Λειψυδρία: ∆ιπλασιάστηκαν µέσα σε τρεις δεκαετίες οι ανάγκες της Αθήνας - "Καµπανάκι" από τους επιστήμονες

Με 650.998.000 κυβικά µέτρα νερού στις δεξαµενές της (τελευταία µέτρηση 28/3/2025) και ηµερήσια ανάγκη υδροδότησης της Αθήνας 1.200.000 κυβικά µέτρα, η ΕΥ∆ΑΠ είναι αντιµέτωπη µε µια εξίσωση που δεν λύνεται. Το φάσµα της λειψυδρίας είναι πια ορατό αφού, σύµφωνα και µε τους επιστήµονες, οι βροχές του χειµώνα που πέρασε δεν ήταν αρκετές για να εφησυχάσουµε. Όχι µόνον αυτό αλλά, όπως όλα δείχνουν, το πρόβληµα δεν είναι παροδικό - όπως τη δεκαετία του ‘90 που κράτησε για δύο χρόνια και αντιµετωπίστηκε µε λύσεις περιορισµένης κατανάλωσης.

Η Ελλάδα βρίσκεται αντιµέτωπη µε µια κατάσταση που µονιµοποιείται: λιγότερες βροχές, λιγότερο νερό. Τα ιστορικά στοιχεία δείχνουν το µέλλον: Η µεγαλύτερη λειψυδρία καταγράφηκε πριν από 35 χρόνια, το 1990, ενώ η δεύτερη (σε έλλειψη νερού) τον χειµώνα που ακολούθησε τους ιστορικούς Ολυµπιακούς Αγώνες του 1896. Το 1991, όταν η καθηµερινή ανάγκη κατανάλωσης νερού στην Αττική ήταν περίπου 600.000 κυβικά νερού ηµερησίως, το ΙΓΜΕ είχε πραγµατοποιήσει µια µελέτη-µοντελοποίηση.

1.200.000 κυβικά χρειάζεται κάθε μέρα η Αττική

Η πρόβλεψη που προέκυψε ήταν πως το 2020 οι ανάγκες θα εκτοξευτούν στα 900.000 κυβικά ηµερησίως. «Τελικά, χρειαζόµαστε για την ύδρευση στην Αττική κάθε ηµέρα 1.200.000 κυβικά. Η πραγµατικότητα ξεπέρασε τα επιστηµονικά µας µοντέλα», λέει στην «Απογευµατινή» ο διευθυντής Υδατικών Πόρων ΙΓΜΕ, Παναγιώτης Σαµπατακάκης. Το υδρολογικό έτος διαρκεί από Οκτώβριο µέχρι Οκτώβριο, ήταν καλό αλλά όχι αρκετό να καλύψει τις ανάγκες του υδροφόρου ορίζοντα. Όπως εξηγεί ο κ. Σαµπατακάκης «η φετινή χρονιά ήταν πιο κάτω από το µέτριο, δεν ήταν όµως ξηρό έτος. Είχαµε κάποιες βροχοπτώσεις καλύτερες από το προηγούµενο υδρολογικό έτος, αλλά όχι αυτές που θα µπορούσαν να τροφοδοτήσουν τα υπόγεια νερά. Οι χιονοσκεπείς ηµέρες έχουν µειωθεί δραµατικά, όχι µόνο στη χώρα µας, αλλά σε όλα τα Βαλκάνια, τα τελευταία δύο χρόνια.

Αυτό σηµαίνει ότι στα βουνά η χιονόστρωση διήρκεσε λίγες ηµέρες και το χιόνι στο έδαφος είχε µικρό πάχος». Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, έχει ήδη χτυπήσει το καµπανάκι του συναγερµού: «Είµαστε σαφώς καλύτερα από πέρυσι, αλλά όχι καλύτερα από την προπερασµένη και την προηγούµενη αυτής χρονιά. Συνεπώς, δεν είναι και για να πανηγυρίζουµε», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής διευθέτησης Ορεινών Υδάτων, διευθυντής του εργαστηρίου Ανάλυσης και ∆ιαχείρισης Φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών – ASSIST και διευθυντής Έδρας UNESCO Con-E-Ect στο ∆ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης, ∆ηµήτρης Εµµανουλούδης.

Ύδρευση: H Ελλάδα στην κορυφή της ΕΕ σε κατανάλωση

Ήρθε, λοιπόν, αν όχι µας προσπέρασε, η ώρα της εξοικονόµησης νερού. Και αν στην ύδρευση είµαστε στην κορυφή της ΕΕ σε κατανάλωση, δεύτεροι µετά την Ιταλία σε λίτρα νερού κατ’ άτοµο ηµερησίως, σύµφωνα µε τα στοιχεία που έχουν διαθέσιµα οι υδρογεωλόγοι, ο µεγάλος καταναλωτής νερού στη χώρα µας είναι ο αγροτικός τοµέας. Οι µελέτες δείχνουν ότι το 83% του νερού που καταναλώνεται ηµερησίως, είναι αυτό που προορίζεται για άρδευση. Εκεί υπάρχουν περιθώρια για µείωση σπατάλης (από γεωτρήσεις που «ξεχνιούνται» ανοιχτές, από ελαττωµατικά αρδευτικά δίκτυα που «χάνουν» ποσότητες νερού κ.λπ.). Επιπλέον, τα µεγάλα έργα που έχουν ήδη εξαγγελθεί (αφαλάτωση στα νησιά-ανακυκλωµένο νερό για τις καλλιέργειες) πρέπει να προχωρήσουν ταχύτατα. Ειδικά στη νησιωτική χώρα, η αφαλάτωση είναι µονόδροµος, σύµφωνα µε τους επιστήµονες, ακόµη κι αν επανέλθουµε στα κανονικά επίπεδα βροχοπτώσεων, αφού ο υπερτουρισµός και η χρονική επέκταση της τουριστικής περιόδου έχουν εκτοξεύσει τις ανάγκες ηµερήσιας κατανάλωσης. «Οι κάτοικοι και η τοπική αυτοδιοίκηση στα νησιά πρέπει να ξεπεράσουν κάποιες αναστολές που έχουν και να προχωρήσουν σε έργα αφαλάτωσης άµεσα, όπου δεν έχουν αυτά εφαρµοστεί», λέει ο Παναγιώτης Σαµπατακάκης.