Λίγες μέρες έμειναν για να γιορτάσει ολόκληρη η χριστιανοσύνη το Άγιο Πάσχα και την Ανάσταση του Κυρίου, που φέτος εορτάζεται στις 20 Απριλίου. Ωστόσο το ερχόμενο Σάββατο ονομάζεται Σάββατο του Λαζάρου, μέρα όπου εκτελείται και το πολύ παλιό, παραδοσιακό έθιμο τα Λαζαράκια. Τα Λαζαράκια είναι μια συνταγή για ψωμάκια που φτιάχνονται με λάδι, μέλι, κρασί, πορτοκάλι, μαστίχα και πολλά ακόμα υλικά και η ζύμη παίρνει τη μορφή ανθρώπου.


Το Σάββατο του Λαζάρου


Το Σάββατο του Λαζάρου ή Λαζαροσάββατο στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία και σε όσες καθολικές εκκλησίες ακολουθούν το βυζαντινό τελετουργικό είναι η μέρα πριν την Κυριακή των Βαΐων. Την ημέρα αυτή εορτάζεται η ανάσταση του Λαζάρου από τη Βηθανία, ένα γεγονός το οποίο περιγράφεται στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον. Το Σάββατο του Λαζάρου και η Κυριακή των Βαΐων έχουν τη μοναδική θέση στο εκκλησιαστικό έτος ως μέρες χαράς ανάμεσα στη Μεγάλη Σαρακοστή και το θρήνο της Μεγάλης Εβδομάδας.

Το Σάββατο του Λαζάρου είναι μέρα στην οποία, παραδοσιακά, οι ερημίτες εγκαταλείπουν τις σκήτες τους και επιστρέφουν στο μοναστήρι για τη Μεγάλη Εβδομάδα. Στην Ελλάδα, το Σάββατο του Λαζάρου φτιάχνουν ειδικά ψωμάκια που μοιάζουν με σαβανωμένο άνθρωπο και ονομάζονται λαζαράκια, ενώ τα παιδιά τραγουδούν τα λαζαρικά, κάλαντα ειδικά για την ημέρα.

Τα «Λαζαράκια» ή «Λαζάρηδες» ή «Λαζαρούδια» είναι μικρά νηστίσιμα ψωμάκια, τα οποία πρόσφεραν οι νοικοκυρές το Λαζαροσάββατο (το Σάββατο του Λαζάρου) στα παιδιά που έλεγαν τα κάλαντα. Οι παλαιότεροι θεωρούσαν το Σάββατο του Λαζάρου ως την ημέρα νίκης της ζωής επί του θανάτου και το αποκαλούσαν η "πρώτη Λαμπρή", αφού η εκ νεκρών έγερση του Λαζάρου θεωρείτο πρoοικονομία της Ανάστασης του Χριστού. Στα ψωμάκια έδιναν το σχήμα ανθρώπου με τα χέρια σταυρωμένα όπως ακριβώς παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες.

Τα λαζαράκια

Στα λαζαράκια μας, δίνουμε το σχήμα ανθρώπου με τα χέρια σταυρωμένα όπως ακριβώς βλέπουμε τον Λάζαρο στις εικόνες. Σύμφωνα με την παράδοση, όσα παιδιά έχει η κάθε οικογένεια τόσους «λαζάρους» φτιάχνει και στη θέση των ματιών βάζουμε δυο γαρίφαλα. Στόμα δεν έχει, γιατί ο Λάζαρος μετά την ανάσταση του δεν ξαναμίλησε ποτέ.

Υλικά για 6 μεγάλα ή 12 μικρά Λαζαράκια


  • 150 ml ηλιέλαιο
  • 150 ml ελαιόλαδο
  • 300 ml κανελόζουμο
  • 200 ml φυσικό χυμό πορτοκάλι
  • 100 ml κόκκινο κρασί
  • 220 γρ. ζάχαρη
  • 1 κ.γ κανέλα
  • ½ κ.γ. γαρύφαλλο
  • Ξύσμα από ένα πορτοκάλι
  • 1 σφηνάκι ρακί
  • 2 φακελάκια ξερή μαγιά (16 γρ)
  • 1 κ.γ. μαχλέπι
  • ¼ κ.γ. μαστίχα
  • ¼ κ.γ αλάτι
  • 1 ½ κιλό περίπου αλεύρι για τσουρέκι
  • Ολόκληρα γαρύφαλλα
  • Σταφίδες και καρύδια
  • Μέλι


Συνταγή για λαζαράκια

  • Σε ένα μπρίκι βράζουμε 2-3 ξυλαράκια κανέλας με 300 ml νερό για 5 λεπτά. Κατεβάζουμε από τη φωτιά και το αφήνουμε να γίνει χλιαρό.
  • Τόσο όσο να αντέχει το δάχτυλό μας μέσα στο νερό.
  • Το αδειάζουμε σε μία λεκάνη και βάζουμε τη μαγιά 3-4 κ.σ. και αλεύρι από το αλεύρι που έχουμε στα υλικά μας, μέχρι να κάνουμε ένα πηχτό χυλό.
  • Σκεπάζουμε και αφήνουμε σε ζεστό μέρος να ενεργοποιηθεί η μαγιά.
  • Στον κάδο του μίξερ βάζουμε όλα τα υγρά στοιχεία, τη ζάχαρη, τα μπαχαρικά, το αλάτι και ανακατεύουμε.
  • Στη συνέχεια προσθέτουμε το μείγμα της μαγιάς και σιγά-σιγά το αλεύρι.
  • Δουλεύουμε με τον γάντζο μέχρι να ξεκολλάει από τα τοιχώματα του μπολ όπως το τσουρέκι.
  • Το σκεπάζουμε για 1 ώρα περίπου να διπλασιαστεί.
  • Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 160°C και στρώνουμε λαδόκολλα στα ταψιά μας.
  • Χωρίζουμε το ζυμάρι και πλάθουμε μακρόστενα ψωμάκια που τα γεμίζουμε με καρύδια και σταφίδες.
  • Κόβουμε ένα μικρό κομμάτι ζυμάρι και το τυλίγουμε χιαστή.
  • Καρφώνουμε ματάκια από γαρύφαλλα και αφήνουμε 15 λεπτά στην άκρη να ξεκουραστούν.
  • Φουρνίζουμε ένα-ένα το ταψάκι για 40 λεπτά τα μεγάλα και μισή ώρα περίπου τα μικρά.
  • Όταν τα βγάλουμε διαλύουμε λίγο μέλι με ελάχιστο νερό και αλείφουμε τα λαζαράκια μας να γυαλίσουν.