Μητσοτάκης για σεισμική δραστηριότητα: Είμαστε λίγο πιο αισιόδοξοι σήμερα, η Πολιτεία εμπιστεύεται τους επιστήμονες - Να είναι ψύχραιμοι οι νησιώτες μας

Μήνυμα ψυχραιμίας θέλησε να στείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφορικά με τη σεισμική δραστηριότητα που έχει αναπτυχθεί στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού κατά την έκτακτη σύσκεψη που έγινε στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.

Όπως είπε ο πρωθυπουργός, η πολιτεία οφείλει να ακούει τους επιστήμονες, κάτι που κάνουμε και τώρα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στο «μοναδικό γεωλογικό εργαστήριο», όπως χαρακτήρισε τη Σαντορίνη, έκανε λόγο για 3 διακριτά γεωλογικά φαινόμενα: Τη σεισμική δραστηριότητα στη Νέα Καμμένη, τη δραστηριότητα στον χώρο του Κολούμπου και τη δραστηριότητα στο ρήγμα της Ανύδρου, η οποία είναι και η πιο ανησυχητική και έχει δώσει τους πολλούς, παρατεταμένους σεισμούς, για τους οποίους δεν μπορεί κάποιος να κάνει κάποια πρόβλεψη. Είμαστε λίγο πιο αισιόδοξοι σήμερα, χωρίς όμως να μπορεί να γίνει πρόβλεψη, είπε ο πρωθυπουργός.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ακόμα πως «κάναμε μεγάλη άσκηση στην Κρήτη, η Πολιτική Προστασία πρέπει να γίνει κουλτούρα, ώστε η κοινωνία να αντιμετωπίζει τέτοιες κρίσεις με αποτελεσματικότητα. Κλείνω με την παρότρυνση για τους νησιώτες μας, να είναι ψύχραιμοι να συνεργάζονται με τις Αρχές και η εκτίμηση για το φαινόμενο θα είναι καθημερινή».


Πιο συγκεκριμένα, στην τοποθέτησή του, ο πρωθυπουργός ανέφερε:

«Ευχαριστώ, κ. Υπουργέ. Να ξεκινήσω εκφράζοντας κι εγώ με τη σειρά μου τις ευχαριστίες στους εκλεκτούς επιστήμονες, στην κα Καθηγήτρια, στους δύο Καθηγητές, γι’ αυτή την πολύ ουσιαστική παρουσίαση την οποία μας έκαναν. Την κρίναμε μαζί με τον Υπουργό απαραίτητη, προκειμένου να υπάρχει μία ενημέρωση αλλά και μία εκπαίδευση της κοινής γνώμης για ένα εξαιρετικά σύνθετο και περίπλοκο γεωλογικό φαινόμενο, το οποίο, όμως, έχουμε τη δυνατότητα να το “αποκωδικοποιήσουμε” και, νομίζω, να το εξηγήσουμε με απλά λόγια.

Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να σταθώ σε κάτι το οποίο είπε ο κ. Παπαζάχος. Έχουμε μία πολύ ενεργή και παγκοσμίως αναγνωρισμένη επιστημονική κοινότητα, η οποία ασχολείται με ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με σεισμούς και με ηφαίστεια.

Και βέβαια, να πω ότι συνεργαζόμαστε σταθερά και με τους καλύτερους επιστήμονες στον κόσμο. Διότι η περιοχή της Σαντορίνης είναι ένα μοναδικό γεωλογικό “εργαστήριο”, το οποίο προφανώς προκαλεί συνεχώς -και όχι μόνο τώρα που έχουμε μια κρίση- το ενδιαφέρον και ξένων επιστημόνων.

Κατά συνέπεια, οι παρουσιάσεις που είδατε δεν είναι αποτέλεσμα μιας κινητοποίησης της στιγμής, αλλά μιας σταθερής και πολύ μεθοδικής δουλειάς, η οποία θα έλεγα ότι γίνεται εδώ και δεκαετίες.

Να πω, λοιπόν, ότι πρώτα και πάνω απ’ όλα η πολιτεία οφείλει να εμπιστεύεται την επιστήμη και να ακούει τους επιστήμονες. Είναι κάτι το οποίο το γνωρίζει καλά ο Υπουργός. Το έχουμε κάνει και στη διαχείριση άλλων κρίσεων, το ίδιο ακριβώς κάνουμε και τώρα.

Προφανώς, κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με απόλυτα δεδομένα, θεωρώ, όμως, ότι η κα Νομικού, ο κ. Παπαζάχος και ο κ. Λέκκας μας παρουσίασαν, με σχετικά απλά λόγια, τι είναι αυτό το οποίο έχουμε να διαχειριστούμε τώρα.

Ουσιαστικά, τρία διακριτά φαινόμενα: μια ηφαιστειακή δραστηριότητα στη Νέα Καμένη, όχι ασυνήθιστη, την έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν, ούτε ένα φαινόμενο το οποίο αυτή τη στιγμή φαίνεται να εγκυμονεί ιδιαίτερους κινδύνους.

Τη σταθερή δραστηριότητα στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο του Κολούμπο, την οποία η κα Νομικού παρατηρεί εδώ και πολλά χρόνια και είναι, θα έλεγα, ένας χώρος που αποτελεί αντικείμενο μελέτης και ανάλυσης επιστημονικών δεδομένων, τα οποία παρουσιάστηκαν και στην παρουσίαση.

Και το τρίτο και ενδεχομένως αυτή τη στιγμή το πιο ανησυχητικό τεκτονικό φαινόμενο, που είναι η δραστηριότητα στο ρήγμα της Ανύδρου. Είναι αυτό το οποίο έχει δώσει τους πολλούς, παρατεταμένους σεισμούς. Χωρίς να μπορεί κανείς να κάνει καμία απολύτως πρόβλεψη, θα το ξαναπώ, κρατώ την λίγο πιο ενθαρρυντική τοποθέτηση του κ. Καθηγητή, ότι είμαστε σήμερα λίγο πιο αισιόδοξοι από ό,τι ήμασταν χθες, χωρίς -το τονίζω- να μπορεί κανείς να κάνει οποιαδήποτε πρόβλεψη.

Γι’ αυτό και απαιτείται και σε αυτή την συγκυρία απόλυτη, θα έλεγα, με την καλή έννοια, υπακοή στις κατευθύνσεις της Πολιτικής Προστασίας, η οποία με τη σειρά της λαμβάνει υπόψη όλα τα επιστημονικά δεδομένα από τις δύο Επιτροπές οι οποίες συνεδριάζουν καθημερινά.

Νομίζω ότι είναι σαφές ότι έχει κινητοποιηθεί όλος ο κρατικός μηχανισμός. Θέλω να ευχαριστήσω και την Τοπική Αυτοδιοίκηση σε όλα τα νησιά για τη συνεργασία της, καθώς και τον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου.

Όλα τα σχετικά σχέδια έχουν αυτή τη στιγμή υλοποιηθεί, έχουν μετακινηθεί πολλές δυνάμεις του κρατικού μηχανισμού, όχι μόνο στη Σαντορίνη αλλά και στα υπόλοιπα νησιά, έτσι ώστε να μπορούμε σήμερα να είμαστε έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο. Έτσι θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε και τις επόμενες μέρες, με την καλή ελπίδα ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα και το φαινόμενο θα βαίνει προς εκτόνωση.

Επιτρέψτε μου, όμως, μία καταληκτική παρατήρηση η οποία νομίζω ότι έχει τη σημασία της: όπως βλέπετε, εδώ και χρόνια, εδώ και μία πενταετία, προσπαθούμε να εγκαθιδρύσουμε στη χώρα μία κουλτούρα πολιτικής προστασίας. Και αυτή η κουλτούρα πολιτικής προστασίας προφανώς περνάει και μέσα από την ενημέρωση των πολιτών και κυρίως περνάει μέσα από την προετοιμασία και την πρόληψη.

Θέλω ενδεικτικά να αναφέρω ότι, καθώς ζούμε σε μία χώρα η οποία είναι εξαιρετικά σεισμογενής, είχαμε την ευκαιρία τον περασμένο Απρίλιο να κάνουμε μία πολύ μεγάλη άσκηση προετοιμασίας -την πρώτη που έγινε σε αυτή την έκταση- στην Κρήτη, σε ένα σενάριο ενός πολύ μεγάλου σεισμού, πώς θα ανταποκρινόταν ο κρατικός μηχανισμός. Και είμαστε έτοιμοι αυτή τη στιγμή να αναλύσουμε τα αποτελέσματα από αυτή την άσκηση και να δούμε πώς διαρκώς μπορούμε να γινόμαστε καλύτεροι.

Το ίδιο φυσικά ισχύει και για την ενημέρωση της κοινής γνώμης, για την περίπτωση που έχουμε κάποιο παλιρροϊκό κύμα, κάποιο τσουνάμι, τις βασικές γνώσεις τις οποίες όλοι πια πρέπει να διαθέτουμε, ότι σε περίπτωση που κάποιος αισθανθεί έναν πολύ μεγάλο σεισμό και βρίσκεται σε οποιαδήποτε παράκτια περιοχή, πρέπει αμέσως να απομακρυνθεί προς ένα πιο ασφαλές σημείο, μην περιμένοντας κατ’ ανάγκη το “112”. Διότι, αν ο μη γένοιτο συνέβαινε κάτι τέτοιο στην περιοχή, ξέρουμε ότι θα έχουμε κάποια λεπτά στη διάθεσή μας.

Όλα αυτά, λοιπόν, τα λέω διότι η επιστήμη πρέπει να μας βοηθήσει -και το κάνει- σύνθετα επιστημονικά δεδομένα να τα κάνουμε απλές ιδέες και απλές έννοιες, έτσι ώστε όλοι μαζί, ολόκληρη η κοινωνία να μπορεί να αντιμετωπίζει τέτοιες κρίσεις με αποτελεσματικότητα και έχοντας πρώτα και πάνω απ’ όλα την προστασία της ανθρώπινης ζωής και την ασφάλεια των συμπολιτών μας.

Κλείνω με την παρότρυνση, την οποία νομίζω την έχουν εισακούσει κυρίως οι νησιώτες μας, καταλαβαίνω και τον φόβο τού τι σημαίνει αυτή τη στιγμή να είσαι σε μια Σαντορίνη η οποία κουνιέται συνέχεια: να είναι ψύχραιμοι, να συνεργάζονται με τις αρχές.

Η εκτίμηση της εξέλιξης του φαινομένου, όπως είπε και ο Υπουργός, θα είναι καθημερινή και από το Υπουργείο θα υπάρχει καθημερινή ενημέρωση για τα νέα επιστημονικά δεδομένα, όπως τα λαμβάνουμε και όπως τα αναλύουμε.

Και πάλι σας ευχαριστώ πολύ».

Κικίλιας: Η ελληνική πολιτεία είναι παρούσα - Προσπαθεί να είναι δίπλα στους νησιώτες

Από την πλευρά του ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας, μίλησε για τα μέτρα που έχουν παρθεί. « Σταχυολογώ τις ομάδες της ΕΜΑΚ και των ΕΜΟΔΕ, τις ομάδες με τους ειδικούς σκύλους, το επιχειρησιακό κέντρο το κινητό, τα ελικόπτερα και τον τρόπο με τον οποίο έχει κινηθεί, ενισχύοντας σε όλα τα νησιά, όχι μόνο στη Θήρα, το Πυροσβεστικό Σώμα και οι Πολιτική Προστασία τις δυνάμεις του, όπως και το Λιμενικό Σώμα και να πω ότι επειδή είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε τα σενάριά μας για τα καλύτερα και τα χειρότερα σε ό,τι έχει να κάνει με τη συγκεκριμένη παρατεταμένη σεισμικότητα και σκάφος του Λιμενικού είναι στη διάθεσή μας και στην περιοχή. Θέλω να πω και να ευχαριστήσω και τις Ένοπλες Δυνάμεις, καθότι αρματαγωγό είναι στην περιοχή στην Ίο και άλλο επίσης στη γύρω περιοχή. Γιατί όλο αυτό; Γιατί πρέπει να έχουμε και κάποια σενάρια απεμπλοκής από το νησί ευπαθών ομάδων. Παράδειγμα χρόνιων νεφροπαθών[…]» τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Κικίλιας.

Σε άλλο σημείο είπε «όλο αυτό αναθεωρείται επιχειρησιακά κάθε πρωί όταν παίρνουμε τις νέες προβλέψεις από τους ειδικούς, από τους επιστήμονές μας και θεωρούμε ότι γίνεται μια προσπάθεια στα μέτρα του δυνατού επιχειρησιακά η ελληνική πολιτεία να δείξει ότι είναι εκεί, είναι παρούσα, ότι στηρίζει και ότι αντιλαμβάνεται και αυτή την κρίση και προσπαθεί να είναι δίπλα στους πολίτες και κυρίως στους νησιώτες».

«[…]Θέλω να πω ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είναι εκεί. Οι δήμαρχοι είναι εκεί. Το ΤΕΕ είναι εκεί με ειδικούς μηχανικούς και ελέγχει κέντρα υγείας, νοσοκομεία και τα σχολεία μας. Είναι εκεί η ΓΔΑΕΦΚ με τους μηχανικούς μας στην Σαντορίνη και στα γύρω νησιά ομοίως και ελέγχει τα κτίρια. Είναι μια υποχρέωση την οποία είχαμε αναλάβει ούτως ή άλλως με τον ΟΑΣΠ και το ΤΕΕ. Τα μέτρα προληπτικά που έχουμε πάρει για το άδειασμα των πισινών, για τα κέντρα συγκέντρωσης στα γύρω νησιά και στη Θήρα των πολιτών, αν και εφόσον χρειαστεί, για τον τρόπο με τον οποίον θα παρέμβουμε, την ενίσχυση του ΕΚΑΒ εκεί, την ενίσχυση με πλωτά μέσα, αλλά και στα κέντρα υγείας των ανθρώπων, αντρών και γυναικών, γιατρών και νοσηλευτών από το Εθνικό Σύστημα Υγείας, τις κινητές εταιρείες τηλεφωνίας που είναι εκεί με mobile units και προσπαθούν να ενισχύσουν στο πεδίο τις δυνατότητες μας, αν και εφόσον πέσουν κάποιες κεραίες, τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ που είναι εκεί με συνεργεία και με back up υλικά, αν και εφόσον χρειάζεται να διορθώσουν διάφορες ζημιές».

«Όλο αυτό αναθεωρείται επιχειρησιακά κάθε πρωί όταν παίρνουμε τις νέες προβλέψεις από την από τους ειδικούς, από τους επιστήμονές μας και θεωρούμε ότι γίνεται μια προσπάθεια στα μέτρα του δυνατού επιχειρησιακά η Ελληνική πολιτεία να δείξει ότι είναι εκεί, είναι παρούσα, ότι στηρίζει και ότι αντιλαμβάνεται και αυτή την κρίση και προσπαθεί να είναι δίπλα στους πολίτες και κυρίως στους νησιώτες» κατέληξε ο κ. Κικίλιας.

Τι ανέφεραν οι ειδικοί για τους σεισμούς

Πριν τον πρωθυπουργό, τον λόγο πήρε πρώτος ο Κώστας Παπαζάχος, παρουσιάζοντας χάρτες που συγκρίνουν την περίοδο 2011-12 με τη σημερινή. Το 2011-12 υπήρχε σεισμικότητα στο χώρο της Καλδέρας. Μετά τον Σεπτέμβριο του 2024 υπήρχε αύξηση σεισμικότητας στον χώρο της Καλδέρας, λέγοντας για σήμερα πως «υπάρχει μια ήπια σεισμοηφαιστειακή διέγερση, είναι ένα πολύ ήπιο φαινόμενο, έχει ενημερωθεί η πολιτεία».

Όπως είπε «οι σεισμοί ξεκίνησαν από το απόγευμα της 26ης Ιανουαρίου και απομακρύνθηκαν προς την περιοχή της Ανύδρου, όντας πιο ισχυροί και αισθητοί, από τις 2 Φεβρουαρίου». «Οι κάτοικοι θα συνεχίσουν να αισθάνονται δονήσεις και το επόμενο χρονικό διάστημα, οπότε θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι. Η κατάσταση φαίνεται να πηγαίνει σε ένα καλύτερο σενάριο σε σχέση με τη σεισμική δραστηριότητα».

Ειδικότερα, ο κ. Παπαζάχος σημείωσε πως: «Ακόμη και σε μια ηφαιστειακή έκρηξη Σαντορίνη μιλάμε για ήπια φαινόμενα. Φαινόμενα τα οποία κάτοικοι χωρίς πολιτική προστασία μπόρεσαν να διαχειριστούν με πολύ μεγάλη επιτυχία τον 20ο αιώνα. Θα είμαστε μάλλον πολύ λιγότεροι αν δεν καταφέρουμε να κάνουμε το αντίστοιχο ακόμα και σε ένα τέτοιο σενάριο, το οποίο φυσικά δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή, απλά υπάρχει μια παραφιλολογία σε σχέση με το ηφαίστειο», ανέφερε αρχικά και στη συνέχεια σημείωσε:

«Το 2023 δεν είχαμε πολλούς σεισμούς μέσα στην καλντέρα. Κάποιοι σεισμοί σημειώθηκαν μόνο βορειοανατολικά από την Σαντορίνη, την περιοχή του Κολόμβου που πάντα έχει μια μόνιμη ποιότητα και που στην περιοχή της Αναβύσσου επίσης υπάρχει κάποια δραστηριότητα. Όμως όπως θα δούμε στο επόμενο σχήμα, το 24, ξαφνικά είχαμε την γένεση κάποιων σεισμών πάλι στο κέντρο της Καλντέρας. Τον Σεπτέμβριο λοιπόν του 2024 ξεκίνησε μία ήπια σεισμική δραστηριότητα με πάρα πολύ μικρούς σεισμούς, οι οποίοι κάποιοι έκαναν αισθητή από τους κατοίκους και για αυτό ενημερώσαμε την πολιτεία».

«Η περιοχή του ρήγματος έχει σπάσει σε μεγάλο βαθμό. Υπάρχουν κάποια κενά ακόμη ανάμεσα στα επίκεντρα τα οποία μπορούν να οδηγήσουν στη γέννηση κάποιου ισχυρότερου σεισμού. Τα σενάρια φαίνεται να είναι καλύτερα, καθώς γιατί η περιοχή που έχει μείνει είναι μικρότερη και άρα πηγαίνουμε σε ένα πιο ευνοϊκό σενάριο. Σε κάθε περίπτωση οι κάτοικοι θα συνεχίσουν να αισθάνονται δονήσεις για το επόμενο χρονικό διάστημα και θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι. Η κατάσταση φαίνεται να πηγαίνει σε ένα καλύτερο σενάριο», ανέφερε.

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d7ki9tysgxld)

Η Εύη Νομικού πήρε στη συνέχεια το λόγο. Όπως ανέφερε, στη Σαντορίνη υπάρχουν 3 Ηφαιστειακά Κέντρα: Στα Χριστιανά, Σαντορίνη (Νέα Καμμένη) και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπος.

Η θερμοκρασία μέσα στις «καμινάδες» του Κολούμπου (εκπέμπει 99% διοξείδιο του άνθρακα) είναι στους 230 βαθμούς Κελσίου. Παρουσιάζοντας τα σχετικά στοιχεία, σημείωσε πως «όλα τα επίκεντρα είναι στο ρήγμα της Ανύδρου και όχι στο ρήγμα της Αμοργού», σημειώνοντας πως όλα τα επίκεντρα είναι στην περιοχή βορειοανατολικά του Κολούμπου. Συστήνοντας ψυχραιμία στους κατοίκους, η ηφαιστειολόγος παρέθεσε όλες τις διεθνείς επιστημονικές αποστολές, αναφέρθηκε στους μικροσεισμογράφους που τοποθετήθηκαν «για να διαπιστώνονται μεταβολές» καθώς και στο υποθαλάσσιο παρατηρητήριο Santorini για να επισημάνει:

«Γνωρίζουμε πολύ καλά τι συμβαίνει. Δημιουργούμε χάρτες τεκτονικούς που επιβεβαιώνουν ότι τα σημερινά επίκεντρα είναι πολύ πιο μακριά από το επίκεντρο του 1856».

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d7ki96alukjd)

Ο Ευθύμης Λέκκας από την πλευρά του, που πήρε μετά το λόγο, ανέφερε πως η Σαντορίνη είναι ένα μοναδικό μέρος στον κόσμο, ένα μοναδικό ηφαιστειακό σύμπλεγμα. Αναφέρθηκε στον κατολισθητικό κίνδυνο, που διαμορφώνει τα μοναδικά πρανή της Καλδέρας. «Ο κίνδυνος είναι υψηλός, αλλά και η διακινδύνευση είναι υψηλή», σημείωσε.

Όπως είπε ο κ. Λέκκας, 5 είναι οι περιοχές με υψηλή κατολισθητική διακινδύνευση: Ο Παλαιός Λιμένας Φηρών, το Λιμάνι Αθηνιού και το οδικό δίκτυο του Όρμου, η Οία και συγκεκριμένα οι περιοχές Αμμούδι και Αρμένη και η Θηρασιά (οικισμός Κόρφου και ανάντι περιοχή, Μονοπάτι).

Στον Παλιό Λιμένα Φηρών διέρχονται 2 εκ. άνθρωποι τον χρόνο σημείωσε ο κ. Λέκκας, που ανέφερε πως για όλες τις περιοχές γίνονται ειδικές μελέτες, προκειμένου να προβλεφθεί ο κίνδυνος.

«Ο Αθηνιός είναι μια περιοχή υψηλής διακινδύνευσης, καθώς εκεί συγκεντρώνονται κάθε χρόνο 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι» είπε ο κ. Λέκκας, προσθέτοντας πως γίνονται έργα για να μειωθούν οι κίνδυνοι που εγκυμονούν.

Στο Αμμούδι υπήρξε μια άναρχη δόμηση τα τελευταία 30 χρόνια, αυξάνοντας τη διακινδύνευση, σημείωσε επίσης ο κ. Λέκκας. Παράλληλα, ανέφερε πως κίνδυνος κατολισθήσεων υπάρχει και στην περιοχή της Αρμένης.

Στην Θηρασιά, στις 30 Απριλίου του 2024 είχε γίνει μεγάλη κατολίσθηση, χωρίς ζημιές. «Προτείνουμε έργα που θα είναι συμβατά, με στόχο να μειώσουν την διακινδύνευση κατοίκων και τουριστών. Έχουμε ήδη εκπονήσει σχετικά σχέδια», είπε. Και πρόσθεσε πως «είναι η πρώτη φορά στα 16 χρόνια που είμαι πρόεδρος του ΟΑΣΠ, όπου όλη η επιστημονική κοινότητα είναι μαζί, δεν εκφράζει κάποια αντιπαλότητα. Η επιστημονική πληροφόρηση μέσω των δύο επιτροπών, φτάνει στην κυβέρνηση, που εκπονεί τα επιχειρησιακά σχέδια, που εξελίσσονται αυτή τη στιγμή στη Σαντορίνη».

Glomex Player(40599x1hkkig7d8l, v-d7ki8nk27d55)

Δείτε όλα τα στοιχεία που παρουσίασαν κατά τη σύσκεψη ο Κώστας Παπαζάχος, η Εύη Νομικού και ο Ευθύμης Λέκκας