Το ενδιαφέρον της διεθνούς ναυτιλιακής κοινότητας προσελκύει η παρουσία του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) στα Ποσειδώνια 2018, την έκθεση-ορόσημο για την παγκόσμια ναυτιλία, που διεξάγεται από τις 4 έως τις 8 Ιουνίου στο εκθεσιακό κέντρο Athens Metropolitan Expo και συγκεντρώνει στην Ελλάδα τα βλέμματα της παγκόσμιας οικονομίας.

Με την πρώτη συμμετοχή του στο κορυφαίο διεθνές ναυτιλιακό γεγονός, το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. επιβεβαιώνει με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι η πολυεπίπεδη ερευνητική και επιχειρησιακή του δράση, σχετίζεται άμεσα και με τη ναυτιλία, έναν από τους πιο ισχυρούς και δυναμικούς κλάδους παγκοσμίως, στον οποίο η Ελλάδα έχει μακρά παράδοση και ηγετική παρουσία.

Ειδικότερα, στο περίπτερο του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. στα Ποσειδώνια παρουσιάζονται στη ναυτιλιακή κοινότητα οι έξι άξονες δράσης του Κέντρου που σχετίζονται άμεσα με τον κλάδο και αποδίδουν σημαντικά οφέλη στη λειτουργία του. Οι άξονες αυτοί είναι οι εξής:

Γαλάζια Ενέργεια – Θαλάσσια τεχνολογία
Με κύριους στόχους τη χάραξη πολιτικών που ενσωματώνουν τις θαλάσσιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ανάπτυξη της εκμεταλλευσής τους στην ελληνική αγορά και την ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα περιβαλλοντικής συνείδησης, το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. έχει αναπτύξει ερευνητικά προγράμματα για την αξιολόγηση των θαλασσίων ΑΠΕ και για την προώθηση συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσεων και ερευνητικών οργανισμών, δημόσιων αρχών και κοινωνικών φορέων. Στο πλαίσιο αυτό το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. συντονίζει τον πρώτο Ελληνικό Κόμβο Γαλάζιας Ενέργειας (μέσω του έργου Med-Interreg PELAGOS) με στόχο την τεχνολογική καινοτομία και την προώθηση λύσεων που να είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες της Μεσογείου.

Μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων θαλάσσιων ατυχημάτων
Τα τελευταία 20 χρόνια το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. έχει πραγματοποιήσει σειρά περιβαλλοντικών μελετών στις ελληνικές θάλασσες προκειμένου να εξετάσει τις επιπτώσεις ναυτικών ατυχημάτων στο θαλάσσιο οικοσύστημα. Τα σημαντικότερα από αυτά ήταν το ατύχημα του «Eurobulker» το 2000, η βύθιση του «Sea Diamond» το 2007 και η βύθιση του δεξαμενοπλοίου «Αγία Ζώνη ΙΙ» το 2017. Η τήρηση πολυετούς αρχείου δεδομένων από το ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. σχετικά με την οικολογική και περιβαλλοντική κατάσταση των ελληνικών θαλασσών διασφαλίζει την αξιόπιστη μελέτη των επιπτώσεων ναυτικών ατυχημάτων στην «υγεία» του θαλάσσιου οικοσυστήματος.

Εργαστήριο Ανίχνευσης του Θαλασσίου Έρματος

Το εργαστήριο εξέτασης και μελέτης του θαλασσίου έρματος του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. είναι το πρώτο εργαστήριο για την ανίχνευση και μέτρηση ζωντανών και συγκεκριμένου εύρους οργανισμών του πλαγκτού, σύμφωνα με τους κανονισμούς της Διεθνούς Σύμβασης του Παγκόσμιου Οργανισμού Ναυτιλίας (ΙΜΟ) για το θαλάσσιο έρμα. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, συντονισμό της δειγματοληψίας στα μεγαλύτερα ελληνικά λιμάνια, εκτίμηση της τήρησης των Περιβαλλοντικών Όρων στις απορρίψεις των πλοίων, έλεγχο για τη συμμόρφωση των πλοίων σύμφωνα με τον κανονισμό Δ2 της Διεθνούς Σύμβασης για το Θαλάσσιο Έρμα και εκπαίδευση πληρωμάτων και λιμενικών Αρχών για τη συλλογή του θαλασσίου έρματος.

Εντοπισμός και ανελκύσεις συντριμμιών και ναυαγίων
Τα τελευταία 20 χρόνια το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., με τον εξειδικευμένο επιστημονικό εξοπλισμό που διαθέτει, έχει κληθεί να συνδράμει τόσο στον εντοπισμό συντριμμιών από ατυχήματα πτητικών μέσων στη θάλασσα, όσο και στην καταγραφή και ανίχνευση ναυαγίων πλοίων. Με το Ω/Κ Αιγαίο έχει πραγματοποιήσει ανασύρσεις συντριμμιών από το θαλάσσιο πυθμένα, συμβάλλοντας σε αρκετές περιπτώσεις στις έρευνες για επιζώντες. Το ΕΛΚΕΘΕ διαθέτει το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό, το οποίο έχει την εμπειρία και την κατάρτιση για τον εντοπισμό τέτοιου είδους συντριμμιών από ατυχήματα και τη δυνατότητα να τα ξεχωρίζει από τις γεωλογικές δομές του πυθμένα.

Σύστημα ΠΟΣΕΙΔΩΝ
Πρόκειται για μία ερευνητική δομή στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου για την παρακολούθηση και πρόγνωση της κατάστασης του θαλασσίου περιβάλλοντος, η οποία ανταποκρίνεται στις ανάγκες της επιστήμης, της τεχνολογίας και της κοινωνίας. Κύριοι στόχοι του συστήματος ΠΟΣΕΙΔΩΝ είναι η δημιουργία ενός βιώσιμου θαλάσσιου παρατηρητηρίου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η διάθεση ποιοτικών και αξιόπιστων προγνώσεων για την κατάσταση του θαλασσίου περιβάλλοντος στην περιοχή, η υποστήριξη της έρευνας των μηχανισμών του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της μεταβλητότητας τους και η διάθεση τεχνολογικών υποδομών και υπηρεσιών σε όσους ασχολούνται με το θαλάσσιο περιβάλλον.

CLAIM project (Cleaning marine Litter by developing and Applying Innovative Methods in European Seas)
Το πρόγραμμα CLAIM διερευνά τρόπους μείωσης των πλαστικών και αποικοδόμησης των μικρο-πλαστικών στη θάλασσα, με χρήση καινοτόμων μεθόδων χαμηλού κόστους (ενεργειακά και οικονομικά), όπως η νανοτεχνολογία για αξιοποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας, η θερμική επεξεργασία μακροπλαστικών για παραγωγή αδρανούς υπολείμματος και επαναχρησιμοποιούμενης ενέργειας, η χρήση υδροδυναμικών-οικολογικών μοντέλων για την υποστήριξη κλάδων όπως η αλιεία κ.ά. Το CLAIM (www.CLAIM-H2020project.eu) είναι μία κοινοπραξία που αποτελείται από 19 εταίρους, 5 εκ των οποίων είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του Horizon2020.

Τους παραπάνω άξονες αλλά και τις γενικότερες δράσεις του Κέντρου παρουσίασε σε εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης ο Πρόεδρος του Δ.Σ. και Διευθυντής του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε., καθηγητής Σπυρίδων Α. Μαυράκος, σε συνάντηση που διοργανώθηκε στο πλαίσιο των Ποσειδωνίων.

Ο κ. Μαυράκος δήλωσε σχετικά: «Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος και υπερήφανος για την παρουσία του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών στα φετινά Ποσειδώνια, μια πραγματική παγκόσμια γιορτή της ναυτιλίας. Και η χαρά μου είναι ακόμα μεγαλύτερη γιατί έχουμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε σε αυτή τη δυναμική και ζωντανή κοινότητα το σπουδαίο ερευνητικό έργο του Κέντρου μας, το οποίο υποστηρίζει με ουσιαστικό τρόπο τη ναυτιλιακή δραστηριότητα στις ελληνικές θάλασσες αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Με σεβασμό στο περιβάλλον και στον ανθρώπινο παράγοντα, διαμορφώνουμε και αξιοποιούμε ερευνητικά εργαλεία που υποστηρίζουν τη ναυτιλία μέσα σε ένα πλαίσιο αειφόρου ανάπτυξης».