Τον κώδωνα του κινδύνου έκρουσε Ιταλός ηφαιστειολόγος για όσα διαδραματίζονται εδώ και περίπου δέκα μέρες με τις σεισμικές δονήσεις στο Αιγαίο. Όπως σημειώνει μεταξύ άλλων «το γεωδυναμικό φαινόμενο περιλαμβάνει τόσο τη σεισμικότητα όσο και το ηφαιστειακό κομμάτι».
Ο Carlo Doglioni, Πρόεδρος του ιταλικού Εθνικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας, μιλώντας στο today.it ανέλυσε τους κινδύνους που ελλοχεύουν και πώς μπορεί να εξελιχθεί η κατάσταση τις επόμενες ημέρες.
Σεισμοί: Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν - Πώς μπορεί να εξελιχθεί η κατάσταση
Κύριε καθηγητά, τι γνωρίζουμε για τα αίτια της σημερινής σεισμικής ακολουθίας που επηρεάζει το νησί της Σαντορίνης;
Ένα σύστημα ρηγμάτων έχει ενεργοποιηθεί σε βορειοανατολική, νοτιοδυτική κατεύθυνση, αμέσως βορειοανατολικά του νησιού της Σαντορίνης. Αυτά είναι αυτά που ονομάζουμε εκτατικά ρήγματα: σε αυτήν την περιοχή το Αιγαίο πέλαγος εκτείνεται κατά 2-3 εκατοστά το χρόνο, και αυτό οδηγεί στο σχηματισμό αυτού που στη βιβλιογραφία ονομάζονται grabens, δηλαδή δομές που μπορούν να παράγουν σεισμικότητα.
Δεν είναι λοιπόν φαινόμενο που σχετίζεται με την ηφαιστειακή δραστηριότητα στην περιοχή;
Η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από αυτό που ονομάζεται επίπεδο βύθισης: το Ιόνιο και το τμήμα αμέσως βόρεια της Λιβύης και της Αιγύπτου εισχωρούν κάτω από την Ελλάδα, την Κύπρο και την Τουρκία. Αυτό το φαινόμενο καταβύθισης προκαλεί σεισμικότητα και ταυτόχρονα ηφαιστειακό ζήτημα. Η λιθόσφαιρα προκαλεί σε ένα ορισμένο σημείο μια απελευθέρωση υγρών, τη σύντηξη των υποκείμενων πετρωμάτων και επομένως την άνοδο του μάγματος που έχει δημιουργήσει τα ηφαίστεια που πηγαίνουν από το βουνό Amiata στα ηφαίστεια του Λάτσιο, όπως το Bracciano και τους λόφους Alban, και στη συνέχεια ο Βεζούβιος, για να φτάσουν στα Αιολικά νησιά, τα οποία είναι ακριβώς παρόμοια με την υποκατηγορία της Ιταλίας, ανατολικά, δημιουργεί όλα τα ηφαίστεια του Ελληνικού τόξου, και η Σαντορίνη είναι ένα από αυτά, όπως και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο κοντά.
Πώς περιμένεις να εξελιχθεί η κατάσταση αυτές τις μέρες;
Αυτό που είδαμε τις τελευταίες μέρες είναι μια εξαιρετικά ενεργητική αλληλουχία: ο αριθμός των γεγονότων και το μέγεθός τους αυξάνεται, οπότε δεν έχει επιτευχθεί η μέγιστη κορυφή από την οποία ξεκινά η πτώση, αυτό που ονομάζουμε το κύριο σοκ, δηλαδή το πιο ενεργητικό γεγονός, από το οποίο σε όλες τις σεισμικές ακολουθίες στον κόσμο βλέπουμε στη συνέχεια μείωση των κραδασμών θα μπορούσε επίσης να συνεχιστεί με ολοένα και πιο ενεργητικούς σεισμούς.
Οι ελληνικές αρχές φαίνεται να παίρνουν πολύ σοβαρά την κατάσταση.
Και έχουν δίκιο, ακόμη και σήμερα (σ.σ. προχθες) υπήρχαν δονήσεις με μέγεθος μεγαλύτερο από 5, οι λεγόμενοι μέτριοι σεισμοί και είναι αδύνατο να αποκλείσουμε ότι τις επόμενες μέρες θα υπάρχουν ακόμη πιο ισχυροί. Εάν υπήρξε σεισμός στο παρελθόν σε μια δεδομένη περιοχή, μπορεί να συμβεί ξανά.
Πόσο πιθανό είναι οι σεισμοί αυτών των ημερών να ενεργοποιήσουν υποθαλάσσια ηφαίστεια στην περιοχή, όπως το Κολούμπο;
Τα ηφαίστεια ανταποκρίνονται σε εξελικτικές λογικές που είναι ελαφρώς διαφορετικές από εκείνες των ρηγμάτων που προκαλούν σεισμούς. Ένα ρήγμα ενεργοποιείται όταν συσσωρεύεται ενέργεια στους γύρω βράχους που υπερβαίνει το ελαστικό τους όριο, και υπάρχει ρήξη στον φλοιό που απελευθερώνει αυτή την ενέργεια .
Αυτό που μπορεί να συμβεί είναι ότι υπάρχουν ρήγματα που εισέρχονται μέσα στον θάλαμο μάγματος και, στη συνέχεια, σε αυτήν την περίπτωση προκαλούν μια αποσυμπίεση που προκαλεί την έκρηξη. Ή ότι η δόνηση που προκαλείται από τους σεισμούς επηρεάζει την πίεση στον θάλαμο μάγματος.
Από αυτή την άποψη, επομένως, μπορεί να υπάρξει μια επίδραση 400-500 χρόνια, και έτσι θα μπορούσαν να υπάρξουν περισσότερα. Η αλήθεια είναι ότι σήμερα τα υποβρύχια ηφαίστεια εξακολουθούν να έχουν πολύ χαμηλότερο επίπεδο παρακολούθησης από τα αναδυόμενα και έτσι το να κάνεις προβλέψεις είναι ακόμα πιο δύσκολο σε αυτές τις περιπτώσεις.
