Το Σάββατο παρακολούθησα στο κέντρο της Αθήνας την πρώτη αγγλόφωνη -και βραβευµένη- ταινία του Πέδρο Αλµοδόβαρ, «Το διπλανό δωµάτιο».

Αν και επρόκειτο για απογευµατινή προβολή, η ουρά είχε δηµιουργηθεί από νωρίς στο ταµείο.

Όταν τελείωσε το φιλµ διαπίστωσα ότι αρκετοί θεατές δεν επέστρεψαν στις θέσεις τους µετά το διάλειµµα.

Στην επόµενη προβολή το κοινό είχε κυριεύσει τις σκάλες της κινηµατογραφικής αίθουσας.

Ποιος θα µπορούσε να φανταστεί πως ένα φιλµ για την ευθανασία θα µπορούσε να γοητεύσει ένα σύγχρονο κοινό που βάλλεται από παντού µε τροµακτικά σενάρια; Και κάπως έτσι καλούµαστε να ανακαλύψουµε τις πιο βίαιες, αιµατηρές, ψυχοπλακωτικές και «περίεργες» ταινίες ή παραστάσεις της σεζόν.


Γιατί επιλέγουμε να βλέπουμε «δύσκολες» ταινίες

Γιατί όµως επιµένουµε να βλέπουµε «δύσκολα» έργα, όπως το «Substance» µε την Ντεµί Μουρ (οι θεατές αποχωρούν σοκαρισµένοι από την αίθουσα στην Ευρώπη και την Αµερική) ή φιλµ για την ευθανασία, όπως «Το διπλανό δωµάτιο» του Πέδρο Αλµοδόβαρ, αλλά και παραστάσεις που νιώθεις ότι δεν µπορείς να αναπνεύσεις; Όπως παλιότερα η ταινία «Χορεύοντας στο σκοτάδι» του Λαρς φον Τρίερ, οι σκηνοθετικές απόπειρες του Ντέιβιντ Κρόνενµπεργκ, οι ταινίες του Γιώργου Λάνθιµου, που αγαπάµε να βλέπουµε και να βγαίνουµε από το «comfort zone» µας ή το ασφαλές «τείχος» που έχουµε χτίσει γύρω από την πραγµατικότητα.

Η ζωή µας ένα... θρίλερ. Ή ιστορίες για αγρίους; Η αλήθεια κρύβεται µέσα µας. Για πολλούς µία δίωρη εµπειρία στο σκοτάδι µπορεί να λειτουργεί κατευναστικά, ακόµη και λυτρωτικά ή θεραπευτικά.

Είναι ένας τρόπος να δώσεις στα σκοτεινότερα τµήµατα του εγκεφάλου σου κάτι να επεξεργαστεί, χωρίς να εκθέσεις τον εαυτό σου στον φόβο που προσπαθείς να τιθασεύσεις µέσα σου.


Σωµατικές µεταλλάξεις στην ταινία «The substance»

Στο σινεµά αρκεί να ξεχωρίσουµε την «ανατριχιαστική» ταινία µε πρωταγωνίστρια την Ντεµί Μουρ, µε τίτλο «The substance», το πιο πολυσυζητηµένο και αιµατηρό φιλµ της εποχής από τη Γαλλίδα σκηνοθέτιδα Κοραλί Φαρζά, στα όρια της επιστηµονικής φαντασίας. Ή τι µπορεί να συµβεί όταν ξεφεύγει από τον έλεγχο η επιθυµία µας να ανταποκριθούµε στα πρότυπα οµορφιάς.

Η ταινία ανήκει στην κατηγορία του «body horror», µε σωµατικές µεταλλάξεις, ακρωτηριασµούς και άφθονο αίµα.

Η δηµοτικότητα του είδους αποδίδεται συχνά στον «βασιλιά» του τρόµου, Ντέιβιντ Κρόνενµπεργκ, αλλά έχουν µπει στο παιχνίδι και γυναίκες δηµιουργοί, όπως η Ζουλιά Ντικουρνό, η σκηνοθέτις του ατίθασου και σεξουαλικά διφορούµενου «Titane».

Στην καινούργια ταινία της Ντεµί Μουρ οι θεατές εγκαταλείπουν την αίθουσα σε µόλις λίγα λεπτά, µε την ηρωίδα να δοκιµάζει ένα παράνοµο φάρµακο που µπορεί να δηµιουργήσει µια «νεότερη, πιο όµορφη, πιο τέλεια» εκδοχή της µε φρικιαστικές αντενδείξεις.

Ορισµένοι χαρακτηρίζουν το φιλµ «βάρβαρο», ενώ στα social media µιλούν για την πιο «αιµατηρή» και «αηδιαστική» ταινία όλων των εποχών.

«Νόµιζα ότι θα λιποθυµούσα», έγραψε κάποιος. «Ο καλύτερος τρόπος που µπορώ να τη συνοψίσω είναι ότι είναι σαν το ‘‘Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι’’ που συναντά το ‘‘Death Becomes Her’’ κι ένα βίντεο γυµναστικής της Τζέιν Φόντα», είπε σε συνέντευξή της η Μουρ.

Όσο για τον Αλµοδόβαρ, που έχει ασχοληθεί µε το θέµα του θανάτου σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του, από το «Όλα για τη µητέρα µου» µέχρι το «Μίλα της», το υπαρξιακό σκοτάδι παραµονεύει παντού.

Στην τελευταία του ταινία µε την Τίλντα Σουίντον και την Τζουλιάν Μουρ, «Το διπλανό δωµάτιο», ο Ισπανός δηµιουργός εξετάζει το τέλος της ζωής µε τους δικούς του όρους, χωρίς εύκολους µελοδραµατισµούς. Ένα ποιητικό φιλµ για την αξιοπρέπεια, τη φιλία, την ενσυναίσθηση, την πολιτική επιλογή της ευθανασίας, το χιόνι που σκεπάζει ζωντανούς και νεκρούς, το χρώµα µέσα στο σκοτάδι.


Υπάρχουν πολλά να δούµε και στο θέατρο

Και στο θέατρο; Πόσο φως µπορεί να υπάρξει µέσα στο σκοτάδι; Υπάρχουν καινούργια έργα και επαναλήψεις για να βυθιστούµε σε κείµενα που µας προβληµατίζουν, µας στοιχειώνουν, µας σηµαδεύουν.

Όπως το «Frankenstein & Eliza», που σκηνοθετεί ο ∆ηµήτρης Τάρλοου και πρωταγωνιστεί ο Γιάννης Στάνκογλου στο θέατρο «Πορεία». Για «το τέρας». Το «Prima Facie», το έργο-φαινόµενο που έχει ήδη φιλοξενηθεί σε 25 χώρες (και πάλι στο θέατρο «Πορεία») σε σκηνοθεσία Γιώργου Οικονόµου, µε τη Λένα Παπαληγούρα στον ρόλο της δικηγόρου. Για το ζήτηµα του πολλαπλού βιασµού, «εκ πρώτης όψεως».

Στο «Τhe doctor» η Στεφανία Γουλιώτη ζωντανεύει στο «Αµφι-θέατρο», σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου, ένα κείµενο γεµάτο ανατροπές, για την πολιτική ορθότητα και την cancel culture.

∆εν είναι τυχαίο πως συνεχίζεται «Η καρδιά του σκύλου» στο θέατρο «Κιβωτός», µε πρωταγωνιστή τον Άρη Σερβετάλη, για να δούµε τον κόσµο µε άλλα µάτια.
«Ο άσχηµος», σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή, µε πρωταγωνιστή τον Ορφέα Αυγουστίδη, φιλοξενείται στο Νέο Θέατρο «Βασιλάκου», ενώ ο «Κατάθλας», της Λένας Κιτσοπούλου, στο θέατρο «Olvio», διηγείται την ιστορία ενός ανατρεπτικού ήρωα που θέλει να ξεφύγει από τις µαύρες σκέψεις του.

Στο Θέατρο του Νέου Κόσµου ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος ανεβάζει µια σουρεαλιστική µαύρη κωµωδία εκδίκησης, το έργο της Μέγκαν Τάιλερ, «Ο τρόµος του κροκόδειλου». Για έναν κακοποιητικό πατέρα, έναν τύραννο, τον κροκόδειλο που ήρθε η στιγµή να αντιµετωπίσουν. Μαζί κι όλοι εµείς.

*Δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Απογευματινή» στις 24/11/2024