Ευνοϊκό σχέδιο για τους "αιώνιους" φοιτητές: Έρχεται ρύθμιση με κοινωνικό πρόσημο από το Υπουργείο Παιδείας εντός του Μαΐου
Θα αφορά δεκάδες χιλιάδες φοιτητές
Ποιοι "αιώνιοι" φοιτητές και με ποιες προϋποθέσεις γλυτώνουν τη διαγραφή
Ισμηνη Χαραλαμποπουλου
Aκόμα μία ευκαιρία με κοινωνικό πρόσημο δίνει το υπουργείο Παιδείας στους αποκαλούμενους «αιώνιους» φοιτητές, με διάταξη η οποία αναμένεται να προωθηθεί στη Βουλή προς ψήφιση εντός του Μαΐου, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες των «Παραπολιτικών». Γίνεται, έτσι, αποδεκτό το αίτημα των πρυτάνεων να μην υπάρξουν οριζόντιες διαγραφές «αιώνιων» φοιτητών, ενώ αποκλείεται το ενδεχόμενο να μην προχωρήσουν οι διαγραφές λόγω κωλυσιεργίας των πανεπιστημίων. Η ευνοϊκή νομοθετική ρύθμιση θα προβλέπει παράταση ενός έτους για τη συμμετοχή στις τρεις εξεταστικές περιόδους -Ιουνίου, Σεπτεμβρίου και Ιανουαρίου- και θα αφορά δεκάδες χιλιάδες φοιτητές οι οποίοι έδωσαν εξετάσεις την τελευταία τριετία, ενώ ση μειώνεται ότι ήδη προβλέπονται ευνοϊκές ρυθμίσεις για ειδικές περιπτώσεις φοιτητών, όπως οι εργαζόμενοι και όσοι έχουν λόγους υγείας. Το υπουργείο Παιδείας έχει ζητήσει από τα πανεπιστήμια να παραδώσουν αναλυτικές καταστάσεις, προκειμένου να αξιολογηθεί το μέγεθος του προβλήματος και να προσδιοριστεί ο αριθμός των «αιώνιων» φοιτητών που πήγαιναν για διαγραφή από τον Σεπτέμβριο, όμως είχαν φροντίσει να συμμετάσχουν σε εξεταστικές περιόδους την τελευταία τετραετία κατά την οποία ισχύει ο σχετικός Νόμος 4957/2022, που έδωσε ένα χρονικό περιθώριο για να πάρουν πτυχίο.
*Διαβάστε ακόμα: Μητσοτάκης στο Υπουργικό Συμβούλιο για τον σιδηρόδρομο: Νέα μέθοδος για τον ακριβή και real time γεωεντοπισμό των τρένων - Μέχρι τον Σεπτέμβριο το σύστημα πέδησης
Την ίδια ώρα, προς διαγραφή θα οδηγηθούν περισσότεροι από 300.000 φοιτητές στην αρχή της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς, οπότε θα πραγματοποιηθούν, με βάση τον νόμο, εκκαθαρίσεις στις λίστες με τους «λιμνάζοντες» φοιτητές, που έχουν ξεπεράσει το ανώτατο όριο φοίτησης, καθώς παραμένουν γραμμένοι στα ιδρύματα ακόμα και επί δεκαετίες, χωρίς να παρακολουθούν μαθήματα και να δίνουν εξετάσεις. Το σκεπτικό της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας με τη νέα ρύθμιση που αναμένεται να προωθήσει είναι ότι δίνει σε φοιτητές που έχουν ξεπεράσει το ανώτατο όριο φοίτησης, αλλά θεωρούνται ενεργοί, τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στις τρεις εξεταστικές του ακαδημαϊκού έτους 2025-2026. Οι υπόλοιποι φοιτητές που έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης θα διαγραφούν μετά την εξεταστική του Σεπτεμβρίου. Στο τραπέζι του διαλόγου έχει συζητηθεί η πρόταση οι διαγραφές να είναι αυτοδίκαιες και όχι με αποφάσεις των πανεπιστημιακών υπηρεσιών. Η λογική αυτής της πρότασης είναι ότι με αυτόν τον τρόπο θα απεμπλακούν τα διοικητικά όργανα των ΑΕΙ από την κόντρα με τους φοιτητές.
Οι τελικές ρυθμίσεις αναμένεται να ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια της Συνόδου των Πρυτάνεων, που οργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Χαλκιδική από τις 6 έως τις 9 Μαΐου, παρουσία της υπουργού Παιδείας, Σοφίας Ζαχαράκη, και του αρμόδιου υφυπουργού Ανώτατης Εκπαίδευσης, Νίκου Παπαϊωάννου. Οι πρυτάνεις έχουν ζητήσει την τροποποίηση του νόμου για τη διαγραφή των «αιώνιων» φοιτητών, εκφράζοντας την ανησυχία τους για τις συνέπειες της εφαρμογής του νόμου με οριζόντιες διαγραφές και εισηγούνται τη δυνατότητα αποφοίτησης για όσους κατάφεραν να περάσουν ορισμένο αριθμό μαθημάτων, ενώ θα οριστικοποιηθεί το πόσα πρέπει να είναι αυτά.
Οι πρυτάνεις υποστηρίζουν ότι δεν µπορεί να παραγνωριστεί η κρίσιµη διαφορά που υπάρχει ανάµεσα σε εκείνους που είναι ανενεργοί και σε εκείνους που αγωνίζονται για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Από την πλευρά τους, οι αρμόδιοι του υπουργείου Παιδείας υπογραμμίζουν ότι «ο νόμος θα εφαρμοστεί», με την αναγκαία τροποποίηση, εστιάζοντας στο κοινωνικό πρόσημο και τα «ποιοτικά χαρακτηριστικά» των φοιτητών, σε σχέση με τον χρόνο που έχουν καθυστερήσει να λάβουν το πτυχίο τους. Σημειώνεται ότι το σύνολο των εγγεγραμμένων φοιτητών, σύμφωνα με στοιχεία του ακαδημαϊκού έτους 2023-2024, στα προπτυχιακά τμήματα ήταν περισσότεροι από 700.000, ενώ οι ενεργοί φοιτητές είναι 350.000 και οι υπόλοιποι μισοί «αιώνιοι». Τα υψηλότερα ποσοστά «αιωνίων» είναι στα παλαιότερα πανεπιστήμια, με το ΕΚΠΑ να καταγράφει το 59,9% των φοιτητών του, δηλαδή περίπου 65.000 να είναι «λιμνάζοντες», και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο το 58,7%, με 17.000 φοιτητές. Το χαμηλότερο ποσοστό «αιώνιων» φοιτητών έχει η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, με 21,7%. Ο υφιστάμενος νόµος ορίζει ότι η ανώτατη διάρκεια φοίτησης για τα προγράµµατα σπουδών διάρκειας τεσσάρων ετών είναι τα έξι έτη και για τα 5ετή προγράµµατα τα οκτώ έτη. Μετά τη συµπλήρωση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης, ο νόµος αναφέρει ότι «το ∆ιοικητικό Συµβούλιο του Τµήµατος εκδίδει πράξη διαγραφής».
Η εξαίρεση που προβλέπει ο νόµος αφορά «σοβαρούς λόγους υγείας, που ανάγονται στο πρόσωπο του φοιτητή ή στο πρόσωπο συγγενούς πρώτου βαθµού εξ αίµατος ή συζύγου ή προ σώπου µε το οποίο ο φοιτητής έχει συνάψει σύµφωνο συµβίωσης». Επίσης, προβλέπεται µερική φοίτηση, δηλαδή ακόµα και διπλασιασµός του πραγµατικού χρόνου φοίτησης, καθώς κάθε εξάµηνο µερικής φοίτησης προσµε τράται ως µισό ακαδηµαϊκό εξάµηνο. Το δικαίωµα αυτό δίδεται σε φοιτητές που αποδεδειγµένα εργάζονται τουλάχιστον είκοσι ώρες την εβδοµάδα, σε φοιτητές µε αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς επίσης και σε φοιτητές που είναι παράλληλα αθλητές. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στους φοιτητές που το επιθυµούν και δεν έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης να διακόψουν τις σπουδές τους από ένα εξάµηνο έως το πολύ δύο χρόνια.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 26/04/2025
*Διαβάστε ακόμα: Μητσοτάκης στο Υπουργικό Συμβούλιο για τον σιδηρόδρομο: Νέα μέθοδος για τον ακριβή και real time γεωεντοπισμό των τρένων - Μέχρι τον Σεπτέμβριο το σύστημα πέδησης
Την ίδια ώρα, προς διαγραφή θα οδηγηθούν περισσότεροι από 300.000 φοιτητές στην αρχή της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς, οπότε θα πραγματοποιηθούν, με βάση τον νόμο, εκκαθαρίσεις στις λίστες με τους «λιμνάζοντες» φοιτητές, που έχουν ξεπεράσει το ανώτατο όριο φοίτησης, καθώς παραμένουν γραμμένοι στα ιδρύματα ακόμα και επί δεκαετίες, χωρίς να παρακολουθούν μαθήματα και να δίνουν εξετάσεις. Το σκεπτικό της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας με τη νέα ρύθμιση που αναμένεται να προωθήσει είναι ότι δίνει σε φοιτητές που έχουν ξεπεράσει το ανώτατο όριο φοίτησης, αλλά θεωρούνται ενεργοί, τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στις τρεις εξεταστικές του ακαδημαϊκού έτους 2025-2026. Οι υπόλοιποι φοιτητές που έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης θα διαγραφούν μετά την εξεταστική του Σεπτεμβρίου. Στο τραπέζι του διαλόγου έχει συζητηθεί η πρόταση οι διαγραφές να είναι αυτοδίκαιες και όχι με αποφάσεις των πανεπιστημιακών υπηρεσιών. Η λογική αυτής της πρότασης είναι ότι με αυτόν τον τρόπο θα απεμπλακούν τα διοικητικά όργανα των ΑΕΙ από την κόντρα με τους φοιτητές.
Τροποποίηση του νόμου για τους "αιώνιους" φοιτητές έχουν ζητήσει οι πρυτάνεις
Οι τελικές ρυθμίσεις αναμένεται να ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια της Συνόδου των Πρυτάνεων, που οργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Χαλκιδική από τις 6 έως τις 9 Μαΐου, παρουσία της υπουργού Παιδείας, Σοφίας Ζαχαράκη, και του αρμόδιου υφυπουργού Ανώτατης Εκπαίδευσης, Νίκου Παπαϊωάννου. Οι πρυτάνεις έχουν ζητήσει την τροποποίηση του νόμου για τη διαγραφή των «αιώνιων» φοιτητών, εκφράζοντας την ανησυχία τους για τις συνέπειες της εφαρμογής του νόμου με οριζόντιες διαγραφές και εισηγούνται τη δυνατότητα αποφοίτησης για όσους κατάφεραν να περάσουν ορισμένο αριθμό μαθημάτων, ενώ θα οριστικοποιηθεί το πόσα πρέπει να είναι αυτά. Οι πρυτάνεις υποστηρίζουν ότι δεν µπορεί να παραγνωριστεί η κρίσιµη διαφορά που υπάρχει ανάµεσα σε εκείνους που είναι ανενεργοί και σε εκείνους που αγωνίζονται για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Από την πλευρά τους, οι αρμόδιοι του υπουργείου Παιδείας υπογραμμίζουν ότι «ο νόμος θα εφαρμοστεί», με την αναγκαία τροποποίηση, εστιάζοντας στο κοινωνικό πρόσημο και τα «ποιοτικά χαρακτηριστικά» των φοιτητών, σε σχέση με τον χρόνο που έχουν καθυστερήσει να λάβουν το πτυχίο τους. Σημειώνεται ότι το σύνολο των εγγεγραμμένων φοιτητών, σύμφωνα με στοιχεία του ακαδημαϊκού έτους 2023-2024, στα προπτυχιακά τμήματα ήταν περισσότεροι από 700.000, ενώ οι ενεργοί φοιτητές είναι 350.000 και οι υπόλοιποι μισοί «αιώνιοι». Τα υψηλότερα ποσοστά «αιωνίων» είναι στα παλαιότερα πανεπιστήμια, με το ΕΚΠΑ να καταγράφει το 59,9% των φοιτητών του, δηλαδή περίπου 65.000 να είναι «λιμνάζοντες», και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο το 58,7%, με 17.000 φοιτητές. Το χαμηλότερο ποσοστό «αιώνιων» φοιτητών έχει η Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, με 21,7%. Ο υφιστάμενος νόµος ορίζει ότι η ανώτατη διάρκεια φοίτησης για τα προγράµµατα σπουδών διάρκειας τεσσάρων ετών είναι τα έξι έτη και για τα 5ετή προγράµµατα τα οκτώ έτη. Μετά τη συµπλήρωση της ανώτατης διάρκειας φοίτησης, ο νόµος αναφέρει ότι «το ∆ιοικητικό Συµβούλιο του Τµήµατος εκδίδει πράξη διαγραφής».
Η εξαίρεση που προβλέπει ο νόµος αφορά «σοβαρούς λόγους υγείας, που ανάγονται στο πρόσωπο του φοιτητή ή στο πρόσωπο συγγενούς πρώτου βαθµού εξ αίµατος ή συζύγου ή προ σώπου µε το οποίο ο φοιτητής έχει συνάψει σύµφωνο συµβίωσης». Επίσης, προβλέπεται µερική φοίτηση, δηλαδή ακόµα και διπλασιασµός του πραγµατικού χρόνου φοίτησης, καθώς κάθε εξάµηνο µερικής φοίτησης προσµε τράται ως µισό ακαδηµαϊκό εξάµηνο. Το δικαίωµα αυτό δίδεται σε φοιτητές που αποδεδειγµένα εργάζονται τουλάχιστον είκοσι ώρες την εβδοµάδα, σε φοιτητές µε αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς επίσης και σε φοιτητές που είναι παράλληλα αθλητές. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στους φοιτητές που το επιθυµούν και δεν έχουν υπερβεί το ανώτατο όριο φοίτησης να διακόψουν τις σπουδές τους από ένα εξάµηνο έως το πολύ δύο χρόνια.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 26/04/2025
