Σε τροχιά στήριξης της ελληνικής περιφέρειας η κυβέρνηση - Το δίδαγµα από την εκλογή Τραµπ αποκωδικοποιεί το Μέγαρο Μαξίµου
"Στροφή" και έργα
Επιτάχυνση των δράσεων για γρήγορη υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη - Το πλάνο συνεργασίας με τους φορείς κάθε περιοχής
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Σε όλες τις πρωτεύουσες της ∆ύσης, κυβερνήσεις και κόµµατα της αντιπολίτευσης προσπαθούν να «αποκωδικοποιήσουν» το µήνυµα που έστειλε ο αµερικανικός λαός µε τη θριαµβευτική επανεκλογή του Ντόναλντ Τραµπ στον Λευκό Οίκο.
Το Ρεπουµπλικανικό Κόµµα κέρδισε την ίδια µέρα τον Λευκό Οίκο, τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία.
Οι αναλύσεις είναι πολλές, ωστόσο στην Αθήνα και στο Μέγαρο Μαξίµου κρατούν επί της αρχής µία συγκεκριµένη, την ευρεία επικράτηση Τραµπ στην επαρχία, σε αντίθεση µε πολλά µεγάλα αστικά κέντρα, όπου οι ∆ηµοκρατικοί κράτησαν τις δυνάµεις τους.
Κάτι ανάλογο είχε συµβεί και στην Ευρώπη, όταν το 2022 στις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία η Μαρίν Λεπέν είχε σαρώσει στην περιφέρεια, χάνοντας όµως σηµαντικά στις πόλεις από τον Εµανουέλ Μακρόν. Το πολιτικό συµπέρασµα δεν είναι ότι ο κόσµος στην επαρχία στρέφεται πιο δεξιά, αλλά ότι οι ανισότητες µεταξύ αστικών κέντρων και περιφέρειας µεγαλώνουν, ότι πολλοί κάτοικοι εκτός των µεγαλουπόλεων θεωρούν ότι η ζωή τους ορίζεται από µια ελίτ που δεν καταλαβαίνει τις ανάγκες τους και δεν κατανοεί τις επιθυµίες τους.
Σε ανύποπτο χρόνο, µάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αναγνωρίσει ότι αυτό δεν αποτελούσε προτεραιότητα σχεδόν καµιάς κυβέρνησης. «Αρκεί µια σύντοµη ανάγνωση των σχετικών στοιχείων για να διαπιστώσει κάποιος ότι αυτό το “αθηνοκεντρικό” αναπτυξιακό µοντέλο, το οποίο ουσιαστικά αποτέλεσε προτεραιότητα πολλών κυβερνήσεων εδώ και πολλές δεκαετίες, έχει δηµιουργήσει σηµαντικές περιφερειακές ανισότητες, µε αποτέλεσµα να απαιτείται µία τελείως διαφορετική περιφερειακή πολιτική, προκειµένου να µπορέσουν οι περιφέρειες της χώρας, και ειδικά αυτές οι οποίες έχουν µείνει πιο πίσω, να συγκλίνουν µε τον εθνικό µέσο όρο», είχε επισηµάνει ο πρωθυπουργός σε οµιλία του στη Θεσσαλονίκη, στα τέλη Αυγούστου.
Η Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη δουλεύεται ξεχωριστά σε κάθε νοµό και θα παρουσιαστεί συνολικά σε ξεχωριστή εκδήλωση, που υπολογίζεται να γίνει τον Μάιο του 2025, δηλαδή δύο χρόνια πριν από τις επόµενες εθνικές εκλογές, ώστε να συµπίπτει µε πολιτικά απολύτως ουδέτερο χρόνο.
Η προεδρία της κυβέρνησης και ειδικότερα η Γενική Γραµµατεία Συντονισµού, µε τον συντονισµό του υφυπουργού Θανάση Κοντογεώργη και την εποπτεία του υπουργού Άκη Σκέρτσου, εργάζεται πάνω σε τέσσερις άξονες, µε έργα και παρεµβάσεις για την αναβάθµιση των δικτύων και των υποδοµών, για τη στήριξη του πρωτογενούς τοµέα και την πράσινη µετάβαση, για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των κατοίκων και για να προσδώσει επένδυση και αξία σε κάθε περιοχή.
Ανισότητες σε πολλούς νοµούς
«Υπάρχουν περιφερειακές ανισότητες στην επικράτεια, ακόµα και σε επίπεδο νοµού. Για παράδειγµα, η Αλεξανδρούπολη ακµάζει στον Νότο, αλλά στον Κεντρικό και Βόρειο Εβρο υπάρχουν προβλήµατα που πρέπει να τα λύσουµε», επισήμανε µιλώντας στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ανώτερος κυβερνητικός παράγοντας µε γνώση του συνολικού σχεδιασµού. Εξήγησε ότι η κυβέρνηση προσεγγίζει το ζήτηµα ως εξής: Πρώτα γίνεται -ή θα γίνει, καθώς η υλοποίηση του σχεδίου είναι σε εξέλιξη- µια προδιαβούλευση µε τον περιφερειάρχη, τους δηµάρχους της περιοχής, τους τοπικούς βουλευτές και τους παραγωγικούς φορείς.
Εντοπίζονται τα έργα και οι πολιτικές που τρέχουν, αυτές που έχουν µείνει πίσω και αυτές που χρειάζεται να εξαγγελθούν και να προχωρήσουν γρήγορα. Όλα αυτά σε συνάρτηση µε τα δηµογραφικά στοιχεία κάθε περιοχής, τις ξεχωριστές ανάγκες και ιδιαιτερότητες κάθε νοµού, που αφορούν π.χ. από το πού δραστηριοποιούνται επαγγελµατικά οι περισσότεροι κάτοικοι µέχρι το ποιες καλλιέργειες είναι βιώσιµες βάσει των νέων κλιµατολογικών συνθηκών και των προβληµάτων λειψυδρίας.
Στη συνέχεια αναζητώνται τυχόν συνέργειες που µπορούν και πρέπει να υπάρξουν µεταξύ κεντρικού κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για παράδειγµα, µήπως σε ένα πρόγραµµα για κατάρτιση ή απασχόληση ανέργων τρέχουν παράλληλα δύο προγράµµατα της ∆ΥΠΑ και της οικείας περιφέρειας, όπου υπάρχει µεγάλο ποσοστό αλληλοεπικάλυψης. Αναζητώνται επίσης τα κατάλληλα χρηµατοδοτικά εργαλεία, µε ευρωπαϊκούς, εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους, που µπορούν να «κουµπώσουν» µε τα έργα υποδοµών και τις λοιπές πρωτοβουλίες.
Παρουσιάζει τη βασική αρχιτεκτονική του σχεδίου και παράλληλα διαβουλεύεται µε την τοπική κοινωνία και τους αρµόδιους φορείς. Η εντολή µάλιστα του κ. Μητσοτάκη είναι µέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστηµα ένα µικρότερο κλιµάκιο να επισκέπτεται και πάλι την περιοχή, να παρακολουθεί την υλοποίηση των έργων και να κάνει έναν πρώτο απολογισµό στην τοπική κοινωνία, ώστε σε καµία περίπτωση να µη δίνεται η εντύπωση ότι η πρώτη επίσκεψη ήταν ένα «πυροτέχνηµα». «Ήδη στον Έβρο από τις 20 µεγάλες δεσµεύεις, που πραγµατοποιήσαµε, υλοποιούνται οι 15», εξηγεί το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος.
Για τη βελτίωση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, µέσω της πλατφόρµας erga. gov.gr, οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ανά πάσα στιγµή την πρόοδο υλοποίησης έργων προϋπολογισµού πάνω από 1 εκατοµµύριο ευρώ, σε κάθε δήµο, περιφερειακή ενότητα ή περιφέρεια.
Για παράδειγµα, σήµερα έχει ολοκληρωθεί σε βαθµό 35% ο Νέος ∆ιεθνής Αερολιµένας Ηρακλείου Κρήτης, στο Καστέλι, είναι στη φάση διαγωνιστικής διαδικασίας ο κάθετος άξονας ∆ράµα - Αµφίπολη (Παλαιοκώµη), έναν χρόνο πριν από την παράδοσή του βρίσκεται το τµήµα Τρίκαλα - Εγνατία του αυτοκινητόδροµου Κεντρικής Ελλάδας Ε65, κατασκευάζεται αγωγός φυσικού αερίου υψηλής πίεσης µήκους 157 χιλιοµέτρων προς τη ∆υτική Μακεδονία, είναι σε εξέλιξη η επέκταση του φράχτη στα χερσαία σύνορα στον Έβρο σε έκταση περίπου 35 χλµ. στην ευρύτερη περιοχή Ψαθάδες ∆ιδυµοτείχου - Κορνοφωλιά Σουφλίου, ενώ στο 52% έχει φτάσει η ολοκλήρωση του νέου κλειστού αυτοκινητοδρόµου Πάτρα - Πύργος.
*Δημοσιεύτηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»
Το Ρεπουµπλικανικό Κόµµα κέρδισε την ίδια µέρα τον Λευκό Οίκο, τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία.
Οι αναλύσεις είναι πολλές, ωστόσο στην Αθήνα και στο Μέγαρο Μαξίµου κρατούν επί της αρχής µία συγκεκριµένη, την ευρεία επικράτηση Τραµπ στην επαρχία, σε αντίθεση µε πολλά µεγάλα αστικά κέντρα, όπου οι ∆ηµοκρατικοί κράτησαν τις δυνάµεις τους.
Κάτι ανάλογο είχε συµβεί και στην Ευρώπη, όταν το 2022 στις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία η Μαρίν Λεπέν είχε σαρώσει στην περιφέρεια, χάνοντας όµως σηµαντικά στις πόλεις από τον Εµανουέλ Μακρόν. Το πολιτικό συµπέρασµα δεν είναι ότι ο κόσµος στην επαρχία στρέφεται πιο δεξιά, αλλά ότι οι ανισότητες µεταξύ αστικών κέντρων και περιφέρειας µεγαλώνουν, ότι πολλοί κάτοικοι εκτός των µεγαλουπόλεων θεωρούν ότι η ζωή τους ορίζεται από µια ελίτ που δεν καταλαβαίνει τις ανάγκες τους και δεν κατανοεί τις επιθυµίες τους.
Σε τροχιά στήριξης της ελληνικής περιφέρειας
Το «καµπανάκι» αυτό έχει ηχήσει εδώ και καιρό στο Μαξίµου - το αποτέλεσµα της κάλπης στις ΗΠΑ ήταν µια επιβεβαίωση. Εδώ και καιρό επίσης έχει µπει σε τροχιά υλοποίησης ένα σχέδιο για να µη βρεθεί το 2027 η Νέα ∆ηµοκρατία µπροστά σε µια ανάλογα δυσάρεστη για την ίδια έκπληξη. Το σχέδιο δεν είναι άλλο από την πρακτική ενίσχυση και την ενεργό στήριξη της ελληνικής περιφέρειας.Σε ανύποπτο χρόνο, µάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αναγνωρίσει ότι αυτό δεν αποτελούσε προτεραιότητα σχεδόν καµιάς κυβέρνησης. «Αρκεί µια σύντοµη ανάγνωση των σχετικών στοιχείων για να διαπιστώσει κάποιος ότι αυτό το “αθηνοκεντρικό” αναπτυξιακό µοντέλο, το οποίο ουσιαστικά αποτέλεσε προτεραιότητα πολλών κυβερνήσεων εδώ και πολλές δεκαετίες, έχει δηµιουργήσει σηµαντικές περιφερειακές ανισότητες, µε αποτέλεσµα να απαιτείται µία τελείως διαφορετική περιφερειακή πολιτική, προκειµένου να µπορέσουν οι περιφέρειες της χώρας, και ειδικά αυτές οι οποίες έχουν µείνει πιο πίσω, να συγκλίνουν µε τον εθνικό µέσο όρο», είχε επισηµάνει ο πρωθυπουργός σε οµιλία του στη Θεσσαλονίκη, στα τέλη Αυγούστου.
Η Εθνική Στρατηγική για την Περιφερειακή και Τοπική Ανάπτυξη δουλεύεται ξεχωριστά σε κάθε νοµό και θα παρουσιαστεί συνολικά σε ξεχωριστή εκδήλωση, που υπολογίζεται να γίνει τον Μάιο του 2025, δηλαδή δύο χρόνια πριν από τις επόµενες εθνικές εκλογές, ώστε να συµπίπτει µε πολιτικά απολύτως ουδέτερο χρόνο.
Η προεδρία της κυβέρνησης και ειδικότερα η Γενική Γραµµατεία Συντονισµού, µε τον συντονισµό του υφυπουργού Θανάση Κοντογεώργη και την εποπτεία του υπουργού Άκη Σκέρτσου, εργάζεται πάνω σε τέσσερις άξονες, µε έργα και παρεµβάσεις για την αναβάθµιση των δικτύων και των υποδοµών, για τη στήριξη του πρωτογενούς τοµέα και την πράσινη µετάβαση, για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των κατοίκων και για να προσδώσει επένδυση και αξία σε κάθε περιοχή.
Ανισότητες σε πολλούς νοµούς
«Υπάρχουν περιφερειακές ανισότητες στην επικράτεια, ακόµα και σε επίπεδο νοµού. Για παράδειγµα, η Αλεξανδρούπολη ακµάζει στον Νότο, αλλά στον Κεντρικό και Βόρειο Εβρο υπάρχουν προβλήµατα που πρέπει να τα λύσουµε», επισήμανε µιλώντας στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ανώτερος κυβερνητικός παράγοντας µε γνώση του συνολικού σχεδιασµού. Εξήγησε ότι η κυβέρνηση προσεγγίζει το ζήτηµα ως εξής: Πρώτα γίνεται -ή θα γίνει, καθώς η υλοποίηση του σχεδίου είναι σε εξέλιξη- µια προδιαβούλευση µε τον περιφερειάρχη, τους δηµάρχους της περιοχής, τους τοπικούς βουλευτές και τους παραγωγικούς φορείς.
Εντοπίζονται τα έργα και οι πολιτικές που τρέχουν, αυτές που έχουν µείνει πίσω και αυτές που χρειάζεται να εξαγγελθούν και να προχωρήσουν γρήγορα. Όλα αυτά σε συνάρτηση µε τα δηµογραφικά στοιχεία κάθε περιοχής, τις ξεχωριστές ανάγκες και ιδιαιτερότητες κάθε νοµού, που αφορούν π.χ. από το πού δραστηριοποιούνται επαγγελµατικά οι περισσότεροι κάτοικοι µέχρι το ποιες καλλιέργειες είναι βιώσιµες βάσει των νέων κλιµατολογικών συνθηκών και των προβληµάτων λειψυδρίας.
Στη συνέχεια αναζητώνται τυχόν συνέργειες που µπορούν και πρέπει να υπάρξουν µεταξύ κεντρικού κράτους και Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για παράδειγµα, µήπως σε ένα πρόγραµµα για κατάρτιση ή απασχόληση ανέργων τρέχουν παράλληλα δύο προγράµµατα της ∆ΥΠΑ και της οικείας περιφέρειας, όπου υπάρχει µεγάλο ποσοστό αλληλοεπικάλυψης. Αναζητώνται επίσης τα κατάλληλα χρηµατοδοτικά εργαλεία, µε ευρωπαϊκούς, εθνικούς και ιδιωτικούς πόρους, που µπορούν να «κουµπώσουν» µε τα έργα υποδοµών και τις λοιπές πρωτοβουλίες.
Μέσω της πλατφόρµας erga. gov.gr, οι πολίτες παρακολουθούν την πρόοδο υλοποίησης έργων
Όταν πλέον ο οδικός χάρτης για µια συγκεκριµένη περιφέρεια είναι έτοιµος, ένα ευρύ κυβερνητικό κλιµάκιο µε υπουργούς, υφυπουργούς και γενικούς γραµµατείς επισκέπτεται την περιοχή, όπως έγινε χθες στη Φωκίδα, πολλές φορές µε επικεφαλής τον πρωθυπουργό, όπως έγινε στη Θεσσαλονίκη ή στον Έβρο.Παρουσιάζει τη βασική αρχιτεκτονική του σχεδίου και παράλληλα διαβουλεύεται µε την τοπική κοινωνία και τους αρµόδιους φορείς. Η εντολή µάλιστα του κ. Μητσοτάκη είναι µέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστηµα ένα µικρότερο κλιµάκιο να επισκέπτεται και πάλι την περιοχή, να παρακολουθεί την υλοποίηση των έργων και να κάνει έναν πρώτο απολογισµό στην τοπική κοινωνία, ώστε σε καµία περίπτωση να µη δίνεται η εντύπωση ότι η πρώτη επίσκεψη ήταν ένα «πυροτέχνηµα». «Ήδη στον Έβρο από τις 20 µεγάλες δεσµεύεις, που πραγµατοποιήσαµε, υλοποιούνται οι 15», εξηγεί το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος.
Για τη βελτίωση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, µέσω της πλατφόρµας erga. gov.gr, οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ανά πάσα στιγµή την πρόοδο υλοποίησης έργων προϋπολογισµού πάνω από 1 εκατοµµύριο ευρώ, σε κάθε δήµο, περιφερειακή ενότητα ή περιφέρεια.
Για παράδειγµα, σήµερα έχει ολοκληρωθεί σε βαθµό 35% ο Νέος ∆ιεθνής Αερολιµένας Ηρακλείου Κρήτης, στο Καστέλι, είναι στη φάση διαγωνιστικής διαδικασίας ο κάθετος άξονας ∆ράµα - Αµφίπολη (Παλαιοκώµη), έναν χρόνο πριν από την παράδοσή του βρίσκεται το τµήµα Τρίκαλα - Εγνατία του αυτοκινητόδροµου Κεντρικής Ελλάδας Ε65, κατασκευάζεται αγωγός φυσικού αερίου υψηλής πίεσης µήκους 157 χιλιοµέτρων προς τη ∆υτική Μακεδονία, είναι σε εξέλιξη η επέκταση του φράχτη στα χερσαία σύνορα στον Έβρο σε έκταση περίπου 35 χλµ. στην ευρύτερη περιοχή Ψαθάδες ∆ιδυµοτείχου - Κορνοφωλιά Σουφλίου, ενώ στο 52% έχει φτάσει η ολοκλήρωση του νέου κλειστού αυτοκινητοδρόµου Πάτρα - Πύργος.
*Δημοσιεύτηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή»
