Μεγάλη έρευνα: Τι κερδίσαμε και τι χάσαμε μέσα στην κρίση
Κατά 25.000 δολάρια πλουσιότερος από ό,τι ήταν στις αρχές της χιλιετίας, το 2000, είναι σήµερα ο µέσος Ελληνας. Οµως, τα χρόνια της κρίσης άφησαν πίσω τους ένα ανεξίτηλο σηµάδι. Η «ακτινογραφία» του ελληνικού πλούτου, όπως προκύπτει από τη φετινή έκδοση του «Wealth Report» της Credit Suisse, δείχνει ότι τα ελληνικά νοικοκυριά παραµένουν κατά 717 δισεκατοµµύρια δολάρια φτωχότερα από ό,τι ήταν πριν από την κρίση. Πρακτικά, ο µέσος Ελληνας «αξίζει» σήµερα περίπου 96.000 δολάρια, ενώ το 2007, χρονιά που έµελλε να αποδειχθεί το αποκορύφωµα της χρυσής εποχής, η περιουσία του πλησίαζε τα 175.000 δολάρια.
Σήμερα «αξίζει» περίπου 96.000 δολάρια, ενώ τον τελευταίο χρόνο η Ελλάδα «έχασε» περισσότερους από 7.000 εκατομμυριούχουςΤα στοιχεία της Credit Suisse αποτυπώνουν τα «πάνω» και τα «κάτω» της τελευταίας 20ετίας στην οικονοµική κατάσταση του µέσου Ελληνα. Για παράδειγµα, δείχνουν ότι ο πλούτος των ελληνικών νοικοκυριών υπερδιπλασιάστηκε από το 2000 έως το 2007, όταν και άγγιξε το υψηλό των 1,5 τρισ. δολαρίων. Οµως, στο ίδιο διάστηµα, τα χρέη του µέσου Ελληνα αυξήθηκαν πάνω από έξι φορές. Στη µελέτη αποτυπώνεται η φτωχοποίηση των Ελλήνων στα χρόνια της κρίσης, όταν ο µέσος κάτοικος αυτής της χώρας είδε την προσωπική του περιουσία να συρρικνώνεται κατά 90.000 δολάρια. Καταγράφεται, επίσης, η δραστική υποβάθµιση της θέσης της Ελλάδας στο διεθνές οικονοµικό στερέωµα και στην παγκόσµια σκακιέρα του πλούτου, αφού τα στατιστικά δείχνουν ότι η χώρα ήλεγχε το 0,7% του παγκόσµιου πλούτου στα τέλη του 2006, αλλά πλέον το µερίδιό της αυτό έχει κατρακυλήσει στο 0,2%.
Κυρίως, όµως, τα στοιχεία της Credit Suisse αποδεικνύουν ότι η πρόσφατη ανάκαµψη της ελληνικής οικονοµίας έχει αρχίσει να αντικατοπτρίζεται στα οικονοµικά των νοικοκυριών. Τον τελευταίο χρόνο, τα ελληνικά νοικοκυριά έγιναν κατά 23 δισεκατοµµύρια δολάρια πλουσιότερα και ο µέσος Ελληνας είδε την περιουσία του να αυξάνεται κατά 2,7%. Για όσους αναζητούν τους λόγους, τα στοιχεία της Credit Suisse δείχνουν ότι το διάστηµα 2018-2019 η κεφαλαιοποίηση του ελληνικού χρηµατιστηρίου αυξήθηκε κατά 9,1% και οι τιµές των κατοικιών στην Ελλάδα ενισχύθηκαν κατά 3,4%. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο µέσος Ελληνας κατάφερε φέτος να επιστρέψει στα επίπεδα του 2014, δηλαδή εκεί όπου βρισκόταν πριν από την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία και τα δραµατικά γεγονότα του 2015. Εστω και εάν απέχει ακόµα πολύ από τα προ κρίσης επίπεδα. Για την ακρίβεια, ο µέσος Ελληνας είναι σήµερα κατά 78.635 δολάρια φτωχότερος από ό,τι ήταν στις καλές εποχές του 2007.
ΜΙΑ ΠΕΡΙΕΡΓΗ ΕΞΕΛΙΞΗ
Ενα από τα εξίσου ενδιαφέροντα ευρήµατα της έρευνας αυτής είναι ότι µέσα στον τελευταίο χρόνο η Ελλάδα «έχασε» περισσότερους από 7.000 εκατοµµυριούχους. Συγκεκριµένα, η Credit Suisse µέτρησε φέτος 68.000 εκατοµµυριούχους στη χώρα, δηλαδή αισθητά λιγότερους από τους 76.000 που είχε εντοπίσει πέρυσι. Πρόκειται για µια περίεργη εξέλιξη, η οποία κρύβει µια µάλλον ενθαρρυντική εξήγηση.
O πλούτος των ελληνικών νοικοκυριών υπερδιπλασιάστηκε από το 2000 έως το 2007, όταν και άγγιξε το υψηλό των 1,5 τρισ. δολαρίωνΕάν η συνολική περιουσία των ελληνικών νοικοκυριών αυξήθηκε, και το πλήθος των εκατοµµυριούχων συρρικνώθηκε, είναι µάλλον γιατί ο πλούτος που δηµιουργήθηκε θα πρέπει να αναζητηθεί ανάµεσα στα κατώτερα στρώµατα εισοδηµατικής στάθµης. Οπως φαίνεται, τα οφέλη από την ανάκαµψη της οικονοµίας διαχέονται στο σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, κάτι που αποτυπώνεται και στον δείκτη Gini, ο οποίος µετρά τις οικονοµικές ανισότητες σε µια χώρα. Οπως δείχνουν τα στοιχεία της Credit Suisse, ο δείκτης Gini της Ελλάδας διαµορφώνεται στο 65,4%, δηλαδή χαµηλότερα από τον ευρωπαϊκό µέσο όρο του 82,4% (όσο χαµηλότερη είναι η ένδειξη, τόσο µικρότερες είναι οι οικονοµικές ανισότητες).
Χωρίς αυτό να σηµαίνει ότι η Ελλάδα δεν µετρά και µερικές χιλιάδες πολυεκατοµµυριούχους. Τα στοιχεία της Credit Suisse δείχνουν ότι στη χώρα διαµένουν 3.768 άτοµα µε συνολική περιουσία (συµπεριλαµβανοµένης της αξίας των ακινήτων τους) 5-10 εκατ. δολαρίων. Κάπου ανάµεσά µας κυκλοφορούν επίσης 1.810 άτοµα µε περιουσία 10-50 εκατ. δολαρίων, καθώς και άλλοι 109 κροίσοι, που «αξίζουν» από 50 έως 100 εκατ. δολάρια ο καθένας τους.
Ο ελβετικός επενδυτικός οίκος µέτρησε 52 άτοµα που διαθέτουν περιουσία από 100 έως 500 εκατ. δολάρια, ενώ εντόπισε και 5 Ελληνες µε περιουσία άνω των 500 εκατ. δολαρίων. Εάν σκεφτεί κανείς ότι στη λίστα του «Forbes» συγκαταλέγονται φέτος τέσσερις Ελληνες δισεκατοµµυριούχοι (πρόκειται για τους Φίλιππο Νιάρχο, Σπύρο Λάτση, Τέλη Μυστακίδη και Βαρδή Βαρδινογιάννη), φαίνεται ότι υπάρχει ένας Ελληνας µεγιστάνας που είτε καταφέρνει να παραµένει µακριά από τα ραντάρ των ερευνητών του «Forbes» είτε βρίσκεται στα πρόθυρα του να µπει στις διεθνείς Rich Lists.
Πάντως, οι αναλυτές της Credit Suisse προβλέπουν ότι ο παγκόσµιος πλούτος θα αυξηθεί τα επόµενα πέντε χρόνια κατά 27%, για να φτάσει στα 459 τρισ. δολάρια, µε τις χώρες χαµηλών και µεσαίων εισοδηµάτων να σχετίζονται το 38% της αύξησης αυτής. Και καθώς ο πληθυσµός των εκατοµµυριούχων αναµένεται να αυξηθεί στα 63 εκατοµµύρια παγκοσµίως έως το 2024, το κλαµπ των Ελλήνων κροίσων δεν µπορεί παρά να γίνει πολυπληθέστερο.