Πολυκέντρα ανακύκλωσης: Η πιο αποδοτική μέθοδος ανακύκλωσης

Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» ξεκίνησαν μια νέα τεκμηριωμένη και αναλυτική δημοσιογραφική έρευνα για την ανακύκλωση στην Ελλάδα, ώστε να εντοπιστούν τα αίτια που η χώρα μας δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη των ποσοτικών στόχων ανακύκλωσης, με αποτέλεσμα τη λήψη προειδοποιητικής επιστολής από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σημειώνεται ότι η χώρα ήδη πληρώνει σημαντικά πρόστιμα για τη μη ορθή διαχείριση των απορριμμάτων, ενώ έρχονται ακόμα μεγαλύτερα πρόστιμα, τα οποία πληρώνονται από τους φόρους μας (δηλαδή από τις τσέπες μας).

Η μελέτη της Grant Thornton

Το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, που ήταν αρμόδιο για τη χρηματοδότηση έργων ανακύκλωσης, ανέθεσε, τον Απρίλιο του 2023, στην κορυφαία εταιρεία Grant Thornton την «Εμπειρογνωμοσύνη για την αποτίμηση της αποδοτικότητας της επένδυσης στη συλλογή δημοτικών ανακυκλώσιμων αποβλήτων μέσω Πολυκέντρων Ανακύκλωσης», ώστε να επιλέξει την πλέον αποδοτική μέθοδο ανακύκλωσης.

Η Grant Thornton, στο πλαίσιο της συγκεκριμένης αναλυτικής μελέτης, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα Πολυκέντρα Ανακύκλωσης είναι η πιο αποδοτική μέθοδος ανακύκλωσης, καθώς έχουν την «καλύτερη σχέση κόστους/οφέλους σε σχέση με άλλες ομοειδείς τεχνολογίες ανακύκλωσης». Για να προκύψει το εν λόγω συμπέρασμα, η Grant Thornton έλαβε υπόψη και μελέτησε όλα τα δεδομένα που περιέχονται στην Εκθεση των στοιχείων αξιολόγησης της Πρόσκλησης 4115 του ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ με τίτλο «Δημιουργία Πράσινων Σημείων και δικτύωσή τους σε όλη τη χώρα πλην Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου» (που περιλαμβάνει προτάσεις για Γωνιές Ανακύκλωσης με χρήση άλλων ομοειδών τεχνολογιών ανακύκλωσης). Σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά, προκύπτει ότι η σχέση κόστους/οφέλους των Πολυκέντρων Ανακύκλωσης είναι καλύτερη από όλες τις άλλες ομοειδείς τεχνολογίες ανακύκλωσης της Πρόσκλησης 4115 του ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ κατά τουλάχιστον 4,1% (αφού η μέση τιμή του ανηγμένου κόστους των Πολυκέντρων Ανακύκλωσης ανέρχεται σε 795,76 ευρώ/τόνο/έτος, ενώ η μέση τιμή του ανηγμένου κόστους των άλλων ομοειδών τεχνολογιών ανακύκλωσης ανέρχεται σε 830 ευρώ/ τόνο/έτος).

Η συγκεκριμένη εμπειρογνωμοσύνη της Grant Thornton για λογαριασμό του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων κατέληξε ως τελικό συμπέρασμα: «Με βάση το σύνολο των δεδομένων που έχουν αναλυθεί στην παρούσα μελέτη, προκύπτει η σκοπιμότητα προμήθειας Πολυκέντρων Ανακύκλωσης και δύναται να συστηθεί η αξιοποίηση πόρων τόσο του ΕΠ ΥΜΕΠΕΡΑΑ όσο και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων, που ήδη διαθέτει ή θα διαθέτει η Ελλάδα, για την προμήθεια Γωνιών Ανακύκλωσης με εξοπλισμό Πολυκέντρων Ανακύκλωσης».

(Πηγή: https://www.mindev.gov.gr/wp-content/ uploads/2023/04/ΕΥΡΕΙΑ-ΠΕΡΙΛΗΨΗ-Εμπειρογνωμοσύνηγια-την-αποτίμηση-της-αποδοτικότητας-της-επένδυσης-Πολυκέντρων-Ανακύκλωσης_GRANT-THORNTON.pdf).

Τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΠ-ΥΜΕΠΕΡΑΑ και του προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης»

Οι δήμοι, είτε μόνοι τους είτε σε συνεργασία με τους οικείους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ), έχουν τη νομική υποχρέωση τόσο της οργάνωσης και της εφαρμογής της διαλογής στην πηγή των αστικών αποβλήτων στα διοικητικά όριά τους όσο και της κατασκευής και λειτουργίας Γωνιών Ανακύκλωσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Αρθρο 228 του Ν. 4555/2018, που έχει τον τίτλο «Αρμοδιότητες των δήμων επί Αστικών Στερεών Αποβλήτων», όπως ισχύει. Παράλληλα, οι δήμοι μπορούν να εξασφαλίσουν μείωση της τιμολόγησης απόρριψης των αποβλήτων τους στους χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) από 5% έως 15%, εάν επιτύχουν ποσοτικούς στόχους ανακύκλωσης από 10% έως 30%, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Αρθρο 3 της υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΔΑΠΠ/53457/780 Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, με την οποία ορίστηκε ο νέος Κανονισμός τιμολόγησης Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) (ΦΕΚ 3203 Β/15.5.2023). Κατά συνέπεια, οι δήμοι μπορούν να μειώσουν τα έξοδά τους κατά πολλά εκατομμύρια ευρώ κάθε έτος, εφόσον επιτύχουν ποσοτικούς στόχους ανακύκλωσης, ώστε να μειώσουν τα δημοτικά τέλη προς τους δημότες τους.

Στο πλαίσιο αυτό, κατόπιν αιτημάτων πάρα πολλών δήμων όλης της χώρας, τα δύο συναρµόδια υπουργεία, το Ανάπτυξης και Επενδύσεων (νυν Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών) και το Εσωτερικών, διέθεσαν πόρους για τη δηµιουργία υποδοµών ανακύκλωσης στους δήµους. Ως αποτέλεσµα, στο Επιχειρησιακό Πρόγραµµα ΥΜΕΠΕΡΑΑ του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αλλά και στο Αναπτυξιακό Πρόγραµµα «Αντώνης Τρίτσης» του υπουργείου Εσωτερικών υπήρξαν προκηρύξεις για τη δηµιουργία Γωνιών Ανακύκλωσης.

Η οικονομική προσφορά της Τomra για πολυκέντρα ανακύκλωσης, κατ’ αποκλειστικότητα

Τις τελευταίες µέρες κάποιοι, που µάλλον ανησύχησαν από τα εξαιρετικά αποτελέσµατα που έχουν τα υψηλής, αµερικανικής τεχνολογίας Πολυκέντρα Ανακύκλωσης και τις εξαιρετικές προοπτικές που διανοίγονται στη χώρα µας, ώστε να µετατραπεί από ουραγός σε πρωτοπόρο σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση στον τοµέα της ανακύκλωσης, ανακάλυψαν µια Εκθεση Ελέγχου της Επιτροπής ∆ηµοσιονοµικού Ελέγχου (Ε∆ΕΛ) του υπουργείου Εθνικής Οικονοµίας και Οικονοµικών, η οποία χρονολογείται από τον Φεβρουάριο 2024 (947η/27.2.2024 Συνεδρίαση της Ε∆ΕΛ), δηλαδή σχεδόν επτά µήνες πριν.

Επειδή έγινε συζήτηση αναφορικά µε το κόστος των Πολυκέντρων Ανακύκλωσης από την ανάδοχο εταιρεία και επειδή πάντα πρέπει να υπάρχει διαφάνεια και αποδοτικότητα στη διαχείριση των δηµόσιων πόρων, τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» αποκαλύπτουν σήµερα, κατ’ αποκλειστικότητα, την οικονοµική προσφορά που κατέθεσε η δεύτερη συµµετέχουσα εταιρεία στους εν λόγω διεθνείς δηµόσιους διαγωνισµούς, η νορβηγική εταιρεία TOMRA SYSTEMS ASA.

Οπως προκύπτει από την υπογεγραµµένη και κατατεθειµένη οικονοµική προσφορά της νορβηγικής εταιρείας TOMRA SYSTEMS ASA, η προσφερόµενη τιµή µονάδας είναι 267.800 ευρώ ανά Πολυκέντρο Ανακύκλωσης (πλέον ΦΠΑ), δηλαδή είναι ίδιας τάξης µεγέθους µε την οικονοµική προσφορά της αναδόχου εταιρείας (που ήταν 294.500 ευρώ πλέον ΦΠΑ, ποσό που αντιστοιχεί σε µια διαφορά µόλις 9%). Βέβαια, η TOMRA SYSTEMS ASA αποκλείστηκε από τους διεθνείς δηµόσιους ανοικτούς ηλεκτρονικούς διαγωνισµούς όπου συµµετείχε στην Ελλάδα, λόγω προβληµάτων που είχε στις εγγυητικές συµµετοχής που προσκόµισε.

H αδυναμία κατάθεσης του μετοχικού κεφαλαίου της Tomra Collection Greece

Σήµερα, για πρώτη φορά, παρουσιάζεται σε δηµόσια θέα η οικονοµική προσφορά της νορβηγικής εταιρείας TOMRA SYSTEMS ASA για Πολυκέντρα Ανακύκλωσης. Αρα, είναι σαφές ότι στην Ελλάδα λειτουργεί ο διεθνής ανταγωνισµός και οι τεχνικές προδιαγραφές όλων των διεθνών δηµόσιων ανοικτών ηλεκτρονικών διαγωνισµών των αναθετουσών Αρχών για Πολυκέντρα Ανακύκλωσης καλύπτονταν από περισσότερες της µιας εταιρείες, όπως ορίζει η ελληνική και η ευρωπαϊκή νοµοθεσία περί δηµόσιων συµβάσεων.

Παράλληλα, η δηµοσιογραφική έρευνα ανακάλυψε ότι η TOMRA αποκλείστηκε λόγω προβληµάτων στις προσκοµισθείσες εγγυητικές επιστολής συµµετοχής σε διαγωνισµούς. Σύµφωνα µε τα ισχύοντα στο χρηµατοπιστωτικό σύστηµα, οι εγγυητικές επιστολές συµµετοχής εκδίδονται πολύ πιο εύκολα από τις εγγυητικές επιστολές καλής εκτέλεσης ή καλής λειτουργίας.

Η TOMRA SYSTEMS έχει ιδρύσει θυγατρική εταιρεία στην Ελλάδα µε την επωνυµία TOMRA COLLECTION GREECE ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, µε µετοχικό κεφάλαιο 25.000 ευρώ. Βέβαια, το Γενικό Εµπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) του Εµπορικού και Βιοµηχανικού Επιµελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ) διαπίστωσε ότι η TOMRA COLLECTION GREECE δεν κατέβαλε εµπροθέσµως το µετοχικό κεφάλαιο των 25.000 ευρώ. Ως συνέπεια, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στον νόµο, το ΓΕΜΗ µε την υπ’ αριθµ. πρωτ. 3527824/2023 απόφαση προχώρησε σε αναστολή καταχώρισης των δεδοµένων της συγκεκριµένης εταιρείας, λόγω µη καταβολής του µετοχικού κεφαλαίου.

Η συγκεκριµένη αδυναµία καταβολής 25.000 ευρώ από την TOMRA αλλά και οι συνεχείς εκτός προδιαγραφών εγγυητικές επιστολές συµµετοχής δηµιουργούν πολλά ερωτήµατα για τα επιχειρηµατικά ήθη και τις δυνατότητες της συγκεκριµένης νορβηγικής εταιρείας.

Τα «Π» συνεχίζουν τη δηµοσιογραφική έρευνα για την ανακύκλωση στην Ελλάδα και τις συνθήκες ανταγωνισµού στην ελληνική αγορά, ενώ θα διερευνηθεί περισσότερο και η εταιρεία TOMRA, ώστε να γίνουν ευρέως γνωστά στο ελληνικό κοινό τα έργα και οι δράσεις της, καθόσον σχεδιάζει να δραστηριοποιηθεί στην ελληνική αγορά καταβάλλοντας το αναγκαίο µετοχικό κεφάλαιο (έστω και εκπρόθεσµα).