Αφοπλιστικά ειλικρινής, καθώς δεν έχει να κρύψει τίποτα και θέλει να είναι όλα διάφανα. Ο Κώστας Φαλελάκης ανοίγει την καρδιά του στην «ON time». Τοποθετείται για τους γάμους των ομόφυλων ζευγαριών, μιλά για το νέο του σύντροφο, με τον οποίο είναι μαζί δυόμισι χρόνια, και αποκαλύπτει λεπτομέρειες του κοινού του βίου με το σπουδαίο Μηνά Χατζησάββα, ενώ αναφέρεται και στις γυναίκες στη ζωή του.
Τι κάνεις αυτό τον καιρό;
Τελειώνουμε τα γυρίσματα της σειράς «Ο πρώτος από εμάς» στον ΑΝΤ1 και μετά δεν έχω κανονίσει τίποτα, προς το παρόν. Θα ξεκουραστώ, θα πάμε με το σύντροφό μου ένα ταξιδάκι στο Παρίσι. Είναι ο αγαπημένος μου προορισμός, έχω πάει πάρα πολλές φορές.
Είμαστε η πρώτη ορθόδοξη χριστιανική χώρα όπου ψηφίστηκε η νομιμοποίηση του πολιτικού γάμου για ομόφυλα ζευγάρια… Πώς το κρίνεις;
Είναι ένα καλό βήμα για να διαχωριστεί πια και σιγά σιγά περισσότερο στο μέλλον η σχέση κράτους - εκκλησίας, η οποία είναι ασύμβατη. Η πίστη είναι κάτι πολύ προσωπικό και η πολιτεία κάτι άλλο. Αυτό ήταν μια τεράστια νίκη. Ψηφίστηκε… Έπειτα από κάποια χρόνια κανένας δεν θα το θυμάται όλο αυτό, όλη αυτή την τοξικότητα που βγήκε. Εμένα με προβληματίζει όλη αυτή η ρητορική μίσους, αμφοτερόπλευρη.
Τι εννοείς;
Έχουμε χωριστεί σε παρατάξεις… εμείς οι ΛΟΑΤΚΙ για το δικαίωμα αυτό, οι άλλοι για το μη δικαίωμα. Αυτό κάνει περισσότερο κακό απ’ όλα, να ζήσουμε θέλουμε, ήρεμα. Η πρώτη μου ουσιαστική σχέση, που περιείχε και συγκατοίκηση, έγινε το 1991 με τον Μηνά (Χατζησάββα). Έπειτα από δέκα χρόνια συνειδητοποίησα ότι έκανα πολλή φασαρία, για να κάνω αυτό που κάνουν ο πατέρας και η μάνα μου, δηλαδή, ένα συμβατικό ζευγάρι που ζει κανονικά και φυσιολογικά.
Έχουμε δώσει παραπάνω σημασία σε όλο αυτό απ’ όσο θα έπρεπε;
Όταν εκκρεμούν ακόμα δικαιώματα, απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους, δικαίως υπάρχουν ο ορισμός και ο καθορισμός. Εξαιτίας του να ψηφιστεί το σύμφωνο, δεν είδαμε τι έγινε στο Σύνταγμα; Έχει δρόμο ακόμα… Να θυμίσω αυτά που έγραφαν για μένα μετά το θάνατο του Μηνά; «Που@@@ρα, θα σε παλουκώσουμε στο Σύνταγμα». Μη γελιόμαστε… Θα τους δείξουμε με ήρεμο τρόπο, όχι προκλητικό, ότι δεν κινδυνεύουν από εμάς. Όσο με εκτιμούσαν ως άνθρωπο, τόσο δέχονταν τη διαφορετικότητά μου.
Θεωρείς ότι κάποιες στιγμές υπάρχει έντονη πρόκληση από γκέι άτομα, χωρίς λόγο;
Ό,τι συμπιέστηκε, προκαλεί. Δικαίως οι μαύροι είναι προκλητικοί, γιατί συγκεντρώνουν καταπίεση χρόνων. Ενδεχομένως, οι γκέι κάποια στιγμή να είναι προκλητικοί… το δέχομαι, αλλά συμπιέστηκαν και κάνουν φασαρία. Ελπίζω, όταν θα πάψουν τα στερεότυπα, κανένας να μην κάνει φασαρία. Το gay pride έχει σημασία, εκείνο που έχουν στερηθεί οι γκέι είναι η περηφάνια, να είναι αυτό που είναι, και το pride δουλεύει προς αυτή την κατεύθυνση και με βρίσκει απολύτως σύμφωνο, είναι μια παρέλαση χαράς. Είμαι 61 χρόνων κι έχω φάει χλεύη με το κουτάλι, έχω ατσαλώσει, δεν με χαλάει πια, αλλά υπάρχουν και νέοι άνθρωποι, σε αυτούς απευθυνόμαστε, αυτούς βοηθάει, να μην περάσουν όσα εμείς.
Υπήρξε στιγμή που «κρύφτηκες»;
Φυσικά κρύφτηκα, φυσικά καταπιέστηκα. Απέκτησα την περηφάνια μου μετά τα 27 μου, μέσα από τη σχέση μου με τον Μηνά. Δεν το έκρυβα, έλεγα τι είμαι, αν χρειαζόταν. Ουσιαστικά, ο κόσμος το έμαθε στο θάνατο του Μηνά. Στο περιβάλλον μας όλοι το ήξεραν και σέβονταν τη σχέση αυτή.
Ο Μηνάς Χατζησάββας ήταν ένας απελευθερωμένος άνθρωπος, που φρόντιζε να κρατάει τα προσχήματα, ή όχι;
Δεν κρατούσε κανένα πρόσχημα, οι δημοσιογράφοι κρατούσαν τα προσχήματα. Ο Μηνάς το έλεγε στις συνεντεύξεις του, εκείνοι δεν το έγραφαν και νόμιζαν ότι έτσι τον προστατεύουν. Υπάρχει συνέντευξη, από τις τελευταίες του, που κόπηκαν όσα είχε πει και μετά το θάνατό του δημοσιεύτηκε ολόκληρη… Ειρωνεία… Είχε πει για την ομοφυλοφιλία, για τους ανθρώπους του θεάτρου… απλώς δεν έκανε φασαρία. Είναι ένα κανονικό θέμα, ούτε για να επαίρεσαι, ούτε για να ντρέπεσαι… το έκανε πράξη. Η ποιότητά του ήταν αδιαπραγμάτευτη και εκτιμητέα. Η εντιμότητα και η ανιδιοτέλειά του… όταν τα φέρνω στο μυαλό, νιώθω ρίγος.
Έχεις μια αφοπλιστική ειλικρίνεια, που πολλές φορές σοκάρει…
Αυτός ο δρόμος κατάλαβα ότι είναι για μένα… όλα στο φως. Για μένα όλα είναι διάφανα, δεν έχω κρυμμένα, και ήταν μια λειτουργία που μου ήταν απαραίτητη, δεδομένου ότι η μητέρα μου έπασχε από ψυχασθένεια, οπότε έπρεπε να καταλάβω ότι εγώ δεν μοιάζω σε εκείνη. Σε αυτό βοήθησε η σχέση μου με τον Μηνά, που ήταν καθαρή και λαμπερή. Έτσι έγινα κι εγώ ένας τέτοιος άνθρωπος. Έτσι αφαιρείς και στους άλλους το δικαίωμα να σε σχολιάσουν. Γιατί τι θα πουν πίσω από την πλάτη μου, κάτι βέβαια που το έχω ακούσει σε κάποια παράσταση.
Τι εννοείς;
Ο χώρος μας είναι ο πιο ρατσιστικός, δεν είναι καθόλου ελεύθερος. Το πρώτο πράγμα για το οποίο θα σε ψέξουν σε αυτόν το χώρο είναι η σεξουαλικότητά σου. Σε μια παράσταση, επειδή ήταν τοξικό το κλίμα, πριν ξεκινήσει η παράσταση, ένας ηθοποιός καθόταν και σχολίαζε. Ήταν ανοιχτά τα μικρόφωνα και τα άκουσαν όλοι στα καμαρίνια… «Η που@@@ρα που μας το παίζει και άντρας» έλεγε… Δεν το έπαιξα ποτέ άντρας.
Βρίσκεσαι με ένα νέο έρωτα τα τελευταία δυόμισι χρόνια. Δεν υπάρχει φωτογραφία του που να έχει δει το φως της δημοσιότητας, γιατί;
Δεν θέλω, γιατί θα είναι πολύ ζόρικο γι’ αυτόν, δεν θα μπορεί να το διαχειριστεί. Εμείς έχουμε εθιστεί στη δημοσιότητα, εκείνος στο χώρο της δουλειάς του και στο περιβάλλον του δεν μπορεί να το διαχειριστεί όλο αυτό, τον πανικοβάλλει. Δεν είναι έρωτας, είναι αγάπη, δεν ερωτεύομαι ή ξαναερωτεύομαι, αυτό νομίζω έχει τελειώσει… Στην ηλικία που είμαι, αυτό είναι ό,τι καλύτερο μπορούσε να μου συμβεί. Ξέρω ότι με αγαπάει, τον αγαπάω, αλλά νομίζω ότι δεν είμαστε ερωτευμένοι, όχι, αυτό το περάσαμε γρήγορα.
Θέλω να μου περιγράψεις το σύντροφό σου, πώς είναι, τι είναι για σένα. Αναφέρεσαι πολύ συχνά στον Μηνά. Αυτό δεν δημιουργεί «θέμα» στο σύντροφό σου;
Θέλω να πιστεύω πως όχι και φροντίζω να μην είναι. Αυτό που κατάλαβα εγώ, μετά τα δεκαπέντε χρόνια σχέσης με τον Μηνά, όταν ξεκινήσαμε, ο Μηνάς ήταν πάρα πολύ ερωτευμένος μαζί μου και γινόταν ό,τι ήθελα, μετά διεκδίκησε το χώρο του, εκεί ήταν πιο αιχμηρό το πράγμα.
Ήταν εύκολο για σένα να αγαπήσεις ξανά;
Μου ήταν πολύ εύκολο, γιατί το είχα πολλή ανάγκη. Αφού πέρασε το πένθος που αφορούσε έμενα, όχι τον Μηνά, γιατί εμένα η ζωή μου γα@@@@κε και διαλύθηκε. Είχα το χρόνο, μια καθαρή πενταετία. Δεν ήταν για τον Μήνα, ουδεμία στιγμή, το ένιωσα για μένα. Για τον Μήνα ίσως ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να του συμβεί, δεδομένου ότι είχε ολοκληρώσει τη ζωή του, το γήρας δεν μπορούσε να το αποδεχτεί με τίποτα και καθημερινά ερχόταν σε σύγκρουση με αυτό, κάνοντας τον δυστυχισμένο, κι έφυγε «μπαμ και κάτω», ό,τι καλύτερο ποθούσε για τον εαυτό του. Ο Μηνάς έζησε τη ζωή του λαίμαργα, τα έκανε όλα. Είχε την περιέργεια να ζήσει προσωπικά και καλλιτεχνικά σε όλα τα επίπεδα, να τα ζήσει όλα και να «κάψει» τον εαυτό του μέσα σε αυτά. Ενδεχομένως, του τελείωσε, γιατί δεν μπορούσε να προσαρμοστεί στην επόμενη ηλικία, στη φθορά και στο γήρας. Μόνο χαρά αισθάνομαι για τον Μηνά, την αισθανόμουν και τότε.
Είσαι «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή του», αυτό μου δείχνεις…
Πιστεύω πως ναι, με την έννοια των χαρακτηριστικών του ζωδίου μου. Εκτός από κάποια που είναι θετικά, αρκετά είναι πολύ αρνητικά, είμαι Κριός με ωροσκόπο Κριό. Είμαι ξεροκέφαλος, αδιάλλακτος, βλέπω ότι μετά το θάνατο του Μηνά και μετά την πενταετία έχω οικειοποιηθεί τα δικά του, νομίζω ότι πλέον είμαι Υδροχόος. Οι Υδροχόοι, όσους έχω συναντήσει, είναι εξαιρετικοί άνθρωποι, με το χέρι στη φωτιά. Βλέπω μακροθυμία, υπομονή, κατανόηση, αστείρευτη αγάπη, πράγματα που τα ένιωσα, μου χαρίστηκαν, οπότε θεωρώ ότι πρέπει να τα ανταποδώσω.
Το γάμο τον σκέφτεσαι;
Προς το παρόν όχι, είναι μια σχέση που εξελίσσεται, δεν ξέρω.
Παιδί θέλεις;
Το παιδί «τελείωσε» οριστικά. Θα το ήθελα πάρα πολύ, αλλά ο Μηνάς δεν μπορούσε να το διαχειριστεί, το είχαμε συζητήσει και του ήταν δυσβάσταχτο, όποτε δεν έμενε παρά να το σεβαστώ. Τώρα πώς να το σκεφτώ, σε αυτή την ηλικία, 61 χρόνων; Φαντάζεσαι ένα παιδί να έχει έναν πατέρα στην ηλικία μου; Ο σύντροφός μου είναι έξι χρόνια μικρότερός μου. Είναι και το άλλο… Εγώ ακόμα αγωνίζομαι για το βιοπορισμό, πώς θα μπορέσω να συντηρήσω έναν άνθρωπο; Αν υπερβούμε όλους τους σκοπέλους, γιατί υιοθεσία δεν υφίσταται, εκτός αν πρέπει να δοθεί η λύση της παρένθετης μητέρας, δηλαδή, να παντρευτείς κάποια παρένθετη μητέρα, να γεννηθεί το παιδί, να διαλύσεις το γάμο, να σου μείνει το παιδί… Όλο αυτό, αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Αγαπώ πολύ τα παιδιά, τα πάω πολύ καλά μαζί τους και πια επικεντρώνομαι στην κόρη της ανιψιάς του Μηνά, την Ελίνα, που με λατρεύει και τη λατρεύω.
Διατηρείς πολύ καλές σχέσεις με την οικογένεια του αείμνηστου Μηνά Χατζησάββα.
Φυσικά, πάντα. Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Μηνάς, σε όλες του τις σχέσεις, ήταν να τις γνωρίζει στην οικογένειά του και να κάνουν όλοι μαζί παρέα. Είχε πριν από εμένα και μία άλλη πολύχρονη σχέση, γύρω στα δεκαεπτά χρόνια. Μετά άλλη μία, πενταετή, με κάποιον άλλο… Οι περίοδοι που δεν είχε κάτι ήταν πολύ μικρές. Αυτό έκανε πάντα και χαίρομαι πολύ, γιατί και ο πατέρας του με αγαπούσε. Ενώ δεν είχαν ειπωθεί τα πράγματα έτσι όπως ήταν, καταλάβαινε πάρα πολύ καλά τι συνέβαινε. Όταν είχε γίνει ο χαμός με τις «Βάκχες», που είχε βγει γυμνός ο Μηνάς, θορυβήθηκε ο πατέρας του και, μόλις γυρίσαμε απ’ όλη αυτή την ιστορία, τον πήρε τηλέφωνο και του είπε: «Πού είναι ο Κώστας;». Ο Μηνάς τού απάντησε: «Δεν είναι εδώ, έχει κατέβει στο σούπερ μάρκετ» - λείπαμε τρεις μήνες σε περιοδεία στη Θεσσαλονίκη και μετά άλλες είκοσι μέρες στην Επίδαυρο. Τότε ο πατέρας του του απάντησε: «Είναι εκεί, σε φροντίζει, δεν σε έχει αφήσει…». Το είπε αυτό ο πατέρας του, γιατί καταλάβαινε πάρα πολύ καλά ότι στο σπίτι μας υπήρχε αρμονία. Τότε που το είπε ήταν 90 κάτι χρόνων. Μάλιστα, όταν διάβασε και τα βιβλία του Μηνά, που ήταν εντελώς εξομολογητικά, καθώς τα αναφέρει όλα, όλες τις ιστορίες του, δεν σχολίασε τίποτα.
Υπάρχουν ακόμα αυτά τα βιβλία;
Ο Μηνάς έβγαλε τρία βιβλία με το όνομα του πατέρα του στην Τουρκία. Ο πατέρας του γεννήθηκε στη Σινασό της Καππαδοκίας το 1905. Έφυγε από εκεί έντεκα χρόνων, πήγε στην Κωνσταντινούπολή και δεκαοκτώ χρόνων ήρθε στην Ελλάδα με το όνομα Πρόδρομος Σαββίδης. Ερχόμενος στην Ελλάδα, φοβήθηκε, επειδή δεν είχε πάει στο στρατό, μήπως τον αναζητήσουν οι τουρκικές αρχές, κι έτσι δήλωσε το όνομα Πρόδρομος Χατζησάββας. Τα βιβλία του έχουν εξαντληθεί από τότε… Το χωριό που δεν είχαν ποτέ το βρήκαν στα Πολιτικά, εκεί όπου σκορπίστηκε η τέφρα του. Το οικόπεδο το πήρε η αδελφή του, από ένα τυχαίο γεγονός το 1959, το 1960 έβαλε ένα λυόμενο και πηγαίναμε συνέχεια. Σιγά σιγά το λυόμενο χτίστηκε γύρω γύρω και τώρα είναι κανονικό σπίτι. Ήταν πάντα η διαφυγή τους… Είχαμε πάντα τα κλειδιά, ο Μηνάς, κι έτσι μπορούσαμε να πάμε όποτε θέλαμε. Ήταν πολύ αγαπημένοι με την αδελφή του, που ουσιαστικά ήταν ο μέντοράς του, γιατί είχαν δέκα χρόνια διαφορά, ήταν μεγαλύτερή του. Ήταν εκείνη που τον πήγαινε στα θέατρα, αυτή που της είπε τα πάντα. Εκείνη ήξερε τα πάντα, από πάντα. Είχαν μια εξαιρετική σχέση.
Τα οικονομικά ζητήματα που είχες με το σπίτι τα ξεμπέρδεψες;
Τα οικονομικά τα ξεμπέρδεψα, έδωσα 30.000 ευρώ, γιατί το σπίτι ήταν στο όνομα του Μηνά, σε εκείνου είχαμε πάρει το δάνειο. Η τράπεζα του το έδινε 100% το δάνειο, λόγω των εσόδων του, και το 2013 το ξεπληρώσαμε, το 2015 ξαναπληρώσαμε άλλα 30.000 ευρώ. Εγώ δεν έχω άλλο περιουσιακό στοιχείο, ζω από τη δουλειά μου, που είναι επισφαλής, οπότε το θέμα του βιοπορισμού πάντα «παίζει».
Είσαι ένας γοητευτικός άντρας. Με το θαυμασμό των γυναικών πώς τα πήγαινες;
Όπως και ο Μηνάς… Οι γυναίκες δεν μου έλειψαν, «πήγαινα» μαζί τους, απλώς με ενδιέφερε περισσότερο η ανδρική υπόσταση, όχι τόσο πολύ η σεξουαλική… Οι γυναίκες είναι πολύ… πολύπλοκες και δεν μου πάνε, ενώ οι άντρες είναι μπουνταλάδες και μου πάνε. Μέχρι που γνώρισα τον Μηνά, «πήγαινα» με γυναίκες, άλλωστε κι ο Μηνάς… θα σου πω ότι είχε «πάρει» όλες τις συνομήλικές του, και με σχέσεις, όχι περιστασιακά. Τότε ήταν μια άλλη εποχή, πιο ελεύθερη, δεν υπήρχε το AIDS. Μάλιστα, μου έλεγε χαρακτηριστικά: «Στην εποχή μου, με όποιον ή όποια βραδιαζόσουν ή τελείωνε η βραδιά σου, με αυτόν κοιμόσουν και πηδ@@@@@ν, είτε ήταν άντρας είτε γυναίκα, δεν είχε καμία σημασία. Ούτε οι γυναίκες είχαν πρόβλημα, ούτε οι άντρες». Μετέπειτα, γνωστοί ομοφυλόφιλοι είχαν σχέση με γυναίκες επώνυμες, γιατί υπήρχε αυτή η ελευθερία. Ήταν ο απόηχος του Μάη του 1968, που υπήρχε μια άνεση σε αυτό. Το χαίρομαι, μου αρέσει αυτός ο ερωτισμός και έως ένα βαθμό τον ανταποδίδω. Πιανόμαστε, χαϊδευόμαστε, τις «χερουκλώνω» τις γυναίκες στο γύρισμα… Μου λένε εκεί: «Ρε φίλε, εσύ πιάνεις από εδώ, πιάνεις από εκεί…». Κι εγώ απαντώ: «Δήλωσε κι εσύ γκέι και να δεις τι ωραία» (γέλια). Σε σχέση με τις γυναίκες, δεν είναι αντίπαλον δέος, είναι αυτές που είναι, εμένα μου πάει πιο πολύ αυτό που σου είπα, κι εντοπίστηκα πια εκεί, αυτή είναι η θέση μου στη ζωή. Είτε είσαι γκέι, είτε είσαι στρέιτ, τα ίδια προβλήματα δουλειάς έχεις, τα ίδια ψυχολογικά, τις ίδιες ανασφάλειες… δεν είναι αφετηρίες αυτά, είναι τι κάνουμε από εκεί και μετά…
