν για τη µη υλοποίηση της σύµβασης που υπεγράφη το 2014. Μάλιστα, στο κατηγορητήριο που έχει συνταχθεί για την υπόθεση επισηµαίνεται πως «οι κατηγορούµενοι υπάλληλοι της ΕΡΓΟΣΕ δεν είχαν ειλικρινή πρόθεση να εφαρµόσουν τη Σύµβαση 717/2014 και να υλοποιήσουν το αντικείµενο αυτής, το οποίο µάλιστα συνδεόταν άρρηκτα µε την ασφάλεια κυκλοφορίας των τρένων, όπως αποδείχθηκε µε τον τραγικότερο τρόπο από το δυστύχηµα στο Αδενδρο και το πρόσφατο πολύνεκρο δυστύχηµα στα Τέµπη, τα οποία θα είχαν µε βεβαιότητα αποφευχθεί εάν είχε ολοκληρωθεί το αντικείµενο της Σύµβασης 717 µε το σύστηµα ETCS σε λειτουργία».

Στο πλευρό της κυρίας Σαλάππα βρίσκεται η Ευρωπαία εισαγγελέας Πόπη Παπανδρέου, η οποία διενήργησε και την προκαταρκτική εξέταση για την υπόθεση και πλέον γνωµοδοτεί για την ποινική µεταχείριση των κατηγορουµένων της 717. Για την υπόθεση της 717 ασκήθηκαν βαρύτατες ποινικές διώξεις τον περασµένο ∆εκέµβριο, ενώ ήδη από το καλοκαίρι του 2023 η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία µε βάση τον νόµο και το Σύνταγµα έχει διαβιβάσει στη Βουλή τη δικογραφία αναφορικά µε τα πολιτικά πρόσωπα.

Από την έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας προέκυψε ότι υπήρξε πληµµελής εκτέλεση της σύµβασης, η οποία υπεγράφη το 2014, µε χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2016. Το 2019 υπεγράφη συµπληρωµατική σύµβαση. Σύµφωνα µε την ποινική έρευνα, χορηγήθηκαν συνολικά επτά παράνοµες παρατάσεις της αρχικής σύµβασης, σύµφωνα µε τις αποφάσεις του ∆ιοικητικού Συµβουλίου της ΕΡΓΟΣΕ. Για τον λόγο αυτό, µετά την πάροδο περισσότερων από εννέα ετών από την υπογραφή της Σύµβασης 717, το έργο δεν είχε ακόµη ολοκληρωθεί. Αυτό είχε ως αποτέλεσµα να προκληθεί ζηµία στο Ελληνικό ∆ηµόσιο και την Ευρωπαϊκή Ενωση που ξεπερνά τα 15.000.000 ευρώ. Κατά την εκτίµηση µάλιστα των εισαγγελέων, παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία που υπέβαλαν οι υπάλληλοι της ΕΡΓΟΣΕ ήταν προδήλως µη ορθά και ελλιπή, οι δηµόσιοι υπάλληλοι της διαχειριστικής Αρχής ενέκριναν τη χορήγηση των αντίστοιχων ενισχύσεων, προκαλώντας τη ζηµία στα οικονοµικά συµφέροντα της Ε.Ε. και του Ελληνικού ∆ηµοσίου.

*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»