«Μάτια» στο ∆ιάστηµα αποκτά η Ελλάδα, που θα έχει για πρώτη φορά συνολικά 13 δορυφόρους δικής της κυριότητας και δικής της χρήσης. Αυτός που θα µεταφέρει µάλιστα τους πρώτους ελληνικούς δορυφόρους στο ∆ιάστηµα θα είναι ο… Ελον Μασκ. Οχι βέβαια αυτοπροσώπως ο Αµερικανός δισεκατοµµυριούχος, αλλά µέσω της SpaceX, της εταιρείας που ίδρυσε το 2001 και πλέον είναι πρωτοπόρος παγκοσµίως στην αεροδιαστηµική τεχνολογία.

Μάλιστα, η πρόσφατη πιλοτική πτήση του Starship έδειξε ότι η εκτόξευση ενός τεράστιου, επαναχρησιµοποιήσιµου διαστηµικού σκάφους µπορεί να γίνει σε τακτική βάση, εξοικονοµώντας χρόνο και, το σπουδαιότερο, χρήµα. Το καλοκαίρι του 2026 ο πύραυλος της SpaceX θα στείλει και τους 13 δορυφόρους της Ελλάδας στο ∆ιάστηµα και η χώρα µας θα αποκτήσει ένα σύγχρονο και απαραίτητο εργαλείο και ταυτόχρονα ένα συγκριτικό πλεονέκτηµα σε πολλούς τοµείς: άµυνα, πολιτική προστασία, Μεταναστευτικό-Προσφυγικό κ.ά. Ταυτόχρονα, αυξάνεται σηµαντικά και η γεωπολιτική ισχύς της χάρη στις δυνατότητες παρατήρησης και εκτίµησης κινδύνου που προσφέρουν οι µικροδορυφόροι. Ποια είναι η κατάσταση σήµερα; Οποιος φορέας ή οργανισµός ή υπηρεσία του ∆ηµοσίου χρειάζεται λήψεις συγκεκριµένων δεδοµένων, αναγκάζεται να τις παραγγείλει –έναντι του αντίστοιχου, υψηλού συνήθως, αντιτίµου– από κάποια ξένη εταιρεία, που έχει πρόσβαση σε δορυφορική εικόνα.

Κάποιοι φορείς που έχουν τακτικότερες ανάγκες σε τέτοιου είδους υλικό δέσµευαν κάποιον δορυφόρο σε τακτικά χρονικά διαστήµατα και ζητούσαν ορισµένες λήψεις. Μάλιστα, επειδή δεν υπάρχει κάποιο ενιαίο κέντρο στη δηµόσια διοίκηση που να διαχειρίζεται και να εποπτεύει όλα αυτά, συχνά κάποιες δορυφορικές λήψεις αγοράζονται δύο και τρεις φορές, επειδή ο ένας οργανισµός αγνοεί ότι τις έχει ήδη προµηθευτεί ένας άλλος.

Ελληνικοί δορυφόροι στο διάστημα: Τράπεζα δεδομένων, από την οποία θα αντλεί στοιχεία όποιος φορέας επιθυμεί

Πλέον, µε πρωτοβουλία του υπουργού Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, ∆ηµήτρη Παπαστεργίου, και του υφυπουργού Κωνσταντίνου Κυρανάκη, αυτό αλλάζει και θα δηµιουργηθεί ένα κέντρο στο υπουργείο Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης µε µία τράπεζα δορυφορικών δεδοµένων, από την οποία θα αντλεί στοιχεία όποιος φορέας επιθυµεί.

Από τους συνολικά 13 δορυφόρους που θα αποκτήσει η χώρα µας, οι επτά θα είναι οπτικοί: Θα έχουν τη δυνατότητα να βγάζουν φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης κι έτσι θα µπορεί το ελληνικό κράτος να παρατηρεί από το αν είναι σε εξέλιξη µια µαζική κίνηση στα σύνορα έως το αν σε µια περιοχή της επικράτειας υπάρχει παράνοµη δόµηση.

Οι επτά αυτοί δορυφόροι θα συµµετέχουν σε κοινή συστοιχία µαζί µε οκτώ της Ισπανίας και άλλους οκτώ της Πορτογαλίας, επιτρέποντας στις µεσογειακές αυτές χώρες, που πλήττονται άµεσα από την κλιµατική κρίση, να συλλέγουν δεδοµένα πάνω στο φαινόµενο αυτό. Οι άλλοι δύο δορυφόροι θα είναι οπτικοί, µε τεχνολογία ραντάρ SAR. Τα ραντάρ θα κατασκευάζονται στη χώρα µας από την κορυφαία ευρωπαϊκή space-tech εταιρεία ICEYE και θα επιτρέπουν στην Ελλάδα να παρακολουθεί καίριες περιοχές ενδιαφέροντος, ενισχύοντας σηµαντικά τις δυνατότητές της στην ανίχνευση φυσικών καταστροφών και στη ναυτιλιακή εποπτεία.

Η τεχνολογία αυτή επιτρέπει τη λήψη εικόνων και τη νύχτα και αναβαθµίζει τις επιχειρησιακές δυνατότητες τόσο των Ενόπλων ∆υνάµεων όσο και του Λιµενικού Σώµα τος. Τα δεδοµένα που θα συλλέγουν οι εν λόγω µικροδορυφόροι θα ενισχύσουν την ικανότητα των Αρχών να παρακολουθούν το θαλάσσιο και το χερσαίο περιβάλλον, να εντοπίζουν µεταβολές, να εντοπίζουν και να χαρτογραφούν φυσικές καταστροφές, όπως πυρκαγιές και πληµµύρες, προστατεύοντας µε αυτόν τον τρόπο ανθρώπινες ζωές, τη φύση και την περιουσία.

Κυρανάκης: Είµαστε περήφανοι που η Ελλάδα µπαίνει για πρώτη φορά στο club των χωρών που διαθέτουν εθνικής κυριότητας δορυφόρους

Τέλος, οι άλλοι τέσσερις δορυφόροι έχουν τη δυνατότητα θερµικών λήψεων και βοηθούν καίρια στην πρόληψη των πυρκαγιών και στον περιορισµό της εξάπλωσής τους, καθώς µπορούν να εντοπίζουν π.χ. πού βρίσκεται µεγάλη καύσιµη ύλη ή πού αναπτύσσονται πολύ υψηλές θερµοκρασίες. ∆ιαθέτουν µάλιστα ένα µοντέλο πρόβλεψης προς τα πού θα κινηθεί η πυρκαγιά και πόσο εκτιµάται ότι θα εξαπλωθεί. «Η Ευρώπη επιτέλους ξύπνησε και στη Σύνοδο Υπουργών λάβαµε µια πολύ σηµαντική απόφαση για τη χρήση των δορυφόρων που χρησιµοποιούν τα κράτη-µέλη», τονίζει στα «Π» ο κ. Κυρανάκης, αναφερόµενος στη σύνοδο που έλαβε χώρα την περασµένη Παρασκευή στις Βρυξέλλες. «Οι επιχειρησιακές δυνατότητες αυτών των δορυφορικών συστηµάτων θα χρησιµοποιούνται πλέον και για την άµυνα και την ασφάλεια. Τοµείς όπως η προστασία συνόρων, ο εντοπισµός απειλών και η εθνική ασφάλεια θα υποστηρίζονται από “ψηλά” και είµαστε περήφανοι που η Ελλάδα µπαίνει για πρώτη φορά στο club των χωρών που διαθέτουν εθνικής κυριότητας δορυφόρους και µεγαλώνει το τεχνολογικό οικοσύστηµα µηχανικών και επιχειρήσεων που τους κατασκευάζουν», επισηµαίνει ο κ. Κυρανάκης.


*Δημοσιεύτηκε στα «Παραπολιτικά»