Η αδυναμία της ΕΛ.ΑΣ. να προστατεύσει τα υποκαταστήματα των τραπεζών, κυρίως στην πρωτεύουσα, «ανάγκασε» τουλάχιστον δύο μεγάλα πιστωτικά ιδρύματα να δημιουργήσουν μια ομάδα περίπου 17 μοτοσυκλετιστών, που θα περιπολούν στην Αττική. Στόχος της «ΔΙ.ΑΣ. των τραπεζών» θα είναι να προλαβαίνουν τις επιθέσεις, να εντοπίζουν κινήσεις υπόπτων, να περιορίζουν τις πυρκαγιές που ξεσπούν μετά τις εκρήξεις σε ΑΤΜs και, φυσικά, να μαζεύουν τα χαρτονομίσματα που μπορεί να έχουν διασκορπιστεί.

Σε έγγραφο που παρουσιάζουν τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» αποδεικνύεται η ενημέρωση που δίνουν -στις 14 Νοεμβρίου 2018- οι υπεύθυνοι ασφαλείας μιας μεγάλης τράπεζας προς τη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αθηνών για τις περιπολίες 13 μοτοσυκλετιστών της, παραθέτοντας μάλιστα τους αριθμούς κυκλοφορίας των μηχανών και το χρώμα τους. Οι εν λόγω περιπολίες γίνονται καθημερινά, με την ΕΛ.ΑΣ. να αποδέχεται ουσιαστικά την παρουσία τραπεζοϋπαλλήλων στην κάλυψη της ελλιπούς αστυνόμευσης.

Σύμφωνα με όσα προκύπτουν επί του ζητήματος, πρόκειται για προβληματική έως ντροπιαστική υποκατάσταση της ΕΛ.ΑΣ. Παρότι η αποφυγή επιδρομών σε πιστωτικά ιδρύματα είναι έργο της Αστυνομίας και έχουν δοθεί πολλές, τάχα αυστηρές εντολές, όλα έχουν παραμείνει «κενό γράμμα». Από τις αρχές του 2018, άλλωστε, έχουν σημειωθεί 30 επιθέσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων με εκρηκτικούς μηχανισμούς και όχι με διοχέτευση αερίου, κάτι το οποίο συνέβαινε παλαιότερα. Ως εκ τούτου, προκαλούνται τεράστιοι κίνδυνοι για τη σωματική ακεραιότητα και τις περιουσίες των περιοίκων, γεγονός που δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη η αποψιλωμένη ΕΛ.ΑΣ.

Στην Ελλάδα υπάρχουν κάπου 5.000 ATMs (περίπου τα 3.000 στην Αττική), εκ των οποίων ποσοστό 25% εκτιμάται ότι βρίσκεται εκτός δικτύου καταστημάτων και έτσι γίνονται κυρίως στόχοι των κακοποιών, αφού θεωρούνται πιο ευάλωτα. Ομως αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν κίνδυνοι για ανυποψίαστους ανθρώπους που κινούνται σε σούπερ μάρκετ και εμπορικά κέντρα όπου υπάρχουν ATMs.

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουν ση- μειωθεί 265 βομβιστικές επιθέσεις από περίπου 12 συμμορίες, που ανατινά- ζουν τα συστήματα αυτόματων συναλλαγών. Το 2015 καταγράφηκαν 17 παρόμοιες επιθέσεις, το 2016 συνολικά 50 και το 2017 έγιναν 61 «επιτυχημένες» επιθέσεις και 75 απόπειρες!

Τέτοιου είδους επιθέσεις έχουν γίνει στην Ακράτα, τη Γραβιά, τη Σαρωνίδα, τη Σαλαμίνα, τα Οινόφυτα, την Ερέτρια, την Αμάρυνθο (σε ασφαλιστικό γραφείο), τις Ράχες και το Μαρτίνο Φθιώτιδας, το Κοπανάκι Μεσσηνίας (μέσα σε κρεοπωλείο), τα Ψακούδια Χαλκιδικής, την Αρχαία Κόρινθο και σε κτίριο των ΚΑΠΗ. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν ημέρες που σημειώνονται μέχρι και 4-5 ανατινάξεις ATMs μέσα σε λίγες ώρες σε διάφορα σημεία της χώρας.

Τα τελευταία χτυπήματα έγιναν σε Βύρωνα, Μελίσσια, Σαλαμίνα και Μεταμόρφωση, με μεθόδους που θα ζήλευαν τρομοκρατικές οργανώσεις. Οι ζημιές που προκαλούνται από ανατινάξεις ΑΤΜs είναι ιδιαίτερα μεγάλες, αν συνυπολογιστούν τα κλεμμένα ποσά από τις κασετίνες: περίπου 15.000-20.000 ευρώ το κόστος για την αντικατάσταση του μηχανήματος, αλλά και οι αποζημιώσεις που αρκετές φορές δίνονται για τις… παράπλευρες ζημιές σε γύρω καταστήματα.

Ορισμένα πιστωτικά ιδρύματα έχουν τοποθετήσει στα μηχανήματα συναλλαγών ένα σύστημα που διοχετεύει πεπιεσμένο αέρα όταν διαπιστώνει μέσω ειδικού αισθητήρα ότι επιχειρείται εισαγωγή υγραερίου. Όμως, αυτό το σύστημα ανίχνευσης και αποτροπής έχει οδηγήσει τους ληστές στη χρήση εκρηκτικών υλών, όπως οι δυναμίτες. Επιπλέον, πολλές τράπεζες κάνουν πειραματική χρήση ειδικής κόλλας, η οποία, όταν διαπιστωθεί παραβίαση του ATM, διαποτίζει τα χαρτονομίσματα, τα μετατρέπει σε συμπαγή μάζα και έτσι θεωρείται, μέχρι σήμερα, αδύνατος ο διαχωρισμός τους.

ΟΙ ΕΝΤΟΛΕΣ

Τον περασμένο Ιανουάριο, η ΕΛ.ΑΣ. είχε δώσει εντολή στις αστυνομικές υπηρεσίες να πυκνώσουν τα δρομολόγια των εποχούμενων περιπολιών, να αυξήσουν την επιτήρηση των ΑΤΜs και να οργανώσουν στοχευμένες ενέδρες, κατοπτεύσεις και προληπτικούς ελέγχους. Επιπλέον, όπως ανέφερε το σχετικό έγγραφο, θα έπρεπε να προχωρήσουν ακόμα και σε «προσαγωγές» σε ΑΤΜs που εμφανίζουν υψηλά χαρακτηριστικά τρωτότητας (απομακρυσμένα, μη λειτουργία αστυνομικής υπηρεσίας, ευκολία πρόσβασης-διαφυγής από το σημείο, διακίνηση υψηλών χρηματικών ποσών). Ωστόσο, δεν υπήρξε κανένα αποτέλεσμα, ενώ οι δράστες άλλαξαν μεθοδολογία, καθώς άρχισαν να χρησιμοποιούν βόμβες και από τύχη, όπως λένε οι αστυνομικοί, δεν έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής σοβαροί τραυματισμοί.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ το Σάββατο 24 Νοεμβρίου