Τις 10.776 καταγεγραµµένες περιπτώσεις νεανικής παραβατικότητας, και σοβαρής και ήπιας, έφτασε η χώρα µας για το 2023 και το 2024 καταγράφηκε νέα, πολύ σηµαντική αύξηση της τάξης του... 46%, µε τις πιο συνήθεις κατηγορίες να είναι το bullying στα σχολεία, οι µικροκλοπές, η παράβαση του νόµου περί ναρκωτικών και η σεξουαλική κακοποίηση. Αυτά τα πολύ ανησυχητικά στοιχεία καταθέτει στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» η αστική µη κερδοσκοπική εταιρεία «Ίασις», ενώ ο οικονοµολόγος Υγείας, πρόεδρος και γενικός διευθυντής της οργάνωσης, Νίκος Μπαλτάς, µας εξηγεί κάτι ακόµη πιο ανησυχητικό: «Εάν κρίνουµε από τα φαινόµενα της νεανικής παραβατικότητας σε χώρες της Κεντρικής και της ∆υτικής Ευρώπης, στην Ελλάδα δεν έχουµε δει τίποτε ακόµη. Βρισκόµαστε µόλις στο µέσον της ανοδικής πορείας του φαινοµένου προς την κορύφωσή του».

Αύξηση της νεανικής παραβατικότητα στη χώρα μας το 2024

Ο κ. Μπαλτάς σηµειώνει ακόµη: «Πίσω από κάθε παραβατική συµπεριφορά υπάρχει µια σύνθετη πραγµατικότητα: ανεργία και φτώχεια, ελλιπής γονική επίβλεψη, έλλειψη θετικών προτύπων, ενδοοικογενειακή βία, συµµετοχή σε παραβατικές οµάδες και έντονη επιρροή από τα κοινωνικά δίκτυα. Η εµπειρία δείχνει ξεκάθαρα ότι η παραβατικότητα των νέων είναι αποτέλεσµα ενός σύνθετου πλέγµατος βιολογικών, οικογενειακών και κοινωνικών παραγόντων. Πολλοί από τους ανήλικους και τις ανήλικες που παραπέµπονται στις δοµές και τις υπηρεσίες της οργάνωσης έχουν ιστορικό µε απουσία θετικών προτύπων, διαλυµένες οικογενειακές σχέσεις, έκθεση σε βία και ανεπαρκή διδασκαλία κοινωνικών αξιών. Ενδεικτικά, ένας σηµαντικός αριθµός από αυτούς δεν έχει ολοκληρώσει τη βασική του εκπαίδευση, ενώ πολλοί έχουν ήδη εµπλακεί µε ναρκωτικές ουσίες ή παρουσιάζουν προβλήµατα ψυχικής υγείας».

Ανεργία και φτώχεια, ελλιπής γονική επίβλεψη, έλλειψη θετικών προτύπων, ενδοοικογενειακή βία, συμμετοχή σε παραβατικές ομάδες και έντονη επιρροή από τα κοινωνικά δίκτυα, οι λόγοι


Ο ρόλος των γονέων

Και ποιος είναι ο ρόλος των γονέων, τελικά; Ο κ. Μπαλτάς έχει µία πολύ ελπιδοφόρα απάντηση να µας δώσει:

«Υπάρχουν διάφοροι τρόποι µε τους οποίους οι ίδιοι οι γονείς µπορούν να συµβάλουν ενεργά στην πρόληψη και την αντιµετώπιση της νεανικής παραβατικότητας:

Ανοιχτή επικοινωνία. Ένας ειλικρινής διάλογος βοηθά το παιδί να µοιράζεται σκέψεις και ανησυχίες.

Συµµετοχή στην καθηµερινότητα. Η εµπλοκή στις δραστηριότητες του παιδιού ενισχύει τη σύνδεση και την αίσθηση ασφάλειας.

Επαγρύπνηση. Η αναγνώριση έγκαιρων ενδείξεων, όπως η αποµόνωση ή η επιθετικότητα, είναι κρίσιµη.

Σαφή όρια. Οι κανόνες και οι συνέπειες διδάσκουν υπευθυνότητα και συνέπεια.

Συµβουλευτική υποστήριξη. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η καθοδήγηση από ψυχολόγους ή κοινωνικούς λειτουργούς είναι αναγκαία και ουσιαστική».

Μάλιστα, σύµφωνα πάντα µε τον ίδιο, «η “Ίασις” αξιοποιεί την τεχνολογία ως εργαλείο προσέγγισης. Μέσω ψηφιακών εφαρµογών, οι νέοι και οι νέες µπορούν να έχουν πρόσβαση σε εκπαιδευτικό περιεχόµενο, σε προτάσεις για δράσεις, σε διασύνδεση µε ειδικούς, αλλά και κίνητρα µέσα από συστήµατα επιβράβευσης για την ενεργή συµµετοχή τους στην κοινότητα».

Νέα υποστηρικτική δοµή στην Αθήνα

Αξίζει να σηµειωθεί ότι η «Ίασις», µία από τις δύο µεγάλες µη κερδοσκοπικές οργανώσεις της χώρας µας η οποία ασχολείται συστηµατικά µε την πρόληψη και την αντιµετώπιση της νεανικής παραβατικότητας, δηµιούργησε πριν από λίγο καιρό τη νέα υποστηρικτική πολύµορφη δοµή της στο κέντρο της Αθήνας (οδός Πατησίων 84 και ∆εριγνύ). Η οργάνωση δραστηριοποιείται επίσης στη Θεσσαλονίκη, χρηµατοδοτείται εξ ολοκλήρου από το ευρωπαϊκό πρόγραµµα «Ψυχαργώ», µέσω του υπουργείου Υγείας, και ανήκει στην Πανελλαδική Οµοσπονδία των οργανώσεων για την Ψυχική Υγεία «Αργώ».

Η «Ίασις» προσφέρει στο τρέχον χρονικό διάστηµα, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, δωρεάν υπηρεσίες σε περίπου 200 ανήλικους και νέους σε κίνδυνο για εκδήλωση παραβατικής συµπεριφοράς, καθώς και σε 37 ανήλικους, οι οποίοι έχουν παραπεµφθεί στις δοµές της µε εισαγγελικές παραγγελίες και µέσω της δικαστικής υπηρεσίας των επιµελητών ανηλίκων.

Το προσωπικό της «Ίασις» απαρτίζεται από επαγγελµατίες ποικίλων ειδικοτήτων από τον τοµέα της Ψυχικής Υγείας, καθώς και από βοηθητικό προσωπικό, οι οποίοι συγκροτούν την ενιαία διεπιστηµονική οµάδα. Στις υπηρεσίες της οργάνωσης συµπεριλαµβάνονται η λειτουργία υπηρεσιών και µονάδων, όπως Κέντρα Ηµέρας, Κέντρο Ηµέρας Αυτισµού, Κέντρο Ηµέρας Υποστήριξης Εργαζοµένων, Μονάδες Βραχείας Παραµονής, Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και άλλες δοµές υποστήριξης.

Δημοσιεύτηκε την Κυριακάτικη Απογευματινή