Χρυσό μετάλλιο στον Διαγωνισμό Συνθετικής Βιολογίας iGEM στο World Cup of Science του MIT (Βοστόνη, 9-13/11/2017) απέσπασαν 10 προπτυχιακοί φοιτητές του ΑΠΘ και μία φοιτήτρια του ΔΠΘ, παρουσιάζοντας ένα φιλόδοξο project κατηγοριοποίησης κυτταρικών τύπων.

Οι φοιτητές, τους οποίους υποδέχθηκαν σήμερα οι πρυτανικές Αρχές του ΑΠΘ, αποτέλεσαν την πρώτη συμμετοχή ομάδας του ΑΠΘ στον διαγωνισμό iGEM, που διοργανώνεται από το ΜΙΤ της Μασαχουσέτης από το 2004 και απευθύνεται σε φοιτητές πανεπιστημίων από όλον τον κόσμο. Στον φετινό διαγωνισμό συμμετείχαν περισσότερες από 300 ομάδες από τα σημαντικότερα πανεπιστήμια του κόσμου και τα αποτελέσματα κρίθηκαν από επιστημονική επιτροπή 120 κριτών.

Στο πλαίσιο του διαγωνισμού, διεπιστημονικές ομάδες υλοποιούν φιλόδοξα ερευνητικά projects, τροποποιώντας βιολογικά συστήματα με στόχο τον επαναπρογραμματισμό τους, ή και τη δημιουργία νέων ωφέλιμων ιδιοτήτων για εφαρμογές σε τομείς όπως, μεταξύ άλλων, το περιβάλλον, η υγεία, η ενέργεια και η αποθήκευση πληροφοριών.

Η ενδεκαμελής ελληνική ομάδα ήταν υποψήφια για το βραβείο του καλύτερου project στην αναζήτηση νέων τρόπων θεραπείας του καρκίνου και απέσπασε και υποψηφιότητα για το Best Therapeutics Award. Οι πειραματικές εργασίες της ομάδας πραγματοποιήθηκαν στα Εργαστήρια του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ.

Η διεπιστημονική ομάδα, συνδυάζοντας πολυάριθμες θετικές και εφαρμοσμένες επιστήμες, εργάστηκε για έναν περίπου χρόνο, στοχεύοντας σε ένα φιλόδοξο project στον χώρο της θεραπευτικής/διαγνωστικής, το οποίο σχεδίασε η ίδια. Συγκεκριμένα, η ομάδα εργάστηκε εντατικά για να κατηγοριοποιήσει δύο διαφορετικούς κυτταρικούς τύπους -για παράδειγμα έναν καρκινικό από έναν υγιή – με μια καινοτόμα μέθοδο, τη χρήση λογικών γενετικών κυκλωμάτων, τα οποία, μετά την είσοδό τους σε ένα κύτταρο, μπορούν να συλλέξουν διάφορα inputs, να τα αξιολογήσουν και ύστερα να εκλύσουν μια συγκεκριμένη απόκριση output (για παράδειγμα φθορισμό). Η προπτυχιακή ομάδα στόχευσε στον καρκίνο του παχέος εντέρου, με σκοπό να διαχωρίσει και να εξολοθρεύσει επιλεκτικά καρκινικά κύτταρα, με βάση συγκεκριμένους μοριακούς δείκτες, που ονομάζονται miRNAs.

Η ομάδα κατάφερε να αποδείξει ότι μπορεί να σχεδιάσει αυτά τα γενετικά κυκλώματα υπολογιστικά, να τα κατασκευάσει εργαστηριακά, γρήγορα και αποδοτικά, με έναν ευέλικτο τρόπο σύνθεσης και, στη συνέχεια, μετά την εισαγωγή τους στα κύτταρα, να παρατηρήσει ότι λειτουργούν με εξαιρετικά αποτελέσματα σε πραγματικές συνθήκες. Παράλληλα, τροποποίησε γενετικά βακτηριακά στελέχη, για να τα αξιοποιήσει ως μέσο μεταφοράς, ώστε να στοχεύουν και να διεισδύουν επιλεκτικά σε καρκινικά κύτταρα και να μεταφέρουν τα προαναφερθέντα λογικά κυκλώματα.

Οι φοιτητές που συμμετείχαν στην Ομάδα iGEM 2017 είναι οι: Αστέριος Αραμπατζής και Χαρίλαος Γιαννίτσης, από το Τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ, οι Αθανάσιος Θεοχάρης και Αγγελική Παπαδημητρίου, από το Τμήμα Πληροφορικής του ΑΠΘ, οι Εουγκέν Μπαλλχύσα και Θεόδωρος – Θωμάς Νικολόπουλος, από το Τμήμα Βιολογίας του ΑΠΘ, ο Κωνσταντίνος Σαμαράς – Τσακίρης, από το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΑΠΘ, οι Ναυσικά Παπαϊωάννου και Χαράλαμπος Κωμοδρόμος, από το Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ, ο Κωνσταντίνος Ακριτίδης, από το Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ και η Ελισσάβετ Σανδαλτζοπούλου, απο το Τμήμα Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.