Το φετινό καλοκαίρι πρόκειται να είναι πολύ θερµό για το σύνολο της χώρας, όπως αναφέρουν οι µετρήσεις και τα µοντέλα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας. Επιστήµονες αλλά και µετεωρολόγοι εκτιµούν ότι οι µέσες θερµοκρασίες του τριµήνου Ιουνίου-Αυγούστου καθηµερινά θα είναι τουλάχιστον 1 έως 2 βαθµούς πάνω από τις κανονικές. Σύµφωνα πάντα µε τις ίδιες εκτιµήσεις, το φετινό καλοκαίρι θα έχουµε πολύ συχνά κύµατα καύσωνα, τα οποία ωστόσο θα εναλλάσσονται µε διαστήµατα κανονικών ή/και χαµηλότερων θερµοκρασιών, ενώ από το κάδρο δεν βγαίνουν και οι βροχοπτώσεις.

Όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μεσοπρόθεσµων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF), ενδείξεις για µειωµένες βροχοπτώσεις εµφανίζονται σε Ανατολική Μακεδονία-Θράκη και Βορειοανατολικό Αιγαίο. Την ίδια ώρα, µικρές πιθανότητες για κάπως αυξηµένες βροχοπτώσεις εµφανίζονται στις Κυκλάδες, µια περιοχή όµως που, γι’ αυτή την εποχή του έτους, αρκούν ίχνη υετού (βροχοπτώσεις) για να έχουµε θετική απόκλιση. Για το τι έχουµε να περιµένουµε το φετινό καλοκαίρι µιλούν στα «Π» η µετεωρολόγος Χριστίνα Ρήγου και o καθηγητής του ΕΚΠΑ και µέλος της Επιστηµονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Κλιµατική Αλλαγή Κώστας Καρτάλης.

Δυσοίωνες οι προβλέψεις για το φετινό καλοκαίρι

«Η χώρα µας για µεγάλο χρονικό διάστηµα βιώνει θερµές καιρικές συνθήκες. Συγκεκριµένα, από τον Ιούνιο του 2023 µέχρι και τον Μάιο του 2024 κάθε µήνα σηµειώνονταν θετικές αποκλίσεις από τις µέσες κλιµατικές τιµές στην Ελλάδα. Για 12 συνεχόµενους µήνες οι θερµοκρασίες είναι υψηλότερες από τις κανονικές και οι παγκόσµιες µέσες θερµοκρασίες το τελευταίο δωδεκάµηνο είναι οι υψηλότερες που έχουν καταγραφεί παγκοσµίως. Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες για το φετινό καλοκαίρι, καθώς είναι πολύ πιθανόν το µοτίβο των υψηλότερων θερµοκρασιών να διατηρηθεί. Ο φετινός Ιούνιος στην Ελλάδα µπορεί να χαρακτηριστεί θερµός και άνοµβρος, αφού µέχρι στιγµής η θερµοκρασία καθηµερινά ξεπερνάει την κανονική για την εποχή», αναφέρει αρχικά η κυρία Ρήγου. «Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσµων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF) δηµοσίευσε πρόσφατα την εποχική πρόγνωση για τους επόµενους µήνες (ΙούνιοςΙούλιος-Αύγουστος 2024). Υποστηρίζει ότι το φετινό καλοκαίρι θα είναι το θερµότερο των τελευταίων ετών στην Ευρώπη. Συγκεκριµένα, το θερµοκρασιακό προφίλ, σύµφωνα µε την εποχική πρόγνωση, θέλει πολλές περιοχές της Κεντρικής, της ∆υτικής και της Νότιας Ευρώπης, συµπεριλαµβανοµένης της Ελλάδας, να βιώνουν θερµότερες και πιο ξηρές καιρικές συνθήκες από τις αναµενόµενες», τονίζει ακόµα.

«Το αναπτυξιακό µοντέλο της χώρας χρειάζεται αναθεώρηση στη βάση της κλιµατικής αλλαγής»

Από την πλευρά του, ο Κώστας Καρτάλης σηµειώνει τα εξής: «Το αν αυτά που συνέβησαν το καλοκαίρι του 2023 στην Ελλάδα (ο δεκαήµερος καύσωνας, οι καταστροφικές δασικές πυρκαγιές και το φαινόµενο “Daniel” στη Θεσσαλία) αποτελούν τη νέα κανονικότητα, που θα αφορά και το καλοκαίρι του 2024, είναι δύσκολο να υποστηριχθεί». Ακόµα, ο κ. Καρτάλης αναφέρει πως «υπάρχει όµως µια κανονικότητα, που δεν µπορεί να αµφισβητηθεί, δηλαδή η ταχύτερη αύξηση της θερµοκρασίας τα τελευταία 15 έτη (ήδη στη Μεσόγειο καταγράφεται αύξηση 1,3-1,5 βαθµού Κελσίου σε σχέση µε την προβιοµηχανική περίοδο), η αυξηµένη συχνότητα, διάρκεια και ένταση των καυσώνων και οι συχνότερες διαταραχές της ατµοσφαιρικής κυκλοφορίας, που µπορεί να οδηγήσουν σε ακραία φαινόµενα»

Σύµφωνα µε τον καθηγητή του ΕΚΠΑ, «όλα αυτά προµηνύουν ότι το καλοκαίρι που έρχεται θα είναι δύσκολο, όπως και πολλά που θα ακολουθήσουν. Σε αυτή τη νέα κανονικότητα, επείγουν οι λύσεις που θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των παραγωγικών τοµέων της χώρας (γεωργία, ενέργεια, τουρισµός), του φυσικού περιβάλλοντος και των πόλεων. Οι λύσεις αυτές πρέπει να είναι διακριτές, δηλαδή να διαφοροποιούνται ανά περιοχή, ακόµα και αν αφορούν τον ίδιο παραγωγικό τοµέα, και να έχουν µακροχρόνιο ανάπτυγµα (άλλωστε, η αποκατάσταση της κλιµατικής αλλαγής θα απαιτήσει πολλές δεκαετίες από σήµερα), γεγονός που επιβάλλει την αποσύνδεσή τους από τους εκλογικούς κύκλους».

«Σε µια ευρύτερη ανάγνωση, το ίδιο το αναπτυξιακό µοντέλο της χώρας χρειάζεται αναθεώρηση στη βάση της κλιµατικής αλλαγής, ενώ απαιτούνται προληπτικά µέτρα ακόµα και για τοµείς που δεν εµφανίζουν επί του παρόντος σηµαντικούς κινδύνους, όπως η απώλεια παράκτιων ζωνών, η ασφάλεια τροφίµων και ο χρηµατοπιστωτικός τοµέας. Για την επίλυση του προβλήµατος χρειάζεται καθαρή ενέργεια (όλο και περισσότερη) από ανανεώσιµες πηγές, τεχνολογική καινοτοµία, οικονοµικά εργαλεία που θα αποθαρρύνουν τη χρήση ορυκτών καυσίµων και θα ενισχύσουν την ενσωµάτωση των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, αλλά και µέτρα ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, ιδίως για νοικοκυριά χαµηλών εισοδηµάτων, που είναι περισσότερο ευάλωτα στις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής», καταλήγει ο κ. Καρτάλης.

*Δημοσιεύτηκε στα «Παραπολιτικά»