Αυστηρότερες ρυθµίσεις για την καταπολέµηση της αυθαίρετης δόµησης φέρνει το πολυνοµοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας µε κύριο στόχο να αποτραπεί η δηµιουργία µιας νέας γενιάς αυθαιρέτων. Τα αυθαίρετα θα εντοπίζονται µε τη συνδροµή των drones και θα κατεδαφίζονται µε συνοπτικές διαδικασίες εντός 45 ηµερών.

Στο νοµοσχέδιο δεν υπάρχουν τελικά οι πολυαναµενόµενες διατάξεις για την εκτός σχεδίου δόµηση, έπειτα από νέα απόφαση του Συµβουλίου της Επικρατείας που περιπλέκει την προσπάθεια της κυβέρνησης να δοθεί λύση σε µια υπόθεση που ταλαιπωρεί χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη τη χώρα. Το ΥΠΕΝ αναµένει να καθαρογραφεί η εν λόγω απόφαση προκειµένου να αποφασίσει τις επόµενες κινήσεις.

Οι έλεγχοι

Οι αρµοδιότητες για τον εντοπισµό της αυθαίρετης δόµησης µεταφέρονται στους «ράµπο» του ΥΠΕΝ (Σώµα Επιθεωρητών και Ελεγκτών) που µε τη βοήθεια µεγάλης επένδυσης στη σύγχρονη τεχνολογία (drones, δορυφορικές λήψεις, αεροφωτογραφίες, σύνδεση µε την εφαρµογή e-adeies και ενός συστήµατος αυτόµατου εντοπισµού κάθε νέου αυθαίρετου κτίσµατος) θα επιτρέπει την ταχύτατη καταγραφή, τον έλεγχο και την κατεδάφιση κάθε νέου αυθαίρετου κτίσµατος.

Επίσης, πρώτη φορά γίνεται προτεραιοποίηση των κατεδαφίσεων και προτάσσονται όλα τα νέα αυθαίρετα κτίσµατα, καθώς και σηµαντικός αριθµός παλαιότερων αυθαιρέτων που επιλέγονται µε πολεοδοµικά, χωροταξικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Ο εντοπισµός των αυθαιρέτων θα πραγµατοποιείται και µε τη χρήση Συστηµάτων µη Επανδρωµένων Αεροσκαφών (drones) ή αεροφωτογραφιών. Οι πολίτες θα µπορούν να υποβάλλουν -επώνυµες- καταγγελίες για αυθαίρετα στο Ενιαίο Ηλεκτρονικό Σύστηµα Καταγγελιών µε την πληρωµή παραβόλου ύψους 300 ευρώ.


Σειρά προτεραιότητας

Ειδικότερα, κατεδαφίζεται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα και µε την εξής σειρά:

 Το σύνολο των νέων αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν µετά την 1η Ιανουαρίου 2024 και το σύνολο των αυθαίρετων κατασκευών που κατασκευάστηκαν µετά την 28η Ιουλίου 2011.

Επίσης, κατεδαφίζεται αριθµός αυθαιρέτων κατ’ ελάχιστον ίσος µε τον αριθµό των οριστικών πρωτοκόλλων κατεδάφισης του 2022 κατά 50% µε κριτήρια χρονικής προτεραιότητας και κατά 50% µε κριτήρια περιβαλλοντικά και χωροταξικά, όπως αυτά που εξειδικεύονται µε απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Επιπλέον, µπορούν να προτεραιοποιούνται περιπτώσεις αυθαίρετων κατασκευών, οι οποίες κρίνεται ότι συνεπάγονται σηµαντική περιβαλλοντική όχληση.

Τα πρόστιµα ανέγερσης κυµαίνονται από 250 έως 1.500 ευρώ και το πρόστιµο µη έγκαιρης κατεδάφισης από 100 έως 750 ευρώ. Οι ιδιοκτήτες ή εντολείς κατασκευής ή εγκατάστασης αυθαίρετων κατασκευών ή αλλαγής χρήσεως και οι εργολάβοι κατασκευής τους τιµωρούνται µε ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 2 ετών και χρηµατική ποινή από 5.000 έως 50.000 ευρώ. Κατά την επιµέτρηση της ποινής λαµβάνονται υποχρεωτικά και αναλογικά υπόψη η αξία της αυθαίρετης κατασκευής και ο βαθµός υποβάθµισης του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Για την εκτέλεση εργασιών δόµησης χωρίς οικοδοµική άδεια ή κατά παράβαση αυτής στον αιγιαλό, στην παραλία, στη θάλασσα, στον πυθµένα, στη ζώνη λιµένα, σε µεγάλη λίµνη, πλεύσιµο ποταµό, ρέµατα, όχθη ή παρόχθια ζώνη µεγάλης λίµνης ή πλεύσιµου ποταµού, στους βιότοπους, σε παραλιακά δηµόσια κτήµατα,
στους αρχαιολογικούς χώρους και τους ιστορικούς τόπους, σε κτίρια χαρακτηρισµένα ως µνηµεία και σε δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, καθώς και σε
δηµόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις διπλασιάζονται τα ελάχιστα και µέγιστα όρια των χρηµατικών ποινών.

Τέλος, στην περίπτωση αυθαίρετου χώρου που χρησιµοποιείται για την άσκηση οικονοµικής δραστηριότητας, προβλέπεται η προσωρινή αφαίρεση της άδειας ή της έγκρισης λειτουργίας, θα σφραγίζονται ο χώρος και ο εξοπλισµός, ενώ θα είναι δυνατόν να επιβάλλεται και διακοπή της ηλεκτροδότησης.

* Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή