Με συγκίνηση πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση τιμής και μνήμης για τα 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των 353.000 Ελλήνων του Πόντου (1919 - 2019), στο Μνημείο Γενοκτονίας Ελλήνων Πόντου, στην πλατεία Αλεξάνδρας.

Διοργανωτές της εκδήλωσης ήταν ο Δήμος Πειραιά και ο Σύνδεσμος Ποντιακών Σωματείων Νοτίου Ελλάδος και Νήσων της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος.

Υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση και συγγραφή κειμένων του Ηλία Τ. Υφαντίδη, συμμετείχαν μουσικοί και δημοφιλείς τραγουδιστές στην εκδήλωση για τα «100 χρόνια ανέσπερης μνήμης» με ένα ιστορικό και καλλιτεχνικό δρώμενο «…γι’ αυτούς που δεν πρόλαβαν να μιλήσουν και κουβέντα να διεκδικήσουν…».

Η Ευανθία Ρεμπούτσικα παρουσίασε συνθέσεις της γραμμένες για τον Πόντο. Στην εκδήλωση συμμετείχαν: Σόνια Θεοδωρίδου, Κατερίνα Παπαδοπούλου, Βασιλική Καρακώστα, Μαρία Κοντογιαννοπούλου, Κώστας Αγέρης, Χρήστος Τσιαμούλης, Ηλίας Υφαντίδης, 130 Χορωδοί του Ο.Ε.ΒΥ.Χ και της Παραδοσιακής Χορωδίας Εθνικού Ωδείου Αθηνών. Χοράρχης: Μιχάλης Μακρής Χρήστος Τσιαμούλης: ούτι, Πάνος Δημητρακόπουλος: κανονάκι, Βαγγέλης Καρίπης: κρουστά, Θοδωρής Κοέλης: κοντραμπάσο, Χάρης Λαμπράκης: πνευστά, Γιώργος Κουλαξουζίδης: ποντιακή λύρα, Παναγιώτης Κοπαλίδης: νταούλι.

Λυρωδοί Πόντου, 50 πυρριχιστές, 100 χορευτές 30 κρουστοί.

Αφήγηση: Άννα Καλαϊτζόγλου, Σουλτάνα Βαρυτιμιάδη, Θοδωρής Ευστρατιάδης.

Για τα Δρώμενα και τους Χορούς: Χορευτές του Σ.Πο.Σ. Νοτίου Ελλάδος και Νήσων της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος.

Κείμενα - Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Ηλίας Τ. Υφαντίδης.

Ο χαιρετισμός του δημάρχου

Ο δήμαρχος Πειραιά Γιάννης Μώραλης στον χαιρετισμό του τόνισε: «Σεβασμιώτατε, αξιότιμοι προσκεκλημένοι, κυρίες και κύριοι καλησπέρα σας.Νιώθω ιδιαίτερη υπερηφάνεια και συγκίνηση για το γεγονός ότι σε αυτή τη θλιβερή επέτειο, των 100 χρόνων από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, ο Πειραιάς μπορεί να τιμήσει με τον τρόπο που αρμόζει, τους 353.000 Έλληνες που εξολοθρεύτηκαν, σε μια από τις πιο εγκληματικές πράξεις κατά της ανθρωπότητας στη σύγχρονη ιστορία.

Και έχουμε αυτή τη δυνατότητα, ακριβώς επειδή έχουμε στον Πειραιά πλέον το Μνημείο για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, το οποίο κοσμεί την πόλη μας, στην πλατεία Αλεξάνδρας, τα τελευταία δύο χρόνια. Ο Πειραιάς είναι μια πόλη που ιστορικά φιλοξένησε πολλούς πρόσφυγες, όχι μόνο από τον Πόντο, αλλά και από άλλες πατρίδες, οι οποίοι έφθασαν εδώ από τη θάλασσα μετά τον ξεριζωμό από τις πατρογονικές τους εστίες. Για αυτό και έχει σημασία η τοποθεσία αυτού του Μνημείου, εδώ στην πλατεία Αλεξάνδρας, δίπλα στη θάλασσα του Πειραιά. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για μια ακόμη φορά δημόσια, τον δωρητή του Μνημείου κ. Βαγγέλη Μαρινάκη, χάρη στον οποίο έγινε εφικτή η ανέγερση ενός τόσο επιβλητικού και σημαντικού μνημείου, που έλειπε, όχι μόνο από την πόλη μας, αλλά από ολόκληρη τη χώρα. Είμαι βέβαιος ότι όλοι οι Πόντιοι, αλλά και όλοι οι Πειραιώτες είμαστε υπερήφανοι για αυτό το Μνημείο.

Κυρίες και κύριοι, Η 19η Μαΐου, έχει καθιερωθεί από την ελληνική πολιτεία ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Δυστυχώς, ακόμα περιμένουμε και απαιτούμε η Γενοκτονία των Ποντίων να αναγνωριστεί από την παγκόσμια κοινότητα. Μόνο τότε θα βρουν δικαίωση όλοι εκείνοι που δολοφονήθηκαν και εκτοπίστηκαν από τις πατρίδες τους και όλη η Ποντιακή κοινότητα, η οποία 100 χρόνια μετά, παραμένει λαβωμένη στην ψυχή και ξεριζωμένη από τη μακραίωνη ιστορία της. Χρέος όλων μας είναι να μην αφήσουμε το ζήτημα αυτό να ξεχαστεί.

Απόψε θα έχουμε τη δυνατότητα, εδώ, στον Πειραιά, να παρακολουθήσουμε ένα ιστορικό καλλιτεχνικό δρώμενο μέσα από το οποίο θα μπορέσουμε όλοι να αισθανθούμε λίγη από την παράδοση και την ιστορία του Πόντου. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Σύνδεσμο Ποντιακών Σωματείων Νοτίου Ελλάδος και Νήσων της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος για αυτή την πολύ όμορφη

εκδήλωση τιμής και μνήμης που έχουν ετοιμάσει, αλλά και για τη γενικότερη δράση τους, προκειμένου η ιστορία, αλλά και οι παραδόσεις του Ποντιακού Ελληνισμού να παραμένουν πάντα ζωντανές. Ο Δήμος Πειραιά, όπως έκανε πάντα, έτσι θα κάνει και στο μέλλον: θα στηρίζει παρόμοιες δράσεις από οποιονδήποτε φορέα τιμά την ιστορία στη χώρα μας.

Θα ήθελα πριν κλείσω, να κάνω μια προσωπική αναφορά. Σε κάθε εκδήλωση στον Πειραιά που έχει σχέση με τους Έλληνες του Πόντου, από την πλευρά μου θα την αφιερώσω στον άνθρωπο που με βάφτισε, έναν σημαντικό Πόντιο, τον Οδυσσέα Λαμψίδη. Σας ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας».

Η παρέμβαση του Βαγγέλη Μαρινάκη

Ο δωρητής του Μνημείου κ. Ευάγγελος Μαρινάκης στην ομιλία του ανέφερε: «Σεβασμιώτατε, αγαπητοί φίλοι, είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος σήμερα που βρισκόμαστε εδώ, σε αυτό το Μνημείο, στην πιο ωραία πλατεία του Πειραιά μας, για να τιμήσουμε την μνήμη των αδελφών Ποντίων με αφορμή την συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη Γενοκτονία.

Εγώ θέλω να σας πω ότι θα είμαι κοντά στα σωματεία των αδελφών Ποντίων για οτιδήποτε χρειαστεί, γιατί πιστεύω ότι η τελική δικαίωση ακόμη δεν έχει έρθει και θα πρέπει να προσπαθήσουμε αυτή η διεθνή και παγκόσμια αναγνώριση για τη Γενοκτονία να γίνει πράξη στα επόμενα χρόνια. Σας ευχαριστώ όλους που βρίσκεστε εδώ απόψε. Να είστε καλά».

Το μήνυμα του μητροπολίτη Σεραφείμ

O Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς και Φαλήρου κ.κ. Σεραφείμ στην ομιλία του, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «η ιστορία του Πόντου έχει να επιδείξει μύρια μαρτύρια. Τα μαρτύρια των ψυχών που μνημονεύουμε σήμερα εδώ». Ο κ.κ. Σεραφείμ συνέχισε λέγοντας: «Η Γενοκτονία των Ρωμιών του Πόντου αποτελεί πένθος όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά ολόκληρης της ανθρωπότητας. Αυτό το μεγάλο φρικώδες μαρτύριο όμως, πρέπει να μας γεμίζει με Άγιο θαυμασμό που παρηγορεί και θεραπεύει την ανθρώπινη λύπη και κρατάει μακριά τον ανθρώπινο θυμό μας και μας ενθαρρύνει ως Άγιο παράδειγμα ανθρωπίνου βίου και Αγίας Πίστεως, διότι αυτοί που χόρευαν τον Πυρρίχιο ήταν ανδρείοι».

Στο τέλος της ομιλίας του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς και Φαλήρου κ.κ. Σεραφείμ, σημείωσε: «Ας έχουμε αδελφοί την ευχή των Ποντίων αδελφών μας και πατέρων μας που τιμάμε σε αυτό το υπέροχο Μνημείο που δώρισε ο εύγονος του Πόντου από την αρχόντισσα μητέρα του Βαγγέλης Μαρινάκης. Αιωνία τους η μνήμη και εμείς θα τους μνημονεύουμε πάντοτε».

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ποντιακών Σωματείων 

O Πρόεδρος του Συνδέσμου Ποντιακών Σωματείων Νοτίου Ελλάδος και Νήσων της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος κ. Γιώργος Βαρυθυμιάδης, σημείωσε μεταξύ άλλων ότι πέρασαν κιόλας 100 χρόνια από την αποφράδα ημέρα της 19ης Μαΐου, που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα και ξεκίνησε την τελευταία πλέον αιματηρή φάση της εξόντωσης των χριστιανικών πληθυσμών του Μικρασιατικού Πόντου, 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.

Αφού έκανε μια σύντομη αναφορά στην ιστορία των Ποντίων, ευχαρίστησε εκ μέρους της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Ελλάδος και ολόκληρου του Ποντιακού Ελληνισμού τον Δήμαρχο Πειραιά κ. Γιάννη Μώραλη για την αξιέπαινη πρωτοβουλία του να εισηγηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης την ανέγερση του Μνημείου και την ταυτόχρονη παραχώρηση της πλατείας Αλεξάνδρας γι΄ αυτόν τον σκοπό. «Η πράξη του αυτή δικαιώνει στο ακέραιο τον θεσμικό του ρόλο ως πρώτου πολίτη του Πειραιά και της πόλης που υποδέχτηκε χιλιάδες πρόσφυγες», τόνισε ο κ. Βαρυθυμιάδης.

Επιπλέον, ευχαρίστησε τον δωρητή του Μνημείου κ. Βαγγέλη Μαρινάκη και τους συνεργάτες του για την γενναιόδωρη χορηγία, όπως είπε, χωρίς την οποία η ανέγερση του «Πυρρίχιου Πετάγματος» και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου θα ήταν αδύνατη. «Σύμφωνα με δήλωσή του το έπραξε προς τιμήν της Πόντιας μητέρας του, γένος Υψηλάντη, γένος που επικροτούμε και επιβραβεύουμε και μέσα από την καρδιά μας το αφιερώνουμε στις ηρωικές Πόντιες μανάδες. Άλλωστε δεν είναι πρώτη φορά που ο κ. Μαρινάκης τιμά τις ποντιακές ρίζες της μητέρας του. Κάτι ανάλογο έπραξε και με το άγαλμα του Αλέξανδρου Υψηλάντη στο Κολωνάκι. Ευχόμαστε το λαμπρό παράδειγμά του να βρει άξιους μιμητές στη συνέχεια», σημείωσε ο κ. Βαρυθυμιάδης.

Ο δήμαρχος Πειραιά κ. Γιάννης Μώραλης, κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου στην πλατεία Αλεξάνδρας, στο πλαίσιο τελετής τιμής και μνήμης των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, που διοργάνωσε η Ένωση Ποντίων Πειραιώς - Κερατσινίου – Δραπετσώνας.