Έρχονται οι δίκες εξ αποστάσεως: Μέσω τηλεματικής θα διεξάγονται συνεδριάσεις
Σκοπός είναι η ποιοτική αναβάθµιση του έργου της ∆ικαιοσύνης
"Με τεχνολογικά εργαλεία µπορούµε να βοηθήσουµε σηµαντικά τους λειτουργούς της ∆ικαιοσύνης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους", επισήμανε ο υπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, ∆ηµήτρης Παπαστεργίου, µιλώντας στα "Παραπολιτικά"
Κωστας Παπαχλιμιντζος
Σε νέα, ψηφιακή εποχή περνάει η ελληνική ∆ικαιοσύνη, καθώς µε µια καινοτόµο διαδικασία πραγµατοποιήθηκε προ ηµερών η πρώτη τηλεµατική συνεδρίαση στο ακροατήριο, σε αίθουσα συνεδρίασης του ∆ιοικητικού Πρωτοδικείου Πάτρας και στον αποµακρυσµένο τόπο-ακροατήριο του Πρωτοδικείου Κεφαλληνίας-∆ικαστικού Μεγάρου Αργοστολίου.
*Διαβάστε ακόμα: Η νέα δημοσκοπική πραγματικότητα οδηγεί το Μαξίμου - Η επένδυση της κυβέρνησης στο θετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί τον τελευταίο καιρό
«Οι τηλεµατικές δίκες θα συµβάλουν στην ταχεία και αποτελεσµατική απονοµή της δικαιοσύνης, θωρακίζοντας το κράτος ∆ικαίου. Μειώνουν ταυτόχρονα το κόστος διεξαγωγής τους και για τους πολίτες και για την Πολιτεία», ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που χαρακτήρισε το γεγονός αυτό «ιστορική εξέλιξη στο κρίσιµο πεδίο της απονοµής δικαιοσύνης στη χώρα µας».
Πώς προέκυψε όµως το αποτέλεσµα αυτό και ποια είναι η συνέχεια; Πρόκειται κατ’ αρχάς για ένα έργο µε τίτλο «Ολοκληρωµένες υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήµατα» και προϋπολογισµό 16.500.000 ευρώ, που χρηµατοδοτείται και από το ΕΣΠΑ και από εθνικούς πόρους, µέσω της Κοινωνίας της Πληροφορίας.
Στόχος είναι η εισαγωγή και αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων στη διαδικασία απονοµής δικαιοσύνης, που αποδεδειγµένα εδώ και δεκαετίες είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα στη χώρα µας.
Οι µετακινήσεις µαρτύρων και κατηγορουµένων δηµιουργούν πρόσθετα οικονοµικά βάρη, τα οποία επωµίζονται είτε οι πολίτες (πολιτικές δίκες) είτε το κράτος (ποινικές δίκες).
Ταυτόχρονα, σκοπός είναι η ποιοτική αναβάθµιση του έργου της ∆ικαιοσύνης, ειδικά στις περιπτώσεις που απαιτείται κατάθεση ευάλωτων µαρτύρων –όπως ανήλικοι– ή µαρτύρων που έχουν υποστεί εκφοβισµό –όπως κακοποιηµένες γυναίκες– και η διά ζώσης παρουσία τους στο δικαστήριο ενδέχεται να διαταράξει την ψυχική τους υγεία και να επηρεάσει τη διαδικασία διεξαγωγής της δίκης. Επιπροσθέτως, η χρήση της τηλεδιάσκεψης θα επιταχύνει το ανακριτικό έργο, καθώς και την εξυπηρέτηση των αιτήσεων δικαστικής συνδροµής.
Ειδικότερα, το εν λόγω έργο αφορά στην υλοποίηση ενός δικτύου παροχής υπηρεσιών τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήµατα της χώρας, καλύπτοντας τις ανάγκες των Πολιτικών, Ποινικών και ∆ιοικητικών ∆ικαστηρίων (Πρωτοδικεία και Εφετεία), του ανακριτικού έργου (Πρωτοδικεία) και των αιτηµάτων δικαστικής συνδροµής.
Το εύρος της δράσης αφορά σε δικαστικούς φορείς (Αρειο Πάγο, Συµβούλιο της Επικρατείας, Πολιτικά, Ποινικά και ∆ιοικητικά Εφετεία και Πρωτοδικεία και περιφερειακές έδρες αυτών) και σωφρονιστικά καταστήµατα.
Τα συστήµατα τηλεδιάσκεψης έχουν εγκατασταθεί σε 151 αίθουσες δικαστηρίων, ενώ υπάρχουν και 250 κινητά συστήµατα τηλεδιάσκεψης για χρήση εντός των φυλακών (σε αίθουσες κατάθεσης µάρτυρα), σε ανακριτικά γραφεία και σε γραφεία που εξυπηρετούν αιτήµατα δικαστικών συνδροµών. Μέσω του εν λόγω έργου θα είναι εφικτή η αποµακρυσµένη κατάθεση ή και εξέταση µάρτυρα υπόθεσης που εκδικάζεται, ο οποίος βρίσκεται µακριά από τον τόπο διεξαγωγής της δίκης ή στο εξωτερικό ή είναι κρατούµενος σε κάποιο σωφρονιστικό κατάστηµα.
Γίνεται επίσης εφικτή η διεξαγωγή της προκαταρκτικής εξέτασης, της προανάκρισης και της ανάκρισης, καθώς και η ικανοποίηση µε αποµακρυσµένη σύνδεση αιτηµάτων δικαστικής συνδροµής.
Στο πλαίσιο υλοποίησης του συγκεκριµένου έργου πραγµατοποιούνται πιλοτικές δίκες σε επιλεγµένα δικαστήρια, για την πολιτική και διοικητική διαδικασία, ενώ αναµένονται από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης νοµοθετικές παρεµβάσεις, ώστε αυτό να καταστεί εφικτό και για την ποινική διαδικασία, κατά τις αρχές του νέου έτους.
Συγκεκριµένα, ξεκίνησε η πιλοτική εφαρµογή δικαστικών γραφείων τηλεµατικής στις µεταβατικές έδρες των Τακτικών ∆ιοικητικών ∆ικαστηρίων, µε την εισαγωγή εµβόλιµων επιπλέον δικασίµων σε αυτές. Στο πλαίσιο αυτό, στις 10 ∆εκεµβρίου πραγµατοποιήθηκε η πρώτη τηλεµατική συνεδρίαση που προαναφέρθηκε και η πιλοτική εφαρµογή θα συνεχιστεί όλο το 2025, αφενός για να εξοικειωθούν οι δικαστές, οι δικαστικοί υπάλληλοι, οι δικηγόροι και οι διάδικοι µε τη χρήση της τηλεµατικής και αφετέρου για να επιλυθούν όσα ζητήµατα –τεχνικά ή άλλης φύσεως– ενδεχοµένως ανακύψουν. Από το 2026 θα αποτελούν πλέον τον κανόνα, αλλάζοντας κατά πολύ τα δεδοµένα στον τρόπο απονοµής δικαιοσύνης.
Όπως επισηµαίνει ο υπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, ∆ηµήτρης Παπαστεργίου, µιλώντας στα «Π», «µε τεχνολογικά εργαλεία µπορούµε να βοηθήσουµε σηµαντικά τους λειτουργούς της ∆ικαιοσύνης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Έχοντας αυτόν τον στόχο, προχωρούµε, σε συνεργασία µε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, σε µια σειρά από κρίσιµα έργα, όπως η ψηφιοποίηση των αρχείων και οι ηλεκτρονικές επιδόσεις εγγράφων. Οι υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήµατα έχουν κεντρική θέση στον σχεδιασµό µας». Σε σχέση µε τα πρώτα αποτελέσµατα, ο κ. Παπαστεργίου σηµειώνει πως «ήδη πραγµατοποιούνται πιλοτικά ορισµένες δίκες µε αυτά τα µέσα και οι πρώτες εµπειρίες είναι ενθαρρυντικές. Μάρτυρες και κατηγορούµενοι θα µπορούν να καταθέτουν εύκολα εξ αποστάσεως, όταν, για παράδειγµα, δεν είναι δυνατή η φυσική παρουσία τους. Η ∆ικαιοσύνη αποτελεί πεδίο προστασίας των πολιτών και έχει ιδιαίτερη σηµασία ότι µε ψηφιακά µέσα µπορούµε να συµβάλουµε στην αναβάθµιση της ποιότητας και την επιτάχυνση της απονοµής της. Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει αποδώσει κοµβικό ρόλο στην τεχνολογία, που µπορεί να αναβαθµίσει την ποιότητα σηµαντικών πεδίων της καθηµερινότητας των πολιτών και των επιχειρήσεων, και η ∆ικαιοσύνη αδιαµφισβήτητα αποτελεί ένα από αυτά».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 21/12/2024
*Διαβάστε ακόμα: Η νέα δημοσκοπική πραγματικότητα οδηγεί το Μαξίμου - Η επένδυση της κυβέρνησης στο θετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί τον τελευταίο καιρό
«Οι τηλεµατικές δίκες θα συµβάλουν στην ταχεία και αποτελεσµατική απονοµή της δικαιοσύνης, θωρακίζοντας το κράτος ∆ικαίου. Μειώνουν ταυτόχρονα το κόστος διεξαγωγής τους και για τους πολίτες και για την Πολιτεία», ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που χαρακτήρισε το γεγονός αυτό «ιστορική εξέλιξη στο κρίσιµο πεδίο της απονοµής δικαιοσύνης στη χώρα µας».
Πώς προέκυψε όµως το αποτέλεσµα αυτό και ποια είναι η συνέχεια; Πρόκειται κατ’ αρχάς για ένα έργο µε τίτλο «Ολοκληρωµένες υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήµατα» και προϋπολογισµό 16.500.000 ευρώ, που χρηµατοδοτείται και από το ΕΣΠΑ και από εθνικούς πόρους, µέσω της Κοινωνίας της Πληροφορίας.
Στόχος είναι η εισαγωγή και αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων στη διαδικασία απονοµής δικαιοσύνης, που αποδεδειγµένα εδώ και δεκαετίες είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα στη χώρα µας.
Οι µετακινήσεις µαρτύρων και κατηγορουµένων δηµιουργούν πρόσθετα οικονοµικά βάρη, τα οποία επωµίζονται είτε οι πολίτες (πολιτικές δίκες) είτε το κράτος (ποινικές δίκες).
Ταυτόχρονα, σκοπός είναι η ποιοτική αναβάθµιση του έργου της ∆ικαιοσύνης, ειδικά στις περιπτώσεις που απαιτείται κατάθεση ευάλωτων µαρτύρων –όπως ανήλικοι– ή µαρτύρων που έχουν υποστεί εκφοβισµό –όπως κακοποιηµένες γυναίκες– και η διά ζώσης παρουσία τους στο δικαστήριο ενδέχεται να διαταράξει την ψυχική τους υγεία και να επηρεάσει τη διαδικασία διεξαγωγής της δίκης. Επιπροσθέτως, η χρήση της τηλεδιάσκεψης θα επιταχύνει το ανακριτικό έργο, καθώς και την εξυπηρέτηση των αιτήσεων δικαστικής συνδροµής.
Ποιοτική αναβάθμιση του έργου της Δικαιοσύνης
Ειδικότερα, το εν λόγω έργο αφορά στην υλοποίηση ενός δικτύου παροχής υπηρεσιών τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήµατα της χώρας, καλύπτοντας τις ανάγκες των Πολιτικών, Ποινικών και ∆ιοικητικών ∆ικαστηρίων (Πρωτοδικεία και Εφετεία), του ανακριτικού έργου (Πρωτοδικεία) και των αιτηµάτων δικαστικής συνδροµής. Το εύρος της δράσης αφορά σε δικαστικούς φορείς (Αρειο Πάγο, Συµβούλιο της Επικρατείας, Πολιτικά, Ποινικά και ∆ιοικητικά Εφετεία και Πρωτοδικεία και περιφερειακές έδρες αυτών) και σωφρονιστικά καταστήµατα.
Τα συστήµατα τηλεδιάσκεψης έχουν εγκατασταθεί σε 151 αίθουσες δικαστηρίων, ενώ υπάρχουν και 250 κινητά συστήµατα τηλεδιάσκεψης για χρήση εντός των φυλακών (σε αίθουσες κατάθεσης µάρτυρα), σε ανακριτικά γραφεία και σε γραφεία που εξυπηρετούν αιτήµατα δικαστικών συνδροµών. Μέσω του εν λόγω έργου θα είναι εφικτή η αποµακρυσµένη κατάθεση ή και εξέταση µάρτυρα υπόθεσης που εκδικάζεται, ο οποίος βρίσκεται µακριά από τον τόπο διεξαγωγής της δίκης ή στο εξωτερικό ή είναι κρατούµενος σε κάποιο σωφρονιστικό κατάστηµα.
Γίνεται επίσης εφικτή η διεξαγωγή της προκαταρκτικής εξέτασης, της προανάκρισης και της ανάκρισης, καθώς και η ικανοποίηση µε αποµακρυσµένη σύνδεση αιτηµάτων δικαστικής συνδροµής.
Πιλοτική εφαρμογή
Στο πλαίσιο υλοποίησης του συγκεκριµένου έργου πραγµατοποιούνται πιλοτικές δίκες σε επιλεγµένα δικαστήρια, για την πολιτική και διοικητική διαδικασία, ενώ αναµένονται από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης νοµοθετικές παρεµβάσεις, ώστε αυτό να καταστεί εφικτό και για την ποινική διαδικασία, κατά τις αρχές του νέου έτους. Συγκεκριµένα, ξεκίνησε η πιλοτική εφαρµογή δικαστικών γραφείων τηλεµατικής στις µεταβατικές έδρες των Τακτικών ∆ιοικητικών ∆ικαστηρίων, µε την εισαγωγή εµβόλιµων επιπλέον δικασίµων σε αυτές. Στο πλαίσιο αυτό, στις 10 ∆εκεµβρίου πραγµατοποιήθηκε η πρώτη τηλεµατική συνεδρίαση που προαναφέρθηκε και η πιλοτική εφαρµογή θα συνεχιστεί όλο το 2025, αφενός για να εξοικειωθούν οι δικαστές, οι δικαστικοί υπάλληλοι, οι δικηγόροι και οι διάδικοι µε τη χρήση της τηλεµατικής και αφετέρου για να επιλυθούν όσα ζητήµατα –τεχνικά ή άλλης φύσεως– ενδεχοµένως ανακύψουν. Από το 2026 θα αποτελούν πλέον τον κανόνα, αλλάζοντας κατά πολύ τα δεδοµένα στον τρόπο απονοµής δικαιοσύνης.
Όπως επισηµαίνει ο υπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης, ∆ηµήτρης Παπαστεργίου, µιλώντας στα «Π», «µε τεχνολογικά εργαλεία µπορούµε να βοηθήσουµε σηµαντικά τους λειτουργούς της ∆ικαιοσύνης κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Έχοντας αυτόν τον στόχο, προχωρούµε, σε συνεργασία µε το υπουργείο ∆ικαιοσύνης, σε µια σειρά από κρίσιµα έργα, όπως η ψηφιοποίηση των αρχείων και οι ηλεκτρονικές επιδόσεις εγγράφων. Οι υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης σε δικαστήρια και σωφρονιστικά καταστήµατα έχουν κεντρική θέση στον σχεδιασµό µας». Σε σχέση µε τα πρώτα αποτελέσµατα, ο κ. Παπαστεργίου σηµειώνει πως «ήδη πραγµατοποιούνται πιλοτικά ορισµένες δίκες µε αυτά τα µέσα και οι πρώτες εµπειρίες είναι ενθαρρυντικές. Μάρτυρες και κατηγορούµενοι θα µπορούν να καταθέτουν εύκολα εξ αποστάσεως, όταν, για παράδειγµα, δεν είναι δυνατή η φυσική παρουσία τους. Η ∆ικαιοσύνη αποτελεί πεδίο προστασίας των πολιτών και έχει ιδιαίτερη σηµασία ότι µε ψηφιακά µέσα µπορούµε να συµβάλουµε στην αναβάθµιση της ποιότητας και την επιτάχυνση της απονοµής της. Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει αποδώσει κοµβικό ρόλο στην τεχνολογία, που µπορεί να αναβαθµίσει την ποιότητα σηµαντικών πεδίων της καθηµερινότητας των πολιτών και των επιχειρήσεων, και η ∆ικαιοσύνη αδιαµφισβήτητα αποτελεί ένα από αυτά».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 21/12/2024
