Σε προπανδημικά επίπεδα επανέρχεται η φυματίωση στη χώρα μας, σύμφωνα με τα σχετικά επιδημιολογικά στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημοσίας Υγείας (ΕΟΔΥ), ενώ πρόκειται για ένα υποχρεωτικώς δηλούμενο νόσημα, η υποδήλωση των κρουσμάτων του οποίου αποτελεί χρόνιο πρόβλημα και δυσχεραίνει την ακριβή αποτύπωση του φορτίου της νόσου στον πληθυσμό.

*Διαβάστε ακόμα: Καιρός: Aποπνικτική ατμόσφαιρα με "κοκτέιλ" αφρικανικής σκόνης, νεφώσεων και ζέστης

Το 2023 καταγράφηκαν συνολικά 493 περιστατικά ενεργού φυματίωσης, δηλαδή 54 περισσότερα σε σύγκριση με το 2022, στο πλαίσιο της παρατηρούμενης αύξησης των κρουσμάτων φυματίωσης παγκοσμίως μετά την αποδρομή της πανδημίας COVID-19. Με βάση τον αριθμό των δηλωμένων κρουσμάτων, η συχνότητα δήλωσης της νόσου στην Ελλάδα για το 2023 υπολογίζεται σε 4,71 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού. Σημειώθηκε, δηλαδή, μία μικρή αύξηση σε σύγκριση με το 2019, τελευταίο έτος πριν την πανδημία COVID-19, έτος κατά το οποίο η συχνότητα δήλωσης ήταν 4,3 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού. Λόγω της συνεχιζόμενης υποδήλωσης, ο αριθμός των δηλωθέντων κρουσμάτων το 2023 θεωρείται ότι υποεκτιμά το πραγματικό φορτίο της νόσου στη χώρα. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα κατατάσσεται στις χώρες χαμηλής επίπτωσης του νοσήματος, σύμφωνα με τον ορισμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (λιγότερα από 10 περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους κατ’ έτος).

Το 2023 το 47% των συνολικών κρουσμάτων ήταν Έλληνες και το 53% αλλοδαποί. Διαχρονικά, η φυματίωση ακολουθούσε φθίνουσα πορεία στον ελληνικό πληθυσμό μέχρι την πανδημία COVID19, με περισσότερα κρούσματα μεταξύ των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας. Στην αποδρομή της πανδημίας, παρατηρήθηκε αύξηση και στον ελληνικό πληθυσμό. Στους αλλοδαπούς από χώρες με υψηλή επίπτωση της νόσου, ο αριθμός περιστατικών ενεργού φυματίωσης βαίνει σταθερά αυξανόμενος την τελευταία δεκαετία. Η πλειονότητα των κρουσμάτων στους αλλοδαπούς αφορά νέα άτομα, με κύρια ηλικιακή ομάδα αυτή των εφήβων και πολύ νεαρών ενηλίκων (15-24 ετών).

Το 2023 παρατηρήθηκε αυξητική τάση στη φυματίωση του κεντρικού νευρικού συστήματος (φυματιώδης μηνιγγίτιδα και φυματίωση εγκεφάλου), καθώς και αύξηση στις σοβαρότερες και μεταδοτικότερες μορφές πνευμονικής φυματίωσης στους αλλοδαπούς. Το 2023, λοιπόν, δηλώθηκαν 493 κρούσματα φυματίωσης, κατά 54% περισσότερα από το 2022. Από αυτά, τα 370 (75%) δηλώθηκαν από τις μονάδες υγείας, ενώ 123 επιπλέον περιστατικά (25% του συνόλου) καταγράφηκαν από ενεργητική εργαστηριακή επιτήρηση σε επιλεγμένα τριτοβάθμια νοσοκομεία.


Γκίκας Μαγιορκίνης: Μικρή η αύξηση των κρουσμάτων φυματίωσης

Σύμφωνα με όσα αναφέρει στο parapolitika.gr ο αναπληρωτής καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας και της Επιστημονικής Επιτροπής του ΕΟΔΥ, Γκίκας Μαγιορκίνης, “χρειαζόμαστε σύγκριση με την προ Covid-19 περίοδο, γιατί παρατηρήθηκε μείωση της δήλωσης της νόσου, κατά τα χρόνια 2020-2023. Η φυματίωση είναι πιο συχνή σε μετανάστες και μάλιστα απο συγκεκριμένες περιοχές (όπως η Ουκρανία, η οποία είναι η τέταρτη χώρα σε επιπολασμό της φυματίωσης διεθνώς), οπότε οι διαγνώσεις μπορεί να αφορούν, σε μεγάλο βαθμό, αυτούς τους πληθυσμούς που είχαμε αυξημένη κίνηση κατά τα χρόνια αναφοράς. Η αύξηση από το 4,3 ανά 100.000 πληθυσμού στο 4,71 ανά 100.000 πληθυσμού δεν είναι σημαντική, δεν φτάνει καν το 14%, και όλα δείχνουν ότι οι μετακινήσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία θα μπορούσαν να είχαν συμβάλλει σε αυτή την αύξηση”.

Η νόσος

Η φυματίωση είναι λοιμώδες νόσημα που προκαλείται από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης και σπανιότερα από άλλους τύπους μυκοβακτηριδίων. Το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης συνήθως προσβάλλει τους πνεύμονες, αλλά μπορεί να προσβάλει και οποιοδήποτε άλλο όργανο του σώματος.

Μεταδίδεται από το ένα άτομο στο άλλο με την εισπνοή σταγονιδίων που περιέχουν μυκοβακτηρίδια. Τα άτομα με πνευμονική φυματίωση αποβάλλουν πολύ μικρά τέτοια σταγονίδια με τον βήχα, το φτάρνισμα και τη δυνατή ομιλία. Τα άτομα αυτά μεταδίδουν συνήθως τη νόσο στουςανθρώπους που είναι σε στ ε νή επαφή μαζί τους αρκετές ώρες κάθε μέρα, όπως η στενή οικογένειά τους ή συγκάτοικοι στο ίδιο σπίτι.

Η φυματίωση δεν μεταδίδεται μέσω της κοινής χρήσης αντικειμένων, όπως με τα ρούχα, τα σεντόνια, τα κοινά πιάτα και μαχαιροπίρουνα, τα ποτήρια και τις τουαλέτες.