Στο «μικροσκόπιο» της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας μπήκαν σήμερα τέσσερις αιτήσεις ακύρωσης με τις οποίες προσβάλλονται υπουργικές αποφάσεις, εκδοθείσες κατ’ επίκληση διατάξεων του ν. 5094/2024, για την εγκατάσταση ιδιωτικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Οι αιτήσεις ακύρωσης έχουν κατατεθεί από την Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΣΔΕΠ), καθηγητές των ΑΕΙ και Κολέγια. Οι προσφεύγοντες ζητούν να μπλοκάρει το ΣτΕ την ίδρυση και λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα (Αθήνα και Θεσσαλονίκη)

Από την πλευρά των καθηγητών των ΑΕΙ και της ΠΟΣΔΕΠ υποστηρίχθηκε, μεταξύ των άλλων, ότι οι ρυθμίσεις του ν. 5094/2024 παραβιάζουν το άρθρο 16 του Συντάγματος που προβλέπει την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης αποκλειστικά από ΝΠΔΔ και καθηγητές που έχουν την ιδιότητα του δημόσιου λειτουργού. Ακόμη τόνισαν ότι η λειτουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων υποβαθμίζει τις εγγυήσεις του άρθρου 16 του Συντάγματος σχετικά με την εξασφάλιση της υψηλής ποιοτικής στάθμης της ανώτατης εκπαίδευσης και την κατοχύρωση της ακαδημαϊκής ελευθερίας. Tα Κολέγια υποστηρίζουν ότι ο ν. 5094/2024 στρεβλώνει την ήδη διαμορφωθείσα αγορά εκπαιδευτικών υπηρεσιών στη χώρα, δημιουργώντας παρόχους δύο ταχυτήτων και τα υποβαθμίζει σε παρόχους υπηρεσιών δεύτερης κατηγορίας, καθώς αναγνωρίζει άλλα νομικά πρόσωπα ως επίσημα «παραρτήματα» που χορηγούν πτυχία τα οποία θα «ισχύουν αυτόματα» σαν να είχαν εκδοθεί από Ελληνικό ΑΕΙ.


Oι προσφεύγοντες στο ΣτΕ ζήτησαν να σταλεί σχετικό προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΕ

Κατά τη διάρκεια της πολύωρης συζήτησης στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, επισημάνθηκε μεταξύ άλλων ότι με την λειτουργία των ιδιωτικών Πανεπιστημίων «το δωρεάν παιδεία θα γίνει επιχειρηματική παιδεία, οι φοιτητές θα είναι πελάτες και οι καθηγητές, ιδιωτική καθηγητές και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι ο συνταγματικός νομοθέτης θέλησε μόνο Δημόσια Πανεπιστήμια». Ακόμη, οι προσφεύγοντες στο ΣτΕ ζήτησαν να σταλεί σχετικό προδικαστικό ερώτημα στο ΔΕΕ.

Από την άλλη πλευρά, υποστηρίχθηκε ότι το κρατικό μονοπώλιο στον τομέα της εκπαίδευσης έχει παύσει να υπάρχει πλέον λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η διασυνοριακή εγκατάσταση αλλοδαπών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα είναι δυνατή. Μεταξύ άλλων τονίστηκε ότι 40.000 Έλληνες ξενιτεύονται και φοιτούν σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού, ενώ με την λειτουργία των αλλοδαπών Πανεπιστήμιών στην Ελλάδα, οι φοιτητές θα εγγράφονται στα παραρτήματα των αλλοδαπών Πανεπιστημίων που θα λειτουργούν στην χώρα μας.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ολομέλεια καλείται να αποφασίσει, μεταξύ άλλων, εάν οι επίμαχες διατάξεις του ν. 5094/2024 είναι σύμφωνες με το άρθρο 16 του Συντάγματος, εάν παρακάμπτεται με τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού η προβλεπόμενη στο άρθρο 110 του Συντάγματος διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης και εάν με τις διατάξεις αυτές καλύπτονται οι συνταγματικές απαιτήσεις για την ανώτατη τριτοβάθμια εκπαίδευση (ακαδημαϊκή ελευθερία, υπηρεσιακή κατάσταση διδακτικού προσωπικού των παραρτημάτων, κρατική εποπτεία, αυτοδιοίκηση). Επιπλέον, εάν η Ολομέλεια καταλήξει ότι το Σύνταγμα επιτρέπει μόνο αμιγώς κρατικό σύστημα ανώτατης εκπαίδευσης, τίθεται το ζήτημα αν έχει εφαρμογή, στην προκειμένη περίπτωση, το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, εν συνεχεία, αν ένα αμιγώς κρατικό σύστημα ανώτατης εκπαίδευσης είναι σύμφωνο με το ενωσιακό δίκαιο.

Η Ολομέλεια τους ΣτΕ επιφυλάχθηκε να εκδώσεις τις αποφάσεις της.