Σε εμπόδιο για την οικονομική ανάπτυξη των χωρών αναδεικνύεται μεταξύ άλλων το Δημογραφικό, καθώς ο οίκος αξιολόγησης Moody’s χαρακτηρίζει σοβαρή δημοσιονομική πρόκληση και συνεπώς αιτία υποβαθμίσεων των αξιολογήσεων των κρατών την αύξηση του δείκτη εξάρτησης των ηλικιωμένων. Η Ελλάδα, όπως αναφέρει, αναμένεται μέσα στην επόμενη δεκαετία να έχει τον πέμπτο υψηλότερο δείκτη εξάρτησης ανάμεσα σε όλες τις αναπτυγμένες οικονομίες διεθνώς.

Όπως επισημαίνεται, η γήρανση του πληθυσμού συνεχίζει να επιταχύνεται στις αναπτυγμένες οικονομίες, καθώς οι άνθρωποι ζουν περισσότερο και τα ποσοστά γεννήσεων υποχωρούν. Ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων, ο οποίος μετρά το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω έναντι του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας (15-64), αναμένεται να αυξηθεί στο 40% την επόμενη δεκαετία, από 32% το 2023. Αυτό σημαίνει ότι ένας μειούμενος αριθμός εργαζομένων θα υποστηρίζει μια διευρυνόμενη ομάδα συνταξιούχων.

Η Ιταλία, η Ισπανία, η Αυστρία, η Γερμανία, η Ελβετία και η Πορτογαλία θα καταγράψουν τη μεγαλύτερη αύξηση κατά την περίοδο αυτή, ενώ η Ιαπωνία θα συνεχίσει να καταγράφει τον υψηλότερο δείκτη εξάρτησης (60%), ακολουθούμενη από την Ιταλία, τη Γερμανία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα (το ποσοστό θα διαμορφωθεί στο 48% έως το 2035, από περίπου 37% το 2023). «Η αύξηση των εξαρτημένων πληθυσμών αποτελεί σημαντική δημοσιονομική πρόκληση για τις κυβερνήσεις και θέτει σοβαρές πιστωτικές πιέσεις στα κράτη», υπογραμμίζει η Moody’s. Το δημοσιονομικό κόστος αυξάνεται, όταν οι άνθρωποι συνταξιοδοτούνται, ενώ τα φορολογικά έσοδα μειώνονται. Κατά συνέπεια, ένας ολοένα και πιο γερασμένος πληθυσμός σημαίνει υψηλότερες κατά κεφαλήν κρατικές δαπάνες και χαμηλότερα φορολογικά έσοδα. Στην Ελλάδα οι κρατικές δαπάνες που συνδέονται με τη γήρανση του πληθυσμού (συντάξεις, υγειονομική περίθαλψη) διαμορφώνονται σήμερα στο 20% του ΑΕΠ, υψηλότερα από τον μέσο όρο, ενώ αναμένεται να αυξηθούν κατά 0,5% τη δεκαετία 2025-2035, σύμφωνα με τη Moody’s.