Κρατώντας στα χέρια της ένα πασχαλινό αυγό διακοσμημένο από τους πρόσφυγες μαθητές του Σαββατιάτικου ΟυκρανικούΣχολείου, η πρόεδρος του Σωματείου Ουκρανο-Ελληνική Πρωτοβουλία Ναταλία Πιτσιούρα μιλάει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων για την προπασχαλινή αυτή παράδοση των Ουκρανών.
«Φέτος γιορτάζουμε για τρίτη φορά το Πάσχα στην Ελλάδα, μακριά από την πατρίδα που έχουμε πόλεμο», εξηγεί η κ. Πιτσιούρα, η οποία ήρθε στην Ελλάδα πριν από δέκα χρόνια, αφού παντρεύτηκε εδώ κι απέκτησε και δύο παιδιά. «Οι γονείς μου είναι μαζί μου στη Θεσσαλονίκη. Έτυχε να έρθουν για την Πρωτοχρονιά του 2022 και είχαν εισιτήρια να επιστρέψουν στο Κίεβο στις 25 Φεβρουαρίου, αλλά τους πρόλαβε ο πόλεμος», λέει η 44χρονη Ουκρανή, η οποία ήταν παιδίατρος στο Κίεβο, αλλά στην Ελλάδα δεν έχει ακόμα αναγνωρίσει το πτυχίο της.
«Παντρεύτηκα κι έκανα δυο παιδιά, ασχολήθηκα όμως ως blogger με τον μητρικό θηλασμό, δίνοντας συμβουλές στις μητέρες από το διαδίκτυο. Μόλις ήρθαν οι πρώτοι πρόσφυγες από την Ουκρανία στη Θεσσαλονίκη, θεώρησα χρέος μου να είμαι δίπλα τους. Συγκροτήσαμε το σωματείο με τη συμμετοχή Ελλήνων για δράσεις εθελοντικές υπέρ της Ουκρανίας, που παλεύει για την ελευθερία της», αναφέρει.
Περίτεχνα αυγά με την τεχνική Πίσανκα (Pysanka)
Η τεχνική Πίσανκα εφαρμόζεται σε αυγό με ένα διακοσμητικό σχέδιο. Έχει, δε, τις ρίζες της στην παράδοση των Ουκρανών. Η διακόσμηση των πασχαλινών αυγών είναι αναπόσπαστο μέρος της Μεγάλης Σαρακοστής και της προπασχαλινής περιόδου. Είναι γνωστό ότι το αυγό είναι ένα αρχαϊκό και εξαιρετικά ισχυρό σύμβολο σε πολλούς αρχαίους πολιτισμούς του κόσμου, γι' αυτό τα παιδιά μαθαίνουν την τέχνη Πίσανκα με μοτίβα, στολίδια που σχεδιάζονται ή γράφονται στα αυγά. Έχουν επίσης βαθύ νόημα, όπως και τα χρώματα με τα οποία βάφονται τα πασχαλινά αυγά.
«Πρόκειται για μία πρακτική βαφής και διακόσμησης του αυγού με σχέδια των αγροτικών τελετουργιών της άνοιξης και του καλοκαιριού. Κατέχει την κεντρική θέση στις πασχαλινές τελετουργίες», σημειώνει η Ναταλία Πιτσιούρα και αναφέρεται και σε μια άλλη αρχαία τεχνική διακόσμησης αυγών με κερί, που ετοιμάζονται να κάνουν μαζί με τα παιδιά του Σχολείου.
«Συνηθίζεται να διακοσμούμε με κερί πασχαλινά αυγά του Πάσχα αλλά και ως ένα αναμνηστικό, φυλαχτό αυγό για το σπίτι και την οικογένεια», σημειώνει η κ. Πιτσιούρα και αναφέρεται σ' ένα μεγάλο μουσείο αυγού που υπάρχει στην Ουκρανία, κοντά στην πόλη Λβιβ. «Το Μουσείο Pysanka είναι μουσείο διακοσμητικών πασχαλινών αυγών στην πόλη Kolomyia, στην περιοχή Ivano-Frankivsk. Η συλλογή του μουσείου περιλαμβάνει περισσότερα από 12.000 αυγά από διάφορες περιοχές της Ουκρανίας και χώρες του κόσμου», εξηγεί.
Τα μαθήματα στα Ουκρανόπουλα πάνω στη ζωγραφική τέχνη του Πίσανκα κάνουν ο Μικόλα Κοσίτσκι (Mykola Kosytskyy) και η Μάρτα Αντονιούκ (Marta Antonyuk). Το επόμενο μάθημα θα γίνει το Σάββατο 13 Απριλίου, όπως πάντα, στον χώρο του Blue Refugee Center της SolidarityNow.
«Δεν βάφουμε βραστά αυγά, αλλά φρέσκα!», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Μικόλα Κοσίτσκι σε άπταιστα ελληνικά, αφού είναι υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστήμιο Πατρών (Τμήμα Φιλολοφίας), ενώ στην Ελλάδα μένει από το 2012. «Μετά, με ένα εργαλείο -μια μικρή στρογγυλή λίμα, τρυπάμε το διακοσμημένο ήδη αβγό (πίσανκα) από δύο πλευρές και φυσώντας σε μια τρύπα αδειάζουμε το αυγό», λέει και μας προσκαλεί όλους/ες στο μάθημα Πίσανκα στις 13 Απριλίου.
Στο πλευρό των προσφυγόπουλων στέκεται ο πρόξενος της Ουκρανίας στη Θεσσαλονίκη, Εβγέν Σκβίρα. «Όλοι οι Ουκρανοί στη Θεσσαλονίκη είμαστε μια οικογένεια! Εδώ βρήκαν οι συμπατριώτες μας καταφύγιο, φεύγοντας από τον πόλεμο. Την περίοδο της Σαρακοστής, τα έθιμα και οι παραδόσεις της πατρίδας, μας ενώνουν όλους ακόμα πιο δυνατά», σημειώνει κι εξαίρει τη δράση του σωματείου Ουκρανο-Ελληνική Πρωτοβουλία που προσφέρει τη δυνατότητα στα παιδιά να πηγαίνουν στο Ουκρανικό Σχολείο, όπου έχουν την ευκαιρία να διδάσκονται την ουκρανική γλώσσα, τη λογοτεχνία, τον πολιτισμό και την ιστορία της χώρας τους, καθώς και τα ήθη και έθιμά της.
