Πόσα αποθέματα νερού έχει ακόμα η Αθήνα: Συναγερμός στις καλλιεργητικές περιοχές της χώρας - Μείωση 24% στους ταμιευτήρες της ΕΥΔΑΠ
Ποια νησιά "διψάνε"
H τεχνητή λίμνη του Μόρνου, από την οποία υδροδοτείται η Αττική, εμφανίζεται συρρικνωμένη κατά 15%-20% σε σχέση με τη μέση τιμή των τελευταίων 14 ετών
Θεσσαλία, Ζάκυνθος, Λέρος, Αττική… Το φάσμα της λειψυδρίας δεν απειλεί πια μόνο τις καλλιεργητικές περιοχές, αλλά και τα νοικοκυριά στις μεγάλες πόλεις και την πρωτεύουσα. Στα χωριά που υδροδοτούνται μέσω γεωτρήσεων, οι πρόεδροι «βυθίζουν» το μοτέρ όλο και πιο βαθιά για να βρει νερό και μαζί με τον υδροφόρο ορίζοντα «στεγνώνουν» και οι ταμιευτήρες υδροδότησης των μεγάλων αστικών κέντρων. Ήδη από τον Μάιο το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας είχε θέσει την ελληνική επικράτεια «σε κατάσταση προειδοποίησης».
Πλέον ξεπεράσαμε και αυτό το όριο συναγερμού: αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η τεχνητή λίμνη του Μόρνου, από την οποία υδροδοτείται η Αττική, εμφανίζεται συρρικνωμένη κατά 15%-20% σε σχέση με τη μέση τιμή των τελευταίων 14 ετών. Στις 3 Ιουλίου τα αποθέματα των ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ σε ολόκληρη τη χώρα ήταν σχεδόν 805.000.000 κ.μ., ποσότητα μικρότερη κατά 24% σε σχέση με την αντίστοιχη μέρα του 2023 (περίπου 1,060 δισ. κ.μ. νερού).
Για την Αττική, τα συνολικά αποθέματα νερού στους τέσσερις ταμιευτήρες (Μαραθώνας, Υλίκη, Μόρνος και Εύηνος) στις 2 Φεβρουαρίου 1993, που ήταν χρονιά λειψυδρίας, κατά την οποία είχαν ληφθεί έκτακτα μέτρα με απαγόρευση ποτίσματος, πλυσίματος αυτοκινήτων, γεμίσματος πισίνας και με την υποχρέωση κάθε νοικοκυριό να βάλει… τούβλο στο καζανάκι, για να «ξεγελάσει» τη στάθμη του, τα αποθέματα έφθαναν τα 142.200.000 κυβικά μέτρα. Στις 23 Ιουλίου 2024 δεν ξεπερνούσαν τα 774.400.000 κυβικά μέτρα, με ημερήσιο ρυθμό απώλειας 2.000.000 κυβικά μέτρα. Πλησιάζουμε με επικίνδυνους ρυθμούς τις τιμές της… ιστορικής δίψας.
«Σε έλλειψη αποθεμάτων είμαστε ακόμα μακριά από το 1993, το οποίο εμείς δεν το θεωρούμε ορόσημο, γιατί ήταν -και το ξέραμε- μια παροδική κατάσταση. Το επικίνδυνο, σήμερα, είναι η απειλή της μονιμότητας», υπογραμμίζει στην «Απογευματινή» ο καθηγητής Γεωλογίας και Φυσικών Καταστροφών Ευθύμιος Λέκκας. Αν όχι καμπανάκι, η δήλωση αυτή σίγουρα είναι σήμα επαγρύπνησης. «Ο σχεδιασμός, προς το παρόν, είναι στο πώς θα ξοδεύουμε λιγότερο νερό. Αλλά, αν δεν βρέξει τον ερχόμενο χειμώνα, τότε θα χτυπήσουν όχι ένα, αλλά πολλά καμπανάκια», επισημαίνει σχετικά ο Ευθύμιος Λέκκας.
Τομάτες και αγγούρια, μελιτζάνες και πιπεριές, καρπούζια και σταφύλια. Τα φρούτα και κηπευτικά του καλοκαιριού «στέγνωσαν» στα χωράφια και στα περιβόλια, η παραγωγή είναι μικρή, οι εισαγωγές ξεπερνούν κάθε προηγούμενο (1.400 τόνοι τομάτας από Τουρκία, Σερβία, Πολωνία και Κοσσυφοπέδιο, αύξηση στις εισαγωγές καρπουζιών από την Αλβανία, είναι τα στοιχεία που κατέγραψε τον Ιούλιο ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit-Hellas). Στις λαϊκές αγορές οι πάγκοι είναι λιγότεροι και μισοάδειοι. Ο πρόεδρος της Παναττικής Ομοσπονδίας Πωλητών Λαϊκών Αγορών, Δημήτρης Μουλιάτος, εξηγεί ότι ο απρόβλεπτος καύσωνας του Ιουνίου έπληξε, κυρίως, τα κηπευτικά προϊόντα και μια κακή χρονική σύμπτωση (μελίγκρα που επιτέθηκε στην παραγωγή καρπουζιών) προκάλεσε πρόβλημα στον εφοδιασμό των υπαίθριων αγορών.
«Τα περιβόλια ποτίστηκαν τον Ιούλιο από τις γεωτρήσεις, οι θερμοκρασίες σήμερα είναι σε κανονικές, σχετικά, τιμές για την εποχή, σιγά σιγά επανήλθε η ομαλότητα στην αγορά τροφίμων», δηλώνει στην «Απογευματινή».
Στις Περιφέρειες όλης της χώρας οι συσκέψεις είναι συνεχείς. Τα ποτάμια έχουν ήδη στερέψει - ακόμη και ο Πηνειός, στο ύψος των Τρικάλων, έχει μετατραπεί σε δρόμο που τον χρησιμοποιούν οι κάτοικοι για να… συντομεύουν τις μετακινήσεις τους. Στις 6 Αυγούστου από το υπουργείο Εσωτερικών ανακοινώθηκε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα ενισχυθεί με πόρους 11.250.000 ευρώ.
Από το συγκεκριμένο κονδύλι θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά οι παρακάτω δράσεις:
- Ανόρυξη νέων ή αναβάθμιση υφιστάμενων υδρευτικών γεωτρήσεων.
- Υπηρεσία παροχής αφαλατωμένου νερού μέσω ενοικίασης συστημάτων αφαλάτωσης.
Σε δήλωσή του στην «Απογευματινή», ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, τόνισε: «Το υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε στη χρηματοδότηση ύψους 11.250.000 ευρώ για την οικονομική ενίσχυση 75 δήμων της χώρας, κατά σειρά κατάθεσης τεχνικού δελτίου, προκειμένου επικουρικά να αντιμετωπιστεί το οξυμένο πρόβλημα λειψυδρίας που υπάρχει. Οι δικαιούχοι δήμοι μπορούν με το ποσό έως 150.000 ευρώ, που θα λάβει έκαστος, να προχωρήσουν είτε σε ανόρυξη νέων γεωτρήσεων ή αναβάθμιση υφιστάμενων γεωτρήσεων είτε στην ενοικίαση προσωρινών μονάδων αφαλάτωσης».
Ένα νέο νησιωτικό σύμπλεγμα εντάσσεται στον ελληνικό χάρτη: τα… Επτάνησα της Δίψας. Πρόκειται για το Αγαθονήσι, την Αμοργό, τη Θάσο, την Κάσο, τη Σέριφο, τη Σίφνο και τους Παξούς, νησιά στα οποία η έλλειψη νερού έχει ήδη ξεπεράσει τα όρια συναγερμού - ήδη η Σέριφος και η Σίφνος έχουν κηρυχθεί από την Πολιτική Προστασία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Μάλιστα φέτος έχει σημάνει συναγερμός και στην Κέρκυρα!
Η ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος επικεντρώνεται πλέον σε μακροπρόθεσμες λύσεις. Ένα συνολικό έργο ύψους 200.000.000 ευρώ από το Ταμείο Απανθρακοποίησης, που θα «κοπεί» σε μικρότερα έργα της τάξης των 20.000.000-30.000.000 ευρώ για κάθε νησί, αφορά τη λύση της αντλησιοταμίευσης: ένας ταμιευτήρας νερού θα εγκατασταθεί σε ένα υψόμετρο πλησίον της μονάδας αφαλάτωσης και ένας δεύτερος, σε χαμηλότερο υψόμετρο, θα εγκατασταθεί μέσα στη θάλασσα με τη μορφή πλωτής δεξαμενής. Από τον πάνω ταμιευτήρα θα κατεβαίνει στον κάτω το γλυκό νερό από την αφαλάτωση και καθώς το νερό θα ανεβοκατεβαίνει θα παράγει και ρεύμα μέσω της τεχνολογίας της αντλησιοταμίευσης που θα αποθηκεύεται για να λειτουργεί η αφαλάτωση. Σήμερα στα νησιά του Αιγαίου λειτουργούν 57 αφαλατώσεις, ενώ στις Κυκλάδες πάνω από τον μισό πληθυσμό υδροδοτείται (και για πόσιμο νερό) από αφαλατώσεις.
Πλέον ξεπεράσαμε και αυτό το όριο συναγερμού: αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η τεχνητή λίμνη του Μόρνου, από την οποία υδροδοτείται η Αττική, εμφανίζεται συρρικνωμένη κατά 15%-20% σε σχέση με τη μέση τιμή των τελευταίων 14 ετών. Στις 3 Ιουλίου τα αποθέματα των ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ σε ολόκληρη τη χώρα ήταν σχεδόν 805.000.000 κ.μ., ποσότητα μικρότερη κατά 24% σε σχέση με την αντίστοιχη μέρα του 2023 (περίπου 1,060 δισ. κ.μ. νερού).
Για την Αττική, τα συνολικά αποθέματα νερού στους τέσσερις ταμιευτήρες (Μαραθώνας, Υλίκη, Μόρνος και Εύηνος) στις 2 Φεβρουαρίου 1993, που ήταν χρονιά λειψυδρίας, κατά την οποία είχαν ληφθεί έκτακτα μέτρα με απαγόρευση ποτίσματος, πλυσίματος αυτοκινήτων, γεμίσματος πισίνας και με την υποχρέωση κάθε νοικοκυριό να βάλει… τούβλο στο καζανάκι, για να «ξεγελάσει» τη στάθμη του, τα αποθέματα έφθαναν τα 142.200.000 κυβικά μέτρα. Στις 23 Ιουλίου 2024 δεν ξεπερνούσαν τα 774.400.000 κυβικά μέτρα, με ημερήσιο ρυθμό απώλειας 2.000.000 κυβικά μέτρα. Πλησιάζουμε με επικίνδυνους ρυθμούς τις τιμές της… ιστορικής δίψας.
«Σε έλλειψη αποθεμάτων είμαστε ακόμα μακριά από το 1993, το οποίο εμείς δεν το θεωρούμε ορόσημο, γιατί ήταν -και το ξέραμε- μια παροδική κατάσταση. Το επικίνδυνο, σήμερα, είναι η απειλή της μονιμότητας», υπογραμμίζει στην «Απογευματινή» ο καθηγητής Γεωλογίας και Φυσικών Καταστροφών Ευθύμιος Λέκκας. Αν όχι καμπανάκι, η δήλωση αυτή σίγουρα είναι σήμα επαγρύπνησης. «Ο σχεδιασμός, προς το παρόν, είναι στο πώς θα ξοδεύουμε λιγότερο νερό. Αλλά, αν δεν βρέξει τον ερχόμενο χειμώνα, τότε θα χτυπήσουν όχι ένα, αλλά πολλά καμπανάκια», επισημαίνει σχετικά ο Ευθύμιος Λέκκας.
Τομάτες και αγγούρια, μελιτζάνες και πιπεριές, καρπούζια και σταφύλια. Τα φρούτα και κηπευτικά του καλοκαιριού «στέγνωσαν» στα χωράφια και στα περιβόλια, η παραγωγή είναι μικρή, οι εισαγωγές ξεπερνούν κάθε προηγούμενο (1.400 τόνοι τομάτας από Τουρκία, Σερβία, Πολωνία και Κοσσυφοπέδιο, αύξηση στις εισαγωγές καρπουζιών από την Αλβανία, είναι τα στοιχεία που κατέγραψε τον Ιούλιο ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Incofruit-Hellas). Στις λαϊκές αγορές οι πάγκοι είναι λιγότεροι και μισοάδειοι. Ο πρόεδρος της Παναττικής Ομοσπονδίας Πωλητών Λαϊκών Αγορών, Δημήτρης Μουλιάτος, εξηγεί ότι ο απρόβλεπτος καύσωνας του Ιουνίου έπληξε, κυρίως, τα κηπευτικά προϊόντα και μια κακή χρονική σύμπτωση (μελίγκρα που επιτέθηκε στην παραγωγή καρπουζιών) προκάλεσε πρόβλημα στον εφοδιασμό των υπαίθριων αγορών.
«Τα περιβόλια ποτίστηκαν τον Ιούλιο από τις γεωτρήσεις, οι θερμοκρασίες σήμερα είναι σε κανονικές, σχετικά, τιμές για την εποχή, σιγά σιγά επανήλθε η ομαλότητα στην αγορά τροφίμων», δηλώνει στην «Απογευματινή».
Στις Περιφέρειες όλης της χώρας οι συσκέψεις είναι συνεχείς. Τα ποτάμια έχουν ήδη στερέψει - ακόμη και ο Πηνειός, στο ύψος των Τρικάλων, έχει μετατραπεί σε δρόμο που τον χρησιμοποιούν οι κάτοικοι για να… συντομεύουν τις μετακινήσεις τους. Στις 6 Αυγούστου από το υπουργείο Εσωτερικών ανακοινώθηκε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα ενισχυθεί με πόρους 11.250.000 ευρώ.
Από το συγκεκριμένο κονδύλι θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά οι παρακάτω δράσεις:
- Ανόρυξη νέων ή αναβάθμιση υφιστάμενων υδρευτικών γεωτρήσεων.
- Υπηρεσία παροχής αφαλατωμένου νερού μέσω ενοικίασης συστημάτων αφαλάτωσης.
Σε δήλωσή του στην «Απογευματινή», ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, τόνισε: «Το υπουργείο Εσωτερικών προχώρησε στη χρηματοδότηση ύψους 11.250.000 ευρώ για την οικονομική ενίσχυση 75 δήμων της χώρας, κατά σειρά κατάθεσης τεχνικού δελτίου, προκειμένου επικουρικά να αντιμετωπιστεί το οξυμένο πρόβλημα λειψυδρίας που υπάρχει. Οι δικαιούχοι δήμοι μπορούν με το ποσό έως 150.000 ευρώ, που θα λάβει έκαστος, να προχωρήσουν είτε σε ανόρυξη νέων γεωτρήσεων ή αναβάθμιση υφιστάμενων γεωτρήσεων είτε στην ενοικίαση προσωρινών μονάδων αφαλάτωσης».
Ποια νησιά "διψάνε"
Ένα νέο νησιωτικό σύμπλεγμα εντάσσεται στον ελληνικό χάρτη: τα… Επτάνησα της Δίψας. Πρόκειται για το Αγαθονήσι, την Αμοργό, τη Θάσο, την Κάσο, τη Σέριφο, τη Σίφνο και τους Παξούς, νησιά στα οποία η έλλειψη νερού έχει ήδη ξεπεράσει τα όρια συναγερμού - ήδη η Σέριφος και η Σίφνος έχουν κηρυχθεί από την Πολιτική Προστασία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Μάλιστα φέτος έχει σημάνει συναγερμός και στην Κέρκυρα!Η ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος επικεντρώνεται πλέον σε μακροπρόθεσμες λύσεις. Ένα συνολικό έργο ύψους 200.000.000 ευρώ από το Ταμείο Απανθρακοποίησης, που θα «κοπεί» σε μικρότερα έργα της τάξης των 20.000.000-30.000.000 ευρώ για κάθε νησί, αφορά τη λύση της αντλησιοταμίευσης: ένας ταμιευτήρας νερού θα εγκατασταθεί σε ένα υψόμετρο πλησίον της μονάδας αφαλάτωσης και ένας δεύτερος, σε χαμηλότερο υψόμετρο, θα εγκατασταθεί μέσα στη θάλασσα με τη μορφή πλωτής δεξαμενής. Από τον πάνω ταμιευτήρα θα κατεβαίνει στον κάτω το γλυκό νερό από την αφαλάτωση και καθώς το νερό θα ανεβοκατεβαίνει θα παράγει και ρεύμα μέσω της τεχνολογίας της αντλησιοταμίευσης που θα αποθηκεύεται για να λειτουργεί η αφαλάτωση. Σήμερα στα νησιά του Αιγαίου λειτουργούν 57 αφαλατώσεις, ενώ στις Κυκλάδες πάνω από τον μισό πληθυσμό υδροδοτείται (και για πόσιμο νερό) από αφαλατώσεις.
