Η φυλακή Σαϊντνάγια, που βρίσκεται κοντά στη Δαμασκό, με το προσωνύμιο «Ανθρώπινο Σφαγείο», είναι συνώνυμη με τα αποτρόπαια βασανιστήρια, τις εκτελέσεις και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που πραγματοποιήθηκαν από το καθεστώς Άσαντ, το οποίο ανατράπηκε από τις δυνάμεις των Σύρων ανταρτών αυτό το Σαββατοκύριακο.

*Διαβάστε ακόμα: Συρία: Αβέβαιο το μέλλον μετά την ανατροπή του Άσαντ - Τι δείχνουν οι πρώτες κινήσεις των τζιχαντιστών

Η Διεθνής Αμνηστία ισχυρίζεται ότι δεκάδες άνθρωποι εκτελούνταν κρυφά κάθε εβδομάδα στο κολαστήριο του Άσαντ, εκτιμώντας ότι έως και 13.000 Σύροι σκοτώθηκαν μεταξύ 2011 και 2016.

Τα πλάνα από αυτό που φαίνεται να είναι κάποιο είδος μεγάλης υδραυλικής πρέσας μέσα στη φυλακή δεν έχουν ακόμη επαληθευτεί, αλλά ιστορίες βασανιστηρίων, στερήσεων, πείνας και εκτελέσεων στη φυλακή έχουν τεκμηριωθεί ευρέως.

Οι Σύροι αντάρτες δίνουν πλέον αγώνα ενάντια στον χρόνο, για να απελευθερώσουν χιλιάδες κρατούμενους που φέρεται να είναι παγιδευμένοι σε μυστικά κελιά θαμμένα βαθιά κάτω από τη φυλακή.

Αν και πολλοί από τους κρατούμενους έχουν ήδη απελευθερωθεί από τους αντάρτες, χιλιάδες άλλοι λέγεται ότι είναι κλειδωμένοι σε σφραγισμένα κελιά, αρκετούς ορόφους κάτω από το κεντρικό κτήριο της φυλακής. Αυτά τα επίπεδα κλειδώνονται με ειδικούς μηχανισμούς με ηλεκτρονικά πληκτρολόγια και φέρεται να είναι προσβάσιμα μόνο από έναν λαβύρινθο από τούνελ.


Συρία: 100.000 παγιδευμένοι κάτω από το κολαστήριο του Άσαντ;

Το Κυβερνείο της Επαρχίας της Δαμασκού ισχυρίζεται ότι οι κρατούμενοι μπορούν να προβληθούν στο CCTV, αλλά υπάρχουν φόβοι ότι θα μπορούσαν σύντομα να «πνιγούν μέχρι θανάτου» εάν τα κελιά δεν αερίζονται.

Οι αρχές έδωσαν έναν αριθμό 100.000 παγιδευμένων κάτω από τη φυλακή, αν και ο αριθμός αυτός δεν έχει επαληθευτεί.

Η ομάδα πολιτικής άμυνας «Λευκά Κράνη» της Συρίας δήλωσε στο X ότι έχει αναπτύξει «εξειδικευμένες ομάδες έκτακτης ανάγκης», με τη συνδρομή ενός οδηγού που γνωρίζει τη διάταξη της φυλακής για να βοηθήσει τους αντάρτες στην απελευθέρωση των κρατουμένων.

Καθώς οι αντάρτες της Συρίας κατευθύνθηκαν προς την πρωτεύουσα την περασμένη εβδομάδα, ζήτησαν να απελευθερώσουν κρατούμενους από κάθε φυλακή που βρήκαν, υποστηρίζοντας ότι οι περισσότεροι από τους κατοίκους ήταν πολιτικοί κρατούμενοι του καθεστώτος Άσαντ. Τις τελευταίες 10 ημέρες, οι αντάρτες απελευθέρωσαν κρατούμενους σε πόλεις όπως το Χαλέπι, η Χομς, η Χάμα, καθώς και η Δαμασκός.

Πλάνα που κυκλοφόρησαν ευρέως δείχνει τους αντάρτες να «ανοίγουν κελιά ένα προς ένα» γκρεμίζοντας τοίχους καθώς λέγεται ότι έχουν διασώσει «εκατοντάδες κρατούμενους, συμπεριλαμβανομένων γυναικών και μικρών παιδιών».

Στη Σαϊντνάγια ο τρόμος που βίωσαν οι κρατούμενοι ήταν εμφανής όταν έφτασαν οι «απελευθερωτές». Γυναίκες κρατούμενες, και παιδιά που γεννήθηκαν πίσω από τα κάγκελα, ούρλιαζαν καθώς οι άνδρες έσπαγαν τις κλειδαριές από τις πόρτες των κελιών τους. Άλλοι έδειχναν σχεδόν απρόθυμοι να εγκαταλείψουν τα κελιά τους, φοβούμενοι αντίποινα, ενώ ένας άνδρας που απελευθερώθηκε από τη φυλακή δεν μπορούσε να μιλήσει όταν οι άνθρωποι τον ρώτησαν ποιος ήταν.

«Μη φοβάστε - ο Μπασάρ Άσαντ έπεσε! Γιατί φοβάστε;», ακούστηκε να λέει ένας από τους αντάρτες, καθώς προσπαθούσε να βγάλει γυναίκες από τα μικροσκοπικά κελιά τους. Ένα άλλο συγκλονιστικό βίντεο έδειξε ένα μικρό παιδί να σκοντάφτει από τις ξεκλείδωτες πόρτες του κελιού και να δείχνει μπερδεμένο.

Οι φυλακές της Συρίας είναι διαβόητες για τις σκληρές συνθήκες τους. Τα βασανιστήρια είναι συστηματικά, λένε οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πληροφοριοδότες και πρώην κρατούμενοι. Μυστικές εκτελέσεις έχουν αναφερθεί σε περισσότερες από δεκάδες εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται οι συριακές υπηρεσίες πληροφοριών, καθώς και σε άλλες τοποθεσίες.

Το 2013, ένας Σύρος στρατιωτικός αποστάτης, γνωστός ως «Καίσαρας», έβγαλε λαθραία πάνω από 53.000 φωτογραφίες που οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι έδειχναν ξεκάθαρα στοιχεία αχαλίνωτων βασανιστηρίων, αλλά και ασθενειών και πείνας στις φυλακές της Συρίας.

Ο μηχανισμός ασφαλείας και οι φυλακές της Συρίας δεν χρησίμευσαν μόνο για να απομονώσουν τους αντιπάλους του Άσαντ, αλλά και για να ενσταλάξουν τον φόβο στους δικούς του ανθρώπους, δήλωσε η Λίνα Χατίμπ, συνεργάτης στο πρόγραμμα Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής στο λονδρέζικο think tank Chatham House.

«Το άγχος ότι θα κλειστούν σε μια από τις διαβόητες φυλακές του Άσαντ δημιούργησε μεγάλη δυσπιστία στους Σύρους», είπε ο Χατίμπ. «Ο Άσαντ έθρεψε αυτή την κουλτούρα φόβου για να διατηρήσει τον έλεγχο και να συντρίψει την πολιτική αντιπολίτευση».

Αν και μερικοί κρατούμενοι τρομοκρατήθηκαν όταν οι αντάρτες ήρθαν να σπάσουν τις κλειδαριές από τις πόρτες των κελιών τους, οι περισσότεροι ήταν χαρούμενοι.

Πολλά βίντεο που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχναν άνδρες, γυναίκες και παιδιά να ουρλιάζουν από χαρά καθώς ξεχύνονταν από τους τοίχους της φυλακής για να γευτούν την ελευθερία για πρώτη φορά εδώ και χρόνια. Επιβιβάστηκαν σε λεωφορεία που περίμεναν έξω από τη φυλακή πριν μεταφερθούν στα σπίτια τους.

Ο Ομάρ Σαούντ, ένας τοπικός ακτιβιστής, έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για τα υπόγεια κελιά στα οποία παραμένουν εγκλωβισμένοι πολλοί περισσότεροι κρατούμενοι.

«Τρεις ορόφους κάτω από τη Γη, υπάρχει μια φυλακή γνωστή ως η κόκκινη φυλακή, δεν έχει ανοίξει ακόμη», είπε. «Δεν μπορούν να την ανοίξουν γιατί απαιτεί συγκεκριμένο μηχανισμό και οι στρατιώτες και οι αξιωματικοί που ήταν εδώ έφυγαν» Έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας ανέφερε ότι οι συριακές αρχές διέπραξαν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στη Σαϊντνάγια, με χιλιάδες κρατούμενους στη φυλακή 30 χιλιόμετρα βόρεια της Δαμασκού να πιστεύεται ότι βασανίστηκαν και εξοντώθηκαν.

Διαπίστωσαν ότι οι παραβιάσεις που διαπράχθηκαν στις βάναυσες εγκαταστάσεις την τελευταία δεκαετία υπό τον Άσαντ, όπου είχαν εξαφανιστεί περισσότεροι από 10.000 πολιτικοί κρατούμενοι, ήταν μέρος μιας συστηματικής επίθεσης εναντίον αμάχων. Ο Άσαντ αρνήθηκε προηγουμένως τις κατηγορίες ότι το καθεστώς του είχε σκοτώσει χιλιάδες κρατούμενους στη φυλακή και είχε χρησιμοποιήσει ένα μυστικό κρεματόριο για να απορρίψει τα λείψανά τους το 2017.

Χαρακτήρισε επίσης τους ισχυρισμούς του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τους 50 και πλεον ανθρώπους που απαγχονίζονται καθημερινά στη βάναυση στρατιωτική φυλακή ως «μια νέα ιστορία του Χόλιγουντ αποκομμένη από την πραγματικότητα». Αρκετοί έχουν χρησιμοποιήσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να ενθαρρύνουν τους αντάρτες να φτάσουν στη διαβόητη σκληρή φυλακή και να απελευθερώσουν τους κρατούμενους της, ενώ άλλοι ελπίζουν ότι οι συγγενείς τους, τους οποίους δεν έχουν δει ή ακούσει -εδώ και χρόνια - είναι ακόμα ζωντανοί.

Οι Σύροι αντάρτες έφτασαν στη Δαμασκό το Σαββατοκύριακο και ανέτρεψαν την κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ μετά από σχεδόν 14 χρόνια εμφυλίου πολέμου. Ο Άσαντ κατέφυγε στη Μόσχα, όπου ο ίδιος και η οικογένειά του έλαβαν άσυλο. Η επιτυχημένη εξέγερση έχει εγείρει ελπίδες για ένα πιο ειρηνικό μέλλον, αλλά και ανησυχίες για ένα πιθανό κενό ασφαλείας στη χώρα, η οποία εξακολουθεί να είναι διχασμένη μεταξύ των ένοπλων ομάδων.