Φονικές παγίδες στα σχολεία της χώρας: Καμπανάκι κινδύνου από τους ειδικούς - Γηρασμένα κτίρια, κακοτεχνίες και ελλιπής χρηματοδότηση
"Υπαρκτός ο κίνδυνος να πέσουν ταβάνια"
Τα "ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ" μίλησαν με ειδικούς, εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και των εκπαιδευτικών, αναζητώντας τη μεγάλη εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί στα σχολεία της χώρας
Η συζήτηση για την επιτακτική ανάγκη συντήρησης, εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των σχολικών μονάδων της Ελλάδας επανέρχεται συνεχώς στον δημόσιο διάλογο, ειδικά έπειτα από ατυχήματα σε εκπαιδευτήρια της χώρας.
Μόλις πρόσφατα εξερράγη σωλήνας καλοριφέρ σε δημοτικό σχολείο της Εύβοιας κατά τη διάρκεια του μαθήματος, ευτυχώς χωρίς τραυματισμούς. Λίγους μήνες νωρίτερα ένας 9χρονος μαθητής είχε καταπλακωθεί από σιδερένια πόρτα στην Κηφισιά, χωρίς να τραυματιστεί σοβαρά, ενώ το 2022 ένας 11χρο νος μαθητής στις Σέρρες σκοτώθηκε ύστερα από έκρηξη λέβητα.
*Διαβάστε ακόμα: Απεργία για τα Τέμπη: "Νεκρώνει" η χώρα στις 28 Φεβρουαρίου - Ποιοι συμμετέχουν, πώς θα λειτουργήσουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
Μεγάλες προσδοκίες για σύγχρονα και ασφαλή σχολεία δημιουργεί η έναρξη του προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου» για την ανακαίνιση σχολικών εγκαταστάσεων, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να δεσμεύεται ότι οι παραδόσεις θα γίνουν πριν χτυπήσει το κουδούνι για την επόμενη εκπαιδευτική περίοδο, τον Σεπτέμβριο.
Η δράση, προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ, σε πρώτη φάση θα καλύψει 645 σχολεία σε 249 δήμους και θα αφορά παρεμβάσεις βελτίωσης των υποδομών, από τους αύλειους χώρους μέχρι τις τουαλέτες και τη μόνωση των σχολείων, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία έχει και την αρμοδιότητα.
Την ίδια ώρα, παρέχονται χρηματοδοτικά εργαλεία στους δήμους για τις σχολικές υποδομές με τα προγράμματα «Φιλόδημος ΙΙ», «Φοίβος» και «Αθηνά».
Πόσο βαθιά είναι, όμως, τα προ βλήματα των σχολικών κτιριακών υποδομών και πόσο εφικτό είναι να προχωρήσει η ουσιαστική βελτίωσή τους; Τι ζητήματα αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί, αλλά και οι δήμοι, που είναι και οι καθ’ ύλην αρμόδιοι;
Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» μίλησαν με ει δικούς, εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και των εκπαιδευτικών, αναζητώντας τη μεγάλη εικόνα.
Καμπανάκι κινδύνου έκρουσε στα «Π» ο Συνήγορος του Πολίτη, ο οποίος διαπιστώνει συστεγάσεις σχολείων που έχουν ιδρυθεί ακόμα και προ 20ετίας, χωρίς την τήρηση των κτιριολογικών προγραμμάτων και του συνυπολογισμού του αριθμού των μαθητών από τους εκάστοτε δήμους, στέγαση νηπιαγωγείων σε προκατασκευασμένες αίθουσες που συνεχίζουν να λειτουργούν για πολ λά χρόνια χωρίς τη μεταστέγαση σε κατάλληλα κτίρια, αλλά και σχολεία που ακολουθούν τις τεχνικές προδια γραφές του 2008, που όριζε ο παλιός ΟΣΚ (Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων) και που έχουν ξεπεραστεί.
Όπως ανέφερε, έχει δεχτεί πλήθος αναφορών από δημόσια σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Μάλιστα, ζητεί την ανάληψη της αναγκαίας νομοθετικής πρωτο βουλίας ως προς τη στέγαση και τη συστέγαση δημόσιων διδακτηρίων.
Την ώρα λοιπόν που η Ελλάδα είναι μία από τις πιο σεισμογενείς χώρες του κόσμου, τι γίνεται με τον προσεισμικό έλεγχο στα σχολεία της χώρας;
«Εκτελέσαμε περίπου πριν από 15 χρόνια προσεισμικό έλεγχο σε όλα τα σχολεία της Αθήνας, γύρω στα 500, συν περίπου 100 βρεφονηπιακούς σταθμούς και σε κτίρια σε όλη την Ελλάδα που ήταν χτισμένα προ του ’59. Οποιοδήποτε πρόβλημα διαπιστώναμε το αναφέραμε στον ΟΣΚ, που έχει καταργηθεί. Πλέον, υπεύθυνες είναι οι δημοτικές Αρχές, που δεν έχουν τη σχετική τεχνογνωσία και εμπειρία. Και τώρα διενεργούνται προσεισμικοί έλεγχοι σε ορισμένα κτίρια, αλλά δεν είναι ολοκληρωμένοι», ανέφερε στα «Π» ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στο Τμήμα Αντισεισμικών Κατασκευών Παναγιώτης Καρύδης, σημειώνοντας: «Σίγουρα υπάρχει πρόβλημα γήρανσης. Φοβάμαι ότι η συντήρηση δεν είναι η καλύτερη. Πρέπει να ελέγχονται τα ταβάνια, τα οροφο κονιάματα, ιδιαίτερα στους τελευταίους ορόφους, όπου μπαίνουν νερά από τις ταράτσες, γιατί δεν καθαρίζονται οι υδρορροές. Τα κτίρια ανά την Ελλάδα μπορεί να είναι παλιά, αλλά δεν εγκυμονούν κινδύνους για σημαντικές καταρρεύσεις. Ωστόσο, ο κίνδυνος εμφάνισης σοβαρών προβλημάτων, όπως να πέσουν ταβάνια, είναι υπαρκτός», είπε χαρακτηριστικά.
«Θεωρώ τη συνεργασία κυβέρνησης και Αυτοδιοίκησης απαραίτητη, προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα των σχολείων της πόλης μας», είπε στα «Π» ο Γιάννης Τομπούλογλου, δήμαρχος Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας μετά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο 8ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Φιλαδέλφειας, από το οποίο ξεκινά το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου».
Όπως σημείωσε, στο σχολείο υπάρχουν προβλήματα στις υποδομές, καθώς το συγκρότημα χτίστηκε πριν από περίπου 45 χρόνια. «Σταδιακά, αλλά αδιάκοπα, εκσυγχρονίζουμε τους χώρους μόρφωσης και καλλιέργειας των παιδιών μας», συμπλήρωσε.
Τραγική χαρακτήρισε την κατάσταση των σχολικών κτιρίων ο Σπύρος Μαρίνης, πρόεδρος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΔΟΕ), μιλώντας στα «Π».
«Έχουμε έλλειψη δημόσιου φορέα για το χτίσιμο των σχολείων, μετά την κατάργηση του ΟΣΚ, σοβαρή υποχρηματοδότηση από την εποχή των μνημονίων, έλλειψη σύγχρονων αντισεισμικών κανονισμών και, ταυτόχρονα, ειδικά τα 3-4 τελευταία χρόνια, έχουμε πολλά ατυχήματα στα σχολεία, όπως πτώσεις σοβάδων και φθορά μηχανολογικού εξοπλισμού, γιατί πρόκειται για χώρους ανασφαλείς. Επίσης, έχουμε πολλά ζητήματα με αλλοιώσεις χώρων, προκειμένου να δημιουργηθούν νέα τμήματα, και ενώ φέτος θα έπρεπε να έχουν φύγει όλα τα κοντέινερ που είχε βάλει η προηγούμενη κυβέρνηση, ακόμη δεν έχει προχω ρήσει τίποτα», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας τη διαχρονική ευθύνη των κυβερνήσεων.
Όπως μας είπε, «η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο μετά την κατάργηση των σχολικών επιτροπών στους δήµους κάτω των 100 σχολικών µονάδων. Αυτή τη στιγµή δεν υπάρχει ένα σοβαρό σχέδιο για να χρηµατοδοτηθούν οι επισκευές και η ανέγερση νέων σχολικών κτιρίων. Το πρόγραµµα “Μαριέττα Γιαννάκου” αφορά µόλις το 5% των σχολικών κτιρίων της χώρας, περίπου 600 από τα 13.000, και η ΚΕ∆Ε δεν έχει καν συγκεκριµένο πλάνο».
Τι πρέπει να γίνει σύµφωνα µε τον κ. Μαρίνη; «Να ξεκινήσουν άµεσα αντισεισµικοί έλεγχοι σε όλα τα σχολεία και να δοθούν πιστοποιητικά αντισεισµικής προστασίας και ασφάλειας, να στελεχωθούν όλες οι δηµόσιες υπηρεσίες, για να εκ δίδονται πιστοποιητικά ασφάλειας και υγιεινής για τα σχολικά κτίρια, να ελεγχθούν ο ηλεκτροµηχανικός εξοπλισµός και η πυροσβεστική προστασία. Θέλουµε ενιαία το κρά τος να λύσει αυτά τα ζητήµατα, χωρίς να διαιωνίζεται το µπαλάκι ευ θυνών µε τους δήµους και δίχως το θέµα της σχολικής στέγης να αντιµετωπίζεται µε όρους κερδοφορίας και κόστους. Πρέπει να υπάρχει σοβαρή κρατική χρηµατοδότηση σε επίπεδο τοπικής διοίκησης, αλλά και µέριµνα ώστε η χρηµατοδότηση να φτάνει στα σχολεία και να γίνονται τα απαραίτητα έργα. Υπάρχουν πολλά νέα “Τέµπη” µέσα στην Εκπαίδευση µε τα σχολικά κτίρια και χρειάζεται άµεσα να παρθούν µέτρα».
Για πληµµελή συντήρηση των σχολικών κτιρίων και ένα άκρως δυσλειτουργικό σύστηµα, µε τα λιγοστά κονδύλια για την Εκπαίδευση να δίνονται στους δήµους µέσω του υπουργείου Εσωτερικών και να εναπόκειται στην καλή διάθεση των δηµάρχων το αν τελικά αυτά θα φτάσουν στα σχολεία, έκανε λόγο ο Νίκος Παπαχρήστος, ταµίας της Οµοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ).
«Το ευτύχηµα είναι πως, επειδή τα περισσότερα σχολικά κτίρια είχαν χτιστεί τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, ακόµη αντέχουν, αλλά όσο περνάει ο καιρός θέλουν και περισσότερη συντήρηση», εξήγησε στα «Π», δίνοντας έµφαση στις κακοτεχνίες που υπάρχουν σε πολλά από τα κτίρια.
«Πολλά από αυτά δεν έχουν παραδοθεί καν επίσηµα λόγω των κακοτεχνιών. Ολοκληρώνονταν τα κτίρια και δεν αναλάµβανε κανείς από τον ΟΣΚ να υπογράψει.
Απλώς, κάποια στιγµή ερχόταν εντολή από τον διευθυντή ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης: “Φεύγετε από το παλιό το κτίριο και πάτε στο καινούργιο”. Γι’ αυτό και σε πολλά κτίρια, που είναι µόλις 10- 15 ετών, πέφτουν µέχρι και τα ταβά νια. Το 2ο Λύκειο Πετρούπολης, ένα από τα σχολεία που δεν παραδόθηκαν ποτέ επίσηµα, διαλύθηκε έπειτα από έναν µικροσεισµό, ενώ κανένα άλλο κτίριο της περιοχής δεν επλήγη. ∆ιαπιστώθηκε τότε ότι υπήρχε κακοτεχνία, αφού δεν είχαν τοποθετηθεί τσέρκια στις κολώνες».
Σύµφωνα µε τον κ. Παπαχρήστο, «παρόλο που διευθυντές σχολείων παγίδων στέλνουν µήνυµα στους δήµους για να ειδοποιήσουν, κανένας δήµαρχος δεν αναλαµβάνει να επιδιορθώσει τις φθορές, ενώ παράλληλα λένε στους διευθυντές να µην τους ενοχλούν».
Η Παιδεία είναι το θεµέλιο µιας σύγχρονης κοινωνίας. ∆εν µπορεί να παραµένει στάσιµη, εγκλωβισµένη σε ξεπερασµένες αντιλήψεις και φθαρµένες υποδοµές.
Από την πρώτη στιγµή, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει θέσει ως προτεραιότητα τη ριζική αναβάθµιση της Εκπαίδευσης σε όλες τις βαθµίδες.
Με περισσότερους εκπαιδευτικούς, ψηφιακές αλλαγές στον τρόπο διδασκαλίας και εκσυγχρονισµό των εγκαταστάσεων.
Ως εκ τούτου, το πρόγραµµα «Μαριέττα Γιαννάκου», ύψους 350 εκατοµµυρίων ευρώ, αποτελεί ένα ακόµα ουσιαστικό βήµα προς αυτή την κατεύθυνση, ενισχύοντας εκατοντάδες σχολικές µονάδες σε ολόκληρη τη χώρα.
Βέβαια, η εκπαιδευτική πολιτική δεν περιορίζεται στη βελτίωση των κτιριακών υποδοµών, καθώς, πέραν του προσωπικού και του τεχνολογικού εξοπλισµού, υλοποιείται µια συνολική προσέγγιση, που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση επενδύει στη δηµιουργία ενός περιβάλλοντος µάθησης που ενισχύει τις δεξιότητες και τις προοπτικές των νέων.
Άλλωστε, οι δαπάνες για την Παιδεία θα αυξηθούν κατά 255 εκατοµµύρια ευρώ. Αυτές οι επενδύσεις αντικατοπτρίζουν τη δέσµευση του πρωθυπουργού για την παροχή ποικών ευκαιριών σε όλους τους µαθητές. Είναι γεγονός ότι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, υπό τον Κυριάκο Πιερρακάκη, δεν αφήνει περιθώρια για καθυστερήσεις στον ολιστικό αυτό σχεδιασµό, αποδεικνύοντας στην πράξη την αναµόρφωση του τρόπου µε τον οποίο αντιλαµβανόµαστε την εκπαιδευτική διαδικασία.
Παράλληλα, η Ελλάδα εισέρχεται δυναµικά στη νέα εποχή της ανώτατης Παιδείας. Η έλευση µη κρατικών πανεπιστηµίων είναι µια εξέλιξη που σηµατοδοτεί το άνοιγµα της χώρας στην εκπαιδευτική εξωστρέφεια.
Επίσης, τα ∆ηµόσια Ωνάσεια Σχολεία αποτελούν µια ακόµα σηµαντική τοµή, δίνοντας τη δυνατότητα σε χιλιάδες µαθητές να αποκτήσουν πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου µαθησιακά προγράµµατα.
Η Αχαΐα δεν θα µπορούσε να µείνει εκτός αυτής της µεταρρυθµιστικής πορείας. Σχολικές µονάδες του νοµού αλλάζουν, δια σφαλίζοντας καλύτερες συνθήκες για τα παιδιά µας. Η εκπαιδευτική αναβάθµιση δεν είναι πολυτέλεια, είναι υποχρέωση. Με σχέδιο και αποφασιστικότητα, η κυβέρνηση αποδεικνύει ότι αναλαµβάνει τις ευθύνες της, χαράσσοντας µια νέα, αποτελεσµατική κατεύθυνση για την Παιδεία.
* τέως υφυπουργού Υποδοµών και Μεταφορών, βουλευτού Ν.∆. Αχαΐας
∆υστυχώς, η µεγάλη πλειονότητα των σχολικών υποδοµών µετρά πολλές δεκαετίες ζωής. Τα κτίρια χρήζουν αναβάθµισης και διαρκούς συντήρησης, που όσο περνούν τα χρόνια κοστίζουν και ακριβότερα.
Οι ανάγκες για προσθήκη σύγχρονου εξοπλισµού είναι πολύ µεγάλες, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που σε κάποια σχολεία, εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς αριθµού σχολικών αιθουσών, αναγκάζονται να στεγάζονται µαθητές σε προκάτ αίθουσες. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
Οι δήµοι γνωρίζουµε από πρώτο χέρι το πρόβληµα, αφού είµαστε εµείς εκείνοι στους οποίους έχει µεταβιβαστεί από το κεντρικό κράτος η ευθύνη για τη συντήρηση και τη λειτουργία των σχολικών κτιρίων, χωρίς δυστυχώς να επαρκούν οι πόροι που µας έχουν µεταβιβαστεί. Είµαστε υποχρεωµένοι να συνεισφέρουµε δικούς µας πόρους, για να καλύ ψουµε ανάγκες και κόστη που διαρκώς αυξάνονται, χωρίς εµείς να ευθυνόµαστε.
Η κατακόρυφη αύξηση του ενεργειακού κόστους, η µισθοδοσία των επιπλέον σχολικών καθαριστριών που αναγκαστήκαµε να προσλάβουµε λόγω του COVID, η τροµακτική άνοδος των υλικών για τη συντήρη ση των σχολείων έχουν επιβαρύνει δυσανάλο γα τους δήµους. Από τη µια, η έλλειψη πόρων και, από την άλλη, αποφάσεις που λαµβάνονται ερή µην µας, όπως η απόφαση για την κατάργηση των σχολικών επιτροπών, στο όνοµα µιας δήθεν εξοικονόµησης πόρων, καθιστούν δύσκολο το έργο µας.
∆εν µπορούµε να προχωρήσουµε ως χώρα στον 21ο αιώνα και την εποχή της Τεχνητής Νοηµοσύνης µε σχολικές υποδοµές του προηγούµενου αιώνα.
Η ΚΕ∆Ε έχει επανειληµµένα τονίσει την ανάγκη να υπάρξει ένα ολοκληρωµένο εθνικό σχέδιο για την αναβάθµιση των σχολικών υποδοµών της χώρας. Σχέδιο που θα καταρτιστεί σε συνεργασία µε τους δήµους, που γνωρίζουν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον τις ανάγκες και ελλείψεις σε τοπικό επίπεδο, το οποίο θα προβλέπει µε συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα τη διάθεση γενναίας και επαρκούς χρηµατοδότησης, µε αξιοποίηση εθνικών και ευ ρωπαϊκών πόρων, αλλά και ιδιωτικών δωρεών, για την κατασκευή νέων σχολικών υποδοµών και τη συντήρηση και αναβάθµιση των ήδη υπαρχουσών.
Ταυτόχρονα απαιτείται η επαρκής χρηµατοδότηση των δήµων σε ετήσια βάση για την κάλυψη των λει τουργικών δαπανών των σχολικών µονάδων. Από την πρώτη στιγµή χαιρετίσαµε µε ικανοποίηση την εξαγγελία, ύστερα από πολλά χρόνια, του προγράµµατος «Μαριέττα Γιαννάκου» ως ένα πρώτο σηµαντικό βήµα για να προχωρήσει επιτέλους η εθνική προσπάθεια για τη δηµιουργία σύγχρονων σχολικών υποδοµών σε όλη τη χώρα. Οι πόροι που θα διατεθούν αποτελούν µια καλή αρχή.
* δηµάρχου Αµπελοκήπων-Μενεµένης, προέδρου της Κεντρικής Ένωσης ∆ήµων Ελλάδος (ΚΕ∆Ε)
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 22/02/2025
Μόλις πρόσφατα εξερράγη σωλήνας καλοριφέρ σε δημοτικό σχολείο της Εύβοιας κατά τη διάρκεια του μαθήματος, ευτυχώς χωρίς τραυματισμούς. Λίγους μήνες νωρίτερα ένας 9χρονος μαθητής είχε καταπλακωθεί από σιδερένια πόρτα στην Κηφισιά, χωρίς να τραυματιστεί σοβαρά, ενώ το 2022 ένας 11χρο νος μαθητής στις Σέρρες σκοτώθηκε ύστερα από έκρηξη λέβητα.
*Διαβάστε ακόμα: Απεργία για τα Τέμπη: "Νεκρώνει" η χώρα στις 28 Φεβρουαρίου - Ποιοι συμμετέχουν, πώς θα λειτουργήσουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
Μεγάλες προσδοκίες για σύγχρονα και ασφαλή σχολεία δημιουργεί η έναρξη του προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου» για την ανακαίνιση σχολικών εγκαταστάσεων, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να δεσμεύεται ότι οι παραδόσεις θα γίνουν πριν χτυπήσει το κουδούνι για την επόμενη εκπαιδευτική περίοδο, τον Σεπτέμβριο.
Η δράση, προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ, σε πρώτη φάση θα καλύψει 645 σχολεία σε 249 δήμους και θα αφορά παρεμβάσεις βελτίωσης των υποδομών, από τους αύλειους χώρους μέχρι τις τουαλέτες και τη μόνωση των σχολείων, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, η οποία έχει και την αρμοδιότητα.
Την ίδια ώρα, παρέχονται χρηματοδοτικά εργαλεία στους δήμους για τις σχολικές υποδομές με τα προγράμματα «Φιλόδημος ΙΙ», «Φοίβος» και «Αθηνά».
Πόσο βαθιά είναι, όμως, τα προ βλήματα των σχολικών κτιριακών υποδομών και πόσο εφικτό είναι να προχωρήσει η ουσιαστική βελτίωσή τους; Τι ζητήματα αντιμετωπίζουν οι εκπαιδευτικοί, αλλά και οι δήμοι, που είναι και οι καθ’ ύλην αρμόδιοι;
Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» μίλησαν με ει δικούς, εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και των εκπαιδευτικών, αναζητώντας τη μεγάλη εικόνα.
Καμπανάκι κινδύνου από τον Συνήγορο του Πολίτη για την κατάσταση των σχολείων
Καμπανάκι κινδύνου έκρουσε στα «Π» ο Συνήγορος του Πολίτη, ο οποίος διαπιστώνει συστεγάσεις σχολείων που έχουν ιδρυθεί ακόμα και προ 20ετίας, χωρίς την τήρηση των κτιριολογικών προγραμμάτων και του συνυπολογισμού του αριθμού των μαθητών από τους εκάστοτε δήμους, στέγαση νηπιαγωγείων σε προκατασκευασμένες αίθουσες που συνεχίζουν να λειτουργούν για πολ λά χρόνια χωρίς τη μεταστέγαση σε κατάλληλα κτίρια, αλλά και σχολεία που ακολουθούν τις τεχνικές προδια γραφές του 2008, που όριζε ο παλιός ΟΣΚ (Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων) και που έχουν ξεπεραστεί.Όπως ανέφερε, έχει δεχτεί πλήθος αναφορών από δημόσια σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Μάλιστα, ζητεί την ανάληψη της αναγκαίας νομοθετικής πρωτο βουλίας ως προς τη στέγαση και τη συστέγαση δημόσιων διδακτηρίων.
Παναγιώτης Καρύδης: Υπάρχει πρόβλημα γήρανσης - Υπαρκτός ο κίνδυνος εμφάνισης σοβαρών προβλημάτων
Την ώρα λοιπόν που η Ελλάδα είναι μία από τις πιο σεισμογενείς χώρες του κόσμου, τι γίνεται με τον προσεισμικό έλεγχο στα σχολεία της χώρας;«Εκτελέσαμε περίπου πριν από 15 χρόνια προσεισμικό έλεγχο σε όλα τα σχολεία της Αθήνας, γύρω στα 500, συν περίπου 100 βρεφονηπιακούς σταθμούς και σε κτίρια σε όλη την Ελλάδα που ήταν χτισμένα προ του ’59. Οποιοδήποτε πρόβλημα διαπιστώναμε το αναφέραμε στον ΟΣΚ, που έχει καταργηθεί. Πλέον, υπεύθυνες είναι οι δημοτικές Αρχές, που δεν έχουν τη σχετική τεχνογνωσία και εμπειρία. Και τώρα διενεργούνται προσεισμικοί έλεγχοι σε ορισμένα κτίρια, αλλά δεν είναι ολοκληρωμένοι», ανέφερε στα «Π» ο ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στο Τμήμα Αντισεισμικών Κατασκευών Παναγιώτης Καρύδης, σημειώνοντας: «Σίγουρα υπάρχει πρόβλημα γήρανσης. Φοβάμαι ότι η συντήρηση δεν είναι η καλύτερη. Πρέπει να ελέγχονται τα ταβάνια, τα οροφο κονιάματα, ιδιαίτερα στους τελευταίους ορόφους, όπου μπαίνουν νερά από τις ταράτσες, γιατί δεν καθαρίζονται οι υδρορροές. Τα κτίρια ανά την Ελλάδα μπορεί να είναι παλιά, αλλά δεν εγκυμονούν κινδύνους για σημαντικές καταρρεύσεις. Ωστόσο, ο κίνδυνος εμφάνισης σοβαρών προβλημάτων, όπως να πέσουν ταβάνια, είναι υπαρκτός», είπε χαρακτηριστικά.
Γιάννης Τομπούλογλου: Απαραίτητη η συνεργασία κυβέρνησης και Αυτοδιοίκησης
«Θεωρώ τη συνεργασία κυβέρνησης και Αυτοδιοίκησης απαραίτητη, προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα των σχολείων της πόλης μας», είπε στα «Π» ο Γιάννης Τομπούλογλου, δήμαρχος Νέας Φιλαδέλφειας-Νέας Χαλκηδόνας μετά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο 8ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Φιλαδέλφειας, από το οποίο ξεκινά το πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου».Όπως σημείωσε, στο σχολείο υπάρχουν προβλήματα στις υποδομές, καθώς το συγκρότημα χτίστηκε πριν από περίπου 45 χρόνια. «Σταδιακά, αλλά αδιάκοπα, εκσυγχρονίζουμε τους χώρους μόρφωσης και καλλιέργειας των παιδιών μας», συμπλήρωσε.
Σπύρος Μαρίνης: Να ξεκινήσουν άµεσα αντισεισµικοί έλεγχοι σε όλα τα σχολεία και να δοθούν πιστοποιητικά αντισεισµικής προστασίας και ασφάλειας
Τραγική χαρακτήρισε την κατάσταση των σχολικών κτιρίων ο Σπύρος Μαρίνης, πρόεδρος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΔΟΕ), μιλώντας στα «Π».«Έχουμε έλλειψη δημόσιου φορέα για το χτίσιμο των σχολείων, μετά την κατάργηση του ΟΣΚ, σοβαρή υποχρηματοδότηση από την εποχή των μνημονίων, έλλειψη σύγχρονων αντισεισμικών κανονισμών και, ταυτόχρονα, ειδικά τα 3-4 τελευταία χρόνια, έχουμε πολλά ατυχήματα στα σχολεία, όπως πτώσεις σοβάδων και φθορά μηχανολογικού εξοπλισμού, γιατί πρόκειται για χώρους ανασφαλείς. Επίσης, έχουμε πολλά ζητήματα με αλλοιώσεις χώρων, προκειμένου να δημιουργηθούν νέα τμήματα, και ενώ φέτος θα έπρεπε να έχουν φύγει όλα τα κοντέινερ που είχε βάλει η προηγούμενη κυβέρνηση, ακόμη δεν έχει προχω ρήσει τίποτα», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας τη διαχρονική ευθύνη των κυβερνήσεων.
Όπως μας είπε, «η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο μετά την κατάργηση των σχολικών επιτροπών στους δήµους κάτω των 100 σχολικών µονάδων. Αυτή τη στιγµή δεν υπάρχει ένα σοβαρό σχέδιο για να χρηµατοδοτηθούν οι επισκευές και η ανέγερση νέων σχολικών κτιρίων. Το πρόγραµµα “Μαριέττα Γιαννάκου” αφορά µόλις το 5% των σχολικών κτιρίων της χώρας, περίπου 600 από τα 13.000, και η ΚΕ∆Ε δεν έχει καν συγκεκριµένο πλάνο».
Τι πρέπει να γίνει σύµφωνα µε τον κ. Μαρίνη; «Να ξεκινήσουν άµεσα αντισεισµικοί έλεγχοι σε όλα τα σχολεία και να δοθούν πιστοποιητικά αντισεισµικής προστασίας και ασφάλειας, να στελεχωθούν όλες οι δηµόσιες υπηρεσίες, για να εκ δίδονται πιστοποιητικά ασφάλειας και υγιεινής για τα σχολικά κτίρια, να ελεγχθούν ο ηλεκτροµηχανικός εξοπλισµός και η πυροσβεστική προστασία. Θέλουµε ενιαία το κρά τος να λύσει αυτά τα ζητήµατα, χωρίς να διαιωνίζεται το µπαλάκι ευ θυνών µε τους δήµους και δίχως το θέµα της σχολικής στέγης να αντιµετωπίζεται µε όρους κερδοφορίας και κόστους. Πρέπει να υπάρχει σοβαρή κρατική χρηµατοδότηση σε επίπεδο τοπικής διοίκησης, αλλά και µέριµνα ώστε η χρηµατοδότηση να φτάνει στα σχολεία και να γίνονται τα απαραίτητα έργα. Υπάρχουν πολλά νέα “Τέµπη” µέσα στην Εκπαίδευση µε τα σχολικά κτίρια και χρειάζεται άµεσα να παρθούν µέτρα».
Νίκος Παπαχρήστος: Σοβαρές κακοτεχνίες σε πολλά σχολικά κτίρια
Για πληµµελή συντήρηση των σχολικών κτιρίων και ένα άκρως δυσλειτουργικό σύστηµα, µε τα λιγοστά κονδύλια για την Εκπαίδευση να δίνονται στους δήµους µέσω του υπουργείου Εσωτερικών και να εναπόκειται στην καλή διάθεση των δηµάρχων το αν τελικά αυτά θα φτάσουν στα σχολεία, έκανε λόγο ο Νίκος Παπαχρήστος, ταµίας της Οµοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ).«Το ευτύχηµα είναι πως, επειδή τα περισσότερα σχολικά κτίρια είχαν χτιστεί τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, ακόµη αντέχουν, αλλά όσο περνάει ο καιρός θέλουν και περισσότερη συντήρηση», εξήγησε στα «Π», δίνοντας έµφαση στις κακοτεχνίες που υπάρχουν σε πολλά από τα κτίρια.
«Πολλά από αυτά δεν έχουν παραδοθεί καν επίσηµα λόγω των κακοτεχνιών. Ολοκληρώνονταν τα κτίρια και δεν αναλάµβανε κανείς από τον ΟΣΚ να υπογράψει.
Απλώς, κάποια στιγµή ερχόταν εντολή από τον διευθυντή ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης: “Φεύγετε από το παλιό το κτίριο και πάτε στο καινούργιο”. Γι’ αυτό και σε πολλά κτίρια, που είναι µόλις 10- 15 ετών, πέφτουν µέχρι και τα ταβά νια. Το 2ο Λύκειο Πετρούπολης, ένα από τα σχολεία που δεν παραδόθηκαν ποτέ επίσηµα, διαλύθηκε έπειτα από έναν µικροσεισµό, ενώ κανένα άλλο κτίριο της περιοχής δεν επλήγη. ∆ιαπιστώθηκε τότε ότι υπήρχε κακοτεχνία, αφού δεν είχαν τοποθετηθεί τσέρκια στις κολώνες».
Σύµφωνα µε τον κ. Παπαχρήστο, «παρόλο που διευθυντές σχολείων παγίδων στέλνουν µήνυµα στους δήµους για να ειδοποιήσουν, κανένας δήµαρχος δεν αναλαµβάνει να επιδιορθώσει τις φθορές, ενώ παράλληλα λένε στους διευθυντές να µην τους ενοχλούν».
Άρθρο της Χριστίνας Αλεξοπούλου: Κονδύλια εκατοµµυρίων για εκσυγχρονισµό
Η Παιδεία είναι το θεµέλιο µιας σύγχρονης κοινωνίας. ∆εν µπορεί να παραµένει στάσιµη, εγκλωβισµένη σε ξεπερασµένες αντιλήψεις και φθαρµένες υποδοµές. Από την πρώτη στιγµή, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει θέσει ως προτεραιότητα τη ριζική αναβάθµιση της Εκπαίδευσης σε όλες τις βαθµίδες.
Με περισσότερους εκπαιδευτικούς, ψηφιακές αλλαγές στον τρόπο διδασκαλίας και εκσυγχρονισµό των εγκαταστάσεων.
Ως εκ τούτου, το πρόγραµµα «Μαριέττα Γιαννάκου», ύψους 350 εκατοµµυρίων ευρώ, αποτελεί ένα ακόµα ουσιαστικό βήµα προς αυτή την κατεύθυνση, ενισχύοντας εκατοντάδες σχολικές µονάδες σε ολόκληρη τη χώρα.
Βέβαια, η εκπαιδευτική πολιτική δεν περιορίζεται στη βελτίωση των κτιριακών υποδοµών, καθώς, πέραν του προσωπικού και του τεχνολογικού εξοπλισµού, υλοποιείται µια συνολική προσέγγιση, που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση επενδύει στη δηµιουργία ενός περιβάλλοντος µάθησης που ενισχύει τις δεξιότητες και τις προοπτικές των νέων.
Άλλωστε, οι δαπάνες για την Παιδεία θα αυξηθούν κατά 255 εκατοµµύρια ευρώ. Αυτές οι επενδύσεις αντικατοπτρίζουν τη δέσµευση του πρωθυπουργού για την παροχή ποικών ευκαιριών σε όλους τους µαθητές. Είναι γεγονός ότι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, υπό τον Κυριάκο Πιερρακάκη, δεν αφήνει περιθώρια για καθυστερήσεις στον ολιστικό αυτό σχεδιασµό, αποδεικνύοντας στην πράξη την αναµόρφωση του τρόπου µε τον οποίο αντιλαµβανόµαστε την εκπαιδευτική διαδικασία.
Παράλληλα, η Ελλάδα εισέρχεται δυναµικά στη νέα εποχή της ανώτατης Παιδείας. Η έλευση µη κρατικών πανεπιστηµίων είναι µια εξέλιξη που σηµατοδοτεί το άνοιγµα της χώρας στην εκπαιδευτική εξωστρέφεια.
Επίσης, τα ∆ηµόσια Ωνάσεια Σχολεία αποτελούν µια ακόµα σηµαντική τοµή, δίνοντας τη δυνατότητα σε χιλιάδες µαθητές να αποκτήσουν πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου µαθησιακά προγράµµατα.
Η Αχαΐα δεν θα µπορούσε να µείνει εκτός αυτής της µεταρρυθµιστικής πορείας. Σχολικές µονάδες του νοµού αλλάζουν, δια σφαλίζοντας καλύτερες συνθήκες για τα παιδιά µας. Η εκπαιδευτική αναβάθµιση δεν είναι πολυτέλεια, είναι υποχρέωση. Με σχέδιο και αποφασιστικότητα, η κυβέρνηση αποδεικνύει ότι αναλαµβάνει τις ευθύνες της, χαράσσοντας µια νέα, αποτελεσµατική κατεύθυνση για την Παιδεία.
* τέως υφυπουργού Υποδοµών και Μεταφορών, βουλευτού Ν.∆. Αχαΐας
Άρθρο του Λάζαρου Κυρίζογλου: ∆εν επαρκούν οι οικονοµικοί πόροι των δήµων
∆υστυχώς, η µεγάλη πλειονότητα των σχολικών υποδοµών µετρά πολλές δεκαετίες ζωής. Τα κτίρια χρήζουν αναβάθµισης και διαρκούς συντήρησης, που όσο περνούν τα χρόνια κοστίζουν και ακριβότερα. Οι ανάγκες για προσθήκη σύγχρονου εξοπλισµού είναι πολύ µεγάλες, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που σε κάποια σχολεία, εξαιτίας της έλλειψης επαρκούς αριθµού σχολικών αιθουσών, αναγκάζονται να στεγάζονται µαθητές σε προκάτ αίθουσες. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
Οι δήµοι γνωρίζουµε από πρώτο χέρι το πρόβληµα, αφού είµαστε εµείς εκείνοι στους οποίους έχει µεταβιβαστεί από το κεντρικό κράτος η ευθύνη για τη συντήρηση και τη λειτουργία των σχολικών κτιρίων, χωρίς δυστυχώς να επαρκούν οι πόροι που µας έχουν µεταβιβαστεί. Είµαστε υποχρεωµένοι να συνεισφέρουµε δικούς µας πόρους, για να καλύ ψουµε ανάγκες και κόστη που διαρκώς αυξάνονται, χωρίς εµείς να ευθυνόµαστε.
Η κατακόρυφη αύξηση του ενεργειακού κόστους, η µισθοδοσία των επιπλέον σχολικών καθαριστριών που αναγκαστήκαµε να προσλάβουµε λόγω του COVID, η τροµακτική άνοδος των υλικών για τη συντήρη ση των σχολείων έχουν επιβαρύνει δυσανάλο γα τους δήµους. Από τη µια, η έλλειψη πόρων και, από την άλλη, αποφάσεις που λαµβάνονται ερή µην µας, όπως η απόφαση για την κατάργηση των σχολικών επιτροπών, στο όνοµα µιας δήθεν εξοικονόµησης πόρων, καθιστούν δύσκολο το έργο µας.
∆εν µπορούµε να προχωρήσουµε ως χώρα στον 21ο αιώνα και την εποχή της Τεχνητής Νοηµοσύνης µε σχολικές υποδοµές του προηγούµενου αιώνα.
Η ΚΕ∆Ε έχει επανειληµµένα τονίσει την ανάγκη να υπάρξει ένα ολοκληρωµένο εθνικό σχέδιο για την αναβάθµιση των σχολικών υποδοµών της χώρας. Σχέδιο που θα καταρτιστεί σε συνεργασία µε τους δήµους, που γνωρίζουν καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον τις ανάγκες και ελλείψεις σε τοπικό επίπεδο, το οποίο θα προβλέπει µε συγκεκριµένο χρονοδιάγραµµα τη διάθεση γενναίας και επαρκούς χρηµατοδότησης, µε αξιοποίηση εθνικών και ευ ρωπαϊκών πόρων, αλλά και ιδιωτικών δωρεών, για την κατασκευή νέων σχολικών υποδοµών και τη συντήρηση και αναβάθµιση των ήδη υπαρχουσών.
Ταυτόχρονα απαιτείται η επαρκής χρηµατοδότηση των δήµων σε ετήσια βάση για την κάλυψη των λει τουργικών δαπανών των σχολικών µονάδων. Από την πρώτη στιγµή χαιρετίσαµε µε ικανοποίηση την εξαγγελία, ύστερα από πολλά χρόνια, του προγράµµατος «Μαριέττα Γιαννάκου» ως ένα πρώτο σηµαντικό βήµα για να προχωρήσει επιτέλους η εθνική προσπάθεια για τη δηµιουργία σύγχρονων σχολικών υποδοµών σε όλη τη χώρα. Οι πόροι που θα διατεθούν αποτελούν µια καλή αρχή.
* δηµάρχου Αµπελοκήπων-Μενεµένης, προέδρου της Κεντρικής Ένωσης ∆ήµων Ελλάδος (ΚΕ∆Ε)
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 22/02/2025
