Γεράσιμος Παπαδόπουλος στα Παραπολιτικά: Αργά ή γρήγορα θα έχουμε σεισμό πάνω από 6 Ρίχτερ
Συνέντευξη στην εφημερίδα "Παραπολιτικά"
Ο διδάκτωρ Σεισμολογίας Γεράσιμος Παπαδόπουλος εξηγεί στα "Παραπολιτικά" ότι έχει συσσωρευτεί σημαντικό ποσοστό σεισμικής ενέργειας, αλλά επισημαίνει ότι δεν μπορεί "να γνωρίζει κάποιος με βεβαιότητα την περιοχή όπου συμβαίνει αυτό το γεγονός"
Γιαννης Α. Πολιτης
Τον κίνδυνο να σηµειωθεί ένας σεισµός 6 Ρίχτερ και άνω σε εύλογο χρονικό διάστηµα στον ελλαδικό χώρο επεσήµανε ο Γεράσιµος Παπαδόπουλος, διδάκτωρ σεισµολόγος από το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήµιο, µιλώντας στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» για τη σεισµική ακολουθία που παρατηρείται το τελευταίο διάστηµα στην Ελλάδα.
Ερωτώµενος γιατί το Αστεροσκοπείο Αθηνών και το Ευρωµεσογειακό Ινστιτούτο έδωσαν άλλες τιµές για τον σεισµό στην Πελοπόννησο, ο κ. Παπαδόπουλος δήλωσε ότι αυτό συνέβη λόγω σφάλµατος στο υπολογιστικό σύστηµα του Αστεροσκοπείου.
«Ο σεισµός στις Στροφάδες ήταν αρκετά δυνατός, το µέγεθός του είναι 5,7, αλλά µε νεότερους υπολογισµούς, που τους θεωρώ πιο ακριβείς, είναι 5,8 Ρίχτερ και η ακτίνα αισθητότητας που είχε ήταν απόλυτα δικαιολογηµένη. Γι’ αυτό έγινε αισθητός ακόµα και στην Κρήτη», ανέφερε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ειδικότερα για τις διαφορετικές τιµές που δόθηκαν, είπε ότι το Αστεροσκοπείο (µιλούσε αρχικά για δύο σεισµούς, 5,6 και 5,7 Ρίχτερ) και το Ευρωµεσογειακό Ινστιτούτο τονίζουν πως «στο υπολογιστικό σύστηµα του Αστεροσκοπείου παρουσιάστηκε ένα σφάλµα. ∆ηλαδή δόθηκαν δύο σεισµοί µε διαφορά ενός λεπτού. Ο σεισµός 5,6 Ρίχτερ υπήρξε, αλλά τελικά µε τις µετρήσεις που έγιναν µετά αποδείχθηκε ότι το µέγεθός του ήταν 4,3 Ρίχτερ. Αυτό το απέδειξε µε σωστό τρόπο η ανάλυση που έγινε από τους σεισµολόγους.
Όμως, το αυτόµατο σύστηµα έκανε αυτό το σφάλµα διότι, όταν έχουµε δύο σεισµούς µε πολύ µικρή διαφορά χρόνου, “µπερδεύει” τα σεισµικά κύµατα και γι’ αυτό πολλές καταγραφές που ανήκαν στα 5,7 Ρίχτερ τις απέδωσε στον πρώτο σεισµό, που ήταν ο µικρότερος. Αυτό το σφάλµα έπειτα από περίπου 25 λεπτά διορθώθηκε και έτσι η εικόνα ήταν καθαρή.
Όπως έχω επισηµάνει, χωρίς να κάνω προσωπική κριτική σε κανέναν, όταν κάτι δεν γίνεται σωστά, πρέπει να προτείνουµε τους τρόπους µε τους οποίους πρέπει να διορθωθεί ένα λάθος.
Επειδή έχει συµβεί και στο παρελθόν, χρειάζεται µια βελτίωση στο λογισµικό που αξιοποιείται γι’ αυτόν τον σκοπό, έτσι ώστε να µην επαναληφθούν στο µέλλον τέτοιου είδους σφάλµατα, τα οποία µπορεί εκείνη την ώρα να έχουν επιχειρησιακές συνέπειες.
Ευτυχώς τώρα ο σεισµός βρισκόταν σε θαλάσσιο περιβάλλον, δεν προκάλεσε ουσιαστικές βλάβες και έτσι όλα κύλησαν οµαλά».
Σχετικά µε το εάν υπάρχει φόβος για έναν µεγαλύτερο σεισµό, υποστήριξε πως «από την εξέλιξη που έχουµε στη µετασεισµική ακολουθία φαίνεται πως τα πράγµατα κυλούν οµαλά. Η πιθανότητα για έναν µεγάλο σεισµό είναι πολύ µικρή, αλλά όχι µηδενική. ∆εν το αποκλείω εντελώς για τη συγκεκριµένη εστία».
Για το εάν υπάρχει κίνδυνος για κάποια άλλη περιοχή της χώρας, ο κ. Παπαδόπουλος δήλωσε πως «η αλήθεια είναι ότι από τον Οκτώβριο του 2021 έως σήµερα δεν έχει γίνει ένας σεισµός άνω των 6 Ρίχτερ. Αυτό είναι σηµαντικό, διότι γνωρίζουµε ότι στη χώρα µας γίνεται ένας σεισµός είτε 6 είτε 6 συν Ρίχτερ κατά µέσο όρο κάθε χρόνο. Αρα έχουµε µια καθυστέρηση. Αυτό σηµαίνει ότι έχει συσσωρευτεί σηµαντικό ποσοστό σεισµικής ενέργειας. Εκείνο που δεν µπορούµε να ξέρουµε είναι πού έχει συσσωρευτεί. Αργά ή γρήγορα θα γίνει πάλι ένας ισχυρός σεισµός, µε µέγεθος 6 Ρίχτερ ή και µεγαλύτερο. Πάντα λέω ότι σηµαντικό ρόλο παίζουν η σωστή προετοιµασία και η πρόληψη σε όλη τη χώρα».
«Εάν ο σεισµός που αναµένεται να γίνει αργά ή γρήγορα στην Κωνσταντινούπολη έχει επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή του Μαρµαρά, υπάρχει µικρή πιθανότητα να επηρεαστεί ο ελλαδικός χώρος. Για να υπάρχει επηρεασµός, θα πρέπει να συντρέχουν πολλές γεωφυσικές προϋποθέσεις.
Τέλος, ο κ. Παπαδόπουλος, µιλώντας για τη δηµιουργία συστήµατος προειδοποίησης σεισµών, τόνισε πως «στην Ελλάδα η επιστηµονική κοινότητα δεν έχει συζητήσει σοβαρά και συστηµατικά το εάν η χώρα χρειάζεται ένα τέτοιο σύστηµα ή όχι. Πρέπει να το συζητήσουµε και εάν καταλήξουµε και πούµε ότι ναι, το χρειαζόµαστε, τότε θα πρέπει να το εισηγηθούµε στην Πολιτεία. Εάν το υιοθετήσει και η Πολιτεία, τότε θα πρέπει να εργαστούµε επί 20 χρόνια για να το καταφέρουµε. ∆εν είναι απλή υπόθεση να κάνουµε έγκαιρη προειδοποίηση στον γενικό πληθυσµό. Από την άλλη, υπάρχουν τοπικά συστήµατα που µπορούν να προσφέρουν ενηµέρωση, για παράδειγµα σε ένα κτίριο, σε µια υποδοµή κ.λπ. Τέτοια συστήµατα είναι έτοιµα και κυκλοφορούν στην αγορά, στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στην Ιαπωνία. Οποιος ενδιαφέρεται µπορεί να εγκαταστήσει τέτοια συστήµατα. Στην Ελλάδα υπάρχουν λίγα, ενώ σε άλλες χώρες υπάρχουν πολλά. Άρα, θα πρέπει να κάνουµε διάκριση στο γενικό σύστηµα και ανάµεσα στα τοπικά συστήµατα που προσφέρονται από ιδιωτικές εταιρείες και είναι πλήρως αξιόπιστα».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 6/4/2024
Ερωτώµενος γιατί το Αστεροσκοπείο Αθηνών και το Ευρωµεσογειακό Ινστιτούτο έδωσαν άλλες τιµές για τον σεισµό στην Πελοπόννησο, ο κ. Παπαδόπουλος δήλωσε ότι αυτό συνέβη λόγω σφάλµατος στο υπολογιστικό σύστηµα του Αστεροσκοπείου.
«Ο σεισµός στις Στροφάδες ήταν αρκετά δυνατός, το µέγεθός του είναι 5,7, αλλά µε νεότερους υπολογισµούς, που τους θεωρώ πιο ακριβείς, είναι 5,8 Ρίχτερ και η ακτίνα αισθητότητας που είχε ήταν απόλυτα δικαιολογηµένη. Γι’ αυτό έγινε αισθητός ακόµα και στην Κρήτη», ανέφερε ο κ. Παπαδόπουλος.
Ειδικότερα για τις διαφορετικές τιµές που δόθηκαν, είπε ότι το Αστεροσκοπείο (µιλούσε αρχικά για δύο σεισµούς, 5,6 και 5,7 Ρίχτερ) και το Ευρωµεσογειακό Ινστιτούτο τονίζουν πως «στο υπολογιστικό σύστηµα του Αστεροσκοπείου παρουσιάστηκε ένα σφάλµα. ∆ηλαδή δόθηκαν δύο σεισµοί µε διαφορά ενός λεπτού. Ο σεισµός 5,6 Ρίχτερ υπήρξε, αλλά τελικά µε τις µετρήσεις που έγιναν µετά αποδείχθηκε ότι το µέγεθός του ήταν 4,3 Ρίχτερ. Αυτό το απέδειξε µε σωστό τρόπο η ανάλυση που έγινε από τους σεισµολόγους.
Όμως, το αυτόµατο σύστηµα έκανε αυτό το σφάλµα διότι, όταν έχουµε δύο σεισµούς µε πολύ µικρή διαφορά χρόνου, “µπερδεύει” τα σεισµικά κύµατα και γι’ αυτό πολλές καταγραφές που ανήκαν στα 5,7 Ρίχτερ τις απέδωσε στον πρώτο σεισµό, που ήταν ο µικρότερος. Αυτό το σφάλµα έπειτα από περίπου 25 λεπτά διορθώθηκε και έτσι η εικόνα ήταν καθαρή.
Όπως έχω επισηµάνει, χωρίς να κάνω προσωπική κριτική σε κανέναν, όταν κάτι δεν γίνεται σωστά, πρέπει να προτείνουµε τους τρόπους µε τους οποίους πρέπει να διορθωθεί ένα λάθος.
Επειδή έχει συµβεί και στο παρελθόν, χρειάζεται µια βελτίωση στο λογισµικό που αξιοποιείται γι’ αυτόν τον σκοπό, έτσι ώστε να µην επαναληφθούν στο µέλλον τέτοιου είδους σφάλµατα, τα οποία µπορεί εκείνη την ώρα να έχουν επιχειρησιακές συνέπειες.
Ευτυχώς τώρα ο σεισµός βρισκόταν σε θαλάσσιο περιβάλλον, δεν προκάλεσε ουσιαστικές βλάβες και έτσι όλα κύλησαν οµαλά».
Σχετικά µε το εάν υπάρχει φόβος για έναν µεγαλύτερο σεισµό, υποστήριξε πως «από την εξέλιξη που έχουµε στη µετασεισµική ακολουθία φαίνεται πως τα πράγµατα κυλούν οµαλά. Η πιθανότητα για έναν µεγάλο σεισµό είναι πολύ µικρή, αλλά όχι µηδενική. ∆εν το αποκλείω εντελώς για τη συγκεκριµένη εστία».
Για το εάν υπάρχει κίνδυνος για κάποια άλλη περιοχή της χώρας, ο κ. Παπαδόπουλος δήλωσε πως «η αλήθεια είναι ότι από τον Οκτώβριο του 2021 έως σήµερα δεν έχει γίνει ένας σεισµός άνω των 6 Ρίχτερ. Αυτό είναι σηµαντικό, διότι γνωρίζουµε ότι στη χώρα µας γίνεται ένας σεισµός είτε 6 είτε 6 συν Ρίχτερ κατά µέσο όρο κάθε χρόνο. Αρα έχουµε µια καθυστέρηση. Αυτό σηµαίνει ότι έχει συσσωρευτεί σηµαντικό ποσοστό σεισµικής ενέργειας. Εκείνο που δεν µπορούµε να ξέρουµε είναι πού έχει συσσωρευτεί. Αργά ή γρήγορα θα γίνει πάλι ένας ισχυρός σεισµός, µε µέγεθος 6 Ρίχτερ ή και µεγαλύτερο. Πάντα λέω ότι σηµαντικό ρόλο παίζουν η σωστή προετοιµασία και η πρόληψη σε όλη τη χώρα».
Η Κωνσταντινούπολη
«Εάν ο σεισµός που αναµένεται να γίνει αργά ή γρήγορα στην Κωνσταντινούπολη έχει επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή του Μαρµαρά, υπάρχει µικρή πιθανότητα να επηρεαστεί ο ελλαδικός χώρος. Για να υπάρχει επηρεασµός, θα πρέπει να συντρέχουν πολλές γεωφυσικές προϋποθέσεις. Χρειάζεται βελτίωση στο λογισµικό που χρησιµοποιεί το Αστεροσκοπείο για τις µετρήσεις των σεισµώνΣτη συγκεκριµένη περιοχή αναµένουµε σεισµό γύρω στα 7,5 Ρίχτερ. Οι προϋποθέσεις υπήρξαν το 1999, όταν και πάλι στη θάλασσα του Μαρµαρά είχαµε τα 7,5 Ρίχτερ και έπειτα από 20 ηµέρες είχαµε τον πολύνεκρο σεισµό στην Πάρνηθα. Αυτός ο σεισµός που συζητάµε είναι πράγµατι ένας σεισµός που αναµένεται να προέλθει από το ρήγµα της Βόρειας Ανατολίας. Εκεί είναι οι πολλοί µεγάλοι σεισµοί για τους οποίους συζητάµε. Κάποιοι γίνονται στην Πόλη, κάποιοι πιο ανατολικά. Ο σεισµός λοιπόν που αναµένεται κοντά στην Κωνσταντινούπολη βρίσκεται πάνω στο ρήγµα της Βόρειας Ανατολίας», εξήγησε στη συνέχεια.
Τέλος, ο κ. Παπαδόπουλος, µιλώντας για τη δηµιουργία συστήµατος προειδοποίησης σεισµών, τόνισε πως «στην Ελλάδα η επιστηµονική κοινότητα δεν έχει συζητήσει σοβαρά και συστηµατικά το εάν η χώρα χρειάζεται ένα τέτοιο σύστηµα ή όχι. Πρέπει να το συζητήσουµε και εάν καταλήξουµε και πούµε ότι ναι, το χρειαζόµαστε, τότε θα πρέπει να το εισηγηθούµε στην Πολιτεία. Εάν το υιοθετήσει και η Πολιτεία, τότε θα πρέπει να εργαστούµε επί 20 χρόνια για να το καταφέρουµε. ∆εν είναι απλή υπόθεση να κάνουµε έγκαιρη προειδοποίηση στον γενικό πληθυσµό. Από την άλλη, υπάρχουν τοπικά συστήµατα που µπορούν να προσφέρουν ενηµέρωση, για παράδειγµα σε ένα κτίριο, σε µια υποδοµή κ.λπ. Τέτοια συστήµατα είναι έτοιµα και κυκλοφορούν στην αγορά, στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στην Ιαπωνία. Οποιος ενδιαφέρεται µπορεί να εγκαταστήσει τέτοια συστήµατα. Στην Ελλάδα υπάρχουν λίγα, ενώ σε άλλες χώρες υπάρχουν πολλά. Άρα, θα πρέπει να κάνουµε διάκριση στο γενικό σύστηµα και ανάµεσα στα τοπικά συστήµατα που προσφέρονται από ιδιωτικές εταιρείες και είναι πλήρως αξιόπιστα».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 6/4/2024
