Επιστροφή Γλυπτών του Παρθενώνα: Οι νέες εξελίξεις που τα φέρνουν πιο κοντά στην Ελλάδα - Αποκλειστικές δηλώσεις του εκπροσώπου του Βρετανικού Μουσείου στα Παραπολιτικά
Οι εξελίξεις και οι νέες επαφές
«Οι συζητήσεις με την Ελλάδα για μια συνεργασία στο θέμα είναι συνεχείς και εποικοδομητικές», δηλώνει ο εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου στα «Παραπολιτικά»
Κατερινα Τσαμουρη
Ηταν Νοέµβριος του 2023 όταν ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ, ακύρωσε τη συνάντησή του µε τον Ελληνα οµόλογό του, επειδή ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε σε συνέντευξή του στο BBC το αυτονόητο: ότι η χώρα µας παραµένει προσηλωµένη στον στόχο της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Οι διπλωµατικές αναταράξεις που ακολούθησαν ήταν λίγο-πολύ αναµενόµενες. ∆εν άλλαξαν, όµως, την πάγια εθνική µας θέση. Εξι µήνες µετά κι ενώ έχουν προκηρυχθεί πρόωρες εκλογές στη Μεγάλη Βρετανία, τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» αποκαλύπτουν ότι οι συνοµιλίες συνεχίζονται. Στην εφηµερίδα µας µιλά αποκλειστικά εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου, ενώ αποκαλύπτεται και η στρατηγική της Αθήνας για την επίτευξη αυτού του εθνικού στόχου.
Την Πέµπτη διαλύθηκε το Βρετανικό Κοινοβούλιο ενόψει των εκλογών της 4ης Ιουλίου. Ο νυν πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ, και ο µεγάλος του αντίπαλος, ηγέτης των Εργατικών, Κιρ Στάρµερ, θα αναµετρηθούν την ερχόµενη εβδοµάδα στην πρώτη τηλεµαχία πολιτικών αρχηγών. Φαβορί θεωρείται ο Κ. Στάρµερ, σύµφωνα µε τις δηµοσκοπήσεις. Ολες οι µετρήσεις για ιδιαίτερα ευρύ χρονικό διάστηµα δείχνουν ότι το Εργατικό Κόµµα έχει σχεδόν µη αναστρέψιµο προβάδισµα έναντι των Συντηρητικών. Γενικώς το κλίµα δεν είναι ευνοϊκό για τον κ. Σούνακ και τους Συντηρητικούς. Ειδικότερα, σε δηµοσκόπηση της YouGov για το Sky News, στην πρόθεση ψήφου, οι Εργατικοί συγκεντρώνουν 47%, ενώ οι Συντηρητικοί 20%. Αλλες έρευνες, όπως αυτή της Redfi eld & Wilton, καταγράφουν παρόµοια ποσοστά, µε 46% για τους Εργατικούς και 23% για τους Συντηρητικούς.
Αντίθετα, ο Ρ. Σούνακ έχει εκφράσει τη στήριξή του στην ισχύουσα νοµοθεσία και υποστηρίζει ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα ανήκουν νόµιµα στη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου και ότι πρέπει να παραµείνουν εκεί. «Κλειδί» θεωρείται η παρέµβαση του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Οσµπορν. Είναι έµπιστος και σταθερός συνοµιλητής Ελλήνων αξιωµατούχων. Εχει προτείνει τη δυνατότητα µιας συµφωνίας δανεισµού, µε βάση την οποία τα Γλυπτά θα µπορούσαν να περάσουν κάποιο χρόνο στην Ελλάδα σε αντάλλαγµα µε άλλα ελληνικά αντικείµενα που θα εκτεθούν στο Ηνωµένο Βασίλειο. Αυτό δείχνει ότι πίσω από τις δηµόσιες διαφωνίες ή τη φαινοµενική αδράνεια γίνονται χειρουργικά προσεγµένες προσπάθειες για την εξεύρεση µιας αµοιβαία αποδεκτής λύσης.
«Πιστεύουµε ότι αυτό το είδος µακροπρόθεσµης συνεργασίας θα επιτύχει τη σωστή ισορροπία µεταξύ της κοινής χρήσης των µεγαλύτερων εκθεµάτων µας µε το κοινό σε όλο τον κόσµο και της διατήρησης της ακεραιότητας της απίστευτης συλλογής που διατηρούµε στο µουσείο», κατέληξε ο εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου. Σύµφωνα µε πληροφορίες των «Π», η ελληνική πλευρά βρίσκεται σε στάση αναµονής. Τουλάχιστον µέχρι να σχηµατιστεί η νέα κυβέρνηση στη Μεγάλη Βρετανία. Χωρίς αυταπάτες και γνωρίζοντας ότι είναι δύσκολο το εγχείρηµα, χαράζει στρατηγική βάσει της εξής παραδοχής: µε τους προηγούµενους δεν προχώρησε, οι Εργατικοί είναι πιο δεκτικοί, σε κάθε περίπτωση είναι θέµα που χειρίζεται το Βρετανικό Μουσείο. ∆εν είναι ζήτηµα επιστροφής, αλλά επανένωσης, ξεκαθαρίζει η Αθήνα, καθώς τα Γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα. Εκλάπησαν.
1. Να «επαναπατριστούν» για δεκαπέντε χρόνια, µε προοπτική να ανανεωθεί αυτή η συµφωνία στο µέλλον.
2. Ως «αντάλλαγµα», να δανείσει η Ελλάδα στο Βρετανικό Μουσείο άλλες αρχαιότητες για περιοδικές εκθέσεις. Είναι ενδεικτικό ότι τον περασµένο Νοέµβριο, εν µέσω µάλιστα της «µίνι» διπλωµατικής κρίσης που προκάλεσε η αγενής κίνηση του κ. Σούνακ απέναντι στον Ελληνα πρωθυπουργό, το Βρετανικό Μουσείο σε µια κίνηση καλής θέλησης δάνεισε στο Μουσείο της Ακρόπολης την αριστουργηµατική Υδρία του Μειδία. «Εφυγε» από το Λονδίνο για πρώτη φορά εδώ και διακόσια πενήντα χρόνια.
Φυσικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν µίλησε στο βρετανικό podcast «The Rest is Politics» προ ολίγων ηµερών, αναφέρθηκε στο «σταθερό µας επιχείρηµα υπέρ της επανένωσης. ∆εν χρησιµοποιώ τον όρο “επιστροφή”. Πιστεύω ότι είναι σηµαντικό να αντιληφθεί ο κόσµος ότι µιλάµε για την επανένωση ενός µνηµείου στην ολότητά του. Χρησιµοποιώ το παράδειγµα της Μόνα Λίζα, το οποίο νοµίζω ότι είναι σχετικό. ∆εν µπορείτε να κόψετε τη Μόνα Λίζα στη µέση, να πάρετε τη µισή στο Βρετανικό Μουσείο. Oµως, αυτό ακριβώς συνέβη µε τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Αρκεί να ρίξετε µια µατιά στο Μουσείο της Ακρόπολης για να καταλάβετε γιατί είναι σηµαντικό να τα δείτε ενωµένα και in situ», κατέληξε ο πρωθυπουργός.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά
Οι διπλωµατικές αναταράξεις που ακολούθησαν ήταν λίγο-πολύ αναµενόµενες. ∆εν άλλαξαν, όµως, την πάγια εθνική µας θέση. Εξι µήνες µετά κι ενώ έχουν προκηρυχθεί πρόωρες εκλογές στη Μεγάλη Βρετανία, τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» αποκαλύπτουν ότι οι συνοµιλίες συνεχίζονται. Στην εφηµερίδα µας µιλά αποκλειστικά εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου, ενώ αποκαλύπτεται και η στρατηγική της Αθήνας για την επίτευξη αυτού του εθνικού στόχου.
Την Πέµπτη διαλύθηκε το Βρετανικό Κοινοβούλιο ενόψει των εκλογών της 4ης Ιουλίου. Ο νυν πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ, και ο µεγάλος του αντίπαλος, ηγέτης των Εργατικών, Κιρ Στάρµερ, θα αναµετρηθούν την ερχόµενη εβδοµάδα στην πρώτη τηλεµαχία πολιτικών αρχηγών. Φαβορί θεωρείται ο Κ. Στάρµερ, σύµφωνα µε τις δηµοσκοπήσεις. Ολες οι µετρήσεις για ιδιαίτερα ευρύ χρονικό διάστηµα δείχνουν ότι το Εργατικό Κόµµα έχει σχεδόν µη αναστρέψιµο προβάδισµα έναντι των Συντηρητικών. Γενικώς το κλίµα δεν είναι ευνοϊκό για τον κ. Σούνακ και τους Συντηρητικούς. Ειδικότερα, σε δηµοσκόπηση της YouGov για το Sky News, στην πρόθεση ψήφου, οι Εργατικοί συγκεντρώνουν 47%, ενώ οι Συντηρητικοί 20%. Αλλες έρευνες, όπως αυτή της Redfi eld & Wilton, καταγράφουν παρόµοια ποσοστά, µε 46% για τους Εργατικούς και 23% για τους Συντηρητικούς.
Θετικός ο Κιρ Στάρμερ, αρνητικός ο Σούνακ
Το καλό είναι ότι ως αντιπολίτευση, οι Εργατικοί έβλεπαν µε καλό µάτι τις συνοµιλίες για τα Γλυπτά. Θα ήταν ευχής έργον να κρατήσουν την ίδια στάση και µετεκλογικά. Μια εξέλιξη που θα είχε προφανώς θετικό αντίκτυπο στις σχέσεις Αθήνας-Λονδίνου και στο θέµα της επανένωσης των γλυπτών του Παρθενώνα. Ο ηγέτης των Εργατικών υπάρχει σοβαρή περίπτωση να είναι συνοµιλητής και σύµµαχος του Κυριάκου Μητσοτάκη στη διαπραγµάτευση για τα Γλυπτά. Τούτο διότι έχει δηλώσει ότι, αν εκλεγεί, θα επιδιώξει να επιστρέψει τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ελλάδα µέσω µιας συµφωνίας δανεισµού. Σύµφωνα µε τον ίδιο, αυτό θα µπορούσε να γίνει πραγµατικότητα µε ένα «deal» µεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της ελληνικής κυβέρνησης. Ωστόσο, ο κ. Στάρµερ έχει διευκρινίσει ότι το Εργατικό Κόµµα δεν σκοπεύει να αλλάξει τη νοµοθεσία που απαγορεύει την αποµάκρυνση αντικειµένων από τη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου. Τονίζοντας όµως παράλληλα την προθυµία του «να µη σταθεί εµπόδιο σε µια συµφωνία δανεισµού, που θα επιτρέψει την έκθεση των Γλυπτών στην Αθήνα για κάποιο διάστηµα»Αντίθετα, ο Ρ. Σούνακ έχει εκφράσει τη στήριξή του στην ισχύουσα νοµοθεσία και υποστηρίζει ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα ανήκουν νόµιµα στη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου και ότι πρέπει να παραµείνουν εκεί. «Κλειδί» θεωρείται η παρέµβαση του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Οσµπορν. Είναι έµπιστος και σταθερός συνοµιλητής Ελλήνων αξιωµατούχων. Εχει προτείνει τη δυνατότητα µιας συµφωνίας δανεισµού, µε βάση την οποία τα Γλυπτά θα µπορούσαν να περάσουν κάποιο χρόνο στην Ελλάδα σε αντάλλαγµα µε άλλα ελληνικά αντικείµενα που θα εκτεθούν στο Ηνωµένο Βασίλειο. Αυτό δείχνει ότι πίσω από τις δηµόσιες διαφωνίες ή τη φαινοµενική αδράνεια γίνονται χειρουργικά προσεγµένες προσπάθειες για την εξεύρεση µιας αµοιβαία αποδεκτής λύσης.
Τι δήλωσε στα Παραπολιτικά ο εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου
Τα «Π» επικοινώνησαν διπλωµατικά µε το Βρετανικό Μουσείο, εκπρόσωπος του οποίου έκανε µια σηµαντική αποκάλυψη. «Οι συζητήσεις µε την Ελλάδα για µια συνεργασία για το θέµα του Παρθενώνα είναι συνεχείς και εποικοδοµητικές», ανέφερε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του µουσείου, γεγονός που σηµαίνει ότι, παρά την διπλωµατική απρέπεια του Ρ. Σούνακ, οι συζητήσεις δεν διακόπτονται.«Πιστεύουµε ότι αυτό το είδος µακροπρόθεσµης συνεργασίας θα επιτύχει τη σωστή ισορροπία µεταξύ της κοινής χρήσης των µεγαλύτερων εκθεµάτων µας µε το κοινό σε όλο τον κόσµο και της διατήρησης της ακεραιότητας της απίστευτης συλλογής που διατηρούµε στο µουσείο», κατέληξε ο εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου. Σύµφωνα µε πληροφορίες των «Π», η ελληνική πλευρά βρίσκεται σε στάση αναµονής. Τουλάχιστον µέχρι να σχηµατιστεί η νέα κυβέρνηση στη Μεγάλη Βρετανία. Χωρίς αυταπάτες και γνωρίζοντας ότι είναι δύσκολο το εγχείρηµα, χαράζει στρατηγική βάσει της εξής παραδοχής: µε τους προηγούµενους δεν προχώρησε, οι Εργατικοί είναι πιο δεκτικοί, σε κάθε περίπτωση είναι θέµα που χειρίζεται το Βρετανικό Μουσείο. ∆εν είναι ζήτηµα επιστροφής, αλλά επανένωσης, ξεκαθαρίζει η Αθήνα, καθώς τα Γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα. Εκλάπησαν.
Τι προβλέπει η ελληνική πρόταση
Η ελληνική πρόταση για τα Γλυπτά προβλέπει:1. Να «επαναπατριστούν» για δεκαπέντε χρόνια, µε προοπτική να ανανεωθεί αυτή η συµφωνία στο µέλλον.
2. Ως «αντάλλαγµα», να δανείσει η Ελλάδα στο Βρετανικό Μουσείο άλλες αρχαιότητες για περιοδικές εκθέσεις. Είναι ενδεικτικό ότι τον περασµένο Νοέµβριο, εν µέσω µάλιστα της «µίνι» διπλωµατικής κρίσης που προκάλεσε η αγενής κίνηση του κ. Σούνακ απέναντι στον Ελληνα πρωθυπουργό, το Βρετανικό Μουσείο σε µια κίνηση καλής θέλησης δάνεισε στο Μουσείο της Ακρόπολης την αριστουργηµατική Υδρία του Μειδία. «Εφυγε» από το Λονδίνο για πρώτη φορά εδώ και διακόσια πενήντα χρόνια.
Φυσικά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης όταν µίλησε στο βρετανικό podcast «The Rest is Politics» προ ολίγων ηµερών, αναφέρθηκε στο «σταθερό µας επιχείρηµα υπέρ της επανένωσης. ∆εν χρησιµοποιώ τον όρο “επιστροφή”. Πιστεύω ότι είναι σηµαντικό να αντιληφθεί ο κόσµος ότι µιλάµε για την επανένωση ενός µνηµείου στην ολότητά του. Χρησιµοποιώ το παράδειγµα της Μόνα Λίζα, το οποίο νοµίζω ότι είναι σχετικό. ∆εν µπορείτε να κόψετε τη Μόνα Λίζα στη µέση, να πάρετε τη µισή στο Βρετανικό Μουσείο. Oµως, αυτό ακριβώς συνέβη µε τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Αρκεί να ρίξετε µια µατιά στο Μουσείο της Ακρόπολης για να καταλάβετε γιατί είναι σηµαντικό να τα δείτε ενωµένα και in situ», κατέληξε ο πρωθυπουργός.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά
