Η µεγάλη γεωστρατηγική σηµασία της βάσης της Σούδας για τις ΗΠΑ καταδείχτηκε για άλλη µία φορά στα τέλη Νοεµβρίου, όταν η αµερικανική κυβέρνηση κατέθεσε προς συζήτηση και ψήφιση στο Κογκρέσο τον Προϋπολογισµό της χώρας για το 2018, που µεταξύ των άλλων περιελάµβανε και κονδύλια ύψους 40 εκατ. δολαρίων για έργα στη βάση της Κρήτης.

Τα έργα αυτά αφορούν κατασκευές από µεριάς των ΗΠΑ στο αεροδρόµιο της Σούδας, ύψους 22 εκατ. δολαρίων, έργα επεκτάσεως και κατασκευές για στάθµευση αεροσκαφών, καθώς και επιπλέον δαπάνη 18 εκατ. δολαρίων για έργα επεκτάσεως της βάσεως και αγορά γης, αλλά και για έργα που αφορούν την παροχή νερού, τα πυροσβεστικά συστήµατα και άλλα.

Μια άλλη διαπίστωση από µια απλή «ανάγνωση» ενός µη ειδικού από το σκέλος αυτό του Προϋπολογισµού των ΗΠΑ είναι ότι είναι αυξηµένος και ο προϋπολογισµός για τη βάση του Ιντσιρλίκ στην Τουρκία για νέες κατασκευές, µικρή απόδειξη ίσως του ότι, παρά τα κατά καιρούς φηµολογούµενα, η Ουάσινγκτον δεν σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόµενο να αποχωρήσει από την προαναφερθείσα τουρκική βάση, τουλάχιστον σε σύντοµο χρονικό διάστηµα, λόγω της υπάρχουσας εντάσεως στις σχέσεις της µε την κυβέρνηση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Σε όλες τις συζητήσεις µε Ελληνες επισήµους, οι Αµερικανοί αξιωµατούχοι έχουν εξάρει τη σηµασία της ναυτικής βάσης της Σούδας και έχουν εκφράσει την επιθυµία για περαιτέρω αναβάθµιση της διµερούς συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αναγνωρίζοντας τον σηµαντικό ρόλο που διαδραµατίζει η Ελλάδα τόσο εντός της Συµµαχίας όσο και ως γέφυρα µεταξύ των αραβικών χωρών και του Ισραήλ.

Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, και επιδιώκουν την υπογραφή µακρόχρονης αµυντικής συµφωνίας, όπως αποκάλυψε και σχετικό πρόσφατο ρεπορτάζ της «Washington Post», ενώ έγινε επέκταση της ήδη υπάρχουσας συµφωνίας κατά ένα έτος, εν αναµονή της κατάληξης των διαπραγµατεύσεων που γίνονται.

Από πλευράς τους, οι ΗΠΑ θα ωφεληθούν σηµαντικά από µια µακροπρόθεσµη αµυντική συµφωνία µε την Ελλάδα, καθώς έτσι θα ενισχυθεί η αµερικανική και ΝΑΤΟϊκή στρατηγική θέση στην περιοχή. Το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος έχουν ύψιστη σηµασία για τα συµφέροντα της Αµερικής στη ΝΑ Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τη Μαύρη Θάλασσα.  

«ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ»

 Στο ερώτηµα γιατί η βάση της Σούδας έχει τέτοια σηµασία για τους Αµερικανούς, η απάντηση είναι σύνθετη. Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να σηµειωθεί ότι µε αυτό που έχει επικρατήσει να ονοµάζεται ως «αµερικανική βάση» στη Σούδα νοείται ένα πλέγµα αεροναυτικών εγκαταστάσεων που ανήκουν στο Πολεµικό Ναυτικό (Ναύσταθµος Κρήτης) και στην Πολεµική Αεροπορία (115 Πτέρυγα Μάχης).

Εντός των εγκαταστάσεων αυτών υπάρχουν τµήµατα που τελούν υπό αµερικανικό έλεγχο και διοίκηση, που τυπικώς βρίσκονται κάτω από τις διαταγές των Ελλήνων διοικητών και είναι κυρίως µονάδες διοικητικής υποστηρίξεως των αµερικανικών Ενόπλων ∆υνάµεων, ανήκουσες διοικητικά στο Αµερικανικό Ναυτικό, υπό τη γενική ονοµασία «United States Naval Support Activity (NSA) Souda Bay».  

Ειδικά το κρηπίδωµα «Κ14» στον ναύσταθµο της Σούδας αποτελεί τη µοναδική εγκατάσταση σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο που µπορεί να καταπλεύσει και να παραβάλει δίπλα στον προβλήτα ένα ολόκληρο πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο, µε ό,τι αυτό µπορεί να σηµαίνει. Από την άλλη πλευρά, η βάση της Σούδας αποτελεί το πλησιέστερο προς τις επιχειρούσες στην Ανατολική Μεσόγειο αεροναυτικές δυνάµεις των ΗΠΑ «εφοδιαστικό κέντρο» για πλοία και αεροσκάφη.