Φωτιά στην Αττική: SOS για τους κινδύνους έκθεσης σε αιωρούμενα σωματίδια - Οδηγίες προστασίας, πιθανά συμπτώματα και συνέπειες
Οδηγίες προστασίας για τους ευάλωτους
Ερμητικά κλειστά τα παράθυρα και οι πολίτες να αποφεύγουν να επιβαρύνουν τον εσωτερικό αέρα μαγειρεύοντας ή καπνίζοντας ή βάζοντας ηλεκτρική σκούπα σήμερα, προέτρεψε ο Νίκος Τζανάκης
Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία ενημερώνει τους κατοίκους και εργαζόμενους των περιοχών που βρίσκονται κοντά στα μέτωπα των πυρκαγιών αλλά και όλους όσοι εκτίθενται στον καπνό και τα αιωρούμενα σωματίδια αναφορικά με τις πιθανές συνέπειες και τους τρόπους προστασίας.
Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d3ej07vwlxkx)
– Άμεση απομάκρυνση από την εστία της φωτιάς.
– Πλήρης αποφυγή μετακινήσεων για τους ανθρώπους με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά και τις εγκύους.
– Παραμονή όσο το δυνατόν σε κλειστούς χώρους με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Η χρήση κλιματισμού ανακυκλώνει τον αέρα του δωματίου και ενθαρρύνεται σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος, με την προϋπόθεση ότι το δωμάτιο είναι και μπορεί να παραμείνει προστατευμένο από τον εξωτερικό αέρα. Σε διαφορετική περίπτωση προτείνεται η δημιουργία ενός προστατευμένου και κλιματιζόμενου δωματίου εντός της οικίας.
– Συνιστάται η αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν περαιτέρω την ποιότητα του εσωτερικού αέρα, και κυρίως το κάπνισμα. Κατ’ επέκταση αποθαρρύνεται η χρήση κεριών για φωτισμό, μαγειρέματος σε ανοιχτή εστία, η χρήση προϊόντων αεροζόλ και η χρήση ηλεκτρικής σκούπας.
– Αποφυγή άθλησης και σωματικής καταπόνησης.
– Εφόσον η μετακίνηση κρίνεται απαραίτητη, θα πρέπει να γίνεται χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας (FFP2 ή 3) με καλή εφαρμογή. Οι «χειρουργικές» ή υφασμάτινες μάσκες ΔΕΝ προστατεύουν από την εισπνοή καπνού ή στάχτης. Οι μετακινήσεις θα πρέπει να γίνονται σε ώρες χαμηλότερου θερμικού φορτίου, π.χ. το βράδυ.
– Οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά νοσήματα δεν θα πρέπει να μετακινούνται, ειδικά αν δεν είναι εφικτή η χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας.
– Για τους ασθενείς με άσθμα και ΧΑΠ, παθήσεις που κατεξοχήν επιδεινώνονται από την περιβαλλοντική επιβάρυνση, απαιτείται η αυστηρή τήρηση της φαρμακευτικής αγωγής και επί οποιασδήποτε επιδείνωσης των συμπτωμάτων η άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα πνευμονολόγο, με σκοπό την προσαρμογή της αγωγής.
Επιπλέον, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία συστήνει στους πολίτες, ειδικά τις ημέρες με ιδιαίτερη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας λόγω πυρκαγιών, να παρακολουθούν τις ανακοινώσεις των επίσημων φορέων για την ποιότητα του αέρα και να μην εμπιστεύονται μόνο την οσμή και την όρασή τους. Επίσης, αναφέρεται, στο διαδίκτυο υπάρχουν χάρτες με δεδομένα ατμοσφαιρικής ρύπανσης (κυρίως ΡΜ2.5) που ανανεώνονται σε πραγματικό χρόνο. Ενδεικτικά αναφέρονται η ιστοσελίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η ιστοσελίδα της ευρωπαϊκής πλατφόρμας μετρήσεων ποιότητας του αέρα, PurpleAir.
Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d3ejouh8yk81)
Τα συχνότερα συμπτώματα που σχετίζονται με βραχυχρόνια έκθεση σε καπνό, ανεξαρτήτως μηχανισμού, αφορούν το ανώτερο αναπνευστικό και εκδηλώνονται με ρινίτιδα (ρινική συμφόρηση, ρινική καταρροή) και αίσθημα ξηρότητας στον φάρυγγα. Μπορεί επίσης να εμφανισθεί βήχας που είναι ξηρός και ερεθιστικός, ενώ ανεξάρτητα από την ύπαρξη υποκείμενου νοσήματος μπορεί να εμφανισθεί και δύσπνοια.
Συστηματικά συμπτώματα όπως ζάλη, ναυτία, καταβολή και κεφαλαλγία υποδηλώνουν πιθανή τοξικότητα από μονοξείδιο του άνθρακα, που θα πρέπει να διερευνάται άμεσα και να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός.
Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εμφανισθούν και σε καθ’ όλα υγιή άτομα, αλλά είναι σαφές ότι η συχνότητα και η ένταση είναι μεγαλύτερες σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα, κυρίως του αναπνευστικού και του καρδιαγγειακού συστήματος.
Όπως αναφέρει η ΕΠΕ, η τοξικότητα από την εισπνοή προϊόντων καύσης μπορεί να προκαλέσει θερμική ή χημική βλάβη του αναπνευστικού συστήματος. Η άμεση θερμική βλάβη προκαλείται από την εισπνοή θερμού ατμού κοντά στην εστία της φωτιάς και αφορά τους ανώτερους αεραγωγούς. Η χημική βλάβη προκαλείται από την εισπνοή οργανικών μικροσωματιδίων διαφορετικής σύνθεσης και μεγέθους ή χημικών ερεθιστικών ουσιών και μπορεί να αφορά τόσο τους αεραγωγούς όσο και το πνευμονικό παρέγχυμα.
Σημειώνει ότι η κυριότερη, άμεση αιτία θανάτου σε περίπτωση φωτιάς είναι η ασφυξία που οφείλεται στην κατανάλωση του οξυγόνου κοντά στην εστία της φωτιάς σε συνδυασμό με την εισπνοή μεγάλης ποσότητας καπνού. Προσθέτει ότι συχνά συνυπάρχει και κάποιου βαθμού χημική ασφυξία με συστηματικά συμπτώματα, από την αδυναμία χρήσης του οξυγόνου σε κυτταρικό επίπεδο. Η χημική ασφυξία οφείλεται σε εισπνοή προϊόντων ατελούς καύσης, όπως το μονοξείδιο του άνθρακα ή το υδροκυάνιο, από την καύση π.χ. πλαστικών ή άλλων υλικών που περιέχουν άζωτο.
Σε μεγαλύτερη απόσταση από την εστία της φωτιάς η εισπνοή μικροσωματιδίων και χημικών ερεθιστικών ουσιών μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε σημαντικό αριθμό ατόμων που αφορούν τόσο το αναπνευστικό όσο και το καρδιαγγειακό σύστημα. Η βαρύτητα και η έκταση των βλαβών από την εισπνοή σωματιδίων ή/και τοξικών αερίων εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, όπως το μέγεθος και η διάμετρος των σωματιδίων, η διάρκεια της έκθεσης, η διαλυτότητα των τοξικών αερίων, καθώς και η ύπαρξη υποκείμενου νοσήματος.
Η πυρκαγιά, εκτός από την περιοχή στην οποία εκδηλώνεται, μπορεί να επηρεάσει και άλλες περιοχές, εξαιτίας της μεταφοράς του καπνού μέσω των ανέμων. Ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, μιλώντας στο ΕΡΤ Νews, αναφέρθηκε κατ' αρχάς στους πυροσβέστες που επιχειρούν στις πυρκαγιές, επισημαίνοντας ότι είναι βαρύτατα εκτεθειμένοι στα αιωρούμενα σωματίδια καπνού.
Πρόσθεσε επίσης ότι υπάρχει μια ελαφρότερη έκθεση, αλλά πολύ σοβαρή, στους κατοίκους, σε μια ακτίνα που περιλαμβάνει τουλάχιστον 5 χιλιόμετρα από το ενεργό μέτωπο της φωτιάς, καθώς και την ευρύτερη Αττική.
Όπως είπε χαρακτηριστικά, σίγουρα η έκθεση είναι ελαφρότερη από κάποιον πυροσβέστη που βρίσκεται μέσα στη φωτιά, όμως είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για μικρά παιδιά, για εγκύους και ανθρώπους που πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, κυρίως βρογχικό άσθμα και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Επίσης, πρέπει να προσέχουν πολύ και οι πολίτες οι οποίοι έχουν καρδιολογικά και αιματολογικά προβλήματα.
Για τον λόγο αυτό πρότεινε για τους ευάλωτους μέτρα λήψης προστασίας:
«Προκαλούνται βλάβες στο βλεννογόνο των βρόγχων και στο επιθήλιο του αναπνευστικού συστήματος, με αποτέλεσμα να έχουμε έμμεσα μια φλεγμονή όχι από μικρόβιο, ούτε από λοίμωξη, αλλά από αυτά τα χημικά ή μηχανικά θερμικά εγκαύματα, τα οποία βέβαια προδιαθέτουν και σε λοιμώξεις αργότερα και σε παρόξυνση των νοσημάτων των χρόνιων νοσημάτων».
Ο καθηγητής πρόσθεσε επίσης ότι οι πολίτες μπορούν ανά πάσα στιγμή να ενημερώνονται για την επιβάρυνση της ατμόσφαιρας, το επίπεδο των επίκίδυνων σωματιδίων από τις ιστοσελίδες του υπουργείου Περιβάλλοντος και της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, η οποία έχει αναρτήσει λεπτομερείς οδηγίες για την προστασία των πολιτών.
Σε αποτίμηση της ποιότητας του αέρα από την πυρκαγιά που ξέσπασε στη Βορειοανατολική Αττική το μεσημέρι της 11ης Αυγούστου προχωρά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Η μελέτη καταδεικνύει το μέγεθος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καταγράφει τις αλλαγές, όπως αυτές αποτυπώνονται ώρα με την ώρα, αλλά και τις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από τα αιωρούμενα σωματίδια.
Σε συνέχεια της ολονύκτιας παρακολούθησης και ενημερώσεων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών για τις συνθήκες και την ταχύτατη εξάπλωση της πυρκαγιάς προς τα νότια υπό την επικράτηση ισχυρών βορείων ανέμων, η οποία από τα ξημερώματα της 12ης Αυγούστου προσέγγισε τις περιοχές Νέας και Παλαιάς Πεντέλης, η εικόνα των μέσων ωριαίων επιπέδων των αιωρούμενων σωματιδίων PM2.5 στην ατμόσφαιρα της Αττικής έχει ως ακολούθως:
Οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται σε συνεχή βάση παρακολουθώντας τη διαδικτυακή πλατφόρμα https://air-quality.gr/
Σε γενικές γραμμές, η έκθεση στον καπνό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό των ματιών και του αναπνευστικού συστήματος, καθώς και επιδείνωση τυχόν αναπνευστικών και καρδιολογικών νοσημάτων. Άτομα με χρόνια αναπνευστικά, καρδιολογικά ή άλλα νοσήματα, έγκυες, ηλικιωμένοι και παιδιά βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο από τις επιπτώσεις του καπνού.
Σε περίπτωση που βρίσκεστε κοντά σε περιοχή που πλήττεται από πυρκαγιά απομακρυνθείτε από την περιοχή της πυρκαγιάς εφόσον είναι εφικτό, εάν η απομάκρυνση δεν είναι εφικτή παραμείνετε σε κλειστό χώρο διατηρώντας καθαρό τον αέρα.
Για τη διατήρηση, όσο το δυνατό, καθαρότερου αέρα κρατάμε κλειστά παράθυρα και πόρτες, χρησιμοποιούμε κλιματισμό που διαθέτει ανακύκλωση, αποφεύγουμε το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους.
Τα αιωρούμενα σωματίδια του καπνού δεν απειλούν μόνο τους πνεύμονες και το καρδιαγγειακό σύστημα: ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών τα τελευταία χρόνια υποδεικνύει ότι ειδικά ο καπνός των δασικών πυρκαγιών μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο, αυξάνοντας τον κίνδυνο άνοιας και άλλων γνωσιακών και ψυχικών διαταραχών.
Τα μικροσκοπικά σωματίδια καπνού που εισέρχονται στον οργανισμό από τους πνεύμονες και τη μύτη, πιστεύουν οι επιστήμονες, μπορούν να περνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, το φυσικό φράγμα ανάμεσα στον εγκέφαλο και την υπόλοιπη κυκλοφορία του αίματος και να προκαλούν φλεγμονή στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Προβλήματα στη μνήμη, τη σκέψη και την προσοχή είναι μερικές από τις δυνητικές επιπτώσεις.
Βασικές οδηγίες σε συνθήκες επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας από καπνό φωτιάς
– Άμεση απομάκρυνση από την εστία της φωτιάς.– Πλήρης αποφυγή μετακινήσεων για τους ανθρώπους με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα, τους ηλικιωμένους, τα παιδιά και τις εγκύους.
– Παραμονή όσο το δυνατόν σε κλειστούς χώρους με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Η χρήση κλιματισμού ανακυκλώνει τον αέρα του δωματίου και ενθαρρύνεται σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος, με την προϋπόθεση ότι το δωμάτιο είναι και μπορεί να παραμείνει προστατευμένο από τον εξωτερικό αέρα. Σε διαφορετική περίπτωση προτείνεται η δημιουργία ενός προστατευμένου και κλιματιζόμενου δωματίου εντός της οικίας.
– Συνιστάται η αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν περαιτέρω την ποιότητα του εσωτερικού αέρα, και κυρίως το κάπνισμα. Κατ’ επέκταση αποθαρρύνεται η χρήση κεριών για φωτισμό, μαγειρέματος σε ανοιχτή εστία, η χρήση προϊόντων αεροζόλ και η χρήση ηλεκτρικής σκούπας.
– Αποφυγή άθλησης και σωματικής καταπόνησης.
– Εφόσον η μετακίνηση κρίνεται απαραίτητη, θα πρέπει να γίνεται χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας (FFP2 ή 3) με καλή εφαρμογή. Οι «χειρουργικές» ή υφασμάτινες μάσκες ΔΕΝ προστατεύουν από την εισπνοή καπνού ή στάχτης. Οι μετακινήσεις θα πρέπει να γίνονται σε ώρες χαμηλότερου θερμικού φορτίου, π.χ. το βράδυ.
– Οι ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά νοσήματα δεν θα πρέπει να μετακινούνται, ειδικά αν δεν είναι εφικτή η χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας.
– Για τους ασθενείς με άσθμα και ΧΑΠ, παθήσεις που κατεξοχήν επιδεινώνονται από την περιβαλλοντική επιβάρυνση, απαιτείται η αυστηρή τήρηση της φαρμακευτικής αγωγής και επί οποιασδήποτε επιδείνωσης των συμπτωμάτων η άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα πνευμονολόγο, με σκοπό την προσαρμογή της αγωγής.
Επιπλέον, η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία συστήνει στους πολίτες, ειδικά τις ημέρες με ιδιαίτερη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας λόγω πυρκαγιών, να παρακολουθούν τις ανακοινώσεις των επίσημων φορέων για την ποιότητα του αέρα και να μην εμπιστεύονται μόνο την οσμή και την όρασή τους. Επίσης, αναφέρεται, στο διαδίκτυο υπάρχουν χάρτες με δεδομένα ατμοσφαιρικής ρύπανσης (κυρίως ΡΜ2.5) που ανανεώνονται σε πραγματικό χρόνο. Ενδεικτικά αναφέρονται η ιστοσελίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η ιστοσελίδα της ευρωπαϊκής πλατφόρμας μετρήσεων ποιότητας του αέρα, PurpleAir.
Πιθανά συμπτώματα και συνέπειες από τη βραχυχρόνια έκθεση σε καπνό
Τα συχνότερα συμπτώματα που σχετίζονται με βραχυχρόνια έκθεση σε καπνό, ανεξαρτήτως μηχανισμού, αφορούν το ανώτερο αναπνευστικό και εκδηλώνονται με ρινίτιδα (ρινική συμφόρηση, ρινική καταρροή) και αίσθημα ξηρότητας στον φάρυγγα. Μπορεί επίσης να εμφανισθεί βήχας που είναι ξηρός και ερεθιστικός, ενώ ανεξάρτητα από την ύπαρξη υποκείμενου νοσήματος μπορεί να εμφανισθεί και δύσπνοια.Συστηματικά συμπτώματα όπως ζάλη, ναυτία, καταβολή και κεφαλαλγία υποδηλώνουν πιθανή τοξικότητα από μονοξείδιο του άνθρακα, που θα πρέπει να διερευνάται άμεσα και να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός.
Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να εμφανισθούν και σε καθ’ όλα υγιή άτομα, αλλά είναι σαφές ότι η συχνότητα και η ένταση είναι μεγαλύτερες σε άτομα με υποκείμενα νοσήματα, κυρίως του αναπνευστικού και του καρδιαγγειακού συστήματος.
Όπως αναφέρει η ΕΠΕ, η τοξικότητα από την εισπνοή προϊόντων καύσης μπορεί να προκαλέσει θερμική ή χημική βλάβη του αναπνευστικού συστήματος. Η άμεση θερμική βλάβη προκαλείται από την εισπνοή θερμού ατμού κοντά στην εστία της φωτιάς και αφορά τους ανώτερους αεραγωγούς. Η χημική βλάβη προκαλείται από την εισπνοή οργανικών μικροσωματιδίων διαφορετικής σύνθεσης και μεγέθους ή χημικών ερεθιστικών ουσιών και μπορεί να αφορά τόσο τους αεραγωγούς όσο και το πνευμονικό παρέγχυμα.
Σημειώνει ότι η κυριότερη, άμεση αιτία θανάτου σε περίπτωση φωτιάς είναι η ασφυξία που οφείλεται στην κατανάλωση του οξυγόνου κοντά στην εστία της φωτιάς σε συνδυασμό με την εισπνοή μεγάλης ποσότητας καπνού. Προσθέτει ότι συχνά συνυπάρχει και κάποιου βαθμού χημική ασφυξία με συστηματικά συμπτώματα, από την αδυναμία χρήσης του οξυγόνου σε κυτταρικό επίπεδο. Η χημική ασφυξία οφείλεται σε εισπνοή προϊόντων ατελούς καύσης, όπως το μονοξείδιο του άνθρακα ή το υδροκυάνιο, από την καύση π.χ. πλαστικών ή άλλων υλικών που περιέχουν άζωτο.
Σε μεγαλύτερη απόσταση από την εστία της φωτιάς η εισπνοή μικροσωματιδίων και χημικών ερεθιστικών ουσιών μπορεί να προκαλέσει βλάβες σε σημαντικό αριθμό ατόμων που αφορούν τόσο το αναπνευστικό όσο και το καρδιαγγειακό σύστημα. Η βαρύτητα και η έκταση των βλαβών από την εισπνοή σωματιδίων ή/και τοξικών αερίων εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, όπως το μέγεθος και η διάμετρος των σωματιδίων, η διάρκεια της έκθεσης, η διαλυτότητα των τοξικών αερίων, καθώς και η ύπαρξη υποκείμενου νοσήματος.
Τζανάκης: Ερμητικά κλειστά τα παράθυρα και σήμερα
Η πυρκαγιά, εκτός από την περιοχή στην οποία εκδηλώνεται, μπορεί να επηρεάσει και άλλες περιοχές, εξαιτίας της μεταφοράς του καπνού μέσω των ανέμων. Ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, μιλώντας στο ΕΡΤ Νews, αναφέρθηκε κατ' αρχάς στους πυροσβέστες που επιχειρούν στις πυρκαγιές, επισημαίνοντας ότι είναι βαρύτατα εκτεθειμένοι στα αιωρούμενα σωματίδια καπνού.Πρόσθεσε επίσης ότι υπάρχει μια ελαφρότερη έκθεση, αλλά πολύ σοβαρή, στους κατοίκους, σε μια ακτίνα που περιλαμβάνει τουλάχιστον 5 χιλιόμετρα από το ενεργό μέτωπο της φωτιάς, καθώς και την ευρύτερη Αττική.
Όπως είπε χαρακτηριστικά, σίγουρα η έκθεση είναι ελαφρότερη από κάποιον πυροσβέστη που βρίσκεται μέσα στη φωτιά, όμως είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για μικρά παιδιά, για εγκύους και ανθρώπους που πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, κυρίως βρογχικό άσθμα και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Επίσης, πρέπει να προσέχουν πολύ και οι πολίτες οι οποίοι έχουν καρδιολογικά και αιματολογικά προβλήματα.
Για τον λόγο αυτό πρότεινε για τους ευάλωτους μέτρα λήψης προστασίας:
- Παραμονή σε κλειστούς κλιματιζόμενους χώρους. Θα πρέπει να είναι μέσα σε σπίτια όπου θα είναι κλειστά τα παράθυρα, με αιρ κοντίσιον, το οποίο ανακυκλώνει τον εσωτερικό αερισμό του κτιρίου. Καλό θα είναι να φτιαχτεί ένα δωμάτιο το οποίο να είναι σχετικά μονωμένο για κάποιον που έχει πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας και να μην εκτεθεί σε αυτόν τον καπνό.
- Εκείνοι οι οποίοι χρησιμοποιούν αναπνευστικές συσκευές οι οποίες βασίζονται σε ηλεκτρισμό θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι προετοιμασμένοι να μεταβούν σε μέρος όπου θα έχουν απρόσκοπτη παροχή ενέργειας.
- Γενικότερα, σήμερα προέτρεψε να είναι ερμητικά κλειστά τα παράθυρα και οι πολίτες να αποφεύγουν να επιβαρύνουν τον εσωτερικό αέρα μαγειρεύοντας ή καπνίζοντας ή βάζοντας ηλεκτρική σκούπα.
«Προκαλούνται βλάβες στο βλεννογόνο των βρόγχων και στο επιθήλιο του αναπνευστικού συστήματος, με αποτέλεσμα να έχουμε έμμεσα μια φλεγμονή όχι από μικρόβιο, ούτε από λοίμωξη, αλλά από αυτά τα χημικά ή μηχανικά θερμικά εγκαύματα, τα οποία βέβαια προδιαθέτουν και σε λοιμώξεις αργότερα και σε παρόξυνση των νοσημάτων των χρόνιων νοσημάτων».
Ο καθηγητής πρόσθεσε επίσης ότι οι πολίτες μπορούν ανά πάσα στιγμή να ενημερώνονται για την επιβάρυνση της ατμόσφαιρας, το επίπεδο των επίκίδυνων σωματιδίων από τις ιστοσελίδες του υπουργείου Περιβάλλοντος και της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, η οποία έχει αναρτήσει λεπτομερείς οδηγίες για την προστασία των πολιτών.
Αέρας-δηλητήριο
Σε αποτίμηση της ποιότητας του αέρα από την πυρκαγιά που ξέσπασε στη Βορειοανατολική Αττική το μεσημέρι της 11ης Αυγούστου προχωρά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Η μελέτη καταδεικνύει το μέγεθος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καταγράφει τις αλλαγές, όπως αυτές αποτυπώνονται ώρα με την ώρα, αλλά και τις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από τα αιωρούμενα σωματίδια.
Αυξημένα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε Βουλιαγμένη και Γλυφάδα
Σε συνέχεια της ολονύκτιας παρακολούθησης και ενημερώσεων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών για τις συνθήκες και την ταχύτατη εξάπλωση της πυρκαγιάς προς τα νότια υπό την επικράτηση ισχυρών βορείων ανέμων, η οποία από τα ξημερώματα της 12ης Αυγούστου προσέγγισε τις περιοχές Νέας και Παλαιάς Πεντέλης, η εικόνα των μέσων ωριαίων επιπέδων των αιωρούμενων σωματιδίων PM2.5 στην ατμόσφαιρα της Αττικής έχει ως ακολούθως:- Από την εκδήλωση της πυρκαγιάς δημιουργήθηκε καπνός, ο οποίος στα αρχικά στάδια ανήλθε σε υψηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα, με αυξημένα επίπεδα να καταγράφονται στην περιοχή της Βουλιαγμένης και της Γλυφάδας και τιμές που κυμάνθηκαν μεταξύ 30 και 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο.
- Από τις 3.00 μετά τα μεσάνυχτα σημειώνεται σταδιακή επιβάρυνση των επιπέδων και σε άλλες θέσεις μέτρησης στο ανατολικό τμήμα του Λεκανοπεδίου (Βριλήσσια, Χαλάνδρι, Βύρωνας, Ηλιούπολη) και στον Νότιο Τομέα Αθηνών, με ιδιαίτερα ψηλές τιμές να σημειώνονται στην περιοχή της Γλυφάδας, που συνεχίζουν να είναι εξαιρετικά επιβαρυμένες. Συγκεκριμένα, οι συγκεντρώσεις έφτασαν μέχρι και τα 70 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο σε ορισμένες από τις παραπάνω περιοχές, ενώ στη Γλυφάδα ξεπέρασαν τα 200 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο τις πρώτες πρωινές ώρες και υποχώρησαν στα 67 το απόγευμα.
- Οι τιμές υποβάθρου κατά τη διάρκεια τη νύχτας στις υπόλοιπες θέσεις μέτρησης του Λεκανοπεδίου κυμαίνονται γενικά κάτω από τα 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.
Οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται σε συνεχή βάση παρακολουθώντας τη διαδικτυακή πλατφόρμα https://air-quality.gr/
Τι προκαλεί η έκθεση στον καπνό
Σε γενικές γραμμές, η έκθεση στον καπνό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό των ματιών και του αναπνευστικού συστήματος, καθώς και επιδείνωση τυχόν αναπνευστικών και καρδιολογικών νοσημάτων. Άτομα με χρόνια αναπνευστικά, καρδιολογικά ή άλλα νοσήματα, έγκυες, ηλικιωμένοι και παιδιά βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο από τις επιπτώσεις του καπνού.Σε περίπτωση που βρίσκεστε κοντά σε περιοχή που πλήττεται από πυρκαγιά απομακρυνθείτε από την περιοχή της πυρκαγιάς εφόσον είναι εφικτό, εάν η απομάκρυνση δεν είναι εφικτή παραμείνετε σε κλειστό χώρο διατηρώντας καθαρό τον αέρα.
Για τη διατήρηση, όσο το δυνατό, καθαρότερου αέρα κρατάμε κλειστά παράθυρα και πόρτες, χρησιμοποιούμε κλιματισμό που διαθέτει ανακύκλωση, αποφεύγουμε το κάπνισμα στους κλειστούς χώρους.
Δεν απειλεί μόνο τους πνεύμονες
Τα αιωρούμενα σωματίδια του καπνού δεν απειλούν μόνο τους πνεύμονες και το καρδιαγγειακό σύστημα: ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών τα τελευταία χρόνια υποδεικνύει ότι ειδικά ο καπνός των δασικών πυρκαγιών μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο, αυξάνοντας τον κίνδυνο άνοιας και άλλων γνωσιακών και ψυχικών διαταραχών.Τα μικροσκοπικά σωματίδια καπνού που εισέρχονται στον οργανισμό από τους πνεύμονες και τη μύτη, πιστεύουν οι επιστήμονες, μπορούν να περνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, το φυσικό φράγμα ανάμεσα στον εγκέφαλο και την υπόλοιπη κυκλοφορία του αίματος και να προκαλούν φλεγμονή στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Προβλήματα στη μνήμη, τη σκέψη και την προσοχή είναι μερικές από τις δυνητικές επιπτώσεις.
