Αθήνα: Η πόλη των άστεγων και των τοξικομανών - Το ιστορικό κέντρο έχει καταληφθεί από αλλοδαπούς

Επανήλθε στα πολύ υψηλά επίπεδα των περασμένων ετών το πρόβλημα των αστέγων στην Αθήνα, παρά το γεγονός ότι η πόλη έχει ανακάμψει τουριστικά, με εκατοντάδες νέες ξενοδοχειακές μονάδες και καταστήματα εστίασης-αναψυχής σε υποβαθμισμένες περιοχές. Η αδυναμία των αρμόδιων υπηρεσιών, κεντρικών και αυτοδιοικητικών, να βοηθήσουν συντονισμένα τους τοξικομανείς, μεταφέροντάς τους σε οργανωμένες δομές εκτός αστικού ιστού, όπως και να αναγκάσουν τους περίπου 80.000 (σ.σ.: κατ’ εκτίμηση, αφού δύναται να είναι πολύ παραπάνω) παρανόμως διαβιούντες στην επικράτεια πολίτες τρίτων χωρών έχει προκαλέσει μη αναστρέψιμες καταστάσεις.

Αθήνα, η πόλη των άστεγων και των τοξικομανών

Το 2025 δεν είναι 2013, όταν οργανώθηκε επιτυχώς η διαμονή και η παροχή πρωτοβάθμιας περίθαλψής τους σε κτιριακές εγκαταστάσεις των πρώην Ολυμπιακών Ακινήτων στην Αμυγδαλέζα, αλλά το εγχείρημα έμεινε ανολοκλήρωτο εξαιτίας των αντιδράσεων διαφόρων «αλληλέγγυων φορέων». 

Σήμερα, ολόκληρες γειτονιές κάτω από την Πλατεία Ομονοίας έως τη Λεωφόρο Κηφισού σε μήκος και σε πλάτος από τον Ταύρο έως τα Σεπόλια αποτελούν γκέτο αστέγων, ως επί το πλείστον παραβατικών, αλλά και αρκετών ιδιαίτερα επικίνδυνων. Οι υγειονομικές συνθήκες μετά την πανδημία του κορονοϊού έχουν επιδεινωθεί, ενώ εγκαταλείφθηκαν σχεδόν καθολικά οι οικίες και τα καταστήματα. Το έγκλημα κυριαρχεί σε όλες του τις εκφάνσεις.

Ο θάνατος του Ρουμάνου

Πρόσφατο παράδειγμα, το απάνθρωπο πε ριστατικό σε εστιατόριο στην Πλατεία Βάθης, στο τέρμα της Καποδιστρίου, που διασταυρώνεται με τη Μάρνη. Ενας 57χρονος ρουμανικής καταγωγής τοξικομανής μπήκε τρεκλίζοντας στο κατάστημα και λίγο αργότερα δύο αλλοδαποί υπάλληλοι (ο ένας είχε μόλις αποφυλακιστεί) τον έβγαλαν χωρίς τις αισθήσεις του, αφήνοντάς τον στην άκρη του πεζοδρομίου. Τα αίτια θανάτου του παραμένουν αδιευκρίνιστα και όποιες περαιτέρω έρευνες ξεκινήσουν θα δημιουργήσουν προβλήματα, για τα οποία δεν υπάρχουν λύσεις προς το παρόν. Οπως φαίνεται στο επιτόπιο φωτορεπορτάζ των «Παραπολιτικών», τα ερειπωμένα διαμερίσματα μισοεγκαταλελειμμένων πολυκατοικιών της Καποδιστρίου, της Σωκράτους, της Μενάνδρου και των γύρω δρόμων χρησιμοποιούνται από τοξικομανείς και άστεγους αλλοδαπούς, καθώς σε μικρή απόσταση, λίγων δεκάδων μέτρων, λειτουργεί κέντρο προσφύγων, αλλά και δημοτικός χώρος για χρήση ναρκωτικών, ο ΟΚΑΝΑ. Επίσης, στην αρχή της Αχαρνών οι δύο πολυκατοικίες χρησιμοποιούνται ως υπνωτήρια για αναξιοπαθούντες. Ο νόμος της σιωπής τηρείται λίγο-πολύ από όλες τις πλευρές. Μόνον έτσι δύναται να τηρηθεί κάποιο μέτρο σε έναν μικρόκοσμο 10.000-15.000 Ελλήνων και αλλοδαπών -στη μεγάλη τους πλειονότητα- βαρέως νοσούντων.

Νέες εστίες και πυροβολισμοί

Φυσικά, δεν είναι μόνο η Βάθη. Στο Πανεπιστήμιο, στην Αθηνάς, στο Μοναστηράκι, στην Ομόνοια, στην Αχαρνών, στον Κολωνό και στο Μεταξουργείο, κυρίως τοξικομανείς και ηλικιωμένοι διανυκτερεύουν τα βράδια, ενώ την ημέρα μαζεύονται στα συσσίτια ή στις δομές του δήμου. Δυστυχώς, οι περισσότερες προσπάθειες που έχουν γίνει είτε από τις αρμόδιες υπηρεσίες είτε από τον δήμο δεν έχουν φέρει τα απαραίτητα αποτελέσματα, αφού εκατοντάδες άνθρωποι (κάποιοι και από επιλογή) ζουν ακόμη έξω.

Τα τελευταία χρόνια προέκυψαν και νέες εστίες στην οδό Φυλής, στη Λιοσίων και στον παλαιό Σταθμό Πελοποννήσου, κάτω από την Τροχαία. Από τα δελτία συμβάντων στην Κρατική Ασφάλεια και στα Αστυνομικά Τμήματα Συντάγματος, Ομόνοιας, Ακροπόλεως, Εξαρχείων, Κυψέλης και Αγ. Παντελεήμονα προκύπτει ότι δρουν κυρίως δύο-τρεις ομάδες Αλβανών κακοποιών, 4 ομάδες Ρουμάνων, 9 ομάδες Αλγερινών και κάποιες παλαιότερες Βούλγαρων και Γεωργιανών, ενώ πάντα επικίνδυνες είναι οι «συμμορίες» των Αφγανών και των Κούρδων, οι οποίοι επιδίδονται συχνά-πυκνά και σε χρήση όπλων.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι ανέστιοι και οι εξαρτημένοι συνυπάρχουν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ο Εθνικός Συντονιστής για τα Ναρκωτικά, δρ Χρήστος Κουιμτσίδης, δηλώνει ότι «η σχέση αστεγίας και χρήσης ουσιών (συμπεριλαμβανομένου του αλκοόλ) είναι κυκλική και αλληλεξαρτώμενη, με αφετηρία είτε την έλλειψη εργασίας και στη συνέχεια στέγης, που οδηγεί στη χρήση, είτε ξεκινώντας από τη χρήση ουσιών, η οποία οδηγεί στην απώλεια εργασίας και στέγης». Πιστεύει, ακόμα, ότι το ζήτημα των άστεγων ενεργών χρηστών συμπυκνώνει πολλαπλές ανεπάρκειες της κοινωνικής πολιτικής στην Ελλάδα, όπως η έλλειψη πολιτικής βούλησης και οι συντηρητικές πολι τισμικές αξίες, και δεν βλέπει τίποτα παράδο ξο στο ότι, «ελλείψει κατάλληλων κοινωνικών υπηρεσιών, ένα αξιοσημείωτο κομμάτι των αστέγων ενδέχεται να είναι ενεργοί χρήστες ή ασθενείς με ψυχικά νοσήματα, όπως επίσης αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες».

Οι προτάσεις των ειδικών

Στις προτάσεις των ειδικών περιλαμβάνονται η δημιουργία εξειδικευμένων δομών, η ενίσχυση της υγειονομικής περίθαλψης και της ψυχολογικής τους υποστήριξης, η πραγματική καταγραφή τους, τα βιώσιμα προγράμματα εργασίας και, φυσικά, η αύξηση των κτιριακών υποδομών, αφού στις παρούσες δεν υπάρχει καμία ιδιωτικότητα (6 άτομα ανά δωμάτιο).

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «Παραπολιτικά»