Προσφάτως αποκρυπτογραφημένα αποσπάσματα παπύρων ρίχνουν φως στις τελευταίες ώρες της ζωής του Πλάτωνα. 

Τα αποσπάσματα του παπύρου -του ίδιου που φέρεται σύμφωνα με ιταλικό ίδρυμα Ερευνών να αποκαλύπτει τον ακριβή χώρο ταφής του Πλάτωνα σε κήπο κοντά στον «ναό των Μουσών» στην Ακαδημία, που φέρει το όνομά του στην Αθήνα -, περιγράφουν πώς ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος πέρασε το τελευταίο βράδυ της ζωής του, προτού αφήσει την τελευταία του πνοή σε ηλικία 80 ή 81 ετών περί το 348 π.Χ. 

Σύμφωνα με την περιγραφή, παρά το γεγονός ότι ψηνόταν στον πυρετό, υποδεχόταν φιλοξενούμενους, ενώ όπως φαίνεται, όχι μόνον άκουγε μια Θρακιώτισσα σκλάβα αυλήτρια να παίζει μουσική, αλλά είχε και την απαιτούμενη διαύγεια για να επικρίνει την «έλλειψη ρυθμού» της.

Η νέα ανάγνωση του παπύρου 

Η ανακάλυψη αυτή οφείλεται σε νέα ανάγνωση παπύρου του Φιλόδημου του Επικούρειου, φιλοσόφου και ποιητή του 1ου μ.Χ. αι, ο οποίος περιέχει την ιστορία της «Ακαδημίας». Ο πάπυρος ήταν θαμμένος κάτω από στρώματα τέφρας στη βίλα, μετά την έκρηξη του Βεζουβίου το 79 μ.Χ και ήταν αδύνατο να αναγνωστεί από την ανακάλυψή του το 1750 μ.Χ. σε βίλα στο Ερκουλάνεουμ – σημερινό Ερκολάνο – της Ιταλίας, που πιστεύεται ότι ανήκε στον πεθερό του Ιούλιου Καίσαρα.

Οι ερευνητές προσπαθούσαν για δυόμιση αιώνες να βρουν τρόπο να διαβάσουν το περιεχόμενό του, όπως αναφέρουν οι Times του Λονδίνου. O καθηγητής Γκρατσιάνο Ρανόκια του Πανεπιστημίου της Πίζας και οι συνάδελφοί του χρησιμοποίησαν τεχνικές, συμπεριλαμβανομένης της υπερφασματικής απεικόνισης υπερύθρων βραχέων κυμάτων, η οποία εντοπίζει παραλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αναπηδά το φως από το μαύρο μελάνι στον πάπυρο, για να αποκρυπτογραφήσουν τον πάπυρο. Ο καθηγητής Ρανόκια χαρακτήρισε τον πάπυρο ως την «αρχαιότερη ιστορία της ελληνικής φιλοσοφίας που έχουμε στα χέρια μας».

Ο Πλάτωνας πουλήθηκε σκλάβος

Το ίδιο κείμενο αποκαλύπτει μεταξύ άλλων ότι ο μαθητής του Σωκράτη και δάσκαλος του Αριστοτέλη πουλήθηκε ως σκλάβος μεταξύ του 404 και του 399 π.Χ., λίγο μετά τον θάνατο του Σωκράτη, σε αντίθεση με την κρατούσα θεωρία ότι τον είχε πουλήσει το 387 π.Χ. ο τύραννος των Συρακουσών, Διονύσιος Α΄για να περιορίσει την επιρροή που ασκούσε ο φιλόσοφος στους υποτελείς του.

Ο καθηγητής Ρανόκια ανέφερε: «Για πρώτη φορά καταφέραμε να διαβάσουμε ακολουθίες κρυμμένων γραμμάτων από τους παπούρους, που ήταν τυλιγμένοι σε πολλά στρώματα και με την πάροδο των αιώνων είχαν κολλήσει μεταξύ τους, μέσω μιας διαδικασίας ξετυλίγματος με τη χρήση μηχανικής τεχνικής», ενώ ταυτόχρονα σημείωσε ότι ο πλήρης αντίκτυπος αυτής της εξέλιξης θα γίνει αντιληπτός τα επόμενα χρόνια.