Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» συνεχίζουν την τεκμηριωμένη και αποκαλυπτική δημοσιογραφική έρευνα για την ανακύκλωση στην Ελλάδα, ώστε να εντοπιστούν τα αίτια που η χώρα μας δεν ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη των ποσοτικών στόχων ανακύκλωσης, με συνέπεια την αναμενόμενη νέα επιβολή προστίμων. Παράλληλα, παρουσιάζει και μελετά όλες τις διαθέσιμες τεχνολογίες ανακύκλωσης, αλλά και τους αντίστοιχους κατασκευαστές εξοπλισμού, ώστε να διαπιστώσει ποιες τεχνολογίες ικανοποιούν τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ενώ παρουσιάζει την εμπειρία της ανακύκλωσης σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και η Ελλάδα αποφάσισαν ότι η μοναδική λύση για την ανακύκλωση είναι τα «σπιτάκια της ανακύκλωσης»

Η ευρωπαϊκή εμπειρία από την εφαρμογή διαφόρων συστημάτων ανακύκλωσης με τη χρήση διαφορετικών τεχνολογιών απέδειξε ότι η βέλτιστη τεχνολογία είναι τα «σπιτάκια της ανακύκλωσης». Οι δύο βασικοί λόγοι είναι αφενός η υψηλή τεχνολογία που διαθέτουν, για την αξιόπιστη και αυτοματοποιημένη παραλαβή, αναγνώριση, διαλογή και επεξεργασία στην πηγή των ανακυκλώσιμων υλικών, και αφετέρου η παροχή οικονομικού κινήτρου για κάθε επιστρεφόμενο τεμάχιο υλικού προς τους πολίτες, ως επιβράβευση και ανταπόδοση για τη συμμετοχή τους στη διαδικασία της ανακύκλωσης. Προς την κατεύθυνση αυτή, στις 24 Απριλίου 2024 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε τη νέα νομοθεσία για τις συσκευασίες και τα απόβλητα συσκευασιών. Σύμφωνα με το συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο, όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα χρησιμοποιούν αποκλειστικά τη μέθοδο με τα «σπιτάκια της ανακύκλωσης» για τα πλαστικά και μεταλλικά υλικά (εφαρμόζοντας σύστημα επιστροφής εγγύησης), ώστε να επιτύχουν ποσοστό ανακύκλωσης 90% για τα εν λόγω υλικά έως 1ης Ιανουαρίου 2029. Κατά συνέπεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισαν και ψήφισαν ότι τα «σπιτάκια της ανακύκλωσης» αποτελούν τη βέλτιστη μέθοδο ανακύκλωσης αλλά και τη μοναδική μέθοδο που θα συμβάλει στην επίτευξη των ποσοτικών στόχων ανακύκλωσης, που αποτελεί ευρωπαϊκή δέσμευση αλλά και νομική υποχρέωση κάθε κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε πλήρη συμφωνία με την εν λόγω ευρωπαϊκή απόφαση, το αρμόδιο ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσε, και η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε, τον Νόμο 5151/4.11.2024 με τίτλο «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας» (ΦΕΚ Α’ 173/2024). Στο άρθρο 14 του συγκεκριμένου νόμου ορίζεται ότι «Από την 1η Δεκεμβρίου 2025 εφαρμόζεται σύστημα επιστροφής εγγύησης, κατά την έννοια της παρ. 7 του άρθρου 77 για: α) για πλαστικές φιάλες ποτών μιας χρήσης, σύμφωνα με το Μέρος ΣΤ΄ του Παραρτήματος I του Ν. 4736/2020 (Α΄ 200) έως και τρία (3) λίτρα και β) μεταλλικούς περιέκτες ποτών μιας χρήσης έως και τρία (3) λίτρα. Οι υπόχρεοι, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 84, παραγωγοί συσκευασίας ποτών των περ. α) και β) οργανώνουν ένα ενιαίο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης αποβλήτων συσκευασιών πανελλαδικής εμβέλειας, για την εφαρμογή συστήματος επιστροφής εγγύησης για τις εν λόγω συσκευασίες, κατά την έννοια της παρ. 7 του άρθρου 77, προκειμένου να επιτύχουν τους ποσοτικούς στόχους ανακύκλωσης της κοινής απόφασης της παρ. 7 του άρθρου 92».

Ως συνέπεια, από το 2025, στη χώρα μας για την ανακύκλωση των πλαστικών και αλουμινένιων υλικών θα εφαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο η τεχνολογία με τα «σπιτάκια της ανακύκλωσης». Βέβαια, σημειώνεται ότι η Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που διαθέτει ήδη εμπειρία και έχει δοκιμαστεί η συγκεκριμένη τεχνολογία ανακύκλωσης πριν από την εφαρμογή του συστήματος επιστροφής εγγύησης, καθόσον στη χώρα μας παράγονται πλέον τα αμερικανικής τεχνολογίας «σπιτάκια της ανακύκλωσης».

Παράλληλα, όπως ήδη έχει αναδειχθεί από τη δημοσιογραφική έρευνα, κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους εμφανίστηκε στην Ελλάδα η νορβηγική εταιρεία TOMRA, η οποία παράγει τα «σπιτάκια της ανακύκλωσης» στη Νορβηγία. Ομως από την ίδια δημοσιογραφική έρευνα έχει αναδειχθεί ότι η TOMRA έχει μακρά και παραβατική ιστορία, με αποτέλεσμα να της επιβληθεί πρόστιμο 24.000.000 ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για παραβίαση των κανόνων υγιούς ανταγωνισμού σε πέντε χώρες, ενώ έχει περίεργο παρελθόν σε διάφορες χώρες, όπως είναι η Μάλτα, η Βουλγαρία κ.ά.

apofasi-1
apofasi-2
apofasi-3

▶ Απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου της πολιτείας της Καλιφόρνια - παράρτημα κομητείας Νάπα (superior court of the state of California - county of Napa) με την οποία καταδικάστηκε η TOMRA PACIFIC και της επιβλήθηκε πρόστιμο 662.244,34 USD, λόγω εξαπάτησης των πολιτών σε πέντε κομητείες της πολιτείας Καλιφόρνια (απόφαση 26-56529).

Η καταδικαστική απόφαση του Ανώτατου ∆ικαστηρίου της Καλιφόρνια κατά της TOMRA για εξαπάτηση των πολιτών και η επιβολή προστίµου 662.244 USD

Η δηµοσιογραφική έρευνα αποδεικνύει ότι η (κακή) φήµη της TOMRA έχει φτάσει και στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού. Η πρώτη σηµαντική αποκάλυψη για τις µέρες και τα έργα της TOMRA στις ΗΠΑ προέρχεται από το έγκυρο ηλεκτρονικό περιοδικό recyclingtoday.com, το οποίο ανέδειξε µια δικαστική απόφαση που οδήγησε σε καταδίκη της TOMRA Pacific Inc (που αποτελεί τη θυγατρική εταιρεία της TOMRA στις δυτικές πολιτείες των ΗΠΑ) και επιβολή προστίµου 662.244 USD, αφού αποδείχθηκε ότι η TOMRA εξαπατούσε τους πολίτες της Καλιφόρνια και δεν τους πλήρωνε το σωστό οικονοµικό αντίτιµο από την ανακύκλωση των υλικών. Πιο συγκεκριµένα, το άρθρο της recyclingtoday. com αναφέρει τα εξής:

«Η TOMRA Pacifi c Inc. (µε έδρα την Καλιφόρνια) καταδικάστηκε σε µια αστική υπόθεση που ασκήθηκε εναντίον της από πέντε κοµητείες της πολιτείας της Καλιφόρνια. Οι κοµητείες ισχυρίστηκαν ότι η TOMRA Pacifi c δεν πλήρωνε το σωστό αντίτιµο στους καταναλωτές που επέστρεφαν ανακυκλώσιµα υλικά στα µηχανήµατα της TOMRA. Οι πέντε κοµητείες (Sonoma, Napa, Contra Costa, Fresno και Santa Cruz) θα εισπράξουν 662.244 δολάρια Αµερικής από την TOMRA, κατόπιν της δικαστικής απόφασης, για να καλυφθούν αστικές κυρώσεις, έξοδα, αλλά και αποκατάσταση. Μαζί µε την πληρωµή, ο δικαστής του Ανώτατου ∆ικαστηρίου της κοµητείας Napa της πολιτείας Καλιφόρνιας, κύριος Raymond Guadagni, διέταξε την TOMRA Pacifi c να εφαρµόσει νέες διαδικασίες για τον σωστό υπολογισµό του οικονοµικού αντιτίµου για τα ανακυκλώσιµα υλικά που φέρνουν οι πολίτες στα µηχανήµατά της, ώστε να µην επαναληφθεί η εξαπάτηση αυτή.

Η δικαστική απόφαση αποδέχθηκε ότι η έρευνα που έγινε στις πέντε κοµητείες από το Τµήµα Πρότυπων Μετρήσεων της πολιτείας Καλιφόρνια απέδειξε πως οι καταναλωτές πληρώνονταν ανεπαρκώς στα µηχανήµατα ανακύκλωσης TOMRA για µια περίοδο τουλάχιστον τεσσάρων ετών» (Πηγή: https://www.recyclingtoday. com/news/tomra-pacifi c-california-settle-consumer-protectioncase/).

apofasi-2_1
apofasi-2_2

▶ Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις 29.3.2006 για επιβολή προστίμου 24.000.000 ευρώ κατά της TOMRA, λόγω παράβασης των όρων υγιούς ανταγωνισμού σε πέντε χώρες, που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της επίσημης εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 28.8.2008 (2008/c 219/12).

Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» σήµερα αποκαλύπτουν, κατ’ αποκλειστικότητα, την υπ’ αριθµ. 26-56529 δικαστική απόφαση του Ανώτατου ∆ικαστηρίου της πολιτείας της Καλιφόρνια – Παράρτηµα Κοµητείας Νάπα (Superior Court of the State of California - County of Napa) µε την οποία καταδικάστηκε η TOMRA Pacifi c για εξαπάτηση των πολιτών των πέντε κοµητειών της πολιτείας Καλιφόρνια. Κατ' αρχήν, στη δικαστική απόφαση αποκαλύπτεται ότι η φορολογική έδρα της εταιρείας TOMRA Pacifi c δεν ταυτίζεται µε την έδρα άσκησης της επιχειρηµατικής δραστηριότητας, που είναι η πολιτεία Καλιφόρνια. Η φορολογική έδρα της TOMRA Pacifi c είναι στην πολιτεία Ντέλαγουερ (State of Delaware), που αποτελεί γνωστό «φορολογικό παράδεισο» στις ΗΠΑ. Βέβαια, παρόλο που η TOMRA αξιοποιούσε το προνοµιακό φορολογικό καθεστώς, στο άρθρο 8 του διατακτικού της απόφασης τονίζεται: «Αστικές κυρώσεις: Η TOMRA διατάσσεται διά του παρόντος, σύµφωνα µε τα άρθρα 12015.5, 17207, 17536, 17503 και 17535 του Κώδικα Επιχειρήσεων και Επαγγελµατιών, να καταβάλει κατά τη στιγµή της δηµοσίευσης αυτής της παρούσας Τελικής Απόφασης αστική ποινή πεντακοσίων χιλιάδων δολαρίων (500.000,00 USD), η οποία θα διανεµηθεί εξίσου στις εισαγγελικές Αρχές που ασκούν αυτή την αγωγή, σύµφωνα µε το άρθρο 26506 του Κυβερνητικού Κώδικα. Η εν λόγω ποινή καταβάλλεται µε πέντε ξεχωριστές πιστοποιηµένες επιταγές, ύψους εκατό χιλιάδων δολαρίων (100.000,00 USD), που καταβάλλονται αντίστοιχα σε καθεµία από τις ακόλουθες εισαγγελικές Αρχές: (1) Εισαγγελία της κοµητείας Napa, 2) Εισαγγελία της κοµητείας Fresno, 3) Εισαγγελία της κοµητείας Contra Costa, 4) Εισαγγελία της κοµητείας Sonoma και (5) Εισαγγελία της κοµητείας Santa Cruz». Επιπρόσθετα, στο άρθρο 6 του διατακτικού της απόφασης τονίζεται: «Εξοδα: Ο κατηγορούµενος (TOMRA Pacifi c) υποχρεούται να πληρώσει στην πολιτεία Καλιφόρνια και για τα έξοδα της έρευνας το ποσό των εκατόν είκοσι επτά χιλιάδων διακοσίων σαράντα τεσσάρων δολαρίων Αµερικής και 32 σεντς (127.244,32 USD) µε ξεχωριστές πιστοποιηµένες επιταγές, πληρωτέες σε κάθε υπηρεσία στα αντίστοιχα ποσά που αναφέρονται παρακάτω». Κατά συνέπεια, µε την καταδικαστική δικαστική απόφαση η TOMRA Pacifi c κατέβαλε συνολικά 662.244,34 USD για το επιβληθέν πρόστιµο, λόγω εξαπάτησης των πολιτών. Βέβαια, το γεγονός ότι µια εταιρεία που εδρεύει σε φορολογικό παράδεισο, µη πληρώνοντας φόρους για πωλήσεις µηχανηµάτων της, καταφεύγει και στην εξαπάτηση των ανακυκλωτών, πληρώνοντας λιγότερο ποσό οικονοµικού αντιτίµου για τα επιστρεφόµενα ανακυκλώσιµα υλικά, δηµιουργεί πολύ µεγάλα ερωτήµατα για τα επιχειρηµατικά ήθη της TOMRA.

Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» συνεχίζουν τη δηµοσιογραφική έρευνα για την ανακύκλωση στην Ελλάδα, τις συνθήκες ανταγωνισµού στην ελληνική αγορά, ενώ θα διερευνηθεί περισσότερο και η εταιρεία TOMRA, ώστε να γίνουν ευρέως γνωστά στο ελληνικό κοινό τα έργα και οι δράσεις της, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, καθόσον σχεδιάζει να δραστηριοποιηθεί στην ελληνική αγορά καταβάλλοντας το αναγκαίο µετοχικό κεφάλαιο (έστω και εκπρόθεσµα), όταν δικαστικές Αρχές σε διάφορες χώρες και ηπείρους της έχουν επιβάλει τεράστια πρόστιµα για παράβαση διαφόρων νοµοθεσιών.

*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά»