Η επέκταση της ειδικής άδειας και παροχής προστασίας της μητρότητας σε νέες κατηγορίες εργαζόμενων μητέρων, με στόχο την περαιτέρω στήριξή τους, αποφασίστηκε πριν από δύο εβδομάδες στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ενώ, σύμφωνα με την ΚΥΑ που συνυπέγραψαν λίγο αργότερα οι συναρμόδιοι υπουργοί, περισσότερες από 6.000 αναμένεται να είναι οι περιπτώσεις χορήγησης της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας που θα κληθεί να ελέγξει η ΔΥΠΑ έως το τέλος της τρέχουσας χρονιάς, για να καταβάλει ή όχι το επίδομα μητρότητας.

Η ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας χορηγείται για εννέα μήνες και ισούται με τον εκάστοτε κατώτατο μισθό, που αυτή την περίοδο βρίσκεται στα 830 ευρώ (715 ευρώ καθαρά). Οπως είπε η κ. Κεραμέως, κατά τη διάρκεια πρόσφατης τηλεοπτικής συνέντευξης, υπήρχαν δεκάδες αιτήματα από μητέρες που έμεναν εκτός και τώρα ρυθμίστηκε το θέμα. «Είναι ένα μέτρο που δούλευε και η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου και εμείς το πιάσαμε αμέσως, γιατί είναι πολύ ψηλά στις προτεραιότητές μας η προστασία της μητρότητας», τόνισε χαρακτηριστικά.

Προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι ένα πλήρες πλέγμα προστασίας της μητρότητας, όπως τόνισε η υπουργός Εργασίας. Η Νίκη Κεραμέως σημείωσε πως «γι’ αυτόν τον λόγο έχουν ληφθεί πάρα πολλές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση για την προστασία της και για τη συμφιλίωση προσωπικής ζωής και επαγγελματικής». Στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζεται ότι από το 2022 επεκτάθηκε η άδεια μητρότητας από έξι σε εννέα μήνες και το 2023 καθιερώθηκε για πρώτη φορά η 9μηνη άδεια μητρότητας και για ελεύθερες επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες. «Στόχος μας -όπως είπε η αρμόδια υπουργός- να βοηθήσουμε τις μητέρες να συνδυάσουν αυτούς τους δύο ρόλους. Σκεφτείτε τρία κομμάτια προστασίας: το πρώτο είναι η άδεια κύησης και λοχείας, το δεύτερο το επίδομα γέννησης και το τρίτο είναι η άδεια μητρότητας, η οποία ήταν 6μηνη και έγινε 9μηνη. Το 2023 μπήκαν για πρώτη φορά και οι αυτοαπασχολούμενες, οι αγρότισσες και οι ελεύθερες επαγγελματίες. Είχαν μείνει, όμως, κάποιες εργαζόμενες εκτός: μητέρες εργαζόμενες σε ΔΕΚΟ, σε τράπεζες και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Υπέγραψα την Κοινή Υπουργική Απόφαση που επεκτείνει το μέτρο και σε αυτές τις κατηγορίες. Και εμπίπτουν αναδρομικά, από γεννήσεις που έχουν γίνει από τον Νοέμβριο του 2022.
Ακόμα κι αν έχεις γεννήσει τότε, το αίτημά σου γίνεται αποδεκτό από τον εργοδότη».

Για την ακρίβεια, με τη νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση η άδεια μητρότητας επεκτάθηκε πλέον και σε εργαζόμενες σε τράπεζες, ΔΕΚΟ και ΜΜΕ. Δικαιούχοι της παροχής είναι όσες μητέρες γέννησαν από 25/11/2022 και εφεξής. Ολες αυτές οι μητέρες έχουν το δικαίωμα να αιτηθούν τη χορήγηση της ειδικής άδειας και να βγουν σε άδεια παρότι ο τοκετός έχει συμβεί από 25/11/2022 και έπειτα. Ο εργοδότης δεν έχει το δικαίωμα να αρνηθεί τη χορήγηση της παροχής. Δεν τίθενται εισοδηματικά κριτήρια. Οι μητέρες λαμβάνουν και τα επιδόματα που συμπαρασύρονται από την άδεια μητρότητας. Σύμφωνα με την αρμόδια υπουργό, το συνολικό δίχτυ προστασίας της μητρότητας είναι πάνω από 13.000 ευρώ για κάθε γέννηση. Για παράδειγμα, μια μισθωτή που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό θα λάβει 3.320 ευρώ για άδεια λοχείας και κύησης, 2.400 ευρώ επίδομα γέννησης και 7.470 ευρώ για την άδεια μητρότητας. Συνολικά, θα λάβει δηλαδή λίγο περισσότερα από 13.000 ευρώ. Παράλληλα, επισήμανε πως «είναι σημαντικό ότι δεν μπορεί ο εργοδότης να αρνηθεί και, ξαναλέω, ισχύει αναδρομικά από τις 25 Νοεμβρίου του 2022. Οσες μητέρες έχουν γεννήσει μπορούν να κάνουν χρήση αυτής της άδειας μητρότητας».


Τα 10 πράγματα που πρέπει να γνωρίζουν οι ενδιαφερόμενοι

Σύμφωνα με την ΚΥΑ, οι ενδιαφερόμενοι οφείλουν να γνωρίζουν τα εξής:

1. Η διάρκεια της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας είναι εννέα μήνες.

2. Δικαιούχοι μπορούν να προκύψουν από τις 25 Νοεμβρίου 2022 και μετά, ημερομηνία που ορίζεται ως αφετηρία από την ΚΥΑ.

3. Επίδομα μητρότητας δικαιούνται μισθωτοί εργαζόμενοι με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας και δικηγόροι με σύμβαση έμμισθης εντολής. Επίσης, το δικαιούνται μη μισθωτοί (ελεύθερες επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες).

4. Την ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας δικαιούται, επίσης, η φυσική, θετή και τεκμαιρόμενη μητέρα που εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου, με πλήρη ή μερική απασχόληση, σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις ή με έμμισθη εντολή. Μπορεί να μεταβιβάσει την εν λόγω άδεια, έως επτά μήνες, προς τον έτερο γονέα, ανεξάρτητα εάν αυτός εργάζεται με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ή με έμμισθη εντολή ή είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αγρότης ή αυτοαπασχολούμενος.

5. Σε περίπτωση απόκτησης παιδιού από ομόφυλους συζύγους, θα πρέπει να υποβληθεί κοινή δήλωση, για να καθοριστεί ποιος θα είναι ο δικαιούχος της ειδικής άδειας μητρότητας.

6. Στην περίπτωση υιοθεσίας τέκνου, δικαιούχος καθίσταται κάποιος από τους γονείς, εφόσον το τέκνο είναι έως 8 ετών.

7. Εάν έχει ήδη ασκηθεί το δικαίωμα στην ειδική άδεια μητρότητας, μπορεί να συνεχιστεί μέχρι την ολοκλήρωσή της, εάν ο δικαιούχος αναλάβει εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Το ίδιο ισχύει και για περιπτώσεις αλλαγής εργοδότη στον ιδιωτικό τομέα. Πρέπει, όμως, να υποβληθεί σχετική αίτηση.

8. Η ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας χορηγείται μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας (άδεια τοκετού και λοχείας) ή μετά τη λήξη της ισόχρονης άδειας φροντίδας (μειωμένο ωράριο). Το ίδιο ισχύει και για εργαζόμενες που αμέσως μετά τη λήξη των ανωτέρω ειδικών αδειών κάνουν χρήση της κανονικής τους άδειας.

9. Η ειδική άδεια προστασίας της μητρότητας χορηγείται από τον εργοδότη, αφού πρώτα ενημερωθεί εγγράφως. Η σχετική ενημέρωση πρέπει να πραγματοποιηθεί το αργότερο έναν μήνα πριν λήξει κάθε άλλη μορφή άδειας.

10. Η ΔΥΠΑ αναλαμβάνει την υποχρέωση να καταβάλλει, κατά τη διάρκεια της άδειας, μηνιαίως, ποσό ίσο με τον εκάστοτε ισχύοντα κατώτατο μισθό. Επίσης, οφείλει να καταβάλλει αναλογία Δώρων εορτών και επιδόματος ετήσιας άδειας. Εάν ο δικαιούχος της παροχής έχει εργαστεί μέχρι τέσσερις ώρες ημερησίως ή μέχρι 13 μέρες τον μήνα κατά μέσο όρο για το εξάμηνο πριν από την άδεια κυοφορίας, τότε αυτή η παροχή καταβάλλεται στο ήμισυ.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 10/08/2024